استیبل کوین (Stablecoin) چیست ؛ معرفی کامل ارز دیجیتال با ثبات

از زمان پیدایش رمزارزها، این نوع سرمایه از لحاظ قیمت، نوسانی شناخته شده است. این امر موجب جهش‌های قیمتی و مانعی برای پذیرش رمزارزها برای دادوستد روزانه و کارهای خدماتی شده است؛ زیرا فروشندگان و تاجران از این نوسان قیمت آگاه هستند.

اینجا است که استیبل کوین‌ها خود را نشان می‌دهند. تئوری ساخت این نوع از رمزارزها این است که ارزی دیجیتال ساخته شود که قیمت آن همواره برابر ارز فیات یک کشور برای مثال دلار آمریکا باشد و بدین ترتیب ثبات نسبی قیمتی حاصل شود و از نوسان زیاد جلوگیری شود.

در این مقاله به‌طور کامل به کاربردها، مزایا و معایب و معرفی مهم‌ترین استیبل کوین‌ها می‌پردازیم. با زومیت همراه باشید.

استیبل کوین‌ها، رمزارزهایی هستند که ادعا می‌کنند دارای پشتوانه‌ی ارز فیات مانند دلار، پوند، روبل یا ... هستند. در اساس هر استیبل کوین که ضرب می‌شود باید همان مقدار ارز واقعی و معادل، در مکانی توسط ضرب‌کننده ذخیره شود.

همان‌طور که گفته شد، هدف اصلی ایجاد استیبل کوین‌ها، ثبات قیمت معادل با ارز پشتوانه‌ی آن است.

استیبل کوین‌های مختلف استراتژی‌های متفاوتی برای رسیدن به ثبات دارند و بعضی از آن‌ها متمرکز و بعضی غیر متمرکز هستند.

• تتر (UDST): تتر یکی از اولین استیبل کوین‌ها و مشهورترین آن‌ها است. شرکت صادرکننده‌ی آن ادعا دارد که ذخیره‌ای از دلار واقعی به‌عنوان وثیقه و خارج از بلاک چین، پشتوانه‌ی این رمزارز است. در دنیای واقعی این ذخیره توسط شرکتی متمرکز اداره می‌شود. با وجود این ذخیره، سرمایه‌گذاران می‌توانند از این امر که تتر آن‌ها ارزشی واقعی و معادل یک دلار دارد، اطمینان حاصل کنند. رمزارز تتر، ۴۸ درصد بازار رمزارزها را از نظر حجم معامله به خود اختصاص داده است. تنها یک مشکل وجود دارد: شرکت تتر که رمزارز USDT را ضرب می‌کند هیچگاه به‌طور کامل اثبات نکرده که این رمزارز به‌طور کامل دارای پشتوانه‌ی دلاری است؛ این امر باعث ایجاد شک و دودلی در میان سرمایه‌گذاران شده.
• جمینای دلار (GUSD)/ پکسوس دلار (PAX) / USDC: این رمزارزها که به ترتیب توسط سرمایه‌گذاران ریسکی یعنی برادران ویکنلووس، استارتاپ بلاک‌چینی پکسوس (Paxos) و صرافی کوین بیس ایجاد شده‌اند. این استیبل کوین‌ها مورد توجه سرمایه‌گذاران سازمانی واقع شده و توسط وال استریت از نزدیک مورد نظارت قرار گرفته‌اند و براساس قوانین محلی، فعالیت می‌کنند. هر اندازه اعتماد به تتر کمتر می‌شود، این رمزارزها جایگاه بیشتری پیدا می‌کنند.
• فایل کوین (oneFIL): این استیبل کوین که توسط پروتکل ICHI برای ساخت «مجوز پول غیر متمرکز» ایجاد شده، استیبل کوین شبکه‌ی فایل کوین است و oneFIL نام دارد. پشتوانه‌ی این استیبل کوین، استیبل کوینی دیگر یعنی UDSC و همچنین توکن بومی شبکه‌ی فایل کوین یعنی FIL است. هدف از ایجاد این استیبل کوین، توسعه‌ی بیشتر شبکه‌ی فایل کوین است و برای کسانی که برای این شبکه فضا ارائه می‌کنند یا کسانی که از این شبکه استفاده می‌کنند، تخفیف در نظر گرفته می‌شود و به‌عنوان مشوق عمل می‌کند.

بیشتر استیبل کوین‌ها دارای پشتوانه‌ی دلار هستند و این دلارها در بانکی ذخیره شده‌اند؛ اما به دلیل عدم تمایل به استفاده از دلار و سایر پول‌های فیات، استیبل کوین‌هایی با پشتوانه‌ی سایر دارایی‌ها (مانند طلا) به وجود آمده‌ است. شکل و استفاده از این نوع رمزارزها به‌طور کامل با سایر استیبل کوین‌ها تفاوت دارد. تمامی این نوع استیبل کوین‌ها توسط طلا با درجه‌ی سرمایه‌گذاری پشتیبانی می‌شوند.

• کش گُلد (CACHE) در میان محبوب‌ترین استیبل کوین‌های این دسته قرار دارد. هر CACHE توسط یک گرم طلای خالص پشتیبانی می‌شود که در خزانه‌هایی در سراسر دنیا نگه‌داری می‌شود. فرستادن هر CACHE معادل فرستادن یک گرم طلا است و توکن‌های آن به‌راحتی در ازای طلای واقعی بازخرید می‌شود.
• تتر گلد (XAUt) و پکس گُلد (PAXG): این نوع از استیبل کوین‌ها معادل یک اونس تروا هستند. این رمزارزها دارای حداقل بازخرید بالاتر از CACHE هستند.

• تِرا لونا (Terra LUNA) استیبل کوینی غیر متمرکز است که به جای اعتماد به شخصی ثالث، از الگوریتمی پیچیده برای ثبات خود استفاده می‌کند. برای این منظور، این نوع از استیل کوین، ذخایر روی-زنجیره‌ی خود را در تعادل نگه می‌دارد؛ یعنی سرمایه‌ها در قراردادی هوشمند نگه‌داری می‌شوند و براساس عرضه و تقاضا به‌صورت خودکار، از دستکاری قیمت به‌صورت عمدی یا غیر عمدی توسط کاربران جلوگیری می‌کنند.امپل فورث (AMPL) براساس فرآیندی مشابه عمل می‌کند. این رمزارز به جای داشتن پشتوانه‌ی فیزیکی یک دلار، برای پاسخگویی به تغییرات در عرضه و تقاضا، از فرآیندی برای تنظیم خودکار موجودی در جریان استفاده می‌کند. اگر قیمت AMPL نسبت به دلار، ۵ درصد بیشتر یا کمتر شود، برای تنظیم قیمت رمزارز روی یک دلار اقدام به کاهش یا افزایش عرضه می‌کند. به دلیل اینکه این فرایند در تمامی والت‌ها به‌طور نسبی انجام می‌شود، سهم دارندگان AMPL از موجودی کل شبکه، مقداری ثابت خواهد بود.دای (DAI): این استیل کوین با سایر انواع خود تفاوت دارد؛ زیرا درحالی‌که غیر متمرکز و بدون نیاز به اعتماد است، می‌توان از آن به‌صورت گسترده استفاده کرد. دای که توسط شرکت بلاک چین MakerDAO ساخته شده است، توکنی ERC20 و ارزش آن معادل یک دلار است. این استیبل کوین را می‌توان به‌راحتی بین والت‌های اتریوم جابه‌جا کرد.

در ادامه به معرفی تعدادی از محبوب‌ترین استیبل کوین‌ها موجود در بازار رمزارزها می‌پردازیم:

• تتر (UDST)
• ترو یو اس دی (TUSD)
• بایننس یو اس دی (BUSD)
• جمنای دلار (GUSD)
• یو اس دی کوین (USDC)
• پاکسوس استاندارد (PAX)
• دای (DAI)
• sUSD (SUSD)
• mStable USD (MUSD)
• امپل فورث (AMPL) (الگوریتمی)

• بایننس جی بی پی استیبل کوین (BGBP)

• استاتیس یورو (EURS)

• BiLira (TRYB)

• بایننس کی آر دبلیو (BKRW)

• گلد کش (CACHE)
• تتر گلد (XAUt)
• پاکسوس گلد (PAXG)

• پترو (PTR) - با پشتوانه‌ی نفت
• لیبرا - با پشتوانه‌ی سبدی از سرمایه‌ها

محبوب‌ترین استیبل کوین در زمان نوشتن این مقاله، تتر است. این رمزارز با داشتن جایگاه پنجم در میان رمزارزها، ارزش بازاری بیش از ۶۵ میلیون دلار و حجم ترید روزانه‌ی بیش از ۸۶ میلیارد دلار دارد. این رمزارز به دلیل نداشتن شفافیت در انتشار ذخایر پشتوانه‌ی خود همواره مورد انتقاد قرار گرفته؛ اما تاکنون جایگاه خود را در صدر فهرست برترین استیبل کوین‌ها حفظ کرده است. در این مقاله در زومیت، به معرفی کامل استیبل کوین تتر پرداخته‌ایم.

از این لینک می‌توان به فهرست سایر استیبل کوین‌ها دسترسی پیدا کرد. در این صفحه‌، استیبل کوین‌ها از نظر ارزش بازار، حجم ترید روزانه با یکدیگر مقایسه شده‌اند.

همانند اغلب سرمایه‌های دیجیتال، از استیبل کوین‌ها در اصل به‌عنوان «ذخیره ارزش» و واسطه‌ای به‌عنوان معامله استفاده می‌شود. این نوع از رمزارزها به‌طور موقت تریدرها را از نوسانات بازار حفظ می‌کنند. زمانی که بازار دچار نوسان شدید است، تریدرها رمزارزها خود را به استیبل کوین‌ها تبدیل و در صورت آرام شدن بازار، اقدام به خرید رمزارزهای قبلی خود می‌کنند.

اغلب تریدرها و سرمایه‌گذاران، از پلتفرم صرافی‌ها اقدام به خرید استیبل کوین می‌کنند؛ اما می‌توان با واریز وثیقه مناسب در وجه شرکت صادرکننده، استیبل کوین جدیدی ضرب کرد، مثال‌هایی از این نوع شامل دلار برای تتر یا طلا برای CACHE است.

استیبل کوین‌ها دارای ثبات (نسبی) هستند. به دلیل آن‌که هر توکن معادل ارزی فیات است، سرمایه‌گذاران می‌توانند از ثابت بودن توکن خود مطمئن شوند. البته این امر به دیدگاه سرمایه‌گذاران بستگی دارد؛ یعنی اگر آن‌ها فکر کنند، توکنشان دارای پشتوانه‌ی حتمی است، قیمت توکن ثابت خواهد ماند.

استیبل کوین‌ها بهشت سرمایه‌گذاران نگران هستند. اغلب صرافی‌ها به کاربران امکان خرید ارز فیات به کاربران خود را نمی‌دهد. این بدین معنی است که اگر اوضاع بازار ارزهای دیجیتال وخیم شد، کاربران نمی‌توانند به‌سرعت رمزارز خود را نقد کنند. در چنین شرایطی کاربران مجبورند از چندین صرافی مختلف استفاده کنند و حتی چندین روز صبر کنند.

اینجا است که استیبل کوین‌ها وارد صحنه می‌شوند. به دلیل ماهیت رمزارز بودن، در اغلب صرافی‌های ارز دیجیتال وجود دارند؛ اما چون ارزش آن‌ها برابر ارز فیات است، سرمایه‌گذاران به‌طور موقت و برای حفظ سرمایه‌های خود در بازار خرسی، از آن بهره می‌گیرند. بدین طریق، استیبل کوین‌ها نسخه‌ی بلاک‌چینی دلار یا سایر ارزهای فیات هستند.

سرمایه‌گذاران نیاز به مدرکی دارند که نشان بدهد، استیبل کوینی دارای پشتوانه‌ی واقعی است. در مورد تتر، این رمزارز هیچگاه به‌طور جامع ذخایر خود را منتشر نکرده و همواره موجب ایجاد این شک و گمان شده است که این رمزارز بدون پشتوانه ضرب می‌شود.

استیبل کوین‌ها الزاما ثابت نیستند. جمنای دلار سال گذشته چندین بار به دلیل هجوم کاربران دچار افزایشی چند سنتی شد. اغلب این کاربران در شرایطی آمده بودند که تتر در بعضی از صرافی‌ها تا ۵۱ سنت معامله می‌شود. به‌همین‌دلیل، است که استیبل کوین‌ها در مقایسه با ارزهایی مانند بیت کوین، «نسبتاً» پایدار هستند.

تتر ابتدا ادعا داشت که تمامی رمزارزهایش دارای پشتوانه‌ی دلاری است؛ اما زمانی که برای اولین بار پس از هفت سال، آماری از ذخایرش منتشر کرد، معلوم شد که تنها سه درصد از تترها دارای پشتوانه‌ی واقعی هستند.

از طرف دیگر سیاست‌مداران نیز طرفدار استیبل کوین‌ها نیستند. برای مثال یکی از اعضای فدرال رزرو آمریکا به نام جروم پاول، در مورد استیبل کوین‌ها می‌گوید این رمزارز نیازمند قانون‌گذاری سخت‌گیرانه‌‌تری است. او می‌گوید:

اگر آن‌ها به بخش قابل توجهی از دنیای پرداخت تبدیل شوند که البته فکر نمی‌کنیم رمزارزها به چنین مقامی برسند؛ اما این احتمال در مورد استیبل کوین‌ها وجود دارد؛ آن‌گاه نیازمند چارچوب قانون‌گذاری مناسب هستیم. در حال حاضر چنین چارچوبی وجود ندارد.

جنت یلن، وزیر خزانه‌داری جو بایدن، در جولای ۲۰۲۱ با قانون‌گذاران ارشد ملاقات کرد و با آن‌ها در مورد فعالیت میان سازمانی استیبل کوین‌ها به بحث پرداخت. او از قانون‌گذاران خواست «به‌صورت ویژه اقدام به ساخت چارچوب قانونی مناسب ایالات متحده» برای استیبل کوین‌ها اقدام کنند.

در همان ماه، بانک مرکزی چین اخطاری در مورد استیبل کوین‌ها صادر کرد. معاون این بانک گفته است: «استیبل کوین‌ها می‌توانند ریسک و چالش جدی همراه خود برای سیستم پولی جهانی و سیستم‌های پرداخت به بار بیاورند.» او اضافه کرد که مقامات چینی «کاملاً در این مورد نگران هستند» و اقداماتی نامشخص انجام داده‌اند.

پس از اتمام بازار گاوی ۲۰۱۷، سرمایه‌گذاران از استیبل کوین‌ها برای راهی برای آزمایش تکنولوژی ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند. در نیمه‌ی اول ۲۰۲۰، موجودی استیبل کوین‌ها با افزایشی ۹۴ درصدی به ۱۱ میلیارد دلار رسید. سیاستمداران نیز در این مورد فعال‌تر شده‌اند. در سپتامبر ۲۰۲۰، اداره ممیزی ارز (OCC) ایالات متحده، به بانک‌ها و ذخایر فدرال، چراغ سبزی مبنی بر اجازه نگه‌داری استیبل کوین‌ها نشان داد.

هر اندازه بازیگران برجسته‌ی بیشتری مانند برادران وینکلووس، Circle و کوین بیس وارد بازی می‌شوند، ایده‌ی دلار دیجیتال و نسخه‌ی بلاک‌چینی ارز فیات بیشتر وسوسه‌انگیز می‌شود.