باورهای غلط درباره بیت کوین و ارزهای دیجیتال

معرفی شیوه‌‌های جدید سرمایه‌گذاری، سوالات زیادی برای سرمایه‌گذاران و تحلیل‌گران ایجاد کرده‌ است. سلبریتی‌ها و سرمایه‌گذاران مشهور، روزانه با انتشار توییت‌ها و پست‌های مختلف به‌نحوی حمایت خود از رمزارزها یا خلاف آن را در شبکه‌های اجتماعی اعلام می‌کنند و حتی اشخاصی که در این حوزه فعالیتی ندارند نیز تا حدی با این مفاهیم آشنایی دارند.

از طرفی پذیرش ارزهای دیجیتال در شرکت‌های مختلف به‌عنوان روشی برای پرداخت نیز نقطه عطفی برای این صنعت شمرده می‌شود و به‌نظر نمی‌رسد که راه برگشتی از آن وجود داشته باشد. با افزایش چشمگیر محبوبیت ارزهای دیجیتال در سال‌های اخیر، شایعات و باورهای نادرستی درباره این فضا و رمزارزهای مختلف شکل گرفته‌ است. در این میان افراد زیادی هم به هدف سودجویی به این شایعات دامن می‌زنند و اگر شخصی اطلاعات کافی درباره این صنعت نداشته باشد، ممکن است آن‌ها را باور کند.

تماشا در یوتیوب | تماشا در IGTV |تماشا در آپارات

در این مقاله ضمن معرفی رایج‌ترین باورهای نادرست درباره رمزارزها، دلایل نادرستی آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

پیش از شروع، توجه به دو نکته لازم است:

• بسیاری از مواردی که در ادامه به‌عنوان «باور نادرست» به آن‌ها اشاره می‌شود، ممکن است در تمامی شرایط کاملاً نادرست نباشند و رگه‌هایی از حقیقت در آن‌ها نهفته باشد.
• در نادرست بودن برخی از این موارد بین کارشناسان، ناظران و صاحب‌نظران دنیای اقتصاد و ارزهای دیجیتال اتفاق نظر وجود ندارد. در این موارد سعی می‌شود پس از اشاره به نظرات موافقان و مخالفان، نتیجه‌گیری به مخاطب واگذار شود.

این گزاره به خودی خود، گزاره‌ای درست است؛ ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین که از سیستم «گواهی اثبات کار» (PoW) استفاده می‌کنند، در شکل فعلی خود قطعاً به محیط زیست آسیب می‌رسانند. اما باید توجه داشت باتوجه به منابع فعلی انرژی بشر، هر محصول و پدیده‌ای که الکتریسیته مصرف کند، به‌نوعی به محیط زیست آسیب می‌زند.

درواقع چیزی که در این میان باوری غلط است، پررنگ نشان دادن نقش ارزهای دیجیتال در تولید گازهای گلخانه‌ای و آسیب رساندن به محیط زیست است. برای مثال، براساس نتایج تحقیقات بیت کوین درمقایسه با سیستم بانکداری سنتی، استخراج طلا و حتی گیمینگ برق بسیار کمتری مصرف می‌کند.

به‌کاربردن عبارت «هدر رفتن انرژی» را تنها زمانی می‌توان درست دانست که در ازای مصرف آن، ارزشی به دست نیاید. شبکه بیت کوین با ارائه خدمات به میلیون‌ها نفر، از جمله افرادی که به شبکه‌های پرداخت سنتی دسترسی ندارند، ارزشی برابر یک تریلیون دلار دارد. بیشتر ماینرها در مکان‌هایی با منابع برقی فراوان و رایگان فعالیت می‌کنند. برق مصرفی موجود در این مکان‌ها اغلب از منابع تجدیدپذیر هیدروالکتریسیته (برق تولید شده از نیروگاه‌های آبی) یا الکتریسیته زمین‌گرمایی (تولید انرژی الکتریکی از انرژی زمین‌گرمایی) تولید می‌شود که مصرف سوختی برابر با یک هشتم نیروگاه‌های سوخت زغالی دارند.

علاوه‌براین، امروزه حداقل ۳۹ درصد انرژی مورد نیاز برای استخراج بیت کوین از انرژی تجدیدپذیر تأمین می‌شود و این سهم به سرعت نیز در حال افزایش است. برای مقایسه، اجرا و توسعه برنامه‌هایی مانند TikTok و FedEx یا برنامه‌های وزارت دفاع ایالات متحده نیز انرژی بسیار زیادی مصرف می‌شود یا سیستم مالی و بانکی مدرن هم برای کارکرد روزانه در هر شعبه، سرور و شبکه پرداخت الکترونیکی به مقدار بسیار زیادی برق نیاز دارد.

از طرفی بسیاری از رمزارزها نیز خودکفا هستند، برای تولید و ارزش‌گذاری به کالای فیزیکی وابسته نیستند و با استفاده از مکانیسم گواه بر سهام (PoS) در شبکه خود با محیط‌زیست سازگاری دارند.

با‌‌‌توجه‌‌‌‌‌به اینکه مخترع بیت کوین، مادر همه ارزهای دیجیتال، با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو شناخته می‌شود، بی‌اعتمادی به نحوه انجام تراکنش‌ها می‌تواند از مهم‌ترین دغدغه‌های هر شخص بعد از آشنایی با دنیای رمزارزها باشد.

افزون‌بر‌آن، ابزارهایی به هدف دسترسی به اطلاعات بیشتر و بررسی فعالیت‌های غیرقانونی در بلاک چین برای نهاد‌های مختلف دولتی و مالی موجود است. درواقع فناوری بلاک چین بیت کوین با ذخیره اطلاعات تراکنش‌ها و ثبت زمان و مکان آن‌ها مانع از ناشناس‌بودن تراکش‌ها می‌شود.

البته نباید فراموش کرد جدا از بیت کوین، رمزارزهای دیگری مانند مونرو (Monero) و دش (Dash) که به Privacy Coin شهرت دارند، تمرکز بیشتری بر حفظ حریم خصوصی دارند و تراکنش‌ها در آن‌ها به‌صورت ناشناس انجام می‌شود.

برخی معتقدند که فناوری ارزهای دیجیتال و بلاک چین‌ها تنها برای افرادی که با تکنولوژی سروکار دارند مناسب است و درک آن برای سایر افراد بسیار پیچیده است. همین استدلال زمانی برای استفاده از اینترنت و کامپیوتر نیز مطرح می‌شد؛ اما امروزه شاهد همه‌گیر شدن و استفاده‌ی حداکثری از این تکنولوژی‌ها هستیم.

کدی که برای ایجاد رمزارزها به کار می‌رود، بسیار پیچیده تر از فرایند کارکرد دستگاه‌های چاپ اسکناس است؛ اما برای استفاده از محصول هر دو نیازی به دانستن روند پیدایش آن‌ها نیست.

عموماً افراد از ورود به این حوزه هراس دارند و آن‌ را مخصوص فعالان حوزه مالی می‌دانند، شما برای کار با ارزهای دیجیتال نیازی به نوشتن کد یا قرارداد‌های هوشمند ندارید، امن نگه داشتن پسورد کافی است.

این نکته درباره رمزارزها نیز صدق می‌کند. اگر تابحال ازطریق اینترنت پولی جابه‌جا کرده‌اید یا پرداختی انجام داده‌اید، به‌راحتی قادر خواهید بود فعالیت‌های مربوط به این حوزه را انجام دهید. برای خرید و فروش و هولد ‌کردن ارزهای دیجیتال یا سرمایه‌گذاری روی آن‌ها، تنها دانستن یک سری مفاهیم پایه و اینکه از کدام صرافی یا ولتی (کیف پول دیجیتال) استفاده کنید، کفایت می‌کند.

البته نمی‌توان منکر این واقعیت شد که دنیای رمزارزها همچنان برای بسیاری از افراد ازجمله افراد مسن پیچیده به‌نظر می‌رسد.

ارزهای دیجیتال در خوشبینانه‌ترین حالت می‌توانند در آینده در مقیاس بسیار بزرگی استفاده شوند؛ اما هرگز نمی‌توانند جایگزینی برای پول کاغذی یا سنتی باشند. بعد از اختراع هواپیما، سفر با آن جایگزین سفر با قطار نشد یا ارتباط تلفنی بعد از پیدایش ایمیل از بین نرفت.

البته ارزهای دیجیتالی مانند تتر (استیبل کوین‌ها) که پشتوانه‌ی آن‌ها پول فیات کشورها است، می‌توانند در آینده در بسیاری مصارف جای پول‌های فیات سنتی را بگیرند.

با اینکه برخی از کشور‌ها مانند نیجریه، روسیه یا بلاروس، به گرمی پذیرای رمزارزها و به‌طور خاص بیت کوین نیستند؛ اما در برخی دیگر به فناوری ارزهای دیجیتال بهای زیادی داده می‌شود تا جایی که حتی برای مقامات مسئول دوره‌های آشنایی با این فناوری برگزار می‌شود و حتی چندی پیش السالوادور بیت کوین را به‌عنوان ارز رسمی خود معرفی کرد.

تمرکززدایی، اصلی‌ترین تفاوت رمزارزها با پول فیات است و به دلیل همین ویژگی، با پیشرفت هر روزه این فناوری و حرکت رو به جلوی آن در سراسر جهان، سرکوب آن توسط دولت‌ها امکان‌‌پذیر نیست؛ اما شاید کمی مقررات بیشتر، دولت‌های ناراضی را نیز مجاب کند.

برخی افراد بیشترین کاربرد رمزارزها را مربوط به فعالیت‌های غیرقانونی می‌دانند و این تفکر، یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین باورها درباره ارزهای دیجیتال است.

استفاده از ناشناس‌بودن تراکنش‌های بیت کوین در بازارهای سیاه مانند سیلک رود (بازار آنلاین فروش مخدرها) یکی از دلایل رواج این شایعه است؛ اما باید به یاد دانست که این ناشناس‌بودن تراکنش‌ها، نبود اثرانگشت یا امضا، آن‌ها به پدیده‌ای ردیابی‌نشدنی تبدیل نمی‌کند.

با‌‌‌توجه‌‌‌‌‌به تحقیقی دیگر که برای تجزیه و تحلیل الگوهای گردش پول در شبکه بیت کوین انجام گرفت، در گذشته بیشتر فعالیت‌های انجام شده ازطریق بیت کوین، مربوط به بازارهای سیاه و قمار بوده است؛ اما امروزه این‌گونه فعالیت‌ها سهم کوچکی از کاربرد‌های این ارز دیجیتال را شامل می‌شوند.

با افزایش سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا بانک‌های بزرگ مانند گلدمن سَکس و مورگان استنلی روی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، شایعات بسیاری درباره پرسود‌بودن ارزهای دیجیتال رواج یافت.

از طرفی تبلیغ سودآور‌بودن سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال، ماینر‌ها را به مشارکت در شبکه و ماین‌کردن تشویق می‌کند؛ اما باید توجه داشت که هر رمزارزی برای هر فردی مناسب نیست؛ اخبار و اتفاقات در سراسر جهان می‌تواند باعث نوسانات زیادی در بازار این حوزه شود. همان‌طور که برای هر فعالیتی با پول فیات خود احتیاط می‌کنید، برای هر تصمیمی در حوزه ارزهای دیجیتال نیز تمام جوانب را بسنجید و بدون بررسی، تراکنشی انجام ندهید یا اختیار دارایی دیجیتالی خود را به دست کسی نسپارید.

به زبان ساده، به رمزارزی که بلاک چین اختصاصی داشته باشد، کوین؛ و به رمزارزی که روی بلاک چین مخصوص رمزارز دیگری ساخته شود، توکن می‌گویند.

کوین‌های دیجیتالی مانند اتریوم، بلاک چینی بومی و مخصوص به خود دارند؛ اما توکن‌های دیجیتالی مانند شیبا روی بلاک چین‌های موجود به وجود آمده‌اند.

در برخی از کشور‌ها مانند هلند، کره جنوبی، دانمارک، ایتالیا و سنگاپور فناوری ارزهای دیجیتال هنوز آنچنان همه‌گیر نشده‌اند و به همین دلیل درآمدهای حاصل از مبادلات ارزهای دیجیتال در این کشورها مشمول مالیات نمی‌شود. بااین‌حال، در بسیاری از کشورها، مالیات گذاشته شده روی فعالیت‌های حوزه دیجیتال، مستقیماً به مقدار درآمد در قبال مقدار هزینه‌ بستگی دارد و هر کشوری هم قوانین مخصوص به خود را دارد: ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا از سود سرمایه مالیات می‌گیرند، ژاپن درآمدهای حاصل از فعالیت در این حوزه را «درآمد متفرقه» می‌داند و قوانین مالیاتی آلمان نیز بسته به خرید، سرمایه‌گذاری یا فروش متفاوت است . هرچه سیستم نظارتی کشور پیشرفته‌تر باشد، سیستم مالیاتی پیچیده‌تر است.

بیت کوین دارایی دیجیتالی است که برای خرید کالا یا استفاده از خدمات آنلاین استفاده می‌شود و تراکنش‌های مربوط به این ارز دیجیتال روی شبکه دیجیتالی به نام بلاک چین انجام می‌شود.

خیلی از اشخاص معتقدند که چون بیت کوین تحت نظارت دولتی نیست، پس پشتوانه مالی هم ندارد و تنها یک عدد است. این گفته به‌طور کلی درباره هر ارزی می‌تواند صادق باشد. چراکه ارزش، وابسته به طبیعت است و بازار می‌تواند روی هر چیزی، هرطور که بخواهد و هر زمان که بخواهد ارزش‌گذاری کند. ماهیت ارزش پول و طلا هم از ابتدا به همین شکل به وجود آمده است.

آنچه به پول سنتی (اسکناس) اعتبار می‌بخشد، اجبار به استفاده از آن توسط دولت و توافق برای استفاده از آن توسط مردم است. سرعت بالا و هزینه پایین تراکنش‌ها و عدم نظارت متمرکز برای ارزی مانند بیت کوین، به آن، مانند هر پول در گردشی اعتبار می‌بخشد.

آنچه ارزش بیت کوین و در کل همه ارزهای دیجیتال را تعیین می‌کند در واقع عرضه و تقاضا در این سیستم است و هر چیزی که برای پرداخت استفاده شود،‌ می‌تواند به‌عنوان پول تلقی شود.

بسیاری از مردم درباره‌‌ی سرنوشت بیت‌ کوین بعد از استخراج کل ۲۱ میلیون آن اطلاعات کافی ندارند و گمان می‌کنند که بعد از آن ماینرها دیگر انگیزه‌ای برای ادامه فعالیت نخواهند داشت و شبکه نابود خواهد شد.

از سوی دیگر، استدلال کسانی که به آینده‌ی برخی آلت‌کوین‌ها خوشبین هستند این است که بیت کوین هم روزی تنها کسری از یک پنی ارزش داشته است و با تکیه به همین امر پیش‌بینی‌های هیجان‌انگیزی درباره آینده آلت کوین‌های ارزان‌قیمت ارائه می‌دهند.

رشد ارزش آلت کوین‌ها یا شت کوین‌ها بسته به ویژگی‌های آن‌ها متفاوت است؛ اما به‌عقیده‌ی بسیاری بیت کوین به دلایلی مانند «اولین بودن» و «شناخته‌شده‌ترین بودن» هیچگاه جایگاه خود را به‌عنوان بزرگ‌ترین رمزارز دنیا از دست نخواهد داد.

می‌توان گفت که بیت کوین تازه درحال متداول شدن بین افراد عادی است.

هر وسیله‌ای که کمیاب و کاربردی باشد را نمی‌توان حباب و بی‌دوام دانست

با پذیرش بیت کوین و ارزهای دیجیتال در جوامع مختلف به‌عنوان روشی برای پرداخت، این فناوری روز به روز بیشتر از قبل رسمیت پیدا می‌کند و با‌‌‌توجه‌‌‌‌‌به محدود‌بودن منابع بیت کوین، تقاضا برای آن به‌شدت رو به افزایش است.

توجه داشته باشید اینکه قیمت بیت کوین (یا هر ارز دیجیتال دیگری) درحال‌حاضر دچار حباب است، بحثی دیگر است. منظور از حباب موقت در این مورد، گذرا و مقطعی بودن کل پدیده، بازار و فناوری ارزهای دیجیتال است، که به‌احتمال زیاد باوری غلط است.

با قدرتمند‌شدن کامپیوترهای کوانتومی، بسیاری از کاربران نگران رمزگشایی بلاک چین‌ها و دزدیده‌شدن ارزهای دیجیتال خود (به‌خصوص بیت کوین) توسط آن‌ها هستند؛ اما این پیش‌بینی تنها در صورتی رخ خواهد داد که شبکه بیت‌کوین در سال‌های آینده هیچ پیشرفتی را تجربه نکند. حتی در چنین حالتی نیز برای این اتفاق حداقل پنج تا ۱۰ سال زمان لازم است. درنتیجه کاربران امروزی نیازی به نگرانی درباره رمزگشایی بیت‌کوین توسط کامپیوتر‌های کوانتومی ندارند.

امروزه ارزش یک بیت کوین کامل به قدری بالا است که خریداران تازه‌ وارد در شبکه ‌آن شوکه می‌شوند؛ اما ازآنجاکه بیت کوین شبکه‌ای دیجیتالی است، می‌تواند به بیش از صد میلیون قطعه تقسیم شود؛ بنابراین، نیازی به خرید یک بیت کوین کامل نیست و می‌توان بخش کوچکی از آن را خرید، فروخت یا ارسال و دریافت کرد. با افزایش ارزش بیت کوین، ارزش هر سهمی که از آن داشته باشید نیز به همان مقدار رشد خواهد کرد.

طرح پانزی مانند شرکت‌های هرمی عمل می‌کند که در آن سود سرمایه‌گذاران اولیه، از پول سرمایه‌گذاران بعدی در شبکه تأمین می‌شود و اگر مشارکت‌کنندگان جدید و به تعداد کافی در شبکه آن وارد نشوند، با ضرر و زیان فرو خواهد پاشید.

فورک به‌معنای انشعاب و چندشاخه‌شدن است. در بلاک چین‌ها، عدم توافق نودهای درون شبکه درباره وضعیت آتی بلاک چین، منجر به ایجاد انواع فورک‌ها و آلت کوین‌ها می‌شود و درنتیجه زنجیره اصلی بلاک‌ها به دو یا چند شاخه تقسیم می‌شوند که همگی آن‌ها معتبر هستند. برای مثال، بیت کوین کش درنتیجه یکی از فورک‌های بیت کوین به وجود آمده است.

بعد از گم‌کردن بیت کوین، هیچ راه دسترسی به آن‌ها وجود نخواهد داشت و درست مانند بقیه بیت کوین‌ها در بلاک چین باقی می‌مانند. این اتفاق می‌تواند باعث افزایش بهای بیت کوین شود، چراکه با کاهش بیت کوین‌های موجود برای مبادلات، تقاضا برای باقی بیت کوین‌ها بیشتر می‌شود و برای جبران این تقاضا، ارزش آن افزایش پیدا می‌کند.

دیدگاه شما کاربر زومیت درباره این باورهای نادرست چیست؟ جای چه شایعات دیگری درباره ارزهای دیجیتال در این فهرست خالی است؟

این مقاله حاوی توصیه یا پیشنهاد اقتصادی زومیت نیست. خطر از‌دست‌دادن سرمایه در هر سرمایه‌گذاری وجود دارد و سرمایه‌گذار باید پس از مطالعه و تحقیق، خود تصمیم نهایی را اتخاذ کند و مسئولیت تبعات آن را بر‌عهده بگیرد.