آشنایی با ارز تلگرام: تون کوین چیست و چه کاربردی دارد؟

تلگرام پیام‌رسان محبوب میلیون‌ها کاربر در سراسر جهان است. کاربران این پیام‌رسان همچنین می‌توانند به‌آسانی در آن به جابه‌جایی رمزارز بپردازند و خدمات داخلی این اپلیکیشن را با ارز دیجیتال خریداری کنند.

تون‌کوین و شبکه‌ی تون ابتدا به‌دست تلگرام ساخته شد؛ امروزه این شبکه‌ی منبع‌باز در اختیار کاربران قرار دارد. در مقاله‌ی پیش‌رو با ارز تلگرام و کاربردهای آن بیشتر آشنا می‌شویم.

تون (TON) بلاک چین لایه-۱ و غیرمتمرکزی است که تلگرام در سال ۲۰۱۸ منتشر کرد.

بعدها تلگرام از این پروژه خارج شد و بنیاد تون آن را در اختیار گرفت و نام آن را از «شبکه آزاد تلگرام (Telegram Open Network)» به «شبکه آزاد (The Open Network)» تغییر داد. تون کوین نیز که قبلاً گرام (Gram) نام داشت، ارز بومی شبکه‌ی تون است.

از سال ۲۰۲۰ تاکنون بنیاد تون، که مجموعه‌ای از علاقه‌مندان و حامیان مستقل پروژه‌ است، توانسته این پروژه را هرچه بیشتر توسعه دهد.

هدف از ساخت شبکه‌ی تون، یکپارچه کردن آن با اپلیکیشنی بود تا کاربران بتوانند به آسانی توسط آن دارایی‌های خود راجابه‌جا یا ذخیره‌سازی کنند.

کاربران هنگام انجام تراکنش در شبکه‌ی تون، از تون کوین برای پرداخت کارمزدها استفاده می‌کنند. طبق گفته‌ی وب‌سایت این پروژه، پلتفرم تلگرام راهی سریع، شفاف و امن را برای جابه‌جایی دارایی با کمترین کارمزد و دخالت واسطه امکان‌پذیر کرده است.

توسعه‌دهندگان تون می‌خواهند اکوسیستمی کاملاً مستقل ایجاد کنند که دارای خدماتی از جمله فضای ذخیره‌سازی غیرمتمرکز، خدمات نام دامنه (DNS)، پروکسی و امکان پرداخت سریع با کارمزد پایین باشد.

تون در جریان رقابتی که در سپتامبر ۲۰۲۱ در جریان بود، توانست رکورد ۵۵ هزار تراکنش در ثانیه را به ثبت برساند. داشتن این ویژگی همراه با جامعه‌ی وسیع کاربران تلگرام نویدبخش رشد سریع شبکه ‌یتون است.

بلاک چین تون در اصل توسط برادران، نیکولای و پاول دوروف ساخته و توسط تیم تلگرام توسعه داده شد. تلگرام قصد داشت ارزی دیجیتال به نام گرام را در این بلاک‌چین منتشر کند تا تون به سکویی برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (دپ‌ها) تبدیل شود.

اگرچه گرام در ابتدا توجه‌های زیادی را به خود جلب کرد اما خیلی زود دچار مشکل شد؛ زیرا کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) محدودیت‌هایی برای آن ایجاد کرد. گرام به‌عنوان اوراق بهادار شناخته و فروش این توکن‌ها ممنوع شد.

با وجود آنکه تیم تلگرام پروژه‌ی تون را تقریباً کامل کرده بودند اما پاول دوروف، مدیرعامل تلگرام در سال ۲۰۲۰ از پروژه خارج و توسعه‌ی آن به مشتاقان مستقل رمزارز واگذار شد.

پروژه‌ی تون از ابتدا به‌صورت منبع‌باز ساخته شده بود تا همه بتوانند در توسعه‌ی آن مشارکت کنند. شبکه‌ی کنونی تون توسط آناتولی ماکوسوف و کریل املیاننکو از اعضای NewTON که بعدها به تون فاندیشن تغییر نام داد، منتشر و توسعه داده شده است.

شبکه‌ی تون از سازوکار توافق جمعی اثبات سهام (PoS) برای تأیید تراکنش‌ها استفاده می‌کند. در این نوع اجماع، به تأییدکنندگان تراکنش (ولیدیتورها)، با رمزارز تون کوین پاداش داده می‌شود.

سایر شرکت‌کنندگان در شبکه، که نامزدان نام دارند، می‌توانند با فراهم‌آوردن توکن برای تأییدکنندگان کسب درآمد کنند. تأییدکنندگان و نامزدها توسط قراردادهای هوشمند مدیریت می‌شوند که به‌نوبه‌ی خود باعث امنیت بیشتر می‌شود. قراردادهای هوشمند نیز توسط ماشین مجازی تون (TVM) اجرا می‌شوند.

شبکه تون ساختاری چند لایه دارد که بر اساس مفهوم شاردینگ یا قطعه‌بندی ساخته شده است؛ یعنی بلاک‌چینی در داخل دیگری.

ویژگی شاردینگ شامل استفاده از چندین زیرشبکه (شارد) در یک بلاک‌چین است، طوری که هر شارد هدف خاصی دارد. استفاده از این ویژگی از ایجاد ازدحام بلوک‌های تأیید نشده جلوگیری می‌کند و سرعت شبکه را بالا می‌برد. شبکه‌ی تون از زنجیره‌های اصلی، کاری و شاردها ساخته شده است.

توسعه‌دهندگان تون روی مقیاس‌پذیری، بهره‌وری و استفاده‌ی جمعی این شبکه تمرکز دارند. به‌دلیل تعامل مناسب قطعه‌های مختلف با هم، تراکنش‌های شبکه بسیار سریع انجام می‌شود و نرخ تراکنش در ثانیه (TPS) به‌شدت بالا می‌رود.

در بلاک چین تون خدمات زیر ارائه می‌شود که بر جذابیت‌های استفاده از آن افزوده است:

• تون والت (Ton Wallet): ویژگی داخلی در تلگرام که امکان انتقال پول و کار با خدمات مختلف را برای کابران امکان‌پذیر می‌کند و از دو بخش کیف پول امانی و غیرامانی ساخته شده است. کاربران تلگرام با استفاده از این کیف پول می‌توانند رمزارزهای تون کوین، بیت کوین و تتر را ارسال، دریافت یا ذخیره کنند.

• سرویس‌های TON: این ویژگی به توسعه‌دهندگان امکان ساخت دپ‌های مختلف را می‌دهد. کاربران نیز می‌توانند با استفاده از واسطی کاربرپسند، اپلیکیشن‌های شخص ثالث مختلفی را به‌کار ببرند.

• فضای ذخیره‌سازی تون: این ویژگی یکی از جالب‌ترین خدمات بنیاد تون است و مشابه خدمات اشتراک‌گذاری فایل سنتی مثل دراپ باکس عمل می‌کند، با این تفاوت که با رمزنگاری بر حریم خصوصی و امنیت تمرکز دارد. کاربران «تون استوریج» می‌توانند به کمک کلید خصوصی کیف پول خود از مزایای رمزنگاری استفاده کنند.

• تون پروکسی: کاربران و مالکان ارز تلگرام می‌توانند با استفاده از VPNهای غیرمتمرکز به بلاک‌چین تون متصل شوند. این ویژگی راهی مناسب برای دور زدن سانسور و ناشناس ماندن است.

• نامگذاری دامنه غیرمتمرکز یا TON DNS: به کمک این خدمات، وب‌سایت‌های سنتی نیز می‌توانند روی شبکه‌ی تون فعالیت کنند، از طرفی امکان ایجاد نام‌های دامنه کوتاه و خوانا امکان‌پذیر شده است.

تون کوین تنها برای انتقال دارایی نیست و کاربردهای مهمی در اکوسیستم درحال رشد تون دارد، در ادامه با تعدادی از کاربردهای این ارز دیجیتال آشنا می‌شویم:

• کاربرد در اکوسیستم تون: کاربرد اصلی تون کوین، استفاده‌ی آن در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در بلاک‌چین تون است.

• کارمزد تراکنش: از تون کوین برای پرداخت کارمزدها در هنگام انجام تراکنش در شبکه‌ی تون استفاده می‌شود.

• استیکینگ: از آنجایی که شبکه‌ی تون بر اساس اثبات سهام کار می‌کند، یکی از کاربردهای مهم تون کوین استیکینگ این رمزارز و تأمین امنیت بلاک‌چین است.

• خرید خدمات غیرمتمرکز: کاربرد دیگر تون کوین خرید خدمات غیرمتمرکز مختلف اکوسیستم تلگرام مانند TON DNS، TON Proxy و فضای ذخیره‌سازی در کنار خریدهای داخل برنامه‌ای تلگرام است.

• حاکمیت: با استفاده از ارز تلگرام می‌‎توان در رأی‌گیری‌های مختلف شرکت کرد و درمورد تغییرات آینده‌ی شبکه نظر داد. بنابر این کاربرد دیگر تون کوین، شرکت در دائو شبکه‌ی تون است.

• پاداش‌دهی: از تون کوین برای پاداش‌دهی به ولیدیتورهای شبکه‌ی تون استفاده می‌شود. همانطور که اشاره شد، نامزدها می‌توانند با استیکینگ این رمزارز کسب درآمد کنند.

تون کوین رمزارز بومی شبکه‌ی تون است. تعداد کل تون کوین‌ها حدود ۵٫۱ میلیارد کوین است که تا زمان انتشار این مقاله، موجودی در گردش آن ۳٫۴ میلیارد کوین است.

بسیاری از صرافی‌های داخلی و خارجی تون کوین را برای خرید و فروش یا سرمایه‌گذاری در اختیار کاربران قرار داده‌اند. از جمله صرافی‌های خارجی عرضه‌کننده‌ی ارز تلگرام (TON) می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

Huobi Global, KuCoin, Uniswap (V3), PancakeSwap v2, Gate.io, OKX, Bybit, MEXC, EXMO, CoinEx, Bit.com, BingX و HitBTC.

چندین راه برای ذخیره‌سازی تون کوین وجود دارد. اولین راه استفاده از کیف پول داخلی تلگرام است؛ برای استفاده از آن کافی است در تلگرام wallet@ را وارد کنید تا وارد بات کیف پول شوید.

از جمله کیف پول‌های معروف دیگر ارز تلگرام می‌توان به کیف پول سخت افزاری لجر یا کیف پول‌های نرم‌افزاری متامسک و تراست والت اشاره کرد.