هرآنچه درباره ارز دیجیتال فیسبوک می‌دانیم
شایعات و اخبار مربوط‌به ورود فیسبوک به دنیای ارزهای دیجیتال، ماه‌هاست در فضای مجازی دست به دست می‌شود. طبق گزارش‌هایی که اخیرا منتشر شده، فیسبوک به‌دنبال عرضه‌ی ارز دیجیتالی به نام لیبرا (Libra) است و در ۱۸ ژوئن سال جاری وایت‌پیپر مربوط‌به این ارز را که حاوی اساسنامه‌ی آن خواهد بود، منتشر می‌کند.
لورا مک‌کراکن (Laura McCracken)، رئیس بخش پرداخت و خدمات مالی فیسبوک در اروپای شمالی، در گفت‌وگو با مجله‌ی آلمانی Wirtschaftswoche، گفته است وایت‌پیپر در ۱۸ ژوئن منتشر شده و این ارز دیجیتال به مجموعه‌ای از ارزها مانند دلار آمریکا متکی خواهد بود تا از نوسان قیمت آن جلوگیری شود. مک‌کراکن پس از رویداد Money2020 اروپا در آمستردام به خبرنگار این مجله‌ی آلمانی گفته است:
من در جریان کارهای تیم بلاکچین فیسبوک نیسم؛ من نیز منتظر ۱۸ ژوئن و انتشار وایت‌پیپری هستم که قرار است جزئیات بیشتری را در اختیارمان بگذارد.
شایان ذکر است، مک‌کراکن تصور می‌کرده است که همه در مورد تاریخ ۱۸ ژوئن اطلاع دارند؛ درحالی‌که چنین نبوده است.
فیسبوک از هرگونه اظهارنظر در مورد پروژه‌ی ارز دیجیتال خود، خودداری می‌کند. البته تاریخ ۱۸ ژوئن هنوز قطعی نیست، زیرا همواره این احتمال وجود دارد که تاریخ معرفی، به خاطر برنامه‌های خود شرکت یا کاغذبازی‌های اداری عقب بیفتد.
عرضه‌ی ارز دیجیتال توسط فیسبوک با نام لیبرا یا هر نام دیگری، عصر جدیدی را در تجارت و پرداخت برای شبکه‌های اجتماعی آغاز خواهد کرد. مثلا می‌تواند در یک شبکه‌ی اجتماعی، بین دوستان بدون کارمزد یا با کارمزد بسیار اندک جابه‌جا شود یا کارگران مهاجر از آن برای انتقال درآمدهایشان به خانواده‌ی خود در سراسر جهان استفاده کنند؛ امری که امروزه برایشان بسیار گران‌تر تمام می‌شود.
با از بین رفتن کارمزد تراکنش کارت‌های اعتباری، ارز دیجیتال فیسبوک برای نقل و انتقالات مالی در حوزه تجارت الکترونیک مناسب بوده و همچنین پرداخت دستمزد مقالات خبری و ... بسیار تسهیل می‌شود. فیسبوک می‌تواند اطلاعات خریداران، آنچه می‌خرند و برندها و اشخاص محبوب را بهتر رتبه‌بندی کند و برای تقویت کسب‌وکار اصلی خود به کار گیرد.
گفتنی است، اخیرا نیویورک تایمز نیز از تلاش فیسبوک، تلگرام و سیگنال برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال با عرضه‌ی ارز اختصاصی خودشان، خبر داده بود. این روزنامه با استناد به پنج منبع خبری ناشناس نوشته بود که شرکت مارک زاکربرگ روی توسعه‌ی یک ارز دیجیتال برای استفاده در واتساپ کار می‌کند.
اما اجازه دهید مروری داشته باشیم بر مهم‌ترین سوالاتی که پیرامون ارز اختصاصی فیسبوک شکل گرفته‌اند.
رمزارز پایدار چیست؟
رمزارز پایدار یا استیبل‌کوین (stablecoin) یک ارز دیجیتال است که با پشتوانه‌ی فیزیکی مانند یک ارز ملی منتشر می‌شود. همان‌طور که از نام آن پیداست، رمز ارز پایدار دربرابر نوسانات قیمتی، مانند آنچه بیت‌کوین یا دیگر رمزارزها با آن مواجه هستند، مقاوم است. در عوض ارزش این کوین‌ها با نرخ ارزی که به آن وابسته هستند، تغییر می‌کند. بیشتر مواقع آن ارز پشتوانه دلار است. طبق گزارش نیویورک تایمز، رمز ارز واتساپ به سبدی از ارزهای خارجی وابسته خواهد بود.
چرا ارز دیجیتال؟
شاید یکی از دلایل این اقدام فیسبوک، تمرکز واتساپ بر هندوستان باشد. چراکه بازار این کشور برخلاف ایالات متحده و بریتانیا زیرساخت‌های تراکنش مالی کافی ندارد. درحقیقت، اگرچه همچنان پول نقد در این کشور پادشاهی می‌کند، ولی فناوری‌های مرتبط با گوشی‌های هوشمند به سرعت در این کشور رشد می‌کند و این به این مفهوم است که خدمات پرداخت واتساپ به سرعت می‌تواند در این کشور رشد کرده و فراگیر شود.
ارز دیجیتال فیسبوک چگونه کار می‌کند؟
در ادامه خلاصه‌ای از آنچه در مورد ارز دیجیتال فیسبوک می‌دانیم را باهم مرور می‌کنیم.
اسم:
فیسبوک دوست دارد از اسم «لیبرا» برای اشاره به رمزارز خود استفاده کند. این درحالی‌است که بی‌بی‌سی از آن با عنوان «گلوبال‌کوین» یاد کرده است. طبق گزارشی که اخیرا در زومیت نیز به آن پرداخته شد، فیسبوک شرکتی به اسم لیبرا نتورکز، برای خدمات مالی در سوئیس تأسیس کرده است. Libra ممکن است بازی با کلمه LIBOR باشد که مخفف « نرخ بهره استقراض بین‌بانکی لندن» است. LIBOR برای بانک‌ها است، در حالی‌که Libra برای مردم است.
توکن:
ارز رمزنگاری شده‌ی فیسبوک، استیبل‌کوین خواهد بود. این شرکت با مؤسسات مالی درباره‌ی ایجاد یک سبد یک میلیارد دلاری از چند ارز فیات (fiat) بین‌المللی و با ریسک کم، مذاکره کرده است که به‌عنوان پشتوانه جهت پایدار کردن قیمت رمزارز واتساپ عمل خواهد کرد. فیسبوک با چند کشور برای موافقت اولیه با عرضه‌ی استیبل‌کوین همکاری می‌کند.
کاربرد:
ارز دیجیتال فیسبوک بدون کارمزد در محصولات فیسبوک شامل مسنجر و واتساپ، قابل تراکنش خواهد بود. این شبکه‌ی اجتماعی در حال مذاکره با تجار برای پذیرش توکن لیبرا برای پرداخت‌هایشان است و ممکن است امتیازاتی نیز برای ثبت‌نامشان در نظر بگیرد. طبق اخبار منتشر شده، فیسبوک به‌دنبال عرضه‌ی دستگاه‌های خودپرداز و دیگر ابزار فیزیکی است تا کاربران به‌راحتی دیگر دارایی‌هایشان را با ارز دیجیتال جایگزین کنند.
تیم:
پروژه‌ی بلاکچین فیسبوک توسط دیوید مارکوس (David Marcus)، رئیس سابق پی‌پال (PayPal) و نایب رئیس مسنجر فیسبوک اداره می‌شود. تیم او شامل کوین ویل (Kevin Weil)، نایب رئیس سابق محصولات اینستاگرام، سونیتا پاراسورامان (Sunita Parasuraman)، رئیس سابق عملیات خزانه‌داری فیسبوک که طبق گزارش‌ها، خزانه‌داری این توکن را نیز بر عهده خواهد داشت و بسیاری از مهندسان نخبه‌ای که توسط فیسبوک برگزیده شده‌اند، است. آن‌ها برای محرمانه ماندن پروژه در یک بخش اختصاصی در شرکت کار می‌کنند. هرچند نیاز به مشارکت دیگر کارمندان موجب نشت برخی اطلاعات شده است.
آیا ارز دیجیتال فیسبوک نامتمرکز است؟
فیسبوک برخی اوقات نیم‌نگاهی به فناوری بلاکچین داشته است؛ اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا ارز رمزنگاری شده‌ی این شبکه‌ی اجتماعی همچنان روی شبکه‌ای نامتمرکز اجرا خواهد شد؟ سؤال این است که آیا فیسبوک می‌خواهد یا می‌تواند این توکن را کنترل کند؟ اگر این غول تکنولوژی برای هر تراکنش صورت گرفته روی شبکه مسئول باشد، یک سیستم مرکزمحور مثل پی‌بال مناسب‌تر از یک بلاکچین نامتمرکز خواهد بود.
با این وجود طبق اخبار منتشر شده، فیسبوک، سیگنال و تلگرام، روی ارزهای دیجیتالی کار می‌کنند که قادر باشند تا حدودی مستقل از شرکتی که آن‌ها را ایجاد کرده، روی یک شبکه‌ی کامپیوتری غیرمتمرکز اجرا شوند. به‌ویژه سیگنال و تلگرام روی رمزارزهایی کار می‌کنندکه مانند دیگر پروژه‌های ارزهای رمزنگاری شده‌ی موجود در بازار مبتنی بر روش بیت‌کوین و... رفتار کنند.
مطابق با برخی گزارش‌ها، فیسبوک در حال مذاکره با یک مؤسسه‌ی مستقل جهت اداره‌ی ارز دیجیتال این شرکت است. این غول فناوری از شرکت‌های مختلف می‌خواهد تا با پرداخت ۱۰ میلیون دلار، یک گره از تراکنش‌های صورت گرفته با ارز دیجیتال فیسبوک در صرافی‌ها را مدیریت کنند. ممکن است متصدی هر گره از منافع مالی نیز برخوردار شود. درواقع این شرکت با تمرکز زدایی در حوزه‌ی مدیریت ارز دیجیتال خود، می‌خواهد از مقررات مربوط‌به انحصار در بازار جهانی ارز در امان بماند.
چه زمانی عرضه خواهد شد؟
باتوجه‌به گزارش‌هایی که در روزنامه‌‌ی نیویورک تایمز و همچنین خبرگزاری‌های حوزه‌ی فناوری منتشر شده است، احتمالا این غول شبکه‌های اجتماعی در نیمه‌ی اول سال جاری، چیزی در این ارتباط به بازار عرضه خواهد کرد. گرچه برخی منابع ادعا کرده‌اند که فیسبوک ارز دیجیتال خود را به‌طور رسمی در سال ۲۰۲۰ منتشر می‌کند.
همچنان سوالات بسیاری در مورد این پروژه‌ی فیسبوک وجود دارد که احتمالا با گزارش‌های بیشتری که در آینده منتشر می‌شوند، به جزئیات بیشتری پی خواهیم برد. برای دنبال کردن به‌روزترین اخبار مربوط‌به حوزه‌ی فناوری و ارزهای دیجیتال، لطفا زومیت را دنبال کنید.