گزارش مالی فیسبوک از فصل اول ۲۰۱۹؛ افزایش کاربران و درآمد با وجود بحران‌های متعدد

جریمه‌ی سنگین احتمالی انتظار فیسبوک را می‌کشد، اما این شرکت باز هم آمارهای مناسبی برای فصل اول سال ۲۰۱۹ ثبت کرد. غول شبکه‌های اجتماعی در دوره‌ی زمانی مذکور آمار ۲.۳۸ میلیارد کاربر ماهانه را ثبت کرد که ۲.۵ درصد بیشتر از آمار ۲.۳۲ میلیاردی فصل چهارم ۲۰۱۸ بود. آن‌ها در آن فصل هم رشد ۲.۲ درصدی را تجربه کرده بودند. آمار کاربران فعال روزانه‌ی فیسبوک نیز ۱.۵۶ میلیارد نفر بیان شد که از ۱.۵۲ میلیارد در فصل گذشته، رشد ۲.۶۳ درصدی داشت. این آمار هم در فصل چهارم ۲۰۱۸، رشد ۲ درصدی را تجربه کرده بود. درنتیجه می‌توان ادعا کرد غول شبکه‌های اجتماعی در ۲ فصل گذشته افزایش رشد را نیز تجربه کرده است.

ارزش سهام فیسبوک طبق آخرین آمار با رشد ۸.۳ درصدی به ۱۹۷.۸۴ دلار رسید که نسبت به پایین‌ترین آمار ماه دسامبر یعنی ۱۲۴.۰۶ دلار، رشد قابل قبولی بود. درواقع به‌نظر می‌رسد فعالان وال استریت هم جریمه‌ی احتمالی را در ارزش‌گذاری سهام فیسبوک در نظر گرفته‌اند. فیسبوک در سال ۲۰۱۱ با کمیسیون تجارت آمریکا وارد توافقی شده بود تا روش‌های حریم خصوصی خود را بدون اجازه‌ی کاربران تغییر ندهد. اکنون آن‌ها در حال مذاکره در پرونده‌ای هستند که به زیر پا گذاشتن احتمالی آن توافق ربط دارد.

فیسبوک در گزارش مالی خود پیرامون جریمه‌ی FTC نوشت:

در فصل اول سال ۲۰۱۹، ما هزینه‌ی ۳ میلیارد دلاری را به‌عنوان تعهد احتمالی به سازمان FTC در نظر گرفتیم که مرتبط با پرونده‌ی داده‌های کاربران در این کمیسیون می‌شد. هزینه‌ی مذکور در اسناد هزینه‌ای و تعهدات شرکت لحاظ شده است. ما خسارت ۳ تا ۵ میلیارد دلاری برای این پرونده تخمین می‌زنیم. پرونده هنوز بسته نشده است و پیش‌بینی دقیقی از لحاظ زمان اجرای حکم یا الزام پرداخت جریمه وجود ندارد.

در بخش دیگری از گزارش درآمدی به تعداد کارمندان و حاشیه‌ی سود عملیاتی اشاره شده است. فیسبوک اکنون با افزایش ۳۶ درصدی، تعداد کارمندان خود را به ۳۷/۷۷۳ نفر رسانده است. به‌علاوه آن‌ها حاشیه‌ی سود عملیاتی ۲۲ درصدی را برای دوره‌ی گذشته ثبت کرده‌اند.

نسبت کاربران فعال روزانه‌ی فیسبوک به آمار ماهانه، ۶۶ درصد گزارش می‌شود که نشان‌دهنده‌ی عدم کاهش کاربران با وجود تمامی چالش‌های پیش‌آمده است. آن‌ها ۳۹ میلیون کاربر فعال روزانه را به پلتفرم خود اضافه کرده‌اند که در مقایسه با اسنپ‌چت و افزایش ۴ میلیونی کاربران آن، آماری مناسب محسوب می‌شود.

فیسبوک در فصل گذشته در منطقه‌ی آمریکای شمالی به آمار ۱۸۶ میلیون کاربر روزانه رسید که افزایشی نسبت به فصل چهارم سال ۲۰۱۸ نداشت. البته آن‌ها در بازار پردرآمد اروپا ۴ میلیون افزایش کاربر داشتند و بازار آسیا-اقیانوسیه و دیگر مناطق جهان هم افزایش کاربر مناسبی برای غول شبکه‌ی اجتماعی به همراه داشتند.

میانگین درآمد به ازای هر کاربر فیسبوک رشد متوسطی داشت. در مقایسه‌ی این آمار، به‌جای فصل پایانی سال ۲۰۱۸ (فصل تعطیلات) سه‌ماهه‌ی سوم مورد بررسی قرار می‌گیرد. به‌هرحال در این آمار هم اروپا با افزایش ۸.۲ درصدی درآمد میانگین به‌ازای هر کاربر (ARPU) آمار خوبی ثبت کرد.

مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک در ماه مارس خبر از تغییرات اساسی در بخش حریم خصوصی فیسبوک داد. او برای تغییر سیاست‌های حریم خصوصی از اصطلاح «اتاق نشیمن» برای فیسبوک استفاده کرد. بخشی از برنامه‌های او شامل یکپارچه کردن زیرساخت اپلیکیشن‌ها و استفاده از کدگذاری نقطه به نقطه در تمامی آن‌ها است. به‌علاوه بهینه‌سازی فرایندای تولید و توزیع محتوا نیز برای بهینه‌سازی کوتاه‌مدت شبکه‌ی اجتماعی در دستور کار قرار دارد.

برنامه‌های زاکربرگ برای تغییرات اساسی در فیسبوک منجر به کاهش فشارها برای قانون‌گذاری و شاید غیرممکن شدن تجزیه‌ی شرکت او شود. به‌علاوه او می‌تواند دربرابر رقبایی همچون اسنپ‌چت با قدرت بیشتری عمل کند. البته برنامه‌های او همگی به تلاش‌های جدی در حوزه‌ی مهندسی و محصول نیاز خواهند داشت.

مدیرعامل فیسبوک در جریان اعلام گزارش مالی، جزئیات بیشتری از برنامه‌هایش برای بهبود حریم خصوصی، رمزنگاری، محتوای سریع، امنیت، قابلیت همکاری و حفظ امنیت داده‌ها بیان کرد. او به این نکته اشاره کرد که باتوجه‌به افزایش زمان ارتباطات و استفاده از محتوا به‌صورت شخصی توسط کاربران، توسعه‌ی مفهوم «اتاق نشیمن» در فیسبوک منجر به بهبود سریع‌تر کسب‌وکار شرکتش خواهد شد. او اضافه کرد که شرکتش از سرویس‌‌های پیام‌رسانی برای تبلیغات استفاده نمی‌کند و بیشتر روی محتوا متمرکز می‌شود. درنتیجه افزایش رمزنگاری در پیام‌رسانی‌ها، خسارت جدی به کسب‌وکار و درآمدزایی وارد نخواهد کرد.

محتوای سریع تاکنون درآمدزایی خوبی برای فیسبوک داشته است. زاکربرگ می‌گوید بخش استوری اینستاگرام در فصل گذشته بهترین نتایج را در اثرگذاری تبلیغاتی نشان داد. باوجود آنکه فیدهای فیسبوک و اینستاگرام اکنون هم مملو از تبلیغات متعدد هستند، شرکت اعتقاد دارد هنوز فضایی برای افزایش تبلیغات در فیدها و بخش استوری اینستاگرام وجود دارد.

یکی دیگر از نکات مهم در گزارش درآمدی فیسبوک، توضیح زاکربرگ درباره‌ی استراتژی پرداخت در پلتفرمش بود. او تأیید کرد که فیسبوک به‌دنبال راه‌های بهینه‌تر برای انجام پرداخت توسط کاربران در اپلیکیشن‌های پیام‌رسان است. زاکربرگ در این بخش از صحبت‌هایش گفت:

فکر می‌کنم که به‌زودی شاهد اتمام ساخت راهکارهای پرداختی باشیم. کاری که ما به‌صورت کشور به کشور انجام خواهیم داد. هدف نهایی آن است که کاربر بتواند کشف محصولات و فرصت‌های جدید را در پلتفرم‌های عمومی‌تر همچون اینستاگرام و فیسبوک و تراکنش‌ها و پیگیری‌ها با کسب‌وکار مورد نظر را به‌صورت خصوصی‌تر در مسنجر یا واتساپ انجام دهد.

گزارش منتشرشده اولین گزارش مالی کامل یک فصل پس از رسوایی افشای اطلاعات ۵۰ میلیون کاربر در فیسبوک محسوب می‌شود. رسوایی که منجر به کاهش اعتماد به این شبکه‌ی اجتماعی در حوزه‌های حریم خصوصی و امنیت شد. به‌علاوه فصل گذشته اولین فصل پس از فروش سخت‌افزار اختصاصی فیسبوک یعنی Portal بود. سخت‌افزار چت ویدئویی که با استقبال مناسب منتقدان روبه‌رو شد، اما ایراد اصلی آن بود که توسط فیسبوک ساخته می‌شود.

با وجود تمام پیشرفت‌های رخ داده، بحث اصلی در فیسبوک هنوز بر سر روش‌های تحقیق و توسعه‌ی امکانات است. روش‌‌هایی که بسیاری اعتقاد دارند با هدف پیشرفت، منجر به ضربه‌های غیرعادلانه به رقبا و از آن مهم‌تر نقض حریم خصوصی کاربران شد. به‌عنوان نمونه‌‌ای از تلاش‌ها می‌توان اپلیکیشن بحث‌برانگیز Onavo را مثال زد که فیسبوک در آن از کاربران می‌خواست تا داده‌های خود را بفروشند؛ اپلیکیشنی که درنهایت به سرنوشت تعطیلی دچار شد.

درنهایت باتوجه‌به بحران‌های متعددی که برای فیسبوک در سال‌های اخیر ایجاد شد، رشد دائمی کاربران آن نشان می‌دهد که این غول شبکه‌های اجتماعی چگونه در تار و پود زندگی مردم جهان رسوخ کرده است.