پدیدهای به نام اثر آمازون مانع افزایش تورم به ۲ درصد در آمریکا
اهداف تعیینشده برای تورم در آمریکا که توسط فدرال رزرو یا همان بانک مرکزی ایالات متحدهی آمریکا تعیین میشود، نشان از این داشت که این نهاد برای افزایش تورم ۲ درصد بهصورت سالیانه برنامهریزی کرده است. در واقع بر اساس برآوردهای این نهاد، انتظار میرفت قیمت اجناس و کالاهایی که مردم آمریکا میخرند، بهصورت سالانه ۲ درصد افزایش پیدا کند. اما این اتفاق هرگز رنگ واقعیت به خود نگرفت.
فدرال رزرو با وجود تلاشهای فراوان نتوانست میزان تورم در آمریکا را ۲ درصد نگه دارد و از اینرو تورم آمریکا طی سالهای پس از ۲۰۱۲ همواره پایینتر از دو درصد بوده است. بر اساس اطلاعات ارائهشده، همانطور که تورم بالا میتواند قدرت خرید عمومی را کاهش دهد و جامعه را در اتخاذ تصمیمات بلندمدت اقتصادی دچار مشکل کند، نبود تورم نیز منجر به کاهش مداوم قیمتها میشود که نتیجهی آن کاهش دستمزدها است؛ از اینرو فدرال رزرو معتقد است که باید تورم هرچند اندک وجود داشته باشد تا یک سیستم اقتصادی بتواند از مشکلاتی که به دلیل تورم زیاد یا نبود تورم ایجاد میشود، در امان بماند.
همانطور که اشاره کردیم، با وجود تلاشهای فدرال رزرو برای نگه داشتن تورم روی ۲ درصد، این نهاد اقتصادی موفق نشد به این مهم دست پیدا کند. بر اساس آمارهای اقتصادی ارائهشده، نرخ تورم پس از سال ۲۰۱۳ تا به امروز در کشور آمریکا زیر ۲ درصد بوده و قیمت اجناس آنطور که فدرال رزرو در نظر داشت افزایش پیدا نکرده است.
کوین کلیسین، یکی از اقتصاددانان فدرال رزرو در سنتلوئیس، آمازون را علت اصلی پایین بودن میزان تورم از آنچه این نهاد در نظر دارد عنوان کرده است.
در آخرین نشست برگزارشده در فدرال رزرو سنتلوئیس، کلیسین نتایج تحقیقاتی را به اشتراک گذاشت که بر اساس آن، آمازون و سایر فروشگاههای اینترنتی با پایین نگه داشتن قیمتها دلیل اصلی پایین بودن تورم هستند. بر اساس آنچه اعلام شد، آمازون و سایر فروشگاههای آنلاین به دو دلیل از بالا رفتن تورم جلوگیری میکنند. اولین دلیل فروش کالاها و اجناس با قیمت پایین است. استفاده از فرایندهای کاملا خودکار و انبارهای بسیار بهینه را باید دلیل اصلی پایین بودن قیمت خواند. عامل دوم، فشاری است که آمازون به خردهفروشان سنتی برای پایین نگه داشتن قیمتها وارد میکند. این فشار غی مستقیم است؛ بهطوریکه این خردهفروشها برای باقی ماندن در چرخهی رقابت دست به چنین اقدامی میزنند.
فدرال رزرو حتی نامی ربرای این پدیده که در واقع پایین بودن تورم است در نظر گرفته که همان پدیدهی اثر آمازون است.
کلیسین با ارائهی یک نمودار دیگر نشان داده است که چگونه پایین بودن تورم به دو عامل دیگر بستگی دارد. این عوامل شامل افزایش سهم فروشگاههای آنلاین در میزان خردهفروشی کلی در کنار کاهش قیمت کالاهای مصرفی است.
قیمت پایین اصلیترین سیاست آمازون در مورد فروش از اولین روز فعالیت این کمپانی بوده است. آمازون کار خود ابتدا با کاهش قیمت کتابهایی که به فروش میرساند، آغاز کرد. پس از آنکه آمازون فروش سایر اقلام را نیز به لیست کالاهای فروشی اضافه کرد، سیاست کاهش قیمت همچنان سرلوحه کار آمازون قرار داشت.
فروشگاههای آنلاین برای افزایش فروش خود با قیمتهای نازل، مفاهیمی نظیر دوشنبهی سایبری را نیز وارد فرهنگ خرید قبل از سال نوی میلادی کردهاند که هدف آن ترغیب مردم و کاربران برای خرید بهصورت آنلاین است. خردهفروشیهای آنلاین که بزرگترین آنها آمازون است، به اندازهای قدرت دارند که میتوانند سیاستهای پولی تعیینشده توسط نهادهای مسئول را به چالش بکشند. هرچند در کشورمان نیز شاهد رشد روز افزون فروشگاههای آنلاین هستیم؛ اما عملکرد این فروشگاهها فاصلهی زیادی با همتایان خود دارد و این تفاوت در برگزاری کمپینهایی نظیر جمعهی سیاه بیش از پیش مشهودتر میشود.