صعود سریع و برقآسای قیمت بیتکوین بسیاری را در کمتر از یک سال به میلیونر تبدیل کرد. اما آیا این درآمدها واقعی هستند؟ آیا یک حباب شکل گرفته است؟ آیا تا قبل از کریسمس شاهد افت نرخها خواهیم بود؟
بیشتر بخوانید: اصطلاحات رایج بیت کوین
قبل از اینکه بتوانیم به سؤالات بالا جواب دهیم، باید بدانیم چه عاملی سبب افزایش قیمت بیتکوین میشود؟ با دنبال کردن سرنخها به آماده شدن سرمایهگذاران برای معاملات آتی بیتکوین خواهیم رسید که بسیاری عقیده دارند از اصلیترین عوامل است.
سرمایهگذارها سروصدای زیادی در شبکههای اجتماعی به پا کردهاند و بر این باورند که با امکانپذیر شدن معاملات آتی بیتکوین، سرمایههای بسیاری توسط شرکتهای بزرگ به این بازار تزریق خواهد شد.
دو مرکز بزرگ تبادلات الکترونیک CBOE و CME Group اعلام کردند که قصد دارند در آینده نزدیک امکان معاملات آتی بیتکوین را فراهم سازند. امکان تبادل آتی بیتکوین، این ارز دیجیتال را برای شرکتهای بزرگ سرمایهگذاری بسیار خوشآیند و مورد پسند خواهد کرد؛ زیرا قادر خواهند بود از این طریق هنگام افت قیمت بیتکوین سودهای کلانی به جیب بزنند.
این اقدام همچنین بیتکوین را از دید وال استریت رسمی و قانونی خواهد کرد. در حال حاضر یکی از اصلیترین نقاط ضعف بیتکوین، همین تردید و ابهام در به رسمیت شناخته شدنش است.
از دلایل دیگر افزایش قیمت بیتکوین میتوانیم به علاقهمندانی اشاره کنیم که دیوانهوار آن را میخرند و با قیمتهای کنونی هم راضی به فروش نیستند. همین دید «فرصت سرمایهگذاری» به بیتکوین موجب ایجاد تقاضای بالا میشود. در دنیایی که مردم انتظار دارند قیمت هر بیت کوین به ۱ میلیون دلار افزایش پیدا کند، چنین پدیدهای -فارغ از عقلانی بودن یا نبودن- دور از انتظار نیست.
وجه مشترک تمامی موارد ذکرشده را شاید بتوان «غوغا و هیاهوی خبری» دانست. رسانههای جهانی و شبکههای اجتماعی نقشی اساسی در این مسئله دارند. معاملهگران بیتکوین و ارزهای رمزگذاری شده دیگر، ارتباط بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند و دائما بین خودشان در حال تبادل اخبار و اطلاعات هستند.
این بازار کوچک اما پرسروصدا، تأثیرپذیری بسیار زیادی از عوامل بیرونی مانند یک توییت یا خبر ساده دارد.
بازار ارزهای رمزگذاری شده به قدری جوان و نوپا است که هنوز در آن خبری از شبکههای معاملاتی غیر شفاف، سیستمهای معاملاتی الگوریتمی یا سازوکاری جهت اتوماسیون فرایندهای خرید و فروش نیست (البته ناگفته نماند که بدون امکانپذیر شدن معاملات آتی، اصلا نیازی به این موارد وجود ندارد). مجموعه این موارد باعث میشوند بازار نسبت به هیجانات خبری واکنش نشان دهد و اتفاقاتی مانند آنچه شاهدش هستیم روی دهد. تا زمانیکه سیستمهای فوق به وجود نیامدهاند و بازار تثبیت نشده، کاملا عادی است که قیمتها افت و خیز خواهند داشت و آماتورهایی که چشمبسته وارد بازی شدهاند از این رو به آن رو خواهند شد.
در نهایت شاهد این هستیم که بازیگران جدید و قدیمی در حال آزمایش مرزها و محدودیتهای سیستم هستند؛ سیستمی که یک دهه است متولد شده؛ اما در این مدت چنین آزمایشهایی به خود ندیده است.
امکانپذیری معاملات آتی یک موتور محرک رشد در چند ماه آینده خواهد بود و سرمایهگذاران سازمانی شروع به استفاده از بیتکوین خواهند کرد. یکی از تحلیلگران CoinDesk در این باره میگوید:
افت قیمت تا ۱۱ هزار دلار را نمیتوان منتفی دانست؛ اما سقوطهای مقطعی در نمودار روبهرشد میانگینِ متحرک دهروزهی ۱۱۵۰۰ دلاری نیز دوام چندانی نخواهند داشت
آیا این مسئله خطرناک است؟ برای آنهایی که روی بیتکوین شرط بندیهای بزرگی کردهاند، بله. در این شرایط نمیتوان گفت که بهتر است بیتکوین بخرید یا بفروشید؛ اما انتظار میرود قیمت آن تا یک آستانه مشخص بالا برود و سپس بین یک بازه بالا و پایین نوسان کند تا زمان صعود بعدی فرابرسد.
مدیرعامل و مؤسس شرکت iComplyICO در این باره میگوید:
قیمت کنونی توسط تقاضا تعیین نشده است. وقتی CME Group خبر فراهمسازی معاملات آتی را اعلام کرد، دیدیم که افزایش شدیدی در تقاضا به وجود آمد و به تعداد کاربران شبکه نیز افزوده شد. حالا بازیگران سازمانی بزرگی وارد ماجرا شدهاند و سیلی از سرمایه جدید روانه شبکه میکنند؛ اقدامی که به نظر میرسد با هدف دستکاری بازار انجام میشود. حالا که معاملات آتی بیتکوین امکانپذیر شده است، بهراحتی میتوانند جای پای خود را در بازار معاملات آتی محکم کنند و سپس با ایجاد حجم بالایی از خرید و فروش بیتکوین، قیمتها را نسبت به قراردادهای آتی خودشان تنظیم کنند.در بسیاری از بازارها، بیتکوین هنوز تحت هیچگونه سازوکار قانونی نیست و همین خلأ، سرمایهگذاران را نسبت به کلاهبرداری و دستکاری بازار آسیبپذیر میکند.
آیا این یک حباب است؟ بسیاری ناامیدانه بر این باورند که افزایش قیمت نتیجه دستکاری در بازار است. اما باید به خاطر داشته باشیم که ارزش واقعی یک ارز رمزگذاری شده توسط قیمت آن تعیین نمیشود، بلکه عامل اصلی کاربردپذیری آن است.
بیتکوین در حال حاضر برای بسیاری حکم «گاو نُه من شیر» دارد؛ اما با این وجود نباید فراموش کنیم آینده همه ارزهای رمزگذاری شده هنوز در حال نوشته شدن است.
همانطور که در سال ۱۹۹۴ هیچ کس نمیتوانست ارزش و استیلای پروژههای متن باز مانند لینوکس و آپاچی را پیشبینی کند؛ حالا هم بهطور دقیق نمیدانیم بیتکوین و دیگر ارزهای رمزگذاری شده چه آیندهای برایمان خواهند ساخت.