سرنوشت بیت کوین در سال ۲۰۱۸ آیندهی درخشانی برای صنعت ارز دیجیتال نشان نمیدهد
اگر فردی به شما بگوید راهی آسان و سریع برای ثروتمندشدن میداند، قطعا هدفی جز کلاهبرداری نداشته است. اگر به این حقیقت باور ندارید، از خود بپرسید: اگر بلیت برندهی قرعهکشی داشتم، آن را به فرد دیگری میدادم؟ درواقع، مردم از کمترین هزینهها و حتی دادن مالیات هم فراری هستند؛ پس، ارائهی روشی آسان برای پولدارشدن قطعا با رفتارهای همیشگی آنها همخوانی ندارد.
باوجود تمام هشدارهایی که دربارهی ثروتمندشدن سریع وجود دارد، بازهم بسیاری از مردم بدون تحقیق سرمایهشان را وارد بازار بیتکوین و ارز دیجیتال کردند. البته، بازیگران هوشمند بازار بهموقع سرمایهی خود را خارج و حتی سود کردند؛ اما افرادی که بهدنبال درآمد سریع بودند، در سال ۲۰۱۸ ضررهای زیادی متحمل شدند. مردم بهمرور دربارهی بیتکوین و بازار آن آگاهتر شدند. بهعلاوه، قانونگذاران نیز بیشتر به بازار ورود کردند و بینظمی ایجادشده بسیاری از افراد را از فعالیت دور کرد.
سال جاری میلادی، شکست بزرگی برای بازار ارز دیجیتال بههمراه داشت و بهاصطلاح سرمایهگذاران، ردّی از خود در سرتاسر آن صنعت بهجا گذاشت. بیتکوین بهعنوان پیشگام بازار ارزش خود را از ۱۹.۳۵۲ دلار در دسامبر سال گذشته تا ۳.۳۶۰ دلار در دسامبر ۲۰۱۸ ازدست داد. اتریوم در ژانویهی۲۰۱۸ ارزش ۱.۴۰۵دلاری داشت و امروز درحدود ۸۸ دلار مبادله میشود. دیگر داراییها همچون ریپل و بیتکوین کَش نیز سقوطهای شدیدی تجربه کردند.
با سقوط ارزش ارزهای دیجیتال اصلی، بسیاری از استارتاپهای فعال در این حوزه مجبور به تعطیلی شدند. بلومبرگ چندی پیش گزارش داد چند شرکت با حفظ داراییهایشان در بازار ارز دیجیتال، بهنوعی بهطور کامل از رقابت خارج شدهاند. کاهش ارزش این داراییها نیز باعث شد علاقهی سرمایهگذاران به تزریق بیشتر سرمایه بهمرور ازبین برود.
همچنین، شرکتهای استخراج ارز دیجیتال که سرمایهگذاریهای سنگینی روی تجهیزات معدنکاوی انجام میدهند، تأثیر زیادی از سقوط بازار گرفتند. کویندسک چندی پیش اعلام کرد هشتصدهزار دستگاه معدنکاوی بهدلیل کاهش ارزش بیتکوین از مدار فعالیت خارج شدهاند. دراینمیان، شرکتهای بزرگی همچون شرکت آمریکایی گیگاوات با وجود بدهی سنگین به افراد و سازمانهای مختلف بهنوعی ورشکسته شدند. علاوهبر آنچه گفته شد، معدنکاوی ارز دیجیتال فرایندی با مصرف بسیار زیاد انرژی و تأثیر فراوان بر محیطزیست محسوب میشود.
افراد علاقهمند به ارز دیجیتال و فعالان امیدوار آن معتقدند رخدادهای اخیر بهمعنای ترکیدن حباب بیتکوین نیست و نوعی اصلاح قیمت محسوب میشود. بهاعتقاد این افراد، رخدادهای اینچنینی اغلب در بازار ارز دیجیتال اتفاق میافتد. آنها اصطلاحی با نام HODL دارند و در هر سقوطی، داراییهای خود را در بازار حفظ میکنند. البته، واقعا دشوار خواهد بود که امیدوار باشیم سقوطهای کنونی کوتاهمدت باشند یا قیمت بیتکوین باز به نزدیکی بیستهزار دلار برسد.
سقوط اخیر بیتکوین و مشکلات دنیای ارز دیجیتال، تفاوتهای عمدهای با اتفاقات گذشته دارد. امسال، قانونگذاران برخوردهایی جدی خصوصا با برنامههای ICO داشتهاند و نظارت روی آنها را نیز به این زودی متوقف نخواهند کرد. ICO اتفاقی شبیه به عرضهی عمومی سهام محسوب میشود؛ اما در آن بهجای سهام، سکههای دیجیتال تبادل میشوند و لزوما تمامی فعالان آن اکوسیستم تعهد لازم را به سرمایهگذاران ندارند. آمار رسمی نشان میدهد ۱.۳میلیارد دلار در ICOهای کلاهبردار هزینه شده است.
حتی ICOهای قانونی هم عمر و بازدهی زیادی ندارند
حتی برای سکههایی که بهصورت قانونی عرضه میشوند نیز تضمینی بر عمر زیاد آنها وجود ندارد. بههرحال، گزارشی دیگر نشان داد حتی سکههای قانونی نیز احتمالا پس از چند ماه ازبین میروند. البته در برخی شرایط، قانونهایی دربارهی ICOها وضع شده و شاید عرضهی عمومی سهام با استفاده از آنها نیز در آمریکا قانونی شد. سؤال اصلی آن است که اگر ارز دیجیتال پشت سپر قوانین قرار بگیرد، اهداف و تعاریف اولیهی آن نقض نخواهد شد؟
خود جامعهی ارزهای رمزنگاریشده، کمکی به بهبود اوضاع نکرده است. بهعنوان مثال، بیتکوین بهدلیل تمام پیچیدگیهایش با افزایش کاربران و بهکارگیری هرچهبیشتر، نقصهای بیشتری از خود نشان داد. چنین مشکلاتی از سال ۲۰۱۶ هم خود را نشان میدادند. در آن زمان، ابعاد بلوکهای رمزنگاری بیتکوین بهعمد کوچک نگه داشته میشد تا شاید معدنکاوهای چینی را به فعالیت بیشتر ترغیب کند. درنهایت، خودداری از رفع مشکلات اینچنینی باعث شد تا سرعت بهکارگیری و تأیید بیتکوین بهعنوان ارزی کاربردی کاهش پیدا کند.
یکی از راهکارها برای حل مشکلات موجود بر سر راه بیتکوین، ایجاد شبکهای از دل شبکهی اصلی بود که با اصطلاح هاردفورک شناخته میشود. هاردفورک با هدف ازبینبردن محدودیتهای فنی بیتکوین انجام شد و از آن بهبعد، دو برند بیتکوین و بیتکوین کش داشتیم. درنهایت، بهدلیل نداشتن مرکز مدیریت مستحکم بین ارزهای دیجیتال تفرقه افتاد.
بیتکوین کش در نوامبر۲۰۱۸ هاردفورک را تجربه کرد و دو ارز با نامهای بیتکوین کش ABC و بیتکوین کش SV بهمعنی Satoshi's Vision ایجاد شدند. رهبران ارز اول یا ABC راجر ور و جیهان وو و رهبران ارز دوم یا SV کریگ رایت و کالوین آیر هستند. در میان این نامها، رایت از همه خبرسازتر محسوب میشود؛ چون ادعا میکند ساتوشی ناکاموتو است.
هاردفورک بیتکوین کش موجب ایجاد جنگی تمامعیار در اکوسیستم شد. طرفدران هر جبهه، انرژی معدنکاوی خود را برای استخراج یک دسته اختصاص دادهاند. کویندسک نیز گزارش داد جنگ تمامعیار احتمالی بین این جبههها رخ خواهد داد. رایت ادعا کرد ماینرهای SV احتمالا حملهای را علیه شبکهی ABC ترتیب خواهند داد. هاردفورک ایجادشده در این شبکه مشکلاتی برای پساندازکنندگان آن ارز هم بههمراه داشت و تضمینی محکم برای حفظ سرمایهی آنها تصور نمیشود.
تکنولوژی بهنوعی بردهی مُد و تب بازار است. شاید ارزهای رمزنگاریشده هم تمام ظرفیتهایی را ازبین برده باشند که آنها را جذاب میکرد. بهعنوان مثال، درنهایت کسانی که ارز دیجیتال را بهدلیل کاهش اثر سازمانهای متمرکز مالی تحسین میکردند، با ورود والاستریت به آن، احساس دیگری داشتند. شاید آنها از دوران خلافکاری و خریدوفروش موادمخدر و پولشویی خسته شده و بهدنبال زندگی آرامتری بودند.
تقریبا تمامی بانکهای سرمایهگذاری بزرگ جهان ارز دیجیتال را تحسین کردهاند. برخی از شرکتها نیز بهدنبال آن بودند که بهرهای از این پدیدهی جذاب و مدرن ببرند. برای نمونه، میتوان کداک را نمونهای از این تلاشها دانست. این برند که دوران رکود را طی میکرد، نامش را با مجموعهی معدنکاوی بیتکوین گره زد و پرسشها را دربارهی خود افزایش داد. در مثالی دیگر، شرکت Long island Iced Tea نام خود را به Long Blockchain تغییر داد و مدتی از آن سود برد. باوجوداین، قانونگذاران آمریکایی پس از مدتی از مدیران سؤالوجواب کردند تا دلیل این تغییرنام را متوجه شوند.
در دورانی زندگی میکنیم که مردم بهدنبال راهحلی برای جلوگیری از انحطاط هستند؛ انحطاطی که خود در ذهنشان ایجاد کردهاند. بسیاری از این راهکارها جامعه را به فردگرایی و پولپرستی و ازبینبردن دولتها و سازمانها سوق میدهند. این درحالی است که میتوان برای زندگی در جامعهای کابردیتر تلاش کرد. درواقع، مردم جذب ایدههایی میشوند که با مقدار آزادی افراد در ارتباط است. آنها این آزادیها را درحدی تصور میکنند که درصورت فراهمنشدن، مشکلات جدی ایجاد خواهند کرد.
آیا بیتکوین حبابی است که بهزودی کاملا ازبین خواهد رفت؟
در سال ۲۰۱۳، وبسایت engadget، منبع این مقاله، مقالهای را دربارهی بیتکوین منتشر و آن را حبابی در انتظار ترکیدن معرفی کرد. در آن مقاله، گفته شد بیتکوین براساس اصل اقتصادی بیاساسی ساخته شده و کاربردی بهجز خریدوفروش کالای قاچاق ندارد. از آن زمان، بیتکوین به ابزاری برای ذخیرهی ارزش پول تبدیل شد؛ اما امروز و پس از شکستهای متعدد، کمتر کسی به سرمایهگذاری در آن علاقه نشان میدهد. بهعلاوه، قیمت گران و سرعت کم و ناپایداری بیتکوین را از تبدیل به ارزی رایج دور نگه میدارد.
طرفداران ارز دیجیتال حذف قوانین دستوپاگیر و خصوصا مالیات از تراکنشهای آن را بهعنوان یکی از دلایل علاقهی خود به این بازار میدانند. درواقع، هدف نهایی آنها ازبینبردن قوانینی است که امروز کارکرد جوامع را تضمین میکنند. کارشناس انگجت اعتقاد دارد چنین روندی دنیا را به بیابانی دائمی تبدیل میکند که فقط ثروتمندان و افراد بیقیدوشرط در آن دوام خواهند آورد.
درنهایت، نویسندهی مقالهی اصلی اعتقاد دارد بیتکوین فقط ابزاری برای فرار از مالیات یا روشی برای افزایش درآمد افراد مشهور به قیمت مصرف انرژی بیشتر بوده است. از دیدگاه او، بیتکوین نماد تمامی افراطهای ما محسوب میشود و هزینههایی هم برای انسانها و هم کرهی زمین بههمراه دارد. شاید اکنون که امید کمی به بازگشت سرمایهها هست، پایانی برای هیجان بیتکوین داشته باشیم. البته، باید تا ظهور پدیدهی مشابه بعدی صبر کنیم.
دیدگاه شما چیست؟ آیا با اظهارنظرهای مذکور و مرگ احتمالی بیتکوین موافق هستید؟