اهمیت آپدیت بایوس؛ چطور BIOS کامپیوتر و لپ‌تاپ را بروزرسانی کنیم؟

بایوس در انواع کامپیوتر و لپ‌تاپ، به‌عنوان یکی از بخش‌های بسیار حیاتی در نظر گرفته می‌شود که پیش‌از شروع راه‌اندازی سیستم‌عامل، از سلامت تمامی قطعات سخت‌افزاری داخل کیس یا بدنه‌ی لپ‌تاپ اطمینان حاصل می‌کند و پس از آن، اجازه‌ی راه‌اندازی سیستم‌عامل را می‌دهد. BIOS و نوع جدیدتر آن، UEFI که در سیستم‌های مجهز به مادربردهای پیشرفته‌تر به‌کار گرفته می‌شود، امکان تغییر روند راه‌اندازی قطعات سیستم یا تغییر برخی از ویژگی‌های سخت‌افزاری کامپیوتر و لپ‌تاپ ازجمله ولتاژ ورودی به رم یا پاور و امثال آن را فراهم می‌کند.

برخلاف باور عموم، بایوس نیز مانند درایور گرافیک، پردازنده و سایر بخش‌های سیستم، نیاز به به‌روزرسانی دارد. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که شما تصمیم به خرید مادربورد جدیدتر ندارید؛ اما می‌خواهید قطعات دیگری مانند پردازنده را عوض کنید. در این حالت، بهتر است بایوس شما به‌روزرسانی شود تا هماهنگی بهتری با قطعات جدید داشته باشد و شما را درگیر مشکلاتی مانند باگ‌های متعدد، کرش کردن مداوم پردازنده و مسائلی ازاین‌قبیل نکند. در ادامه، علاوه‌بر آشنایی بیشتر با دلایل مهم ضرورت به‌روزرسانی بایوس، نحوه‌ی آپدیت بایوس لپ‌تاپ و کامپیوتر را آموزش خواهیم داد.

از ماه مارس ۲۰۲۳ (اسفند ۱۴۰۲ و فروردین ۱۴۰۳) گزارش‌های متعددی از مشکلات ناپایداری پردازنده‌های نسل ۱۳ و ۱۴ اینتل سری دسکتاپ به‌خصوص مدل‌های H و HX در شبکه‌های اجتماعی مختلف منتشر شد؛ مشکلاتی که به کرش‌های مداوم پردازنده اشاره داشت و سایر بخش‌های سیستم از جمله هارد داخلی و رم را نیز درگیر می‌کرد.

اینتل در واکنش به این موضوع، سازندگان مادربوردها را به‌عنوان مقصر اعلام کرد و گفت که آن‌ها علی‌رغم اطلاع داشتن از اینکه تصمیمشان می‌تواند باعث ناپایداری در پردازنده شود، تنظیمات بایوس مادربورد را دستکاری کردند تا سیستم حفاظت حرارتی و قدرت مادربوردها غیرفعال شده و در نهایت، مادربورد به بالاترین اورکلاک ممکن برسد؛ تصمیمی که نتیجه‌ای فاجعه‌بار را برای پردازنده‌های نسل ۱۳ و ۱۴ به‌دنبال داشت.

به‌روزرسانی بایوس در ابتدا به‌عنوان یک گزینه‌ی منطقی و بی‌دردسر برای رفع مشکل ناپایداری پردازنده‌های نسل ۱۳ و ۱۴ اینتل در نظر گرفته شد؛ اما ازآنجایی‌که به‌تازگی مشخص شده است که این مشکل در این پردازنده‌ها، ساختاری است و به راه‌حلی اساسی‌تر از به‌روزرسانی بایوس نیاز دارد، درحال‌حاضر، چندان راه‌حل کارآمدی به‌نظر نمی‌رسد.

مشکل ناپایداری پردازنده‌های نسل ۱۳ و ۱۴، جدیدترین معضلی بود که هرچند به‌صورت موقت، با به‌روزرسانی بایوس مادربورد تا حدودی حل شد؛ اما این تنها دلیل ضرورت به‌روزرسانی بایوس نیست. قطعات سیستم به‌مرور زمان و به‌تناسب نیاز شما، تغییر می‌کنند و با نمونه‌هایی بهتر و جدیدتر جایگزین می‌شوند و لازم است که این قطعات، با مادربورد فعلی شما، هماهنگ باشند.

شرکت‌های سازنده‌ی انواع مادربورد، به‌صورت دوره‌ای و تا چند سال پس از تولید هر مدل مادربورد، به‌روزرسانی‌هایی را برای این محصول منتشر می‌کنند که نصب آن‌ها روی سیستم، مشکلات و باگ‌هایی را که ممکن است در طول زمان روی کامپیوتر یا لپ‌تاپ شما ایجاد شده باشد، حل می‌کند و عملکرد کلی سیستم را بهبود می‌بخشد.

علاوه‌بر این، گاهی اوقات ممکن است که در برخی از مادربوردها، رخنه‌های امنیتی از طریق بایوس ایجاد شود و زمینه را برای ورود افراد غیرمجاز به سیستم و اعمال تغییرات مخرب مورد نظر آن‌ها در دستگاه‌های قربانی فراهم کند. به‌روزرسانی منظم بایوس، از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرده و امنیت دستگاه شما را تضمین می‌کند.

به‌روزرسانی بایوس در مادربوردهای قدیمی، دردسرهای زیادی داشت و شما باید نسخه‌ی جدید متناسب با بایوس سیستم خود را به‌صورت دستی دانلود و نصب می‌کردید؛ اما با ورود مادربوردهای جدیدتر و لپ‌تاپ‌های مجهز به این مادربوردها به بازار، کارِ به‌روزرسانی بایوس آسان‌تر از قبل شده است.

دانلود و نصب نسخه‌هایی که برندهای تولیدکننده‌ی مادربوردها یا لپ‌تاپ‌ها، به‌صورت دوره‌ای منتشر می‌کنند، قدیمی‌ترین روش به‌روزرسانی بایوس است. این روش در مقایسه با دو روشی که در ادامه توضیح می‌دهیم، پیچیدگی بیشتری دارد و برای استفاده از آن، باید دقت بالایی داشته باشید تا دقیقاً همان نسخه‌ی صحیح بایوس سیستم خود را دانلود و نصب کنید.

در برخی از لپ تاپ‌های جدید بعضی از برندها مانند ایسوس یا کامپیوترهایی که از مادربوردهای جدید استفاده می‌کنند، امکان به‌روزرسانی بایوس از طریق بخش آپدیت ویندوز وجود دارد؛ البته برای انجام این کار، شرط دیگری نیز باید رعایت شود.

ویندوز ۸٫۱ و نسخه‌های قبل از آن، قابلیت به‌روزرسانی خودکار بایوس از طریق بخش Windows Update را ندارند؛ ازاین‌رو، سیستم شما حتماً باید از ویندوز ۱۰ یا ۱۱ استفاده کند. درصورتی‌که کامپیوتر یا لپ‌تاپ شما واجد چنین شرایطی است، برای به‌روزرسانی بایوس از بخش آپدیت ویندوز می‌توانید مطابق مراحل زیر پیش بروید:

• در نوار جستجوی ویندوز عبارت Windows Update settings را تایپ کرده و روی Open کلیک کنید.

ASUS

• روی گزینه‌ی Check for updates کلیک کنید.

ASUS

• اگر شرکت سازنده‌ی لپ تاپ یا مادربورد کامپیوترتان، به‌روزرسانی جدیدی را برای بایوس سیستم شما منتشر کرده باشد، می‌توانید آن را در این بخش و در بین به‌روزرسانی‌ها ببینید. این به‌روزرسانی به‌صورت گزینه‌ی System Firmware یا اسم سازنده + Firmware (مانند ASUS Firmware) است. اگر این به‌روزرسانی به‌صورت خودکار دانلود و نصب نشد، باید روی گزینه‌ی Install now در جلوی به‌روزرسانی بایوس کلیک کنید تا مراحل دانلود و نصب آغاز شود.

ASUS

گاهی اوقات ممکن است این به‌روزرسانی را در مسیر بالا پیدا نکنید. در این حالت، تنها کافی است که از بخش Windows Update وارد قسمت View optional updates شوید تا بتوانید به‌روزرسانی مربوط به بایوس را ببینید.

• پس از راه‌اندازی و بر اساس مدل لپ‌تاپ یا مادربورد کامپیوتر شما، صفحه‌ای مشابه تصاویر زیر را برای BIOS یا UEFI خواهید دید. در این صفحه، نیازی نیست که شما کار خاصی انجام دهید و تمام مراحل به‌روزرسانی BIOS به‌طور خودکار پیش می‌رود.

• پس از اتمام و تکمیل مراحل به‌روزرسانی، می‌توانید از بخش Update history، اطلاعات داده‌های به‌روزرسانی قبلی را مشاهده کنید.

ASUS

گاهی اوقات، برخی از مدل‌های بایوس یا UEFI تولید شده توسط برندهای ایسوس یا اچ پی، امکان به‌روزرسانی مستقیم از طریق اینترنت را دارند. در این حالت احتمال بروز خطا در مراحل به‌روزرسانی نیز، تا حد زیادی کاهش می‌یابد. در ادامه، مراحل به‌روزرسانی بایوس لپ‌ تاپ ایسوس را از طریق اتصال به اینترنت، توضیح خواهیم داد.

• پس از روشن‌شدن کامپیوتر یا لپ‌تاپ و پس از مشاهده‌ی لوگوی سازنده لپ‌تاپ یا مادربورد، یکی از کلیدهای Esc ،F1،F2،F10،F11،F12 یا Delete را فشار دهید. در مادربوردها و لپ‌تاپ‌های ایسوس، کافی است یکی از کلیدهای Delete یا F2 را در زمان روشن‌شدن کامپیوتر فشار دهید تا وارد منوی بایوس شوید. برای اطلاع دقیق از از نحوه‌ی انجام این‌کار می‌توانید آموزش ورود به بایوس را مطالعه کنید.
• پس از مشاهده‌ی منوی تنظیمات بایوس، دکمه‌ی F7 را فشار دهید یا روی گزینه‌ی Advanced Mode در پایین صفحه کلیک کنید.

ASUS

• گزینه‌ی Advanced را از بالای صفحه انتخاب کنید.

ASUS

• روی ASUS EZ Flash 3 Utility کلیک کنید.

ASUS

• گزینه‌ی Update BIOS via Internet را انتخاب کنید.

ASUS

• روی گزینه‌ی DHCP کلیک کنید.

ASUS

• گزینه‌ی OK را انتخاب کنید تا مراحل دانلود نسخه‌ی جدید بایوس آغاز شود.

ASUS

• پس از اتمام دانلود نسخه‌ی جدید بایوس، دوباره روی گزینه‌ی OK کلیک کرده و صبر کنید تا کامپیوتر یا لپ‌تاپ شما دوباره راه‌اندازی شود و نسخه‌ی جدید بایوس را نصب کند.

تفاوتی ندارد که لپ‌تاپ یا مادربورد کامپیوتر شما، محصول کدام برند باشد؛ درهرصورت، لازم است تا پیش از مراجعه به سایت سازنده برای دریافت نسخه‌ی جدید بایوس، نسخه‌ی فعلی بایوس، نوع بایوس و ترجیحاً مدل سیستم‌ خود را بدانید. برای این کار، مطابق مراحل زیر پیش بروید:

• عبارت msinfo32 را در کادر جستجو در نوار ابزار ویندوز ۱۰ یا ۱۱ سیستم خود وارد کنید. سپس روی گزینه‌ی Open در زیر عبارت System Information کلیک کنید.

زومیت

• از بخش System Summary می‌توانید مدل سیستم، نسخه‌ی فعلی بایوس و نوع بایوس را ببینید و پس از آن، به‌تناسب برند سازنده‌ی لپ‌تاپ یا مادربورد کامپیوتر خود، طبق آموزش‌های بخش بعد، بایوس را به‌روزرسانی کنید.

• روی لینک زیر کلیک کنید تا وارد سایت ایسوس شوید:

• در کادر جستجو، مدل دستگاه ایسوس خود را وارد کنید و از سمت مقابل روی Driver & Utilities کلیک کنید.

• از بخش Drive & Utility، روی BIOS & FIRMWARE کلیک کرده و از کادر دوم، مدل دقیق دستگاه خود را انتخاب کنید.
• پس از آن، از قسمت BIOS Update (Windows) آخرین نسخه را پیدا کرده و روی Download کلیک کنید.

• روی فایل دانلود شده دوبار کلیک کنید تا اجرا شود، سپس مراحل نصب را پیش برده و درنهایت سیستم را ری‌استارت کنید.

• صبر کنید تا دستگاه راه‌اندازی شده و مراحل نصب نسخه‌ی جدید بایوس تکمیل شود.

ASUS

• با کلیک روی لینک زیر، وارد سایت لنوو شوید:

• از صفحه‌ی اصلی، روی گزینه‌ی PC کلیک کنید.

زومیت

• در کادر جستجو مدل دقیق دستگاه خود را وارد کنید و روی نتیجه‌ی منطبق کلیک کنید.

زومیت

• در صفحه‌ی محصول، روی Drivers & Software کلیک کنید.

زومیت

• از گزینه‌ی Manual Update، روی Select Driver کلیک کنید.

زومیت

• از میان درایور‌ها، BIOS/UEFI را انتخاب کنید و به‌دنبال نسخه‌ی جدید بایوس هماهنگ با بایوس سیستم خود بگردید سپس روی Download کلیک کنید.

زومیت

• روی فایل دانلود شده، کلیک کرده و Run as administrator را انتخاب کنید.
• روی دکمه‌ی Install کلیک کنید.
• دکمه‌ی Flash BIOS را انتخاب کنید.
• در پنجره‌‌ی هشدار که برای یادآوری اتصال پریز برق سیستم و ارائه‌ی سایر اطلاعات فلش نمایش داده می‌شود؛ روی دکمه OK کلیک کنید.
• صبر کنید تا مراحل به‌روز‌رسانی بایوس کامل شود. پس‌از این مرحله، سیستم به‌طور خودکار راه‌اندازی می‌شود.

• با کلیک روی لینک زیر، وارد سایت اچ پی شوید.

• پس‌از انتخاب نوع دستگاه، درصفحه‌ی بعدی مدل دقیق دستگاه را وارد کرده تا به‌صفحه‌ی دانلود درایورها هدایت شوید.

• سیستم‌عامل و نسخه‌ی آن را انتخاب و روی Submit کلیک کنید.
• روی فهرست آبشاری BIOS کلیک کنید و از زیرشاخه‌ی آن، روی دکمه Download آخرین نسخه‌ی موجود بزنید.

• روی No thanks, I will download and install manually کلیک کنید تا دانلود فایل آغاز شود.

• پس از اتمام دانلود، روی فایل، دو بار کلیک کنید تا اجرا شود.
• مراحل نصب را با گزینه‌های پیش‌فرض پیش ببرید تا به این صفحه برسید.

HP

• پس از انتخاب گزینه‌ی Update روی Next کلیک کنید.

HP

• گزینه‌ی Restart Now را انتخاب کنید.

HP

• در صفحه‌ی HP BIOS Update روی Apply Update Now کلیک کنید.

HP

• منتظر بمانید تا کامپیوتر شما، فایل به‌روزرسانی بایوس را نصب کند. در نهایت روی Continue Startup کلیک کنید تا سیستم شما دوباره راه‌اندازی شود.

• با استفاده از لینک زیر وارد سایت Dell شوید.

• در کادر جستجوی بالای صفحه، مدل لپ دستگاه خود را وارد کنید.

زومیت

• از قسمت Drivers & Downloads، گزینه‌ی Access the complete list of drivers and downloads را انتخاب کنید.

زومیت

• از کادر Download Type، گزینه‌ی System BIOS را انتخاب کنید تا فهرست نسخه‌های جدید بایوس مناسب سیستم شما (در صورت وجود) نمایش داده شود.

زومیت

• در‌صورتی‌که نسخه‌ی هماهنگ با بایوس خود را در این فهرست پیدا کردید، روی Download کلیک کنید.

زومیت

• پس‌از دانلود، فایل را باز کرده و دستورالعمل‌های روی صفحه را دنبال کنید تا مراحل نصب کامل شود.
• صبر کنید تا سیستم، مجدد راه‌اندازی شود و فرایند به‌روزرسانی بایوس را کامل کند.

• از طریق لینک زیر وارد سایت‌ ام اس آی شوید:

• روی علامت ذره‌بین در سمت راست و بالای صفحه‌ی اصلی سایت کلیک کرده و در کادر جستجو، مدل لپ تاپ‌ MSI خود را وارد کنید.

MSI

• روی گزینه‌ی Download در کنار مدل دستگاه خود کلیک کنید.

MSI

• در صورتی که دستگاه شما دارای چند مدل مختلف با یک نام مشابه است، مدل دقیق دستگاه خود را از میان مدل‌هایی که در کادر تصویر زیر نمایش داده می‌شود؛ انتخاب کنید.

MSI

• سیستم‌عامل نصب شده روی دستگاه را انتخاب کنید.

MSI

• نسخه‌ی بایوس مخصوص دستگاه خود را دانلود کنید.

MSI

• یک فلش مموری خالی با ظرفیت حداقل ۸ گیگابایت را به سیستم وصل کنید. سپس روی درایو فلش راست کلیک کرده و گزینه‌ی Format را انتخاب کنید.

MSI

• از بخش File System گزینه‌ی FAT32 را انتخاب کنید. این کار برای تغییر فرمت فلش از NTFS یا exFAT به FAT32 است. در صورتی که فرمت فعلی فلش شما، FAT32 است، نیازی به انجام این کار نیست.

MSI

• فایل بایوس دانلود شده را از حالت فشرده خارج کرده و آن را در فلش مموری کپی کنید.

MSI

• در‌حالی‌که فلش USB به سیستم متصل است، دستگاه را مجدداً راه‌اندازی کنید. زمانی که لوگوی MSI ظاهر شد، کلید Del را نگه دارید تا وارد رابط BIOS شوید.

MSI

• با استفاده از کلید‌های جهتی روی صفحه کلید، وارد بخش Advanced شده و گزینه‌ی UEFI BIOS Update را انتخاب کنید و اینتر را بزنید.

MSI

• دوباره گزینه UEFI BIOS Update را انتخاب کرده و کلید اینتر را بزنید.

MSI

• مکان ذخیره‌ی فایل بایوس (داخل فلش مموری) را انتخاب کرده و کلید اینتر را بزنید.

MSI

• فایل بایوس را انتخاب کنید و کلید اینتر را بزنید.

MSI

• روی گزینه‌ی Yes کلیک کنید.

MSI

• در این مرحله، دستگاه شما باید دوباره راه‌اندازی شود. برای تأیید، روی گزینه‌ی OK کلیک کنید.

MSI

• پس از راه‌اندازی مجدد دستگاه، به طور خودکار صفحه‌ی به‌روزرسانی بایوس برای شما نمایش داده می‌شود. در این صفحه، با کلید‌های جهتی روی کیبورد، گزینه‌ی Proceed with flash update را انتخاب کرده و کلید اینتر را بزنید.

MSI

• پس از مشاهده‌ی پیغام زیر، کلید اینتر را فشار دهید تا کامپیوتر یک بار دیگر راه اندازی شده و مراحل نصب نسخه‌ی جدید بایوس تکمیل شود.

MSI

• از طریق لینک زیر وارد سایت ایسر شوید:

• از گزینه‌های بالای صفحه‌ی اصلی سایت، روی Support کلیک کنید.
• گزینه‌ی Drivers and Manuals را از منوی سمت چپ انتخاب کنید.
• شماره سریال یا مدل لپ تاپ ایسر خود را در کادر جستجو وارد کنید.

زومیت

• تیک گزینه‌ی Drivers and Manuals را فعال کرده و از بخش Product Support روی مدل لپ‌تاپ خود کلیک کنید.

زومیت

• از بخش Drivers and Download روی گزینه‌ی BIOS/Firmware کلیک کنید.

زومیت

• در صورتی که نسخه‌ی جدیدی از بایوس مناسب سیستم شما ارائه شده است، آن را دانلود کنید.

زومیت

• روی نام فایل کلیک راست کرده و Extract All را انتخاب کنید.
• روی فایل استخراج شده دوبار کلیک کنید تا مراحل نصب بایوس شروع شود.

امیدواریم با روش‌های گفته شده در این مقاله، بتوانید به‌راحتی به‌روزرسانی بایوس سیستم خود را انجام دهید. اگر در طی مراحل به‌روزرسانی با سؤالی مواجه شدید، لطفاً از طریق بخش نظرات، سؤال خود را با ما و سایر کاربران زومیت در میان بگذارید.