استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال چیست
ظهور فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال مفاهیم جدیدی به وجود آورده است و حالا با فراگیر شدن این فناوری انقلابی و جذاب، اغلب افراد این روزها کموبیش واژههای مختلف در حوزه بلاک چین و ارزهای دیجیتال را حداقل یکبار شنیده یا بیان کردهاند. یکی از این مفاهیم استخراج یا بهاصطلاح ماینینگ (Mining) است. برای مثال، استخراج بیت کوین یکی از موضوعات پرکاربرد است که در اینترنت دربارهی آن جستوجو میشود؛ اما منظور از استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال چیست؟
پیشازاین به دیگر روشهای کسب ارز دیجیتال نظیر مشارکت در ایردراپ یا سرمایهگذاری در ICO و همچنین جمعآوری توکن ازطریق فاست پرداختیم؛ اما مهمترین و دشوارترین روش کسب ارز دیجیتال، ماینینگ ارز دیجیتال و دریافت پاداش از شبکه بلاک چین است. در این مقاله قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که استخراج رمزارز بهطور کلی به چه معنا است و برای اجرای فرایند استخراج ارز دیجیتال چه ابزاری لازم است. در ادامه درمییابیم ماینر چیست؟ و چه روشهایی برای استخراج ارز دیجیتال وجود دارد. مثل همیشه با زومیت همراه باشید.
- استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال
- هدف هش (Target Hash)
- عنوان بلاک (Block Header)
- سختی ارز دیجیتال (Cryptocurrency Difficulty)
- ریشه مرکل (Merkle Root)
- عدد نانس (Nonce)
- ماینینگ ارز دیجیتال با اثبات کار (PoW) چیست؟
- استخراج ارز دیجیتال ازطریق اثبات کار چگونه است؟
- ماینینگ ارز دیجیتال با اثبات بر سهام (PoS)
- تفاوت اثبات کار و اثبات بر سهام
- روشهای مشارکت در ماینینگ ارز دیجیتال
- ۱- استخر ماینینگ (Minning Pool)
- مزایا و معایب استخر ماینینگ
- ۲- سولو ماینینگ (SoloMining)
- ۳- استخراج ابری (Cloud Mining)
- انواع استخراج ابری
- زیرساخت استخراج ارز دیجیتال
- کامپیوترهای ماینینگ ارز دیجیتال
- استخراج ارز دیجیتال با CPU
- استخراج ارز دیجیتال با GPU
- استخراج ارز دیجیتال با هارد درایو
- سیستم پیشنهادی برای ماینینگ ارز دیجیتال
- ماینر ASIC
- ماینینگ ارز دیجیتال با موبایل
- نرمافزارهای ماینینگ ارز دیجیتال
- مقدار درآمد ماینر
- سودآوری استخراج ارز دیجیتال
- قوانین ماینینگ ارز دیجیتال
- خطرات احتمالی ماینینگ ارز دیجیتال
- مصرف انرژی و استخراج ارز دیجیتال
استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال
فناوری بلاک چین با تمام پیچیدگیهایی که دارد بسیار مورد توجه عموم افراد قرار گرفته است. علت این موضوع را شاید بتوان وجود رمزارزها و غیرمتمرکز بودن آن دانست. اکثر افراد گمان میکنند که فرایند ساخت و رمزنگاری ارز دیجیتال را استخراج ارز دیجیتال میگویند. این برداشت کاستیهایی دارد که به آن خواهیم پرداخت. از سویی میتوان گفت ارزهای دیجیتال درواقع پاداشی ارزشمند هستند که شبکه بلاک چین به کاربرانی میدهد که در ایجاد و حفظ ثبات شبکه مشارکت میکنند.
بهطور خلاصه، در پاسخ به این پرسش که استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال چیست میتوان گفت، استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال فرایند اعتبارسنجی و تأیید تراکنشهای انجامشده در شبکه بلاک چین و افزودن آنها به دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) و از همه مهمتر، جلوگیری از دو بار خرج (Double-Spending) ارزهای دیجیتال در شبکه غیرمتمرکز است. کاربر با ارائه کردن ابزار لازم برای انجام این فرایندها توسط شبکه بلاک چین، از شبکه ارز دیجیتال جدید پاداش خواهند گرفت. این ارزهای دیجیتال جدید متعلق به کسی نیستند و بر تعداد ارزهای دیجیتال بومی شبکه بلاک چین اضافه میشوند. به عبارتی میتوان این فرایند را یکی از روشهای کسب توکن از شبکه بلاک چین تلقی کرد.
به بیانی دیگر، استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال را میتوان فرایند ساخت شبکه بلاک چین تعریف کرد که در طی آن دادهها براساس تراکنشهای روی شبکه کاربران ذخیره میشود. فرایند ماینینگ یا استخراج ارز دیجیتال همچنین، شامل هش کردن دادهها میشود که توسط کامپیوترها و با استفاده از انجام محاسبات بسیار سخت ریاضی انجام میشود و درنهایت این مراحل سبب انباشت آهسته منابع شبکه بلاک چین خواهد شد.
مانند سازوکارهای مالی در دنیای واقعی، اگر کسی تراکنش ارز دیجیتال انجام بدهد، دفتر کل باید بهروز شود و مبلغ پرداختی را از حساب آن کاربر کم کند و به حساب دریافتکننده اضافه کند. البته، انجام فرایند بهروزرسانی به این سادگیها نیست، زیرا پلتفرمهای دیجیتال را میتوان بهراحتی دستکاری کرد. برای مثال در بلاک چین بیت کوین، بهعنوان نخستین رمزارز، شاهد آن هستیم که دفتر کل توزیعشده فقط به ماینرهای تأییدشده مجوز بهروزرسانی تراکنشها را دارند. این مجوز، مسئولیت تأمین امنیت شبکه بلاک چین و جلوگیری از اجرای حملات دو بار خرج کردن را بر عهدهی ماینرها میگذارد.
در همین حال، کوینهای جدید تولید میشوند تا به ازای مشارکت ماینرها در تأمین امنیت شبکه به آنها پاداش داده شوند. ازآنجاییکه دفتر کل توزیعشده بهصورت متمرکز اداره نمیشود، فرایند ماینینگ و استخراج برای اعتبارسنجی تراکنشها امری حیاتی قلمداد میشود و ماینرها با مشارکت داشتن در اعتبارسنجی تراکنشها که به امنیت بیشتر شبکه منجر میشود، مورد تشویق قرار خواهند گرفت و شانس بیشتری برای دریافت کوینهای جدید دارند.
در بالا گفتیم که فرایند اعتبارسنجی و استخراج کوین توسط ماینرهای تأییدشده انجام میشود؛ اما شبکه بلاک چین ماینرهای تأییدشده را چگونه شناسایی و تعیین میکند؟ شبکه بلاک چین برای اینکه اطمینان حاصل کند تا فقط ماینرهای تأییدشده میتوانند به استخراج بپردازند و اعتبارسنجی تراکنشها را انجام بدهند از پروتکلهای اجماع مانند اثبات کار (Proof-of-Work) یا گواه بر سهام (Proof-of-Stake) بهره میبرد. اثبات کار علاوه بر این، در نقش یک لایه امنیتی برای مقابله با حملات خارجی نیز ظاهر میشود.
در استخراج ارز دیجیتال، تراکنشهای شبکه بلاک چین پس از اعتبارسنجی و رمزنگاری منجر به ایجاد بلاک جدید میشود که در افزایش امنیت شبکه اثرگذار است و از اینرو، شبکه به ماینر رمزارز پاداش میدهد
پیش از هر چیز لازم است مفاهیم مختلف در فرایند استخراج ارز دیجیتال را بهطور خلاصه تعریف کنیم.
هدف هش (Target Hash)
هش هدف یا همان Target Hash، مقداری عددی است که مقدار Block Header هششده باید از آن کمتر یا برابر با آن باشد تا بلاکهای جدید به ماینرها اعطا شوند و بلاک هدرها نیز نشانهی شناسایی بلاکها در بلاک چین هستند. هش هدف برای تشخیص مقدار سختی استخراج استفاده میشود؛ البته میتوان آن را تنظیم کرد تا از پردازش مؤثر بلاکها اطمینان حاصل کرد.
عنوان بلاک (Block Header)
واژهی Block Header را نیز بهطور خلاصه میتوان شناسهی بلوکه تعریف کرد که برای هر بلوکه در بلاک چین منحصربهفرد است و توسط ماینرها دائما در حال هششدن است تا با ایجاد اثبات کار، پاداشها را استخراج کنند. بلاک هدر در بیت کوین دارای سه مجموعه از بلاکهای دارای متادیتا است و دارای یک رشته عدد ۸۰ بایتی و شماره نسخه بیت کوین به طول ۴ بایت، ۳۲ بایت هش بلاک قبلی، ۳۲ بایت ریشه مرکل (Merckle root)، برچسب زمان بلاک به طول ۴ بایت، ۴ بایت مقدار سختی برای بلاک و ۴ بایت دیگر نیز برای عدد Nonce (عددی که فقط یک بار استفاده میشود) هستند که توسط ماینرها مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
سختی ارز دیجیتال (Cryptocurrency Difficulty)
سختی ارز دیجیتال یا Cryptocurrency Difficulty یک معیار برای تعیین سختی استخراج یک بلوکه در شبکه بلاک چین برای رمزارز است. درجه سختی بلا بدین معنا است که برای تأیید تراکنشهای ورودی به بلاک چین، توان محاسباتی بسیار زیادی لازم است. این پارامتر به بلاک چین کمک میکند که باوجود تغییر در قدرت هش کردن، زمان متوسط بین ایجاد هر بلوکه جدید را ثابت بماند. اهمیت سختی ارز دیجیتال در آنجا لمس میشود که درجه سختی بالا از اجرای برخی حملات جلوگیری میکند.
ریشه مرکل (Merkle Root)
برای بیان مفهوم ریشه مرکل یا Merkle Root باید فرایند شکلگیری بلاک چین را را بازبینی کنیم. همانطور که میدانید شبکه بلاک چین متشکل از بلوکهای مختلفی است که به یکدیگر متصل هستند. یک درخت هش یا به عبارتی دیگر درخت مرکل (Merkle Tree) دادههای بلاک چین را بهصورت مؤثر و ایمن رمزنگاری میکند. هر تراکنش درون شبکه یک هش اختصاصی به همراه دارد؛ اما هشها کاملاً از یکدیگر مجزا نیستند و مانند ساختار درختی به هش قبلی متصل میشوند. از سویی دیگر، با توجه به اینکه تراکنشهای زیادی در یک بلاک ذخیره میشوند، تمام هشهای تراکنشهای درون بلاک نیز در یک مجموعه هش میشوند. این هش نهایی را ریشه مرکل مینامند. این روش رمزنگاری موجب میشود که فرایند اعتبارسنجی دادهها و جابهجایی بخش بزرگی از دادهها از یک نود به نود دیگر در شبکه بلاک چین با سرعت و بهآسانی صورت پذیرد.
عدد نانس (Nonce)
عدد Nonce سرواژهای از عبارت «Number Only Used Once» به معنای عددی که فقط یکبار استفاده میشود، است و در حوزهی رمزارز به عددی گفته میشود که بلاک رمزنگاریشده اضافه میشود و به عبارتی نشاندهنده محدودیتهای سطح سختی است. عدد نانس، عددی است که ماینرهای بلاک چین برای آن محاسبات ریاضی را انجام میدهند و زمانی که راهحل را پیدا کنند، شبکه بلاک چین به آنها رمزارز پاداش میدهد.
ماینینگ ارز دیجیتال با اثبات کار (PoW) چیست؟
اثبات کار یا به عبارتی Proof-of-Work که آن را با سرواژه PoW نشان میدهند نوعی سیستم تأمین امنیت درون شبکه است که به فعالیت کاربر نیاز دارد تا از شبکه دربرابر برخی حملات مزاحم مثل اسپم و حمله محرومسازی از سرویس (DoS) که از توان محاسباتی استفاده میکنند، جلوگیری کند. این ایده نخستین بار توسط Hal Finney در سال ۲۰۰۴ (۱۳۸۳) مطرح شد که با استفاده از الگوریتم رمزنگاری SHA-256 و طرح «اثبات کار قابل استفاده مجدد» برای تأمین امنیت پولهای دیجیتال بهرهگیری شود.
به دنبال معرفی بیت کوین در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) ایدهی اثبات کار آقای فینی بسیار مورد توجه قرار گرفت؛ همچنین، هال فینی دریافتکنندهی اولین تراکنش بیت کوین بوده است. اثبات کار اکنون اساس شکلگیری بسیاری از رمزارزها را تشکیل میدهد و امکان اجماع غیرمتمرکز و ایمن را برای شبکههای مختلف فراهم میکند.
اثبات کار یک مکانیزم اجماع غیرمتمرکز است که برای اجرای دقیق نیاز دارد که اعضای شبکه برای حل مسائل ریاضی قراردادی تلاش کنند تا از ورود افراد متفرقه به شبکه و به بازی گرفتن سیستم جلوگیری به عمل آورد. به لطف پروتکل اثبات کار، تراکنشهای رمزارزهای مختلف میتوانند بهصورت همتا به همتا و با ایمنی بسیار زیاد و بدون وجود واسطه، مورد پردازش قرار بگیرند. البته، این روش یکی از مشکلات بزرگش مصرف انرژی آن است که با افزایش تعداد ماینرهای متصل به شبکه افزایش خواهد یافت.
استخراج ارز دیجیتال ازطریق اثبات کار چگونه است؟
برای درک چگونگی کاربرد اثبات کار در استخراج ارز دیجیتال از مثال بیت کوین استفاده میکنیم. همانطور که میدانید بیت کوین یک ارز دیجیتال است که سنگ بنای آن نوعی دفترکل (Ledger؛ لِجِر خوانده شود) توزیعشده با نام بلاک چین است. این دفتر کل سوابق تمامی تراکنشهای شبکه بیت کوین را ثبت میکند و در بلوکهای متوالی ذخیره میکند؛ درنتیجه هیچ کاربری اجازه ندارد که داراییهایش را دو بار خرج کند. از سویی دیگر، برای جلوگیری از دستکاری در سوابق ذخیرهشده، دفتر کل بهصورت عمومی دردسترس تمام افراد است یا به عبارتی دیگر، توزیعشده است.
کاربران به کمک تابع هش (Hash) اطلاعات دستکاریشده را شناسایی میکنند. هش رشتههای طولانی از اعداد هستند که بهعنوان اثبات کار بهکارگیری میشوند. مجموعهای از دادهها را در یک تابع هش رمزی قرار بدهید و یک هش تحویل بگیرید. به دلیل وجود «اثر بهمنی»، جزئیترین تغییرات، حتی در کمترین مقادیر از دادههای اصلی، باعث میشود که هش بهطور کلی غیر قابل شناسایی باشد. مهم نیست که چه مقدار داده وارد تابع شود، درهرصورت هش تولید شده طول یکسانی خواهد داشت. همچنین، تابع هش، الگوریتم یکطرفه است؛ بنابراین، نمیتوان با استفاده از آن به دادههای اصلی دسترسی داشت و کاربرد آن فقط برای بررسی این است که دادههایی که هش را تولید کردند با دادههای اصلی تطابق دارند.
تولید هر هش برای یک دسته از تراکنشهای بیت کوین در کامپیوترهای امروزی کاری جزئی است؛ بنابراین، برای اینکه فرایند دشوار شود و تبدیل به کار شود، شبکه بیت کوین مقداری «سختی» به آن اضافه میکند. این مقدار تنظیمشده تا بلاک جدید هر ۱۰ دقیقه استخراج شود و با تولید یک هش معتبر به شبکه بلاک چین افزوده شود. تنظیم سختی با قرارگیری Target برای هش انجام میشود. هرچه «هش هدف» پایینتر باشد، مجموع هشهای معتبر کوچکتر میشود؛ همچنین تولید آن نیز سختتر خواهد شد؛ بنابراین هش به دست آمده با رشتهای طولانی از صفرها آغاز میشود.
اثبات کار باعث دشواری ایجاد تغییرات هرچند جزئی در بلاک چین میشود، زیرا تغییر در یک بلاک مستلزم آن است که تمام بلاکهای قبلی نیز دوباره استخراج شوند و مورد اعتبارسنجی قرار بگیرند. در اثبات کار کامپیوتر باید بهصورت تصادفی از تابع هش استفاده کند تا به خروجی دست یابد که حداقل تعداد صفر قبل از عدد را داشته باشد. برای مثال؛ عدد هش برای بلوکی با شماره ۴۲۹۸۱۸ که در تاریخ ۱۴ سپتامبر سال ۲۰۱۶ استخراج شده است، برابر خواهد بود با 000000000000000004dd3426129639082239efd583b5273b1bd75e8d78ff2e8d و پاداش بلاک چین برای این هش موفقیتآمیز ۱۲٫۵ بیت کوین بوده است. بلاک دارای ۲۰۱۲ تراکنش بوده است و شامل بیشتر از ۱۰۰۰ بیت کوین به همراه هدر بلاک قبلی میشود. اگر کسی تلاش کند که یک از تراکنشهای موجود را حتی بهاندازه ۰٫۰۰۰۰۰۱ بیت کوین تغییر بدهد، هش تغییر یافته، غیر قابل شناسایی خواهد بود و شبکه آن را رد میکند.
بهطور خلاصه میتوان گفت اثبات کار فرایندی است که ماینر با ارائهی مدرک به شبکه ثابت میکند در توسعهی توان محاسباتی (کار) شبکه همکاری کرده است تا اجماع در شبکه بهصورت غیرمتمرکز به دست آید و از نفوذ بازیگردانان جعلی و مزاحم به شبکه نیز جلوگیری به عمل آورده است.
ماینینگ ارز دیجیتال با اثبات بر سهام (PoS)
اثبات بر سهام یا به عبارتی دیگر Proof-of-Stake که آن را بهاختصار با سرواژه PoS نشان میدهند، روشی دیگر از اجماع در فرایند ماینینگ ارز دیجیتال است. در این روش ماینرها براساس مقدار کوینهایی که دارند و دراختیار شبکه بلاک چین میگذارند، مجوز استخراج و اعتبارسنجی بلاک جدید برای تراکنشها را دریافت میکنند. این بدین معنا است که هرچه تعداد کوینهای یک ماینر بیشتر باشد، قدرت استخراج بیشتری نیز خواهد داشت.
روش اجماع اثبات بر سهام بهعنوان جایگزینی برای اثبات کار معرفی شد تا مشکلات و نارساییهای روش اثبات کار را مرتفع کند. در حال حاضر فقط آلت کوینها (Altcoin) از روش اثبات بر سهام بهره میبرند. با آغاز فرایند تراکنش، دادههای تراکنش در یک بلاک با حداکثر ظرفیت ۱ مگابایت ذخیره میشود، سپس در چندین کامپیوتر یا نود مختلف در سطح شبکه کپی میشود. نودها بدنهی مدیریتی بلاک چین را تشکیل میدهند و تأیید قانونی بودن تراکنشها در هر بلاک را برعهده دارند.
ماینرها برای گذر از مرحلهی تأیید، باید یک پازل محاسباتی را حل کنند که بهعنوان مسئله اثبات کار شناخته میشود. نخستین ماینری که مسئله مرتبط با تراکنش بلاک را حل کند، پاداشی در قالب کوین دریافت میکند و بلاک تأییدشده نیز به شبکه بلاک چین اضافه میشود.
استخراج ارز دیجیتال نیازمند انرژی الکتریکی است تا توان محاسباتی لازم برای محاسبهی مسائل مختلف را تأمین کند؛ اما مقدار انرژی الکتریکی لازم برای انجام فرایند بسیار زیاد است و در سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۳) تخمین زده شد برای اعتبارسنجی یک تراکنش بیت کوین حدود ۱٫۵۷ برابر مصرف برق یک خانه در شبانه روز انرژی نیاز است.
اثبات بر سهام در وهله اول در تلاش است تا برای حل مشکل مصرف انرژی در اثبات کار، قدرت استخراج را به مقدار کوینهای ماینر نسبت بدهد. بدین ترتیب، بهجای استفاده از انرژی برای پاسخگویی به پازلهای PoW، ماینر بر پایه PoS فقط میتواند بخشی از تراکنش را که وابسته به مقدار سهام ماینر است، استخراج کند. برای مثال، ماینری که ۳٪ از کوینهای دردسترس را دراختیار دارد فقط میتواند ۳٪ از بلوکها را استخراج کند.
یکی از آسیبپذیریهای بلاک چینی که با اثبات کار اعتبارسنجی میکند، حملهی ۵۱٪ است و بهکارگیری روش اجماع اثبات بر سهام موجب میشود از اجرای این نوع حملات جلوگیری شود؛ زیرا در این روش حملهکننده باید مالک ۵۱٪ از سهام بلاک چین باشد که در این صورت حمله به داراییهای خود توجیه منطقی نخواهد داشت؛ چراکه حمله سبب میشود ارزش سهام بلاک چین سقوط کند؛ درنتیجه مالک بیشترین سهام متضرر خواهد شد.
در حال حاضر رمزارز NXT از روش اثبات بر سهام استفاده میکند و رمزارز Peercoin از سیستم ترکیبی اثبات کار و اثبات بر سهام بهرهمند شده است. از سویی دیگر، بلاک چین اتریوم در حال گذراندن فرایند تغییر به سیستم اثبات بر سهام است.
تفاوت اثبات کار و اثبات بر سهام
پروتکل اثبات بر سهام یک مکانیزم اجماع است که بهصورت تصادفی فرایند اعتبارسنجی تراکنشها و استخراج کردن را براساس مقدار کوینهایی که دراختیار دارند، به نودها اختصاص میدهد. هرچه تعداد توکنهای هولدشده در کیف پول بیشتر باشد، توان استخراج بیشتری بهصورت مؤثر به آن نود اعطا میشود.
اجماع ازطریق اثبات کار در شبکه نیز فقط مطابق با مقدار کاری که نود برای شبکه انجام میدهد، به او پاداش میدهد؛ بنابراین، مقدار مصرف انرژی در روش اثبات کار بسیار زیاد است و نگرانیهای زیادی را بهخصوص در بین حامیان محیط زیست موجب میشود. از سویی دیگر، روش اثبات بر سهام در مصرف انرژی بهینهتر رفتار میکند؛ اما، این روش نیز نارساییها و آسیبپذیریهایی از خود به نمایش میگذارد. یکی از بزرگترین خطراتی که روش اثبات بر سهام را تهدید میکند، اجرای حمله ۵۱٪ است که شانس بسیار بالایی در بین آلتکوینها دارد.
روشهای مشارکت در ماینینگ ارز دیجیتال
۱- استخر ماینینگ (Minning Pool)
استخراج ارز دیجیتال فرایندی رقابتی است؛ البته بیشتر از اینکه شبیه لاتاری است تا مسابقه دادن. بهطور متوسط، هر ماینر در هر ۱۰ دقیقه میتواند با انجام دادن اثبات کار برنده پاداش باشد؛ اما کسی نمیتواند حدس بزند که چه کسی آن برنده خوششانس خواهد بود. ازاینرو، ماینرها گرد هم میآیند و با تشکیل استخر استخراج ارز دیجیتال، توان محاسباتی و سرعت هش را چندین برابر میکنند و بدین ترتیب، شانس خود را برای استخراج بلوکها و دریافت پاداش بالاتر میبرند. در صورتی که فرایند استخراج موفقیتآمیز باشد و پاداش به گروه ماینرهای عضو استخر تعلق بگیرد، رمزارز اهدا شده بین تمام اعضای استخر ماینینگ و براساس مقدار مشارکتشان در فرایند استخراج، تقسیم خواهد شد.
عملکرد تمام استخرهای ماینینگ یکسان نیست و هر استخر ماینینگ ممکن است پروتکلهای مدیریتی متفاوتی داشته باشد.
استخرهای ماینینگ متناسب (Proportional Mining Pools): این نوع استخرها در بین پرطرفدارترین روشهای استخر ماینینگ قرار میگیرند. در این نوع از استخر استخراج ارز دیجیتال، مادامی که ماینرها به افزایش توان پردازشی کمک میکنند، سهامی دریافت میکنند تا زمانی که استخر ماینینگ در یافتن بلاک جدید موفق شود. سپس، ماینرها متناسب با تعداد سهمی که به دست آوردند، پاداش دریافت خواهند کرد.
استخرهای پرداخت بر سهام (Pay-per-Share Pools): نوع دیگری از استخر ماینینگ ارز دیجیتال هستند که تا حدی با نوع قبلی شباهت دارند و به هر ماینر براساس مشارکتش سهام میدهند؛ اما این نوع استخرها بدون توجه به زمان پیدا شدن بلاک جدید توسط ماینرهای استخر، بلافاصله پاداشها را پرداخت میکنند. در این نوع از استخرها، ماینر میتواند بهجای دریافت پاداش، درخواست سهام بیشتر کند.
استخرهای ماینینگ همتابههمتا (Peer-to-Peer Pools): این عنوان نیز به استخرهای استخراجی اطلاق میشود که مهمترین اولویتشان جلوگیری از متمرکز شدن ساختار استخر است. آنها یک بلاک چین جدا و مرتبط با استخر را ایجاد میکنند و بهگونهای طراحی شدند که علاوه بر حفاظت از استخر دربرابر مشکل متمرکز شدن، از تقلب اعضای استخر نیز جلوگیری کنند.
مزایا و معایب استخر ماینینگ
استخراج ارز دیجیتال بهصورت فردی یا به عبارتی سولو ماینینگ، باوجود اینکه در صورت موفقیت مالکیت کامل پاداش را به کاربر میدهد؛ اما شانس رسیدن به موفقیت در آن بهشدت کم است و با احتساب منابع و انرژی مصرفی، صرفهی اقتصادی نخواهد داشت. بهطورکلی بسیاری بر این عقیده هستند که استخراج ارز دیجیتال بهصورت فردی امروزه سودآور نیست، زیرا علاوه بر تأمین بودجه برای ابزار و انرژی لازم، محبوبیت بسیاری از ارزهای دیجیتال در چند سال اخیر سبب شدت گرفتن رقابت برای استخراج نیز شده است.
با این تفاسیر، استخر ماینینگ شرایطی را فراهم میکند که با کاهش هزینههای ابزار ضروری و کاهش مصرف برق، شانس سودآوری افراد را بالا میبرد.
از معایب استخر ماینینگ میتوان به از دست دادن خودمختاری در امر استخراج اشاره کرد. استخر ماینینگ از قوانین خاص خود پیروی میکند و فرایند استخراج را به تمام اعضا دیکته میکند. همچنین، پاداش به دست آمده بین همهی اعضای فعال در استخر تقسیم میشود. علاوه بر این، ممکن است عضویت در استخر ماینینگ برای کاربران هزینهای دربر داشته باشد. از جمله استخرهای ماینینگ میتوان به AntPool،اPoolin و F2Pool اشاره کرد که در حوزه استخراج بیت کوین پیشرو هستند.
۲- سولو ماینینگ (SoloMining)
خیلی ساده، انجام فرایند ماینینگ ارز دیجیتال بهتنهایی و بدون کمک هیچ واحد پردازشی جداگانه را سولو ماینینگ میگویند. زمانی که یک تراکنش جدید انجام شود، تمام ماینرهای درون شبکه بلاک چین با یک مسئله ریاضی روبهرو میشوند. سختافزارهای ماینر روی حل مسئله کار میکنند تا با انجام محاسبات پیچیده ریاضی پاسخ مسئله را پیدا کنند و فرایند هش کردن را به سرانجام برسانند. اولین ماینری که پاسخ صحیح را پیدا کند به سایر ماینرها اعلام میکنند. سپس، دیگر ماینرهای موجود در شبکه بلاک چین فرایند اعتبارسنجی بلاک جدید را آغاز میکنند. به محض اینکه پاسخ از مرحله اعتبارسنجی عبور کند، ماینری که پاسخ را پیدا کرده است، پاداش دریافت خواهد کرد و تراکنش به بلاک چین اضافه میشود.
ازنظر سوددهی، سولو ماینینگ میتواند سوددهی داشته باشد: اما سوددهی آن به شرایط بلاک چین بسیار وابسته است. هرچه شبکه بلاک چین ماینرهای کمتری داشته باشد، شانس سوددهی برای سولو ماینینگ بیشتر است؛ بنابراین سولو ماینینگ برای بیت کوین آنچنان منطقی نخواهد بود؛ البته برتری دیگر سولو ماینینگ نسبت به استخر ماینینگ در این است که علاوه بر عدم پرداخت حق عضویت استخر، در صورت دریافت پاداش نیازی نیست آن را با سایرین تقسیم کنید.
۳- استخراج ابری (Cloud Mining)
استخراج ابری یا کلاد ماینینگ مکانیزم استخراج ارز دیجیتال ازطریق توان محاسباتی ابری اجارهای است و ماینر به خرید سختافزار یا نصب نرمافزار بهصورت مستقیم نیازی ندارد. شرکتهای ارائهکنندهی سرویس استخراج ابری به افراد امکان میدهند تا با پرداخت مبالغ جزئی و ایجاد حساب کاربری و مشارکت از راه دور در فرایند استخراج ارز دیجیتال به کسب درآمد بپردازند و بدین ترتیب ماینینگ دردسترس افراد بیشتری در سطح جامعه قرار بگیرد. از مزایای این روش استخراج میتوان به کاهش هزینههای نگهداری از قطعات و کاهش هزینههای برق اشاره داشت و از معایب مهم آن میتوان به احتمال بسیار بالای قرارگیری درمعرض کلاهبرداری اشاره کرد. متأسفانه این روش قربانیهای زیادی داشته است و بهدفعات کلاهبرداری شده است.
درواقع، ماینرها در استخراج ابری مانند استخر ماینینگ، در یک شبکه از ماینرها فعالیت میکنند با این تفاوت که در کلاد ماینینگ کاربران فقط «توان هش» خریداری میکنند. هر ماینر متناسب با مقدار توان هش اجارهشدهی خود پاداش دریافت میکند. یکی دیگر از بزرگترین ایرادهای این روش ماینینگ این است که استخراج ارز دیجیتال را در مزارع (فارم) رمزارز متمرکز میکند و سودآوری آن را درمعرض خطر قرار میدهد.
در چندین سال اخیر فناوری ابری بهمنظور ذخیرهسازی گرفته تا اجرای نرمافزار و فضای پردازشی بسیار مورد توجه قرار داشته است. شرکتهای زیادی در زمینه ارائه سرویسهای ابری مختلف فعالیت دارند و افراد میتوانند همانند پرداخت هزینه آب و برق، برای دریافت سرویسهای ابری نیز هزینه ماهانه پرداخت کنند. از سویی دیگر فرایند ماینینگ در بلاک چین بهگونهای نیست که دردسترس هرکاربری باشد؛ بنابراین وجود شرکتهای سرویسدهنده فضای پردازشی ابری میتواند فرصت خوبی برای تمام افراد جامعه تلقی شود، بهخصوص برای آن دسته از کاربران معمولی که هیچ اطلاعاتی از زیرساختهای سختافزاری کامپیوتر ندارند با در مکانهای دوردست ساکن هستند.
ازجمله، محبوبترین سرویسهای ارائه استخراج ابری میتوان به نایسهش (NiceHash) اشاره کرد که بهعنوان دلال سختافزار یک کاربر برای کاربری دیگر عمل میکند. بدین ترتیب، شما میتوانید سختافزار خود را ازطریق این برنامه دراختیار فرد دیگری قرار بدهید و در ازای آن مبلغی دریافت کنید.
انواع استخراج ابری
مدل هاستینگ ماینینگ (Hosting Mining)
مشهورترین مدل کلاد ماینینگ یا به عبارتی دیگر استخراج ابری ارز دیجیتال، با نام هاستینگ ماینینگ شناخته میشود. در این نوع استخراج، کاربر سختافزار لازم برای استخراج را از شرکت ارائهکنندهی سرویس ماینینگ بهصورت ابری خریداری یا اجاره میکند. در این حالت ماینر به شرکت ارائهکننده سرویس اطلاق میشود که مسئولیت نگهداری از تجهیزات را برعهده دارد و باید از عملکرد مناسب ابزار اطمینان حاصل کند. در این نوع ماینینگ کاربر کنترل کاملی بر ارزهای دیجیتال خود دارد. مشارکت در فارمهای ماینینگ ارز دیجیتال همچنین سبب مدیریت بهتر هزینههای گران انرژی برق و حافظه میشود؛ اما درمقابل هزینه عضویت در فارم به سایر هزینهها اضافه میشود.
مدل توان هش اجارهای (Leased Hash Power)
در نوع توان هش اجارهای، کاربر توان هش، یا به عبارتی دیگر، توان محاسباتی مرتبط با رمزارز را از فارم ماینینگ اجاره میکند. کاربر در صورت موفقیت فارم در استخراج ارز دیجیتال، بخشی از کل سود استخراج را دریافت میکند. بنابر گزارشهای منتشرشده، مدل توان هش اجارهای برای استخراج آلتکوینها بیشترین کاربرد را دارد. برای مشارکت در این مدل از استخراج، افراد باید حساب کاربری در وبسایت شرکت ارائهکننده کلاد ماینینگ باز کنند و مدت قرارداد و توان هش موردنظر را انتخاب کنند.
باوجود اینکه کلاد ماینینگ مزایایی ازجمله کاهش هزینه سختافزار و تأمین الکتریکی را در پی دارد؛ اما معایبی نیز با این روش همراه میشود. برای مثال، ازآنجاکه این روش در استخراج آلتکوینها بیشترین کاربرد را دارد و با در نظر داشتن آسیبپذیری آلتکوینها دربرابر مقدار تقاضا، جزئیترین کاهش در توان هش میتواند سوددهی ماینر را کاهش بدهد. همچنین، کلاد ماینینگ به طریقی سبب متمرکزسازی ارزهای دیجیتال خواهد شد و ماهیت وجودی اکوسیستم غیرمتمرکز آنها را از بین خواهد برد.
زیرساخت استخراج ارز دیجیتال
بهطورکلی سه بخش اساسی برای عملیات ماینینگ ضروری است: سختافزار ماینینگ، کیف پول و نرمافزار ماینینگ. پیش از هر چیز میتوان کیف پول دیجیتال را تهیه کرد تا در صورت موفقیت در فرایند استخراج، توکنهای به دست آورده را در آن جمعآوری کنید. اکثر نرمافزارهای ماینینگ رایگان هستند و افراد با دانلود و نصب آنها امکان استفاده از قابلیتهای آنها را دارند. برای رمزارزهای معروف مثل بیت کوین، نرمافزارهای بسیاری طراحی شدهاند و همگی آنها کموبیش سوددهی مشابهی دارند؛ اما درهرصورت تفاوتهای جزئی آنها میتواند در روند ماینینگ مؤثر باشد.
تهیهی سختافزار مناسب ماینینگ را شاید بتوان دشوارترین بخش راهاندازی استخراج ارز دیجیتال بهحساب آورد. برای اجرای فرایند ماینینگ کامپیوتر بسیار قدرتمندی نیاز دارید، شاید حتی کامپیوترهایی که فقط با هدف استخراج ارز دیجیتال مونتاژ شدند. برخی از این نوع کامپیوترها ممکن است بیشتر از ۱۵ هزار دلار قیمت داشته باشند.
کامپیوترهای ماینینگ ارز دیجیتال
زمانی که ساتوشی ناکاموتو نخستین بار بیت کوین را معرفی کرد، در نظر داشت که این رمزارز ازطریق CPU در کامپیوتر استخراج شود؛ اما شرکتهای بزرگ برنامهنویسی کشف کردند که میتوانند توان هش بیشتری از کارت گرافیک بگیرند و نرمافزارهایی نوشتند که این امکان را برای ماینر فراهم کند.
در دنیای رمزارزها به کامپیوترهای بهینهشده برای ماینینگ ارز دیجیتال، ریگ استخراج (Mining Rig)، میگویند. این دسته از کامپیوترها تمام عناصر موجود در یک کامپیوتر رومیزی معمولی نظیر پردازنده، مادربرد، رم و حافظه را دارند؛ اما در بخش کارت گرافیک تفاوت عمدهای با یک کامپیوتر معمولی نشان میدهند. ازآنجاکه امروزه در ماینینگ بیشترین بار روی کارت گرافیک است؛ بنابراین باید این قطعه را با دقت خاصی انتخاب و خریداری کنید تا فرایند ماینینگ موفقیتآمیز باشد.
درواقع، باید به ریگ ماینینگ ارز دیجیتال بهعنوان یک کامپیوتر ارزان به همراه یک یا چند کار گرافیک قدرتمند نگاه کنید. با این تفاسیر، باید مادربردی روی سیستم نصب کنید که توانایی مدیریت چندین کارت گرافیک را داشته باشد. همچنین راهاندازی چندین کارت گرافیک نیازمند توان مصرفی بیشتری است؛ پس باید چند پاور نیز برای ریگ تهیه کنید. به خاطر بسپارید که راهاندازی سیستم ماینینگ به هیچ وجه ارزان نیست و نصب و راهاندازی کامپیوتر ماینینگ بسیار متفاوت است از راهاندازی کامپیوتر معمولی؛ بنابراین صبر داشته باشید، زیرا شاید مجبور شوید درایورها را چندین بار حذف و نصب کنید تا همهچیز درجای خود قرار بگیرد.
استخراج ارز دیجیتال با CPU
سرواژه CPU برگرفته از عبارت Central Processing Unit است که به معنای واحد مرکزی پردازش است و بهعنوان مغز کامپیوتر و مسئول مدیریت عملکرد تمام بخشها است شناخته میشود. در روزهای ابتدایی ظهور بیت کوین، امکان استخراج بیت کوین ازطریق CPU وجود داشت؛ اما رفتهرفته و با رقابتیتر شدن فرایند استخراج بیت کوین، به نتیجه رسیدن استخراج ارز دیجیتال با پردازنده دور از دسترس شد. البته، هنوز بلاک چینهایی وجود دارند که ازطریق پردازنده میتوان در استخراج رمزارز آنها مشارکت داشت مانند Monero و Dogecoin و Loki و Nimiq.
بهترین پردازندهها برای استخراج ارز دیجیتال:
پردازنده AMD Ryzen Threadripper 3970X
مشخصات: تولید هشریت ۱۹٫۹ کیلوهش بر ثانیه. ۳۲ هسته، ۶۴ ترد، کلاک پایه ۳٫۷ گیگاهرتز، بیشینه کلاک ۴٫۵ گیگاهرتز، حافظه کش ۱۴۴ مگابایت، توان مصرفی ۲۸۰ وات.
پردازنده AMD Ryzen 9 3950X
مشخصات: تولید هشریت ۱۳٫۴ کیلوهش بر ثانیه. ۱۶ هسته، ۳۲ ترد، کلاک پایه ۳٫۷ گیگاهرتز، بیشینه کلاک ۴٫۵ گیگاهرتز، حافظه کش ۶۴ مگابایت، توان مصرفی ۱۰۵ وات.
پردازنده Intel Core i9-10900X
مشخصات:تولید هشریت ۵٫۴۸ کیلوهش بر ثانیه. ۱۰ هسته، ۲۰ ترد، کلاک پایه ۳٫۷ گیگاهرتز، بیشینه کلاک ۴٫۵ گیگاهرتز، حافظه کش ۱۹٫۵ مگابایت، توان مصرفی ۱۶۵ وات.
پردازنده Intel Pentium Gold G-6400
مشخصات: تولید هشریت ۱۲۶۸٫۸۸ هش بر ثانیه. ۲ هسته، ۴ ترد، کلاک پایه ۴ گیگاهرتز، بیشینه کلاک اطلاعات دردسترس نیست، حافظه اسمارت کش ۴ مگابایت، توان مصرفی ۵۴ وات، اقتصادی.
استخراج ارز دیجیتال با GPU
دیگر قطعه پردازنده در کامپیوتر GPU یا همان واحد پردازش گرافیکی نام دارد که از آن نیز میتوان در استخراج رمزارز بهرهمند شد. کارت گرافیک در انجام برخی عملیات پردازشی بسیار قویتر از CPU ظاهر میشود، زیرا این واحدهای پردازشی بهگونهای طراحی شدهاند تا در انجام محاسبات پیچیده مؤثرتر باشند. همین ویژگی باعث میشود که این قطعات در استخراج رمزارز در بلاک چینهای خاص مثل اتریوم مناسبتر باشند. اگرچه که امکان استخراج اتریوم با CPU نیز وجود دارد؛ اما انجام آن بههیچعنوان توصیه نمیشود. استفاده از کارت گرافیک برای استخراج ارز دیجیتال اتریوم و برخی دیگر از رمزارزها مانند Ravecoin و Beam بازدهی چندبرابری دارد.
مدلهای مختلفی از کارت گرافیک در بازار موجود است که با مراجعه به وبسایت Whattomine میتوان محاسبه کرد که هر کارت گرافیک بهصورت تقریبی چه مقدار بازدهی دارد. در ادامه به سایر قابلیتهای این وبسایت اشاره خواهیم کرد.
بهترین پردازندههای گرافیکی برای استخراج ارز دیجیتال:
کارت گرافیک NVIDIA GeForce RTX 3090
مشخصات: تولید هشریت ۱۲۱ مگاهش بر ثانیه، ۲۴ گیگابایت VRAM نوع GDDR6X، توان مصرفی ۳۵۰ وات، ۱۰٬۴۹۶ هسته کودا. عملکرد فوقالعاده در استخراج و اجرای بازی.
کارت گرافیک NVIDIA GeForce RTX 3060 Ti
مشخصات: تولید هشریت ۶۰ مگاهش بر ثانیه، ۸ گیگابایت VRAM نوع GDDR6، توان مصرفی ۲۰۰ وات، ۴۸۶۴ هسته کودا. مدل اقتصادی از سری ۳۰ کارتهای گرافیک RTX.
کارت گرافیک AMD Radeon RX 5700 XT
مشخصات: تولید هشریت ۵۴ مگاهش بر ثانیه، ۸ گیگابایت VRAM نوع GDDR6، توان مصرفی ۲۲۵ وات، عملکرد مناسب.
کارت گرافیک AMD Radeon RX 580
مشخصات: تولید هشریت ۲۸ مگاهش بر ثانیه، ۸ گیگابایت VRAM نوع GDDR5، توان مصرفی ۱۸۵ وات، عملکرد مناسب و مقرون بهصرفه.
استخراج ارز دیجیتال با هارد درایو
استخراج ارز دیجیتال با کارت گرافیک یکی از پرمصرفترین روشهای ماینینگ است که نگرانی گروههای مختلفی را برانگیخته است. چندی پیش با معرفی رمزارز Chiacoin، تمرکز بازار از کارت گرافیک به هارد درایو معطوف شد. رمزارز چیا خود را بهعنوان جانشین دوستدار محیط زیست بیت کوین و اتریوم معرفی کرده است. این ارز دیجیتال بهجای نیاز به توان محاسباتی با روش نوینی تحت عنوان اثبات حافظه (Proof-of-Space) فرایند استخراج را انجام میدهد و به هارد درایو یا حافظه SSD نیاز دارد.
براساس محاسبات تخمینی، ماینر میتواند با ۱۰ ترابایت حافظه احتمال ۰٫۰۰۰۲۵۷ درصد داشته باشد و ازآنجاییکه فقط ۴٬۶۰۸ بلاک چیا در روز ایجاد میشود، ماینر هر روز شانس برنده شدن رمزارز چیا را خواهد داشت؛ اما این پاداشها هزینهای دارد و آن هم ازکارافتادگی حافظهها بهخصوص نوع SSD است که طول عمر نگارش و خوانش مشخصی دارد. بنابر مطالعات انجام شده یک SSD با ظرفیت ۵۱۲ گیگابایت فقط ۴۰ روز در استخراج چیا دوام میآورد.
سیستم پیشنهادی برای ماینینگ ارز دیجیتال
مادربرد Asus B250 Mining Expert: این مادربرد ظرفیت اتصال ۱۹ کارت گرافیک را برای کاربر فراهم میکند.
پردازنده Intel Core i5-6500: همانطور که گفته شد، با توجه به اینکه بار استخراج روی کارت گرافیک است، نیازی به خرید پردازنده قدرتمند نیست و همین پردازنده ۴ هستهای برای راهاندازی سیستم کافی است. همچنین، با مادربرد معرفیشده نیز بهخوبی کار میکند.
رم G.SKILL Aegis 16GB (2 x 8GB): نیازی به هزینه بیشاز برای رم نیست. مادربرد معرفیشده از رمهای DDR4 2400 پشتیبانی میکند و این دو رم میتوانند بهترین گزینه باشند.
حافظه SanDisk SSD Plus 1TB: میتوان یک یا چند عدد از این مدل را با توجه به بودجه خریداری کرد. حتی میتوانید برای صرفهجویی در بودجه HDD خریداری کنید.
پاور Segotep 850W Full-Modular PSU: اگر قصد دارید چندین کارت گرافیک نصب کنید، بهتر است چند پاور تهیه کنید. برای خرید پاور باید اندکی بیشتر هزینه کرد تا قطعه باکیفیتتری انتخاب کنید، زیرا یکی از قطعاتی که فشار زیادی را متحمل میشود پاور است. پاور معرفی شده، در دسته میانردهها قرار میگیرد و عملکرد نسبتاً خوبی ارائه میکند.
کارت رایزر PCI-e مدل FebSmart 16x to 1x Powered Riser 6-pack: استفاده از چندین کارت گرافیک موجب میشود که نتوانیم آنها را درون کیس سیستم قرار دهیم، زیرا کارتهای گرافیک امروزه اندازههای بزرگی دارند و بهخودی خود مجهز به فن و سینکهای خنککننده هستند. از سویی دیگر، نصب کارت گرافیک در خارج از کیس کمک میکند که این قطعه تا ۳۰ درصد خنکتر بماند. از این کارتها میتوان بهعنوان پل اتصال استفاده کرد و کارتهای گرافیکی که بیرون از کیس نصب شدهاند را با کمک این کارتها به مادربرد متصل کرد. مهمترین قابلیت کارت رایزر معرفیشده این است که انرژی مداوم و باثباتی برای کارتهای گرافیک تأمین میکند.
کارت گرافیک انویدیا Asus TUF Gaming GeForce RTX 3060 Ti یا کارت گرافیک AMD مدل PowerColor RED DEVIL Radeon RX 5700 XT: عملکرد هردو کارت گرافیک بسیار عالی است و بهخوبی در مصرف انرژی بهینه شدهاند.
ماینر ASIC
ماینینگ ارز دیجیتال ازطریق کار گرافیک یکی از روشهای ابتدایی استخراج رمزارز بهشمار میرود و امروزه در مقیاس کوچک و تعداد کم دیگر سودآوری ندارد، بهخصوص با معرفی ماینرهای ASIC کمتر کسی بهسراغ راهاندازی سیستم ماینینگ با چندین کارت گرافیک میرود.
کلمه ASIC سرواژهای از عبارت Application Specific Integrated Circuit است و به زبان ساده به معنای تراشهای طراحیشده برای انجام نوع خاصی از محاسبات است. برای مثال، در ماینر ASIC مخصوص استخراج بیت کوین، تراشه ماینر بهگونهای طراحی شده است که مسائل را با الگوریتم هش SHA256 محاسبه میکند تا برای استخراج بیت کوین بهینه باشد. در حال حاضر، استخراج بیت کوین با کمک ماینر ASIC و در محیطهایی با تنظیم حرارتی و دسترسی به برق ارزان انجام میشود.
ماینینگ ارز دیجیتال با موبایل
بعد از آشنایی با فرایند ماینینگ ارز دیجیتال و بررسی دستگاههای استخراج ارز دیجیتال، پرسشی که ممکن است در ذهن شکل بگیرد، احتمال ماینینگ ارز دیجیتال با موبایل است. آیا واقعاً استخراج ارز دیجیتال با موبایل شدنی است؟
پاسخ به این پرسش سرراست است و بله! استخراج ارز دیجیتال با موبایل کاملاً شدنی است؛ اما در ادامه پاسخ باید متذکر شد که این پاسخ مثبت با فهرستی از دلایلی همراه است که چرا نباید سراغ استخراج ارز دیجیتال با موبایل رفت. به عبارتیدیگر، در شرایط کنونی استخراج ارز دیجیتال، انجام ماینینگ رمزارز با موبایل احتمالاً بازدهی خوبی نداشته باشد و سودی که به دست میآید با توجه به مقدار زمان و انرژی سرمایهگذاریشده، توجیه اقتصادی نداشته باشد.
علت این امر، ضعف گوشیهای هوشمند ازنظر توانایی محاسباتی نیست، بلکه نکتهی اصلی در اینجا قدرت محاسباتی بسیار زیاد سایر ماینرهایی است که بهصورت تخصصی برای اجرای این فرایند طراحی و تولید شدند و ازآنجایی که استخراج ارز دیجیتال رقابتی است؛ بنابراین گوشیهای هوشمند شانس بسیار محدودی خواهند داشت و گفته میشود مقدار دریافت پاداش برای یک سال استخراج بیت کوین در گوشی اندروید بسیار ناچیز است. بهترین کار برای استخراج ارز دیجیتال با موبایل، انتخاب هوشمندانه ماینینگ آلتکوینها بهجای مشارکت در ماینینگ بیت کوین است.
همانطور که گفته شد، برای استخراج رمزارز نیاز به نصب نرمافزار خاصی روی دستگاه خود دارید؛ اما اکثریت قریب به اتفاق اپلیکیشنهای ماینینگ روی پلتفرمهای اندروید و iOS بهصورت رسمی مجوز نصب ندارند و در اپاستور و پلیاستور نمیتوان آنها را یافت؛ زیرا استفاده از این اپلیکیشنها برای گوشی مضر هستند و باعث گرمایش بیشازحد دستگاه، آسیب به باتری و کاهش عمر دستگاه میشوند.
اگر همچنان دنبال راهی برای استخراج ارز دیجیتال با موبایل هستید میتوانید با نصب اپلیکیشنهایی که در ادامه معرفی میکنیم نسبت به استخراج ارز دیجیتال اقدام کنید.
- اپلیکیشن MinerGate Mobile Miner
- اپلیکیشن Bitcoin Miner
- اپلیکیشن F2Pool
- اپلیکیشن Electroneum
نرمافزارهای ماینینگ ارز دیجیتال
یکی از ارکان اصلی ماینینگ ارز دیجیتال نرمافزار استخراج رمزارز است. نرمافزار ماینینگ ارز دیجیتال حکم سکان هدایت و کنترل منابع محاسباتی ماینر را دارد؛ بنابراین ویژگیهای آن میتواند روی نتیجه کلی بهدستآمده اثرگذار باشد. ازجمله نرمافزارهای محبوب میتوان به NiceHash و Phoenix Miner اشاره کرد. نرمافزار فونیکس ماینر بهینهشده برای استخراج اتریوم است و سرعت درخور توجهی ارائه میکند.
اپلیکیشن CGMiner: یک نرمافزار ماینینگ ارز دیجیتال بسیار منعطف که تقریباً از همه پلتفرمها پشتیبانی میکند و دیگر نقطعه قوتی که دارد قابلیت وسیع شخصیسازی است. تنها نکته منفی درباره این نرمافزار دشواری در نصب نسخه ویندوزی آن است.
اپلیکیشن Awesome Miner: نرمافزاری مناسب برای استخراج ارز دیجیتال در مقیاس بزرگ است. ازطریق این اپلیکیشن میتوان بیشتر از ۲۰۰٬۰۰۰ ماینر ASIC و ۲۵٬۰۰۰ پردازنده یا کارت گرافیک ماینر را مدیریت کرد. همچنین، این نرمافزار نیز در پلتفرمهای مختلف میتواند عملیات استخراج را انجام بدهد. بزرگترین ضعف این اپلیکیشن عدم پشتیبانی از سیستمعامل MacOS است.
از سایر نرمافزارهای استخراج ارز دیجیتال میتوان به BFGMiner و MultiMiner و EasyMiner و... اشاره داشت که هرکدام نقاط ضعف و قوت خاص خود را دارند و باید با توجه به زیرساخت سختافزاری و نیاز خود بهترین گزینه را انتخاب کنید.
وبسایت Whattomine نیز ازجمله ابزار کاربردی در حوزه استخراج ارز دیجیتال است که میتواند به تازهکارها و حرفهایها کمک کند. در این وبسایت اطلاعات گستردهای دربارهی رمزارزها موجود است. از قیمت آنها گرفته تا معرفی بهترین روش استخراج آنها و مقدار بازدهی آنها به تفکیک استفاده از ابزار مختلف ماینینگ نظیر کارت گرافیک یا ماینرهای تخصصی اسیک را میتوان در این وبسایت مشاهده کرد.
همچنین، با ماژولهای موجود در وبسایت ماینر قادر است مقدار بازدهی احتمالی سختافزار و مقدار برق مصرفی را تخمین بزند.
مقدار درآمد ماینر
ازآنجایی که در مقایسه با ابتدای معرفی ارزهای دیجیتال بهخصوص بیت کوین برخی هزینههای ماینینگ ارز دیجیتال در طی چند سال گذشته کاهش یافته است؛ درنتیجه افراد بیشتری روبه استخراج رمزارز آوردهاند و همین امر از سویی دیگر سبب کاهش شانس موفقیت در استخراج ارز دیجیتال شده است. درنهایت پاسخ به این پرسش چیست که مقدار درآمد استخراج ارز دیجیتال چقدر است؟
براساس گزارشهای WhatToMine وبسایتی که مقدار سوددهی انواع رمزارز را بررسی میکند، با یک کار گرافیک RTX 3080 میتوان انتظار درآمد ۷ دلاری در روز را داشت. برای به دست آوردن دقیق سوددهی نیز باید هزینه مصرف انرژی و سرمایه اولیه برای خرید کارت گرافیک را نیز محاسبه کرد. دیگر عامل اثرگذار روی سوددهی، قیمت رمزارز در بازار است که ممکن است نوسان داشته باشد. علاوه بر این، سختافزاری که در فرایند ماینینگ مورد استفاده قرار میگیرد، به علت کارکرد بیوقفه، بسیار سریع کهنه میشود و تعویض آن هزینه دربر خواهد داشت.
در استفاده از ماینرهای ASIC، برای مثال WhatsMiner M20S میتواند روزانه ۸ دلار بیت کوین تولید کند. اما این رقم ممکن است در صورت پیوستن به استخر ماینینگ بیشتر یا کمتر شود، زیرا مقدار پاداش ارتباط مستقیمی با توانایی استخر و همچنین هزینه مشارکت در استخر ماینینگ دارد.
سودآوری استخراج ارز دیجیتال
سودآوری استخراج ارز دیجیتال در وهله اول به نوع ارز دیجیتالی دارد که ماینر در تلاش است تا استخراج کند. برای مثال، در حال حاضر استخراج بیت کوین بسیار دشوارتر از استخراج رمزارزهای نوپا است و پاسخ به چرایی این موضوع ساده است. گذشته از این، استخراج ارز دیجیتال بهخصوص بیت کوین، با پردازنده یا کارت گرافیک سودآوری ندارد و تنها راه موفقیت در استخراج بیت کوین استفاده از دستگاههای مخصوص ماینینگ ASIC است.
قوانین ماینینگ ارز دیجیتال
باوجود اجماع کاربران شبکههای بلاک چین؛ اما هنوز هیچ قانون کلی درباره استفاده یا استخراج ارزهای دیجیتال در جهان وجود ندارد و دولتها بهصورت یکپارچه دربارهی ارزهای دیجیتال به اجماع نرسیدهاند؛ بنابراین قوانین استفاده یا استخراج ارزهای دیجیتال در هر کشور متفاوت است و حتی در آمریکا با توجه به ماهیت قوانین فدرال، هر ایالت میتواند رویکرد متفاوتی داشته باشد. برای مثال، در ایالات متحده آمریکا استخراج، مالکیت و پرداخت بیت کوین و اتریوم کاملاً قانونی است. از سویی دیگر، در کشور روسیه استخراج، مالکیت و پرداخت ازطریق بیت کوین ممنوع است و برخی مراجع قانونی معتقدند که فرد خاطی باید به چندین سال زندان محکوم شود.
کشور اکوادور در آمریکای جنوبی، تولید هرگونه پول دیجیتال را کاملاً غیرقانونی میداند؛ اما از طرف دیگر، ارز دیجیتال اختصاصی خود را راهاندازی کرده است. کشور ایسلند نیز در حال حاضر معامله پول رایج کشور، کرون را با بیت کوین بنا به دلایل اقتصادی و کنترل ارز پول ممنوع کرده است؛ اما استخراج بیت کوین در این کشور غیرقانونی نیست.
درنهایت، پاسخ به این پرسش که آیا بهطور کلی استخراج ارز دیجیتال قانونی است یا خیر، نیاز به توضیح بند و تبصره دارد؛ اما برای سهولت درک رویکرد دولتهای مختلف میتوان به نقشه زیر رجوع کرد. نقشه زیر درباره پراکندگی قوانین مرتبط با بیت کوین تهیه شده است و دید کلی در مورد مسائل حقوقی استخراج، مالکیت و معامله بیت کوین خواهد داد.
مناطق نارنجی رنگ بیت کوین را بهعنوان پول قانونی پذیرفتهاند، در مناطق سبز رنگ توافق طرفین معامله اهمیت دارد و استفاده از بیت کوین مجاز است و در مناطقی که با رنگ زرد مشخص شده است برخی محدودیتهای قانونی بر استفاده از بیت کوین دلالت دارند. مناطق بنفش نشاندهنده کشورهایی است که هنوز قوانین گذشته را به کار میگیرند و بهصورت مستقیم استفاده از بیت کوین را ممنوع نکردند. کشورهای به رنگ قرمز مخالف ارزهای دیجیتال هستند و درباره قوانین مرتبط با بیت کوین در مناطقی که به رنگ خاکستری درآمدهاند، اطلاعاتی دردسترس نیست.
در کشور عزیزمان ایران، از نظر قوانین حاکم بر استخراج بیت کوین میتوان اشاره کرد که به علت مصرف برق بسیار بالا، استخراج بیت کوین منع قانونی دارد؛ اما انجام فرایند استخراج ازطریق کارت گرافیک متأثر از این قانون نیست و کاربران میتوانند با کارت گرافیک به استخراج ارزهای دیجیتال مبادرت کنند.
خطرات احتمالی ماینینگ ارز دیجیتال
مخاطرات ماینینگ ارز دیجیتال اغلب متوجه مسائل مالی هستند. همانطور که از سازوکار استخراج ارز دیجیتال میتوان حدس زد، بیشترین آسیبپذیری متوجه عدم سوددهی است. برای مثال، کاربری را در نظر بگیرید که هزاران دلار برای خرید تجهیزات ماینینگ و تأمین انرژی برق لازم هزینه کرده است؛ اما شانس استخراج رمزارز نداشته است. همچنین، ممکن است قوانین حاکم بر استخراج، مالکیت یا پرداخت بیت کوین در موقعیت جغرافیایی کاربر منع قانونی ایجاد کند و کاربر از این موضوع آگاهی نداشته باشد و درنهایت نهتنها سودی عایدش نشود، بلکه بهعنوان مجرم مورد مؤاخذه قرار بگیرد.
گذشته از این خطرات، یکی دیگر از مهمترین خطرهایی که همیشه در دنیای اینترنت در کمین است، حمله سایبری است. دراین مورد، میتوان به باجافزارها (Ransomware) اشاره داشت. همچنین، دیگر خطری که باید در مورد آن هشیار بود، استفاده از بدافزارهایی است که سیستم کاربران را در مدار ماینر قرار میدهد و از پردازنده و کارت گرافیک کاربر برای استخراج ارز دیجیتال استفاده میکند. برای مثال، ممکن است بلافاصله بعد از باز کردن یک وبسایت در مرورگر، پردازنده و کارت گرافیک کاربر در مدار ماینرهای مهاجم قرار گیرد و بدون اطلاع کاربر، فرایند ماینینگ برای شخص دیگری انجام شود. البته این مثال بسیار پیشپاافتاده است و آنچنان موفقیتی نصیب مهاجم نخواهد کرد. در مقیاسی بزرگتر در سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۲) ابرکامپیوتر Odyssey دانشگاه هاروارد برای استخراج دوجکوین به کار گرفته شد.
مصرف انرژی و استخراج ارز دیجیتال
طبق محاسبات انجام شده، مقدار انرژی لازم برای انجام یک تراکنش در بلاک چین بیت کوین ۱٬۵۴۴ کیلووات ساعت برابر با مصرف تقریبی ۵۳ روز یک خانوار آمریکایی تخمین زده میشود. متوسط قیمت هر کیلووات ساعت انرژی در آمریکا ۱۳ سنت است؛ بنابراین برای هر تراکنش بیت کوین کمی بیشتر از ۲۰۰ دلار باید در نظر گرفت.
همچنین، براساس مطالعه انجامشده توسط دانشگاه کمبریج، مقدار برق مصرفی برای ماینینگ ارز دیجیتال میتواند از مصرف برق برخی کشورها پیشی بگیرد. برای مثال، استخراج بیت کوین بیشتر از کشور آرژانتین انرژی مصرف میکند. با این تفاسیر، یکی از موضوعات داغی که امروزه درباره رمزارزها برسر زبانها افتاده است، مصرف بالای انرژی و گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی است.
برای حل این مشکل، رویکردهای متفاوتی وجود دارد. برخی از ماینرها برای کاهش صدمات ناشی از استخراج ارز دیجیتال، به استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر روی آوردند. از سویی دیگر، بلاک چین اتریوم با تغییر سازوکار اعتبارسنجی و استخراج رمزارز از اثبات کار به اثبات بر سهام در تلاش است تا مصرف انرژی را بهطرز چشمگیری کاهش بدهد.
همچنین، رمزارزهای دیگر نیز با بهکارگیری اثبات بر سهام، در راستای کاهش صدمات ناشی از استخراج حرکت میکنند. برای مثال، رمزارز کاردانو پروتکل اختصاصی اثبات بر سهام خود را دارد و سالانه فقط ۶ گیگاوات ساعت برق مصرف میکند. درمقابل، بیت کوین بهطور سالانه ۱۲۶٫۰۹ تراوات ساعت برق مصرف میکند که برابر با مصرف یک سال برق کشور پاکستان با ۲۲۵ میلیون نفر جمعیت است.
اگر بخواهیم با ذرهبین علمی مسئله مصرف برق ارز دیجیتال را بررسی کنیم باید کارکرد رمزارز را نیز در نظر بگیریم. دقت داشته باشید که مصرف انرژی با انتشار کربن تفاوت زیادی دارد. درحالیکه محاسبه برق مصرفی فرمول سادهای دارد؛ اما محاسبه مقدار انتشار کربن به دلیل مصرف برق توسط یک دستگاه پیچیده است و نیاز به مطالعه دقیقی دارد. درهرصورت، براساس گزارشی که در دسامبر سال ۲۰۱۹ (۱۳۹۸) منتشر شد، نشان داد ۷۳ درصد از برق مصرفی توسط شبکه بلاک چین بیت کوین بدون انتشار کربن بوده است.
از سویی دیگر، میتوان با استقرار ماینرهای بیت کوین در مناطق خاص، از هدر رفت انرژی جلوگیری کرد. در فصول بارانی استان سیچوآن و یوننان، بخش اعظمی از انرژی آبی تجدیدپذیر هرساله هدر میرود؛ بنابراین دولت چین با احداث استخرهای ماینینگ بزرگ در این مناطق مدیریت انرژی را بهینه کرده است. این ماینرها در فصول خشک ۱۰ درصد استخراج بیت کوین جهانی و در فصول بارانی تا ۵۰ درصد از استخراج بیت کوین جهانی را به خود اختصاص میدهند. همچنین، استفاده از ارزهای دیجیتال بهخصوص بیت کوین بهخودی خود مزایایی در کاهش مصرف انرژی دارد که میتواند در نگرش کلی ما به مقدار برق مصرفی آن اثرگذار باشد.
جمعبندی
ماینینگ ارز دیجیتال فرایند پیچیدهای است که منجر به دریافت پاداش از بلاک چین میشود. ماینرها با دراختیار قرار دادن منابع موردنیاز بلاک چین، به این شبکه کمک میکنند تا ایمنی خود را تأمین کند و درمقابل به آنها رمزارز اعطا میکند. برای مشارکت در استخراج ارز دیجیتال افراد میتوانند به روشهای مختلفی اقدام کنند. علاوه بر این، تأمین انرژی برق نیز دیگر عنصر کلیدی راهاندازی ماینر و مشارکت در فرایند ماینینگ است که در سالهای گذشته یکی از مسائل مورد مناقشه طرفداران بلاک چین و حامیان محیط زیست بوده است. باوجود گستردگی بلاک چین و رمزارزها، همچنان این حوزه جذابیت لازم و سوددهی تقریبی را دارد و همین امر سبب شده است که روزبهروز افراد بیشتری برای استخراج ارز دیجیتال اقدام کنند؛ اما باید توجه داشت که فعالیت در فرایند استخراج ازنظر قانونی وابستگی مستقیم به موقعیت جغرافیایی شما دارد و باید هشیار بود تا نادانسته درگیر مسائل حقوقی در مقیاس ملی و کشوری نشوید.
دیدگاه شما کاربران زومیت درباره مشارکت در ماینینگ ارز دیجیتال چیست؟ اگر تجربهای در این زمینه داشتهاید با ما در میان بگذارید.