پولکادات چیست؛ هرآنچه باید درباره پولکادات و رمزارز DOT بدانیم

بیت کوین به‌دلیل نبود قدرتی مرکزی برای تسهیل انتقال ارزش با محدودیت‌هایی در مقیاس‌گذاری و تعامل‌پذیری مواجه و این امر به پیدایش اتریوم و شبکه‌ منعطف آن منجر شد. ازاین‌رو، اتریوم علاوه‌بر ایجاد سیستمی غیرمتمرکز برای ساخت و اجرای بدون واسطه‌ برنامه‌ها، اکوسیستمی برای جابه‌جایی راحت‌تر ارزش ازطریق قراردادهای هوشمند ایجاد کرد.

گوین وود، یکی از بنیان‌گذاران اتریوم، پولکادات را به‌عنوان بستری برای انتقال امن ارزش و به‌اشتراک‌گذاری ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد هر بلاک چین ایجاد کرده است. وود شبکه پولکادات را پاسخی برای ارتقای شبکه اتریوم ۲ می‌توان دانست که هدفش تبدیل‌شدن به شبکه‌ای ناهمگن و کاملا مقیاس‌پذیر متمرکز بر ایجاد فناوری چند‌زنجیره‌ای است. بنیاد وب ۳، سازمانی سوئیسی که شبکه را اداره می‌کند، پولکادات را نسل بعدی بلاک چین‌ها می‌داند.

پولکادات با وایت پیپری به‌وجود آمد که وود در سال ۱۳۹۵ (۲۰۱۶) منتشر کرد. گوین وود، مدیر ارشد اجرایی سابق اتریوم، در زمان فعالیتش در آن بنیاد با نوشتن زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی (Solidity) برای اتریوم به‌شهرت رسید.

در‌ادامه توسعه پولکادات، وود با کمک جوتا اشتاینر (Jutta Steiner)، رئیس پیشین امنیت در اتریوم، شرکت پریتی تکنولوژی (Parity Technologies Ltd) را تأسیس کرد.

سه هدف اصلی توکن سودمند شبکه پولکادات عبارت‌اند از:

• حاکمیت: شبکه پولکادات شبکه‌ای غیرمتمرکز است؛ یعنی تنها یک واحد کنترل امور را بر‌عهده ندارد و تصمیم‌گیری‌ها ازجمله تعیین ساختار پرداخت هزینه‌ها و تغییرات پروتکل و برنامه‌ریزی برای افزودن پاراچین‌ها با توافق همه اعضای شبکه صورت می‌گیرد. این اختیارات در ازای هولد‌کردن (نگه‌داشتن بلندمدت) توکن و نه صرفا داشتن توکن دراختیار اعضای شبکه قرار خواهد گرفت؛ امتیازی که در پلتفرم‌های دیگر تنها نصیب ماینر‌ها می‌شود.
• عملیات: برای حفظ امنیت و تضعیف حملات احتمالی و عملکرد مناسب شبکه دارندگان توکن DOT نقش مهمی ایفا می‌کنند. آنان علاوه‌بر مشارکت فعال، در پلتفرم مبتنی‌بر الگوریتم گواه بر سهام وظیفه اعتبارسنجی تراکنش‌ها در پاراچین‌ها را برعهده دارند.
• وثیقه و پرداخت: ازآنجاکه سازوکار شبکه پولکادات مبتنی‌بر الگوریتم گواه بر سهام است، اعضای شبکه برای اعتبارسنجی و اضافه‌کردن پاراچین‌ها به وثیقه‌گذاشتن مقداری توکن نیاز خواهند داشت و درعوض در ازای مشارکت به آن‌ها توکن اهدا خواهد شد.

پولکادات برای تبدیل‌شدن به شبکه بلاک چینی ناهمگن به‌شکل متفاوتی با شبکه اتریوم عمل می‌کند. این شبکه از پاراچین‌ها و پاراتردها (Parathreads) متصل به زنجیره رله اصلی پولکادات استفاده می‌کنند. این زنجیره نیز ازطریق پل‌های موجود در پلتفرم به شبکه‌های خارجی متصل می‌شود.

پولکادات شامل زنجیره‌های زیر است:

زنجیره رله قلب پروتکل پولکادات است و مسئولیت امنیت شبکه و اجماع و تعامل‌ بین‌زنجیره‌ای را در شبکه پولکادات برعهده دارد. این زنجیره بلاک چین اصلی شبکه است و انتقال ارزش و تراکنش بلاک‌ها در اینجا انجام می‌شود. در این زنجیره با هدف افزایش سرعت انجام تراکنش‌های جدید درمقایسه‌با سایر زنجیره‌های پولکادات اقدامات کمتری صورت می‌گیرد. این اقدامات تعامل اعضا و مزایده‌های پاراچین‌ها و اجماع NPoS را شامل می‌شود. به‌عنوان مثال، زنجیره رله تراکنش‌های مربوط به قراردادهای هوشمند را پشتیبانی نمی‌کند. بر‌‌‌اساس گزارشی در سال ۱۳۹۹ (۲۰۲۰)، با این روش منحصر‌به‌فرد سرعت پردازش در پولکادات هزار تراکنش در ثانیه تخمین زده شده بود.

پاراچین‌ها بلاک چین‌های تنها و مستقلی در پلتفرم پولکادات هستند. آن‌ها طبق قوانین و مقررات خاص خود می‌توانند اجرا شوند و ازآنجاکه ناهمگن هستند، از آن‌ها برای پاسخ‌گویی به انواع عملکردهای مختلف مانند امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) یا بهینه‌سازی هزینه زیاد تراکنش‌ها می‌توان استفاده کرد. این بلاک چین‌های سفارشی برای دستیابی به اهداف خاص و رفع مشکلات تخصصی ساخته شده‌اند. آن‌ها از منابع محاسباتی پولکادات استفاده می‌کنند تا صحت تراکنش‌های انجام‌شده در شبکه را تأیید کنند. پاراچین‌ها با استفاده از ویژگی امنیتی مشترک با پولکادات می‌توانند سیستم‌های حکمرانی خاص خود را توسعه دهند. پروژه‌ها برای اجرای یک پاراچین روی پولکادات باید در مزایده‌های زنجیره رله توکن به امانت بگذارند.

پاراتردها با کمی تفاوت عملکردی مشابه پاراچین‌ها دارند. تفاوت این زنجیره‌ها در نحوه اتصالشان به شبکه و مدل اقتصادی آن‌ها است. درواقع پاراتردها پاراچین‌هایی هستند که هزینه ثبت ثابتی دارند و بر‌‌‌اساس مدل پرداخت دلخواه و نه لزوما با وثیقه‌گذاشتن توکن ساخته می‌شوند و در درجه اول برای پروژه‌هایی مناسب هستند که به دسترسی مداوم به شبکه نیاز ندارند. این زنجیره‌ها ممکن است در ابتدا ارزان‌تر باشند؛ اما به‌دلیل نبود مزایده و هزینه‌های بلاک‌های جدید تولیدشده، در درازمدت می‌توانند هزینه بیشتری داشته باشند.

پل‌ها قابلیت تعامل‌پذیری را برای پولکادات فراهم می‌کنند و ازطریق آن‌ها پولکادات به پاراچین‌ها و پاراتردها اجازه می‌دهد با شبکه‌های خارجی مانند بیت کوین و اتریوم ارتباط برقرار کنند و توکن‌ها بدون نیاز به صرافی واسطه مبادله شوند. پولکادات به‌منظور مبادله توکن‌ها بدون نیاز به اجاز‌ه قدرتی مرکزی، برای گسترش پل‌ها به سایر بلاک چین‌های موجود در اکوسیستم خود تلاش می‌کند.

پولکادات از سازوکار اجماع مدرن‌تری از اتریوم با نام الگوریتم گواه بر سهام نامزدشده استفاده می‌کند. این الگوریتم برای به‌حداکثررساندن امنیت اشتراکی شبکه به‌گونه‌ای طراحی شده است که فرد خراب‌کار امکان دخالت در آن را نداشته باشد.

بستر (Substrate) چهارچوبی نرم‌افزاری است که Parity Technologies برای ایجاد و بهینه‌سازی بلاک چین‌هایی با کاربردهای خاص ساخته است. پولکادات از چهارچوب بستر به‌عنوان بخشی از فناوری زیربنایی خود استفاده و امکان ایجاد بلاک چین‌های هدفمند بدون نیاز به زمان زیاد یا حضور افراد متخصص در حوزه بلاک چین را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند.

درواقع، سابستریت جعبه‌ابزاری از توابع و اجزای آماده است که با صرفه‌جویی در وقت افراد به آن‌ها اجازه ‌می‌دهد تنها در حوزه تخصص خود تمرکز کنند؛ به‌همین‌دلیل، تیم‌های توسعه‌دهنده با استفاده از پروتکل Wasm (زبان برنامه‌نویسی Webassembly) در سابستریت می‌توانند به‌سرعت پلتفرم‌های قرارداد هوشمند را بسازند.

محبوبیت فراوان اتریوم به تراکم و هزینه‌ زیاد تراکنش‌ها در شبکه آن منجر و همین امر در نهایت باعث شد کاربران ناراضی به‌دنبال گزینه‌های دیگری بروند. بنیان‌گذاران پولکادات با استفاده از تجربه خود در شبکه اتریوم، اکوسیستم پولکادات را توسعه دادند و با اینکه انتظار می‌رود در نسخه اتریوم ۲ مشکلات این ارز دیجیتال برطرف شود، برخی معتقدند پولکادات در ارائه راه‌حل مناسب‌تر و مقیاس‌پذیرتر عمل کرده است. به‌نظر می‌رسد ایجاد و استقرار سریع و مقرون‌به‌صرفه پروژه‌های جدید در شبکه چندزنجیره‌ای ناهمگن و مستقل پولکادات برای توسعه‌دهندگان ساده‌تر باشد.

با علاقه‌مندی توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران به این ارتقای عملکرد، تنها چهار ماه پس از عرضه توکن DOT در شهریور ۱۳۹۹ (سپتامبر ۲۰۲۰)، ارزش پولکادات سر به فلک کشید و با ۷/۳ میلیارد دلار فروش در بازار به هفتمین رمزارز برتر تبدیل شد.

پولکادات در پایان سال ۱۳۹۹ هم‌زمان با رشد ۵۰ درصدی اتریوم، رشدی ۸۸ درصدی را تجربه کرد. علاوه‌بر‌این، افراد ترجیح می‌دهند به‌جای خرید بخشی از یک ارز دیجیتال، یک ارز دیجیتال کامل بخرند و با قیمت کمتر توکن پولکادات از اتر این امکان فراهم خواهد شد.

پولکادات و کاردانو در زمینه‌هایی شباهت‌های زیادی به‌هم دارند: کاردانو یکی از ارزهای دیجیتالی است که از زمان ایجاد‌ش رشد بی‌سابقه‌ای تجربه کرده است. این ارز دیجیتال بلاک چینی مبتنی‌بر الگوریتم گواه بر سهام دارد و افراد برای تأیید تراکنش‌ها در آن به گذاشتن وثیقه در قالب رمزارز نیاز خواهند داشت. بنیان‌گذار آن، چارلز هاسکینسون، نیز از بنیان‌گذاران اتریوم است و شبکه‌ای کاملا غیرمتمرکز دارد. با حرکت شانه‌به‌شانه پولکادات و کاردانو، هر دو در میان رمزارزهای برتر دنیا قرار می‌گیرند. آنچه کاردانو را منحصربه فرد می‌کند، معماری دولایه آن برای انعطاف‌پذیری بیشتر قراردادهای هوشمند است. درمقابل پولکادات بلاک چین‌های جداگانه‌ را به شبکه واحدی متصل می‌کند که به آن «اینترنت بلاک چین» می‌گویند. نکته جالب اینکه هر دو پلتفرم شباهت‌هایی با اتریوم دارند.

در‌حال‌حاضر، ولت‌های زیادی برای ارز دیجیتال پولکادات وجود دارد. قبل از انتخاب کیف‌پول پولکادات باید تعیین کنید کدام‌‌یک از انواع ولت‌هایی که از پولکادات پشتیبانی می‌کنند، برایتان مناسب هستند. در تصویر زیر، به هر کدام‌ از این نوع والت‌ها به‌همراه ویژگی‌هایشان اشاره شده است.

• بهترین کیف پول بیت کوین و ارزهای دیجیتال

با افزایش علاقه سرمایه‌گذاران به ازر دیجیتال پولکادات، ولت‌های زیادی از این رمزارز پشتیبانی می‌کنند. درادامه، تعدادی از کیف‌پول‌های برتر را معرفی می‌کنیم:

ولت Parity Signer ولتی موبایلی و متن‌باز است. این ولت برای سیستم‌‌عامل‌های اندروید و iOS دردسترس است و برای انجام تراکنش‌ها از کد QR استفاده می‌کند. با استفاده از این ولت، به چندین کلید خصوصی می‌توانید دسترسی داشته باشید. ولت Parity signer را می‌توان از وب‌سایت رسمی آن دریافت کرد.

Polka Wallet از رمزارز‌های زیادی، ازجمله پولکادات پشتیبانی می‌کند و ولتی موبایلی مخصوص اکوسیستم پولکادات است. رابط کاربری این ولت نمودارهای رنگی دارد و برای هر دو پلتفرم اندروید و iOS ازطریق این لینک دردسترس است.

تراست ولت از ولت‌های شناخته‌شده‌ موجود در دنیای ارزهای دیجیتال است و از رمزارزهای زیادی پشتیبانی می‌کند. این ولت موبایلی می‌تواند بهترین ولت پولکادات نام‌گذاری شود. تراست ولت روی سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS اجرایی است و صرافی بزرگ بایننس (Binance) رسما از آن پشتیبانی می‌کند. این ولت را از وب‌سایت رسمی Trust Wallet می‌توانید دریافت کنید.

این ولت علاوه‌بر پولکادات از بیت کوین و اتریوم و توکن‌های ERC20 پشتیبانی می‌کند و ولتی موبایلی و تحت‌وب و افزونه‌ای است. Math Wallet از سیستم‌‌عامل‌های اندروید و iOS پشتیبانی می‌کند و برای استفاده در کامپیوتر علاوه‌بر نسخه تحت‌وب آن، نسخه افزونه‌ای مخصوص مرورگرها نیز وجود دارد. در اپلیکیشن این ولت، بخشی با عنوان اخبار وجود دارد که ازطریق آن می‌توان اخبار مربوط به دنیای رمزارز‌ها را دنبال کرد. برای دریافت Math Wallet، می‌توانید به وب‌سایت رسمی آن مراجعه کنید.

Ownbit یکی دیگر از ولت‌های موبایلی است که علاوه‌بر پولکادات، امکان ذخیره‌سازی همه توکن‌های ERC20 در آن وجود دارد. در این ولت، هر بار آدرس دریافت کنید، آدرسی جدید به شما داده و آدرس قبلی پاک می‌شود. Ownbit برای سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS دردسترس است و ازطریق این لینک می‌توانید آن را دریافت کنید.

Safepal ولتی سخت‌افزاری برای ذخیره پولکادات است که امنیت زیادی دارد. نمایشگر رنگی کوچک در گوشه دستگاه برای نمایش اطلاعات وجود دارد و احراز هویت برای تأیید تراکنش‌ها در آن ازطریق اسکن اثرانگشت انجام می‌شود. در ایران، برای خرید این ولت می‌توانید ازطریق وب‌سایت iransafepal.com اقدام کنید.

از زمان راه‌اندازی شبکه پولکادات، صرافی‌های زیادی رمزارز آن را به فهرست خود اضافه کرده‌اند. برخی از این صرافی شناخته‌شده عبارت‌اند از:

• هیوبی گلوبال (Huobi Global)
• بایننس (Binance)
• کراکن (Kraken)

پولکادات برای موفقیت بیشتر تلاش می‌کند و قرار است به مأموریتش در زمینه توسعه شبکه بلاک چین ادامه دهد؛ اما تنها پلتفرمی نیست که بر بهبود مقیاس‌پذیری و حاکمیت و تعامل‌پذیری متمرکز است. اگر ترید و خرید بیت کوین و ارزهای قدیمی‌تر مانند خرید اتریوم کلاسیک به‌اندازه کافی جذاب نیست، پولکادات می‌تواند گزینه مناسبی برایتان باشد.

اکثر تحلیلگران بازار ارز دیجیتال با‌‌توجه‌‌‌به رشد سریع DOT، به آینده این رمزارز خوش‌بین هستند و آن را رو‌به‌رشد ارزیابی می‌کنند. افزون‌براین با‌‌توجه‌‌‌به نوسان‌های زیاد بازار ارزهای دیجیتال، آینده رمزارز پولکادات و ارزش آن در بازار را نمی‌توان قطعا پیش‌بینی کرد.

این مقاله حاوی توصیه یا پیشنهاد اقتصادی زومیت نیست. خطر ازدست‌دادن سرمایه در هر سرمایه‌گذاری وجود دارد و سرمایه‌گذار باید پس از مطالعه و تحقیق، تصمیم نهایی را خود اتخاذ کند و مسئولیت تبعات آن را بر‌ عهده بگیرد.