ویروس کرونا ممکن است به رکود اقتصادی مشابه بحران مالی سال ۲۰۰۸ منجر شود
این روزها نگرانی در مورد اثرات گسترش ویروس مرگبار کرونا بر اقتصاد جهانی به اوج رسیده است. به‌تازگی جمعی از تحلیلگران اقتصادی هشدار داده‌اند که شیوع جهانی ویروس کرونا می‌تواند به رکودی مشابه بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ منجر شود.
در حال حاضر بسیاری کشورها با وضع ممنوعیت‌های مسافرتی، تعطیل کردن مراکز آموزشی و به تأخیر انداختن رویدادهای بزرگ ورزشی و کنفرانس‌های تجاری تمام توان خود را در برای جلوگیری از گسترش بیشتر ویروس کرونا به کار بسته‌اند. در این بین، بازارهای مالی بسیاری از کشورهای مختلف جهان به دلیل نگرانی‌های موجود در مورد تأثیرات منفی گسترش ویروس کرونا، در روز گذشته نیز به روند نزولی چندروزه‌ی خود ادامه دادند.
بازار سهام کشورهای اروپایی به‌دنبال افزایش ریسک‌های اقتصادی در چند روز اخیر ریزش پرشتابی را تجربه کردند. این مسئله بازارهای مذکور را در مسیر تجربه‌ی بدترین هفته از زمان بحران بدهی حوزه‌ی یورو و طرح نجات یونان از ورشکستی اقتصادی در سال ۲۰۱۱ قرار می‌دهد.
شاخص FTSE 100 که مهم‌ترین شاخص بازار سهام بریتانیا به شمار می‌رود، به زیر ۷۰۰۰ واحد نزول پیدا کرده است و تا محدوده‌ی یک سال پیش خود پایین آمده است. دو شرکت‌های مسافرتی بریتیش ایرویز و ایزی‌جت که تعدادی از پروازهای خود را به دلیل ممنوعیت‌های مسافرتی لغو کرده‌اند جز شرکت‌هایی هستند که سهامشان با بیشترین افت مواجه شده است. همچنین قیمت جهانی نفت به پایین‌ترین سطح در سیزده ماه گذشته رسیده است.
طبق تحقیقات صورت گرفته توسط مؤسسه‌ی مشاوره‌ی اقتصادی کپیتال اکونومیکس (Capital Economics)، همه‌گیر شدن بیماری کووید ۱۹ در سطح جهان می‌تواند به دگرگونی شدید تجارت جهانی و بازارهای مالی منجر شود و بحران‌های ارزی در مقیاس بحران مالی سال ۲۰۰۸ به بار بیاورد. جنیفر مکیون، مدیر بخش اقتصاد جهانی این مؤسسه مشاوره‌ای، در مورد آینده‌ی اقتصاد جهانی می‌گوید:
چیزی که در شرایط فعلی مشخص است این است که نمی‌توانیم شدت گسترش بیماری کووید ۱۹ و وخامت اوضاع را پیش‌بینی کنیم؛ اما در صورت همه‌گیر شدن این بیماری در سطح جهانی، رسیدن به شرایط رکود اقتصادی مشابه سال ۲۰۰۸ چندان هم دور از ذهن نیست. البته واقعا امیدواریم وضعیت آن‌قدر ناگوار نشود.
بانک گلدمن ساکس هشدار داده است که در صورت شیوع گسترده‌ی ویروس کرونا، ممکن است بسیاری از شرکت‌های آمریکایی در پایان امسال با رشد صفر درصدی درآمدهای خود مواجه شوند. تاکنون تعداد روزافزونی از شرکت‌ها با اشاره به تعطیلی یا کاهش ظرفیت تولید در کارخانه‌های چینی و تحت تأثیر قرار گرفتن زنجیره‌ی تأمین و همین‌طور افت شدید تقاضا از سوی مصرف‌کنندگان، هشدارهایی خطاب به سهام‌داران خود در مورد کاهش درآمدهای آتی اعلام کرده‌اند. یکی از معروف‌ترین این شرکت‌ها، اپل است. این شرکت چندی پیش از عدم تحقق درآمدهای پیش‌بینی شده برای سه‌ماهه‌ی دوم سال خبر داده بود.
در این شرایط بانک‌های بزرگ با کاهش توانایی شرکت‌ها برای بازپرداخت وام‌های دریافتی بسیار تحت‌فشار قرار خواهند گرفت؛ مخصوصا اینکه میزان بدهی‌ها جهانی در حال حاضر از اوج قبلی که درست قبل از بحران مالی ۲۰۰۸ دیده شده بود فراتر رفته و به رقم بی‌سابقه‌ی ۱۸۸ تریلیون دلار رسیده است. صندوق بین‌المللی پول تاکنون به کرات در مورد صعود پرشتاب بدهی جهانی و شکنندگی سیستم مالی جهانی هشدار داده است. این سازمان در گزارش‌های خود به‌طور ویژه از چین نام برده است و هشدار داده است که حتی در صورت بروز یک رکود اقتصادی با نیمی از وخامت رکود سال ۲۰۰۸، تا حدود ۴۰ درصد از بدهی‌های شرکتی در این کشور قابل جبران نخواهند بود.
آزمون بحران انجام شده توسط بانک مرکزی چین نشان داده است که در صورت کاهش رشد اقتصادی این کشور تا سطح ۴/۱۵ درصدی، ۱۷ مورد از ۳۰ بانک بزرگ این کشور با مشکلات جدی مواجه خواهند شد. سال گذشته، رشد اقتصادی کشور چین که دومین اقتصاد بزرگ جهان محسوب می‌شود، در پی بروز جنگ تجاری با آمریکا و افت تقاضا برای کالا و خدمات به ۶/۱ درصد افت کرد. این رقم از سال ۱۹۹۰ به این‌سو ضعیف‌ترین رشد اقتصادی سالانه‌ی چین به شمار می‌رود.
به تخمین مؤسسه‌ی کپیتال اکونومیکس، رشد اقتصادی چین در سال جاری در بهترین حالت تا ۳ درصد کاهش خواهد یافت. همچنین در صورتی که دامنه‌ی تأثیرات منفی همه‌گیر شدن بیماری بر اقتصاد جهانی محدود باشد، رشد اقتصاد جهانی در سال جاری از رقم ۲/۹ درصدی که پیش‌تر پیش‌بینی می‌شد کمتر خواهد بود و به ۲/۵ درصد تنزل پیدا خواهد کرد.