Wake On Lan چیست و چگونه کامپیوتر را با آن روشن کنیم؟

Wake-on-LAN (گاهی WoL نامیده می‌شود) یک پروتکل استاندارد شبکه‌ برای روشن‌کردن کامپیوتر از حالت خاموش یا Sleep از راه دور است. به‌عبارت دیگر می‌توان WoL را ریموت کنترل کامپیوتر یا لپ‌تاپ از طریق ارتباط شبکه دانست.

پروتکل Wake-on-LAN امکان استفاده از قابلیت Wake-on-Wireless-LAN برای کنترل سیستم به‌وسیله‌ی شبکه‌ی بی‌سیم را فراهم می‌کند و می‌تواند علاوه‌بر شبکه‌ی محلی، از طریق اینترنت نیز به‌کارگیری شود.

WoL امکان روشن‌کردن کامپیوتر به‌صورت از راه دور و بدون نیاز به حضور فیزیکی برای انجام کارهایی مانند رفع عیب و به‌روزرسانی سیستم یا دسترسی به فایل‌ها و نرم‌افزارها فراهم می‌کند. این کار باعث می‌شود که نیازی به روشن نگه‌داشتن سیستم‌ها در مواقع غیرلازم نباشد تا برق کمتری مصرف شود. علاوه‌براین، به صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ی رفت‌وآمد برای دسترسی به سیستم منجر خواهد شد.

در کامپیوترهایی که قابلیت Wake-on-LAN در آن‌ها فعال باشد، واحد کنترلر ارتباط شبکه (NIC) منتظر دریافت بسته‌ای موسوم‌ به Magic Packet خواهد ماند؛ حتی اگر سیستم خاموش باشد. اگر آدرس MAC بسته‌ی دریافت‌شده با کارت شبکه مطابقت داشته باشد، NIC کامپیوتر را روشن می‌کند.

بسته‌های Magic Packet می‌توانند توسط نرم‌افزارهای مختلفی مانند Wake On LAN GUI وLAN Helper و Magic Packet Utility و NetWaker for Windows، تولید و ارسال شوند. علاوه‌براین، سایت‌هایی مانند Netgate و اپلیکیشن‌هایی مانند Wake On LAN برای ارسال سیگنال WoL به مک آدرس داده‌شده استفاده می‌شوند. UDP 7 و UDP 9 پورت‌های متداول کارت شبکه برای ارسال و دریافت بسته‌های WoL هستند.

اگر می‌خواهید از قابلیت WoL استفاده کنید، ابتدا باید آن را در تنظیمات BIOS یا UEFI مادربرد و سپس در تنظیمات سیستم‌عامل ویندوز، macOS یا لینوکس فعال کنید.

بسیاری از مادربردهای جدید تنظیمات Wake-on-LAN را در بایوس دارند. برای ورود به بایوس، باید پس از روشن شدن دستگاه، یکی از کلیدهای Delete ،Escape ،F2 یا کلید دیگری را مطابق اطلاعاتی که در صفحه‌ی بوت ظاهر می‌شود چندبار فشار دهید. پس از ورود به بایوس، در تب Power Management یا Advanced احتمالاً گزینه‌ی Wake-on-LAN را مشاهده خواهید کرد.

در برخی مادربردها ممکن است نام دیگری برای Wake-on-LAN وجود داشته باشد؛ مانند Wake on Magic Packet ،Remote wake-up ،Power up by LAN ،Resume by LAN یا Power on by PCIE/PCI که در مادربرد ایسوس به این عنوان آخری شناخته می‌شود. چنانچه برای پیداکردن این گزینه با مشکل مواجه شدید، با جست‌وجوی مدل مادربرد یا لپ‌تاپ خود در اینترنت، اطلاعات دقیق را پیدا کنید.

• روی دکمه‌ی زیر کلیک کنید تا وارد تنظیمات Recovery ویندوز شوید.

• از بخش Advanced startup، روی دکمه‌ی Restart now کلیک کنید. با انجام این کار، سیستم از ویندوز خارج و وارد تنظیمات ریکاوری می‌شود.
• روی Troubleshoot و سپس Advanced options کلیک کنید.
• گزینه‌ی UEFI Firmware Settings را انتخاب کنید.
• روی دکمه‌ی ری‌استارت (Restart) کلیک کنید.
• هنگامی که وارد تنظیمات UEFI مادربرد شدید، به تب Power Options بروید و Wake-on-LAN را فعال کنید. البته ممکن است نام آن در برخی مادربردها متفاوت باشد.

در ادامه نحوه‌ی فعال‌ کردن قابلیت Wake-on-LAN برای ویندوزهای ۱۰ و ۱۱ توضیح داده شده است. در ویندوز، فرایند خاموش‌کردن (Shutdown)، سیستم را در حالتی موسوم‌ به S4 قرار می‌دهد که مصرف انرژی کامپیوتر را به حداقل می‌رساند و برق همه‌ی درگاه‌ها را قطع می‌کند؛ در نتیجه NIC امکان روشن‌کردن سیستم را نخواهد داشت. بنابراین ویندوز قابلیت WoL را به‌صورت پیش‌فرض تنها در شرایطی که کامپیوتر Sleep شده باشد، پشتیبانی می‌کند.

در صورتی که بخواهیم امکان روشن‌کردن سیستم توسط WoL از حالت‌های Shutdown یا Hibernate وجود داشته باشد، باید حالت S4 را با انجام مراحل زیر غیرفعال کنیم:

• در کنترل پنل، گزینه‌ی Power Options را باز کنید.
• روی لینک Choose what the power buttons do در سمت چپ صفحه کلیک کنید.
• در صفحه بازشده، روی Change settings that are currently unavailable کلیک کنید.
• Turn on fast startup (recommended) را از حالت انتخاب‌شده خارج و تغییرات را ذخیره کنید.

NIC در بیشتر کارت‌های شبکه‌‌ی مادربردهای جدید، امکان روشن‌کردن سیستم از حالت خاموش توسط WoL را فراهم می‌کند؛ بنابراین بهتر است پیش از انجام مراحل فوق، امتحان شود که آیا WoL می‌تواند دستگاه را از حالت خاموش روشن کند یا خیر. برای اطمینان از عملکرد صحیح WoL، باید کامپیوتر یا لپ‌تاپ به برق متصل باشند و چراغ پاور درگاه اترنت پس از خاموش‌شدن دستگاه همچنان روشن باشد.

• روی دکمه‌ی زیر کلیک کنید تا وارد بخش مشاهده‌ی وضعیت شبکه در تنظیمات ویندوز شوید.

• ویندوز ۱۰: در قسمت Advanced network settings روی گزینه‌ی Change adapter options کلیک کنید.
• ویندوز ۱۱: روی Advanced network settings در سمت راست صفحه کلیک و سپس گزینه‌ی More network adapter options را از بخش Related settings انتخاب کنید.

• روی کانکشن فعال شبکه راست‌کلیک و گزینه‌ی Properties را انتخاب کنید.
• در پنجره‌ی بازشده به تب Networking بروید و روی دکمه‌ی Configure کلیک کنید.

• به تب Advanced بروید و گزینه‌ی Wake on Magic Packet را انتخاب کنید.
• منوی کشویی Value را به Enabled تغییر دهید.
• گزینه‌ی Wake on pattern match را انتخاب کنید و مقدار Value را به Enabled تغییر دهید.
• گزینه‌ی WoL & Shutdown Link Speed را انتخاب کنید و مقدار Value را به 10Mbps تغییر دهید.
• حالا روی تب Power Management کلیک کنید و مطمئن شوید که گزینه‌های Allow this device to wake the computer و Only allow a magic packet to wake the computer فعال شده باشند.
• وقتی کارتان تمام شد روی OK کلیک کنید.

همان‌طور که گفته شد، نرم‌افزارهای متعددی برای Wake-on-LAN وجود دارند. به‌عنوان مثال، نرم‌افزار Wake on LAN (Magic Packet) رابط کاربری بسیار ساده‌ای دارد و می‌تواند با گرفتن آدرس IP و مک آدرس دستگاه مورد نظر، سیگنال Magic Packet را برای آن ارسال کند.

AnyDesk یکی از نرم‌افزارهای رایج برای اتصال و کنترل کامپیوترها از راه دور است. توسط این نرم‌افزار می‌توان سیستم‌های مبتنی‌بر ویندوز، macOS (فقط در پلتفرم اینتل) و لینوکس را که در حالت Sleep یا خاموش (Shut Down) قرار دارند، از طریق پروتکل Wake-On-LAN روشن کرد.

پیش‌نیازهایی برای روشن‌کردن کامپیوتر از طریق AnyDesk وجود دارد؛ باید حداقل یک سیستم دیگر مجهز به AnyDesk به شبکه‌ی دستگاه مورد نظر متصل باشد، WoL در تنظیمات AnyDesk سیستم خوابیده فعال شده باشد و سیستم‌عامل و مادربرد هر دو طرف از این پروتکل پشتیبانی کنند.

برای فعال کردن قابلیت Wake-on-LAN در نرم‌افزار AnyDesk، مطابق تصویر زیر، از قسمت تنظیمات به Wake-on-LAN می‌رویم و آن را در حالت Enabled قرار می‌دهیم.

گزینه‌ی Enabled, but only wake up my device using the following clients در مواقعی باید انتخاب شود که بخواهیم سیستم‌هایی را که می‌توانند کامپیوتر ما را روشن‌ کنند، محدود کنیم. در این شرایط، مقدار AnyDesk ID سیستم‌ها باید در کادر وارد شود.

پس از فعال کردن Wake on LAN در نرم‌افزار AnyDesk، در صورتی که کامپیوتر متصل خاموش باشد، با کلیک‌کردن روی آن پیامی مبنی‌بر روشن‌کردن سیستم نمایش داده می‌شود. برای این کار کافی است روی Power on کلیک کنید.

در کامپیوترهای آل این وان اپل و مک بوک، عملکرد WoL می‌تواند سیستم را از حالت Sleep روشن کند، اما قادر به انجام این کار در حالت خاموش نیست.

• System Preferences را باز و Battery را انتخاب کنید.
• در صفحه‌ی Energy Saver، گزینه‌ی Wake for Network Access یا چیز مشابهی را باید ببینید. انتخاب این گزینه، Wake-on-LAN را فعال می‌کند.

پروتکل WoL این امکان را فراهم می‌کند تا بتوانید سیستم خود را از راه دور روشن کنید. پس از انجام پیش‌نیازهای مربوط به فعال‌سازی WoL در مادربرد و سیستم‌عامل، باید اپلیکیشن اندرویدی Wake On Lan را در گوشی خود نصب کنید.

با دنبال‌کردن دستورالعمل‌های داخل اپلیکیشن، به‌طور خودکار فهرستی از دستگاه‌های داخل شبکه‌ی اطراف گوشی نمایش داده خواهد شد. برای دسترسی به سیستم‌ مورد نظر، باید مک آدرس آن را در اپلیکیشن وارد کنید. سپس با نام‌گذاری دستگاه و انتخاب شبکه‌ی وا‌ی‌فای مربوط به آن می‌توانید با زدن روی دکمه‌ی Wake، کامپیوتر خود را از حالت خاموش یا Sleep روشن کنید.

درصورتی‌که برای فعال‌کردن قابلیت Wake on Lan در کامپیوتر خود با مشکلی روبه‌رو شدید یا گزینه‌ی آن‌ را مشاهده نمی‌کنید، برای راهنمایی بیشتر مشکلتان را در بخش نظرات مطرح کنید.