استیکینگ رمزارز چیست و چگونه با آن درآمد کسب کنیم
امنیت شبکهی بیت کوین با فرایند استخراج تأمین میشود؛ اما بسیاری از ارزهای دیجیتال جدید از مکانیزمهای جایگزین دیگری مثل «گواه بر سهام» که آن را با اصطلاح PoS هم میشناسیم بهره میبرند.
در این مکانیزم، کاربران رمزارز مورد نظر خود را در شبکه قرار میدهند و با این کار، به تأیید تراکنشهای بلاکچین کمک میکنند. اما استیکینگ فقط به نفع شبکه نیست و کاربران با توجه به مقدار رمزارز استیک شدهی خود، پاداش دریافت خواهند کرد. این پاداش معمولاً براساس همان ارز دیجیتالی که استیک کردهاید به شما اعطا خواهید شد.
در ادامه با زومیت همراه باشید تا روش شروع کار برای استیک کردن رمزارزها را مرور کنیم.
- استیک کردن یا استیکینگ (Staking) چیست؟
- گواه بر سهام چیست و چه تفاوتهایی با گواه بر کار دارد؟
- کدام رمزارزها از استیکینگ پشتیبانی میکنند
- روشهای استیک کردن ارزهای دیجیتال
- استیک کردن ازطریق صرافیهای متمرکز رمزارز
- چگونه رمزارز خود را استیک کنیم
- استیک ارزهای دیجیتال ازطریق کیف پول نرمافزاری و سختافزاری
- استیک در تراست ولت (کیف پول نرمافزاری)
- استیک در کیف پول لِجِر (کیف پول سختافزاری) ازطریق حساب کاربری لجر لایو (Ledger Live)
- استیک رمزارز موجود روی کیف پولهای شخص ثالث
- استیک و مالیات
- آیندهی استیکینگ
استیک کردن یا استیکینگ (Staking) چیست؟
بلاکچینها اساساً پایگاه دادههای معاملات هستند که هیچ مرجع مرکزی برای نگهداری آنها وجود ندارد.
در بلاکچین برخی از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، برای حل مسئلهی تأیید امن تراکنشها از مکانیزم «گواه بر کار» بهره گرفته شده است که آن را با اصطلاح PoW نیز میشناسیم. این روش نیازمند استخراج است که برای انجام آن و حل مسائل پیچیدهی رمزنگاری، به قدرت محاسباتی بالا نیاز است. بدین ترتیب برای تأیید تراکنشهای شبکهی یک ارز دیجیتال با مکانیزم گواه بر کار، به سختافزار گرانقیمت و انرژی الکتریکی فراوان نیاز خواهید داشت؛ به همین دلیل بیشتر افراد به چنین شرایطی دسترسی ندارند.
شبکههایی مثل پولکادات، کاردانو و اتریوم ۲٫۰، برای تأیید امن تراکنشهای شبکه، بهجای مکانیزم گواه بر کار، از مکانیزم گواه بر سهام بهره میبرند. استفاده از سیستم گواه بر سهام با استیکینگ انجام میشود.
گواه بر سهام چیست و چه تفاوتهایی با گواه بر کار دارد؟
استخراج رمزارزها یک کسبوکار پرهزینه است که در آن نیاز به مصرف قابل توجه انرژی الکتریکی خواهید داشت؛ اما الزامی به انجام این کار نیست. جامعهی اتریوم در حال کار روی این موضوع بوده و یک روش جایگزین و بسیار بهصرفهتر برای ایجاد سکههای دیجیتال جدید دردسترس کاربران قرار داده است.
استیکینگ از نظر مالی میتواند یک گزینهی مناسب برای هولدرها باشد
گواه بر سهام در اصل شامل انتخاب اعتبارسنجها براساس مقدار ارزهای رمزنگاریشده آنها در گرههای شبکه است. این فرایند توسط اعتبارسنج یا گرههای سایر کاربران انجام خواهد شد.
در فرایند استخراج (گواه بر کار) پاداش ماینرها براساس رمزارزی که در حال استخراج آن هستند به آنها پرداخت میشود. در مکانیزم گواه بر سهام، اعتبارسنج براساس مقدار رمزارز استیک شدهی خود، از همان ارز پاداش دریافت خواهد کرد. هر کاربری که رمزارز خود را برای تأیید تراکنشهای شبکه دراختیار بلاکچین آن شبکه قرار بدهد، براساس حجم سرمایهگذاری، پاداش دریافت خواهد کرد.
بنابراین استیکینگ از نظر مالی میتواند یک گزینهی مناسب برای هولدرها باشد. هولدر (یا هادلر) معمولاً تمایلی به انجام معامله در بازار کریپتو ندارد و ترجیح میدهد سرمایهی خود را برای مدتی نگه دارد تا با قیمت بالاتر آن را بفروشد. مزیت دیگر استیکینگ این است که مثل استخراج مراحل پیچیدهای ندارد و هرکس میتواند با کمترین دانش فنی، به استیک کردن رمزارز خود اقدام کند.
کدام رمزارزها از استیکینگ پشتیبانی میکنند
براساس گزارش شرکت آمریکایی Staked، تا ژانویهی ۲۰۲۳ فقط حدود ۱۶ میلیارد دلار ETH استیک شده است. در ادامه نرخ بازدهی برخی از محبوبترین رمزارزها براساس اطلاعات پتلفرم Staked آورده شده است.
- اتریوم ۲٫۰ (ETH 2.0): حدود ۵٫۹ رصد
- کاردانو (ADA): حدود ۳٫۳ درصد
- پولکادات (DOT): حدود ۱۵٫۳ درصد
- سولانا (SOL): حدود ۷٫۶ درصد
- پالی گان (MATIC): حدود ۴٫۷ درصد
- کازموس (ATOM): حدود ۲۳٫۳ درصد
- بایننس کوین (BNB): حدود ۲٫۸ درصد
- ترون (TRX): حدود ۳٫۷۹ درصد
- آلگوراند (ALGO): حدود ۷٫۲ درصد
نرخ بازدهی در این سیستمها متفاوت است و ممکن است با توجه به تعداد اعتبارسنجهای فعال در شبکه، تغییر کند. سولانا (SOL) با ۷۱٫۱۵ درصد دارایی قفلشده، دارای بالاترین نرخ سهام در میان همهی ارزهای دیجیتال استیکشده است. کاردانو نیز با ۶۸٫۶۲ درصد دارایی قفل شده، پس از سولانا در جایگاه دوم این فهرست قرار دارد.
روشهای استیک کردن ارزهای دیجیتال
بهطور کلی، دو روش برای استیک کردن رمزارزها دردسترس است. در روش اول میتوان بهعنوان یک اعتبارسنج، نود اختصاصی خود را اجرا کنید. برای استفاده از این روش نیاز به طی کردن یک سری مراحل خواهید داشت. شما باید یک زیرساخت فنی پایدار و تخصص کافی برای اجرای نود اعتبارسنج اختصاصی خود داشته باشید. حداقل سکههای مورد نیاز برای استفاده از این روش معمولاً بسیار زیاد است. بهعنوان مثال اگر بخواهید به یک اعتبارسنج اختصاصی اتریوم ۲٫۰ تبدیل شوید، حداقل باید ۳۲ اتریوم داشته باشید.
اما بیشتر افراد ازطریق قفل کردن دارایی رمزارزی خود اقدام به استیک میکنند. در این روش میتوانید حجم مورد نظر از رمزارز خود را به اعتبارسنج دیگری که بستر مخصوص خود را راهاندازی کرده است واگذار کنید. اعتبارسنجها کار سختی برای حفظ گره برای شما انجام میدهند و در ازای آن، بخشی از پاداش دریافتی شما را بهعنوان کمیسیون به دست میآورند.
شما میتوانید براساس نیاز خود از روشهای مختلف استیک کردن رمزارز استفاده کنید.
در حال حاضر، یک صنعت کامل به نام «استیک بهعنوان سرویس (SaaS)» وجود دارد. برخی از شرکتهای معروف و بزرگ SaaS در ادامه آورده شده است:
- Staked
- Figment Network
- Stake Capital
- MyContainer
- Stake.Fish
توجه به این نکته ضروری است که تفویض سکه به این معنا نیست که سرپرستی آنها را به اعتبارسنج منتقل میکنید. داراییهای شما همیشه توسط خودتان نگهداری میشود.
همچنین برای دریافت پاداش خود نیاز به انجام کار خاصی نخواهید داشت؛ زیرا پاداش بهطور خودکار به سرمایهی شما اضافه خواهد شد. اگر ایدهی ترکیب پاداشها با سرمایهگذاری اولیه برای شما مناسب نیست، برخی از سیستمها این امکان را دردسترس کاربران قرار دادهاند تا بتوانند پاداشهای خود را بهطور جداگانه دریافت کنند.
استیک کردن ازطریق صرافیهای متمرکز رمزارز
بیشتر صرافیهای رمزارز، اعتبارسنجهای مخصوص به خود را راهاندازی کردهاند. کاربران میتوانند دارایی دیجیتال مورد نظر خود را با استفاده از سیستمهای استیک این صرافیها در شبکه قفل و سود خود را دریافت کنند. برخی از صرافیهای متمرکز که امکان استیک کردن دردسترس کاربران قرار دادهاند در ادامه آورده شده است:
- بایننس
- کوین بیس
- کراکن
- بیت فینکس
- اوکی اکس
- کوکوین
- اوکی کوین
مراحل استیک کردن در صرافیهای مختلف، تقریباً یکسان است. البته مقدار سود دریافتی از استیک کردن ارزهای دیجیتال و مدت قفل کردن داراییها در صرافیهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارد.
برخی از صرافیها مثل کراکن، بخش استیک را به منوی اصلی خود اضافه کردهاند و بنابراین بهراحتی میتوانید به آن دسترسی داشته باشید. اما در برخی دیگر از صرافیها مثل بایننس، شما باید ابتدا به بخش Earn مراجعه کنید و در آن قسمت وارد بخش Stake شوید. البته استیک کردن تنها راه کسب درآمد از قفل کردن داراییها نیست و برخی صرافیها امکان سپردهگذاری با دریافت سود مشخص را نیز دردسترس کاربران قرار دادهاند.
البته همهی صرافیهای بزرگ امکان استیک کردن دراختیار کاربران قرار نمیدهند. بهعنوان مثال صرافی جِمِنای امکان کسب درآمد با مکانیزم گواه بر کار را دردسترس کاربران خود قرار داده است؛ اما از مکانیزم گواه بر سهام پشتیبانی نمیکند.
رابینهود، یکی از محبوبترین اپلیکیشنهای انجام معاملات، در جولای ۲۰۲۱ اعلام کرد که احتمالاً در آینده امکان استیک کردن ارزهای دیجیتال را به کاربران خود ارائه خواهد داد.
البته برخی از صرافیها به موقعیت مکانی کاربران حساس هستند و استیک کردن را برای کاربران برخی نواحی جهان مثل نیویورک یا هاوایی ممنوع کردهاند.
چگونه رمزارز خود را استیک کنیم
استیک کردن ارزهای دیجیتال، یک فرایند بسیار ساده است که تنها با چند کلیک ساده میتوان آن را انجام داد. در مثال زیر به شما نشان خواهیم داد که چگونه رمزارز پولکادات را در صرافی اوکی کوین استیک کنید. همانطور که قبلا اشاره کردیم، مراحل استیک در صرافیهای متمرکز رمزارز تقریباً یکسان است و بنابراین میتوانید همین مراحل را بهراحتی در صرافی مورد نظر خود انجام بدهید.
در صفحهی اصلی صرافی اوکی کوین، ابتدا به صفحهی Eean مراجعه کنید.
سپس روی Deposit برای DOT کلیک کنید.
حال مقدار مورد نظر از ارز DOT را برای استیک کردن وارد کنید. همچنین میتوانید با انتخاب گزینهی Max، کل موجودی DOT خود را برای استیک انتخاب کنید.
پیش از ثبت نهایی برای استیک کردن، صرافی شما تمام موارد و قوانین مربوطه را یک بار دیگر به شما نشان خواهد داد تا در صورت تأیید نهایی، عملیات استیک انجام شود.
اگر همهی گزینهها را بررسی کردهاید و مورد خاصی وجود نداشت، روی دکمهی Deposit کلیک کنید. تبریک میگوییم، شما به همین راحتی موفق شدید رمزارز DOT را استیک کنید.
حال که DOT شما استیک شده است، باید تا روز بعد صبر کنید و سپس میتوانید بهطور روزانه، مقدار پاداشهای دریافتی خود را مشاهده کنید. رمزارز DOT، پاداشهای کاربران را بهصورت روزانه ارسال میکند. شما میتوانید این فرایند را تا جایی که نیاز دارید ادامه بدهید و در صورت تمایل، استیک کردن را متوقف کنید.
در بیشتر مواقع میتوانید هر زمان که خواستید، از استیک کردن صرف نظر کنید. البته در برخی از پلتفرمها مثل اتریوم ۲٫۰ استیک کردن باید حداقل به مدت چند روز فعال باشد و پس از مدت مشخص اعلامشده میتوانید به آزاد کردن رمزارز خود اقدام کنید.
توجه داشته باشید ازآنجاکه بلاکچینهای اتریوم در حال حاضر در حال کوچ از مکانیزم گواه بر کار (PoW) به اتریوم ۲٫۰ (PoS) است، احتمال دارد نتوانید دارایی ETH خود در طی مدت انتقال برداشت کنید.
استیک ارزهای دیجیتال ازطریق کیف پول نرمافزاری و سختافزاری
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که به صرافیهای متمرکز اعتماد ندارید و دارایی رمزارزی خود را در کیف پول شخصی نگهداری میکنید، همچنان میتوانید از مزایای استیک کردن بهره ببرید. در ادامه روش استیک کردن رمزارزها در برخی از کیف پولهای مطرح مثل تراست ولت را به شما آموزش میدهیم.
استیک در تراست ولت (کیف پول نرمافزاری)
تراست ولت یکی از بهترین گزینهها برای استیک کردن ارزهای دیجیتال مثل بایننس کوین (BNB) است. در زمان نوشته شدن این مطلب، مقدار سود دریافتی شما از استیک BNB در این کیف پول، ۳۰ درصد بهطور سالانه است. بدین منظور مراحل زیر را دنبال کنید.
ابتدا باید رمزارزی را که در تراست ولت از استیک پشتیبانی میکند، به کیف پول خود اضافه کنید. در اینجا ما BNB را مثال میزنیم.
سپس در سربرگ Finance، روی BNB کلیک کنید. همچنین میتوانید پس از انتخاب این رمزارز، در صفحهی مخصوص آن روی More کلیک کنید تا گزینهی Stake دردسترس شما قرار بگیرد در مرحلهی بعد مقدار مورد نظر رمزارزی که قصد استیک کردن آن را دارید وارد و سپس روی Next کلیک کنید. کار تمام است و با موفقیت BNB خود را در تراست ولت استیک کردید. همانطور که اشاره کردیم، در حال حاضر نرخ سوددهی استیک کردن BNB حدود ۳۰ درصد سالانه است؛ ولی این مقدار میتواند تغییر کند.
از جمله رمزارزهایی که استیک کردن آنها در تراست ولت پشتیبانی میشود میتوان به بایننس کوین (BNB)، ترون (TRX)، تزوس (XTZ)، کازماس (ATOM)، وی چین (VET)، کالیستو (CLO)، کاوا (KAVA)، توموچین (TOMO)، ایوتکس (IOTX) و آلگوراند (ALGO) اشاره کرد. البته توسعهدهندهی این کیف پول اعلام کرده است که بهزودی ارزهای دیجیتال جدیدی به این فهرست اضافه خواهد کرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و استفاده از ماشینحساب محاسبهی سود استیک هر یک از این رمزارزها، میتوانید به این صفحه از وبسایت رسمی تراست ولت مراجعه کنید.
استیک در کیف پول لِجِر (کیف پول سختافزاری) ازطریق حساب کاربری لجر لایو (Ledger Live)
اگر دارایی رمزارزی خود را روی کیف پولهای سختافزاری مثل لجر نگهداری میکنید، امکان استیک کردن همچنان دردسترس شما خواهد بود. برای استیک کردن رمزارز مورد نظر در کیف پول سختافزاری لجر خود مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا اپلیکیشن رمزارزی که قصد دارید آن را روی کیف پول سختافزاری خود استیک کنید، نصب کنید.
- یک حساب کاربری لجر لایو ایجاد کنید.
- موجودی کیف پول سختافزاری خود را به حساب لجر لایو انتقال بدهید.
- در این مرحله میتوانید رمزارز مورد نظر را در حساب کاربری لجر لایو استیک و سود آن را دریافت کنید.
استیک رمزارز موجود روی کیف پولهای شخص ثالث
اگر دارایی رمزارز شما روی کیفپولهای شخص ثالث قرار دارد، برای استیک کردن آن باید مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا اپلیکیشن رمزارزی که قصد دارید آن را روی کیف پول سختافزاری خود استیک کنید، نصب کنید.
- کیفپول شخص ثالث مورد نظر خود را برای مدیریت ارزهای دیجیتالتان انتخاب کنید.
- با کیف پول انتخابشده در مرحلهی قبل، موجودی رمزارز خود را به دستگاهتان انتقال بدهید.
- در این مرحله رمزارز مورد نظر برای استیک کردن آماده است.
استیک و مالیات
استیک کردن در دنیای ارزهای دیجیتال یک مفهوم نسبتاً تازه محسوب میشود و بسیاری از دولتها هنوز قوانین مالیاتی رسمی برای این حوزه در نظر نگرفتهاند. انگلستان در مارس ۲۰۲۱ توصیهی مالیاتی خود را بهروزرسانی کرد و راهنمایی برای استیک به منظور استخراج ارزهای دیجیتال به آن اضافه شد.
سرویس درآمد داخلی ایالات متحده در سال ۲۰۱۴ راهنمایی در مورد درآمد استخراج ارزهای دیجیتال صادر کرد و اظهار داشت که استخراج منجر به درآمد ناخالص مشمول مالیات خواهد شد. ازآنجاکه استخراج بهعنوان یک تجارت تلقی میشود، بلافاصله پس از استخراج شدن سکهها، به آنها مالیات تعلق میگیرد.
البته این توصیه فقط در مورد استخراج رمزارزها با ماینر صدق میکند و نه استیک کردن. در حال حاضر یک شکایت ازطریق دادگاه فدرال در تِنِسی در حال انجام است که این مسئله را که آیا این موقعیت میتواند در مورد استیک نیز مورد استفاده قرار بگیرد به چالش کشیده است. شاکی این دادخواست، جاشوا جارت، استدلال میکند که پاداشهای استیک کردن رمزارز تزوس (Tezos) او باید بهعنوان دارایی تلقی شود و فقط در صورت فروش یا مبادله، مشمول مالیات است.
آیندهی استیکینگ
ارائهی خدمات استیکینگ در صرافیهای رمزارز باعث شده است این سیستمها برای افرادی که دانش فنی زیادی در مورد استیک ندارند یا سرمایهی آنها برای این کار کم است، به یک گزینهی محبوب تبدیل شوند.
طبق اعلام شرکت سهامداری Staked، پاداش سالانهی پیشبینیشده در سهماههی دوم سال جاری برای استیک ارزهای دیجیتال، ۱۲٫۵ میلیارد دلار است. تحقیقات جیپی مورگان نشان میدهد که این رقم تا سال ۲۰۲۵ به ۴۰ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.
یکی از دلایل محبوب شدن استیکینگ و مکانیزم گواه بر سهام این است که در فرایند استخراج صدمات زیادی به محیط زیست وارد میشود و این در حالی است که استیکینگ روشی سازگار با محیط زیست محسوب میشود. علاوه بر این، راهاندازی شبکههای مقیاسپذیر براساس مکانیزم گواه بر سهام، آسانتر است.
با حرکت دنیای رمزارزها به مکانیزم گواهبرسهام، میتوان آیندهی روشنی برای استیکینگ متصور شد.
یکی از دلایل آن، روند کلی رمزنگاری به سمت اثبات سهام است که با انتقاد از اثبات کار به دلیل تأثیر آن بر محیط زیست تقویت میشود. همچنین راهاندازی و مقیاسبندی شبکه جدید براساس اثبات سهام آسانتر است.
اتریوم در جایگاه دومین رمزارز برتر جهان قرار دارد و مهاجرت این شبکه به اتریوم ۲٫۰ و بهره گرفتن از مکانیزم گواه بر سهام، بهاحتمال زیاد باعث خواهد شد استیکینگ سهم بیشتری در کل بازار ارزهای دیجیتال داشته باشد.
در حال حاضر حدود پنج درصد از کل ETH در اتریوم ۲٫۰ قرار دارد. الکس سوانویک، مدیر شرکت تجزیه و تحلیل بلاکچین Nansen، در گفتوگو با دیکریپت اعلام کرد که پس از ادغام اتریوم ۱٫۰ و اتریوم ۲٫۰، شاهد افزایش قابل توجه در حجم ETH استیک شده خواهیم بود. به دنبال تحول کلیدی در توسعهی اتریوم، سرمایهگذاران قادر خواهند بود ETH استیک شده خود را برداشت کنند. لازم به ذکر است که در حال حاضر امکان برداشت ETH استیک شده وجود ندارد و شاید همین موضوع باعث شده است افراد، درصد کمتری از این رمزارز را استیک کنند.
سوالات متداول
قبل از شروع استیک کردن باید به چه نکاتی توجه کرد؟
استیکینگ مثل هر اقدام سرمایهگذاری دیگری ریسکهای خاص خود را دارد و با توجه به نوسانات زیاد رمزارزها، این ریسک میتواند متغیر باشد. اگر داراییهای استیک شدهی شما دچار افت قیمت زیادی شود، این مورد میتواند روی سودی که از آنها بهدست میآورید تأثیر داشته باشد.
استیک رمزارز یعنی چه؟
استیکینگ فرآیندی است که دارندگان رمزارز با استفاده از آن برای اعتبارسنجی تراکنشهای بلاک چین داوطلب میشوند؛ این بررسیها را افراد انجام نمیدهند، بلکه ازطریق رایانههای موجود در شبکهی بلاک چین خدماتدهندگان استیک انجام میشود.
نظر شما در مورد استیک کردن رمزارز چیست؟ آیا از آن استفاده کردهاید؟ لطفا تجربیات خود را در این زمینه با زومیت و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.