قوی‌ترین واحدهای پولی دنیا در سال ۲۰۲۴ کدام‌ها هستند؟

با جایگزینی سیستم مبادله کالا‌به‌کالا با سکه‌ها و ارزها، مفهوم ارز ملی نیز به سیستم اقتصادی کشورها ریشه دوانید. اکنون سازمان ملل متحد ۱۸۰ ارز را به‌عنوان پول قانونی به رسمیت می‌شناسد. عوامل زیادی برای تعیین قدرتمندترین ارزها وجود دارد؛ از‌جمله ذخایر ارز خارجی بانک مرکزی، تراز تجاری، عرضه و تقاضا در بازار ارز خارجی، نرخ تورم و بهره، ثبات سیاسی و اقتصادی و قدرت خرید ارز.

طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF) در سال ۲۰۲۲، حدود ۹۴ درصد از ذخایر خارجی جهان در پنج ارز نگه‌داری می‌شود که دلار آمریکا ۵۹ درصد از تمام ذخایر را شامل می‌شود. همچنین، حجم معاملات ارز خارجی (فارکس) نیز عامل مهمی برای ارزشمند‌شدن ارز کشورها شناخته می‌شود.

به‌طور خلاصه، ارز باید با توجه به عوامل مختلف در طول زمان قدرتمند یا ضعیف ارزیابی شود. دلار آمریکا به‌عنوان ارز ذخیره‌ی جهانی و پرمعامله‌ترین ارز جهان، نقش مهمی در اقتصاد جهانی دارد. بااین‌حال، دلار آمریکا تنها ارز پرقدرت و ارزشمند جهان نیست.؛ قوی‌ترین ارزهای جهانی در سال ۲۰۲۴ کدام‌ها هستند؟ چرا یک ارز قدرتمند می‌شود؟

دینار اردنی (JOD) ارز رسمی اردن پس‌از استقلال آن در سال ۱۹۵۰ است. این ارز بر‌اساس نرخ تبادل، چهارمین ارز قوی جهان در برابر دلار آمریکا به شمار می‌رود. طبق گزارش‌ها، فلسطینی‌ها نیز دینار اردن را همراه با شِکِل اسرائیل معمولاً در کرانه‌ی باختری استفاده می‌کنند. این ارز ثابت کرد که بسیار پایدار است و حتی در شرایط فعلی جهان، قدرت خود را حفظ کرده است. هر ۱ دینار اردن برابر با ۱٫۴۱ دلار آمریکا است.

ریال عمان (OMR) ارز ملی عمان شناخته می‌شود و به ۱۰۰۰ واحد به نام «بایزا» تقسیم می‌شود. اهمیت این ارز ناشی از آن است که عمان یکی از صادرکنندگان موفق نفت به‌ شمار می‌رود و ریال عمان به دلار آمریکا متصل است. این ارز در بازار معاملات فارکس به‌دلیل تجارت با منطقه‌ی خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) اهمیت ویژه‌ای دارد.

به‌ازای هر ۱ ریال عمان، ۲٫۶۰ دلار آمریکا دریافت می‌شود؛ بنابراین، ریال عمان بیش از دو برابر قوی‌تر از پوند استرلینگ (پوند انگلیس) است.

دینار بحرین که در سال ۱۹۶۵ معرفی شد، ارز رسمی بحرین است و به‌دلیل صادرات نفت این کشور، یکی از ارزهای قوی‌ جهان محسوب می‌شود. این ارز نه‌تنها به دلار آمریکا متصل است؛ بلکه به سبدی از ارزهای بین‌المللی نامشخص نیز متصل است تا سرمایه‌گذاری خارجی را جذب کند. مانند سایر ارزهای خلیج‌فارس، دینار بحرین نیز به ۱۰۰۰ واحد «فیلز» تقسیم می‌شود.

دینار بحرین ارز بسیار پایدار و در تجارت بین‌المللی معتبر است. با‌این‌حال، بیشتر در داخل کشور بحرین استفاده می‌شود. نرخ تبادل برای ۱ دینار بحرین برابر با ۲٫۶۶ دلار آمریکا است.

دینار کویت یکی از ارزهای قدرتمند جهان در برابر دلار آمریکا در بازار ارز خارجی محسوب می‌شود. این ارز که در سال ۱۹۶۰ ایجاد شد، با کد ارزی KWD شناخته می‌شود و به ۱۰۰۰ واحد «فیلز» تقسیم می‌شود.

ارزش دینار به صادرات نفت کشور کویت وابسته است. قوانین سخت‌گیرانه درباره جریان ورود‌و‌خروج ارز در کشور برای تثبیت ارز بسیار مؤثر به‌نظر می‌رسد؛ زیرا سیاست‌های سخت‌گیرانه نوسان‌ها و سفته‌بازی را کنترل می‌کنند. هر ۱ دینار کویتی برابر با ۳٫۲۶ دلار آمریکا است.

دلار سنگاپور ارز ملی سنگاپور و در برونئی نیز استفاده می‌شود. این ارز تقریباً ۱٫۸ درصد از تمام معاملات روزانه‌ی فارکس را تشکیل می‌دهد. هر ۱ دلار سنگاپور به ۱۰۰ سنت تقسیم می‌شود.

مرجع پولی سنگاپور اسکناس‌ها را در شش قطع مختلف صادر می‌کند و این ارز را با انواع دارایی‌ها مانند طلا و نقره و سایر دارایی‌هایی پشتیبانی می‌کند که به‌واسطه مرجع نگه‌داری می‌شود. سیاست بانک مرکزی برای حفظ نرخ تبادل ثابت اثربخشی زیادی در پایداری دلار سنگاپور دارد؛ به همین دلیل، یکی از ارزهای قوی جهان محسوب می‌شود.

این کشور مرکز مالی جهانی بزرگی محسوب می‌شود و در سال ۲۰۲۰، گروه گلدمن ساکس اعلام کرد که به جِی‌پی‌ مورگان‌ چِیس (JPMorgan Chase)، شرکت خدمات مالی و بانکداری چندملیتی آمریکایی، برای ایجاد مرکز تجاری فارکس در سنگاپور خواهد پیوست. هر ۱ دلار سنگاپور در بازار فارکس برابر با ۰٫۷۵ دلار آمریکا است.

دلار نیوزیلند که به اختصار NZD یا «کیوی» نامیده می‌شود، در سال ۱۹۶۷ معرفی شد و یکی از ده ارز پرمعامله‌ی جهان به‌ شمار می‌رود. د‌رحالی‌که قبلاً به دلار آمریکا متصل بود، اکنون به‌صورت آزاد در بازار ارز خارجی معامله می‌شود و به‌دلیل رشد قوی تولید ناخالص داخلی و نرخ بهره زیاد و ثبات سیاسی به این جایگاه رسید.

قیمت محصولات لبنی، به‌ویژه پودر شیر و تعداد گردشگران دو عامل مهمی هستند که بر ارزش این ارز تأثیر می‌گذارند؛ زیرا نیوزیلند صادرکننده‌ی بزرگ محصولات لبنی است و گردشگری نیز ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می‌دهد. همچنین، به‌دلیل بازدهی زیاد دلار نیوزیلند برای معاملات مالی پرطرف‌دار است.

با سهم بزرگی از تجارت با چین و استرالیا، ارتباط بین ارزهای این کشورها نیز بسیار قدرتمند حفظ می‌شود. به‌ازای هر ۱ دلار نیوزیلند، ۰٫۶۲ دلار آمریکا دریافت می‌کنید.

دلار هنگ‌کنگ (HKD) یکی از ارزهای پرمعامله‌ به‌ شمار می‌رود و در جایگاه نهم فهرست پرمعامله‌ترین ارزهای جهان قرار دارد؛ اگرچه در ذخایر ارزی جهانی جایگاهی ندارد. جالب است بدانید که هنگ‌کنگ به‌عنوان مرکز تجاری و خدمات مالی بین‌المللی شناخته می‌شود. همراه با گردشگری و تولید، این ارز جایگاه خود را به‌عنوان یکی از ارزهای قدرتمند جهان در سال ۲۰۲۴ حفظ کرد.

علاوه‌بر پاتاکا ماکائو، دلار هنگ‌کنگ در ماکائو نیز استفاده می‌شود. این ارز را اداره‌ی پولی هنگ‌کنگ کنترل می‌کند و از سال ۱۹۸۳ به دلار آمریکا متصل شد. هر ۱ دلار هنگ‌کنگ برابر با ۰٫۱۳ دلار آمریکا است.

فرانک سوئیس که در ذخایر ارز خارجی جهان جایگاهی ویژه دارد و در میان پرمعامله‌ترین ارزها در جایگاه هشتم قرار دارد، ارز ملی سوئیس و لیختن‌اشتاین است. مهم‌ترین نکته درباره این ارز ارزش چشمگیر آن در مقایسه با دلار آمریکا است. هر ۱ فرانک سوئیس برابر با ۱٫۱۷ دلار آمریکا است. چندین دلیل برای این روند وجود دارد.‌ کشور سوئیس در سال‌های متمادی احساس مسئولیت مالی را ایجاد و نرخ بدهی اندکی را حفظ کرده است. این کشور دارایی‌هایی مانند ذخایر طلای کلانی دارد و برای بسیاری از سرمایه‌گذاران به‌ویژه در شرایط جنگی به‌عنوان پناهگاهی امن و پایدارترین ارز جهان محسوب می‌شود. همچنین، سیستم بانکی سوئیس سیستمی بسته محسوب می‌شود. گروه UBS AG، شرکت خدمات مالی و بانک سرمایه‌گذاری، در زوریخ و بازل مستقر است.

دلار کانادا یکی از ارزهای پرمعامله‌ فارکس است و در جایگاه ششم تجارت جهانی قرار دارد و حدود ۵ درصد از معاملات روزانه‌ی بازار جهانی ارز را تشکیل می‌دهد. این ارز هفتمین ارز پرمعامله‌ی جهان و یکی از ارزهای قدرتمند جهان در سال ۲۰۲۴ به شمار می‌رود.

کانادا با داشتن سیستم صادرات قوی، شامل ۷۵ درصد صادرات طلا، چوب، محصولات کشاورزی و نفت خام به همسایه‌ی جنوبی‌اش قدرت دلارش را به‌خوبی حفظ می‌کند. ارزش این ارز تحت‌تأثیر نوسان‌های قیمت این کالاها قرار می‌گیرد. در بازار فارکس، هر ۱ دلار کانادا که به نام «لونی» نیز شناخته می‌شود، برابر با ۰٫۷۵ دلار آمریکا است.

دلار استرالیا (AUD) یکی از ارزهای پایدار محسوب می‌شود و پس‌از دلار کانادا برترین عملکرد را در سال ۲۰۲۲ ازآنِ خود کرد و ششمین ارز پرمعامله‌ی جهان است. حجم معاملات این ارز در بازار فارکس ۴۷۹ میلیارد دلار است و ۶٫۸ درصد از معاملات روزانه فارکس را تشکیل می‌دهد.

بانک رزرو استرالیا این ارز را مدیریت می‌کند و نرخ بهره زیاد یکی از ویژگی‌های اصلی آن محسوب می‌شود. به‌دلیل ارتباط قوی این ارز با صادرات کالاهایی مانند طلا و زغال‌سنگ و سنگ‌آهن، تغییرات قیمت این کالاها بر ارزش ارز تأثیر می‌گذارد. به‌ازای هر ۱ دلار استرالیا، نرخ تبادل ۰٫۶۷ دلار آمریکا است.

یوان چین (Renminbi) با سهم ۳ درصدی در ذخایر ارز جهانی، پنجمین ارز قدرتمند جهان در سال ۲۰۲۴ محسوب می‌شود. علاوه‌بر این، یوان پنجمین ارز پرمعامله جهان و حجم معاملات روزانه‌ی آن بیش از ۵۲۰ میلیارد دلار است.

یوان در تجارت بین‌المللی رشد چشمگیری کرده و به‌عنوان ارزی مهم در تسویه‌حساب‌های تجاری جهانی اهمیت پیدا کرده است. بر‌اساس گزارشی، حدود ۸ کشور آغاز به تجارت با چین با استفاده از یوان به‌جای دلار آمریکا کرده‌اند یا در حال بررسی آن هستند. با توجه به نرخ تبادل بازار، چین به دومین اقتصاد بزرگ جهان پس‌از ایالات متحده تبدیل شده است.

با‌این‌حال، این ارز را همچنان بانک خلق چین کنترل و از سیستم نرخ شناور مدیریت‌شده استفاده می‌کند. هر ۱ یوان چینی می‌تواند ۰٫۱۴ دلار آمریکا بخرد.

پوند استرلینگ یکی از ارزهای قدرتمند جهان به‌ شمار می‌رود که تاریخچه‌ای طولانی از زمان‌های انگلوساکسون دارد. معاملات روزانه فارکس آن حدود ۹۶۸ میلیارد دلار است و سهم ۵ درصد در ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی جهان دارد.

برخلاف قرن ۱۹ و نیمه‌ی اول قرن ۲۰، پوند دیگر ارز ذخیره جهانی نیست؛ اما همچنان چهارمین ارز پرمعامله‌ی جهان است و سهم ۱۲٫۸ درصدی در معاملات روزانه دارد. هر ۱ پوند در بازارهای ارزی برابر با ۱٫۲۷ دلار آمریکا است.

ین ژاپن یکی از ارزهای آسیایی مطلوب است و در مواجه با نبود قطعیت اقتصادی، جایگاه چهارم را در بین محبوب‌ترین ارزهای ذخیره‌ای ازآنِ خود می‌کند. علاوه‌بر این، ین سومین ارز پرمعامله‌ی جهان است و حجم معاملات روزانه آن به ۱٫۲ تریلیون دلار می‌رسد.

سیاست‌های کشور ژاپن که بر کاهش تورم و نرخ بهره‌ی صفر تمرکز دارند، تأثیر زیادی می‌گذارند. نرخ بهره‌ی صفر باعث شد که ین به محبوب‌ترین ارز تأمین مالی تبدیل شود. گروه گلدمن ساکس ارز ین را به‌عنوان ارزان‌ترین و امن‌ترین ارز برای سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرد. هر ۱ ین ژاپن معادل ۰٫۰۰۶۹ دلار آمریکا است.

یورو، ارز رسمی اتحادیه‌ی اروپا (متشکل از ۱۹ کشور)، با سهم ۲۱ درصد در ذخایر ارز جهانی در جایگاه دوم قرار دارد. به‌عنوان پرکاربردترین ارز رسمی و با حجم معاملات روزانه بیش از ۲٫۳ تریلیون دلار در بازار فارکس، یورو دومین ارز قدرتمند جهان محسوب می‌شود.

این ارز را بانک مرکزی اروپا (ECB) مدیریت می‌کند. چندین کشور، به‌ویژه کشورهای آفریقایی که طی سال‌ها روابط تجاری با اروپا ایجاد کرده‌اند، ارزهای خود را به یورو متصل کرده‌اند. با تبادل ۱ یورو در بازار، ۱٫۱۰ دلار آمریکا دریافت خواهید کرد.

دلار آمریکا (USD) قوی‌ترین ارز جهان است. این ارز به‌دلیل شهرت جهانی و داشتن بیشترین میزان معاملات، به‌عنوان ارز اصلی تجارت جهانی شناخته می‌شود. این وضعیت به‌ویژه پس‌از پایان جنگ جهانی دوم و زمانی که ایالات متحده حدود ۵۰ درصد از تولید اقتصادی جهانی را در اختیار داشت، به وجود آمد و کشورها برای کاهش هزینه‌های تراکنش شروع به استفاده از دلار کردند.

۸۵ درصد از تمامی معاملات فارکس با دلار آمریکا انجام می‌شود و حجم معاملات آن حدود ۶٫۶ تریلیون دلار است. طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF)، ۵۹ درصد از ذخایر ارزی جهانی در بانک‌های مرکزی مختلف در دلار آمریکا نگه‌داری می‌شود. این امر برای دلار در بازارهای مالی، به‌ویژه در بانکداری، پر‌اهمیت است. بانک جهانی و IMF هر دو وام‌هایی را در سطح جهانی به دلار ارائه می‌دهند و اوراق قرضه خارجی و شرکتی نیز معمولاً به دلار صادر می‌شوند.

این ارز در مواجهه با مشکلات مالی، ثبات و نقدینگی دارد. برخی کشورها ارزش ارزهای خود را به دلار آمریکا متصل کرده‌اند؛ از‌جمله عربستان‌سعودی، قطر، امارات متحده عربی و هنگ‌کنگ. هفت کشور اکوادور، السالوادور، جزایر مارشال، میکرونزی، پالائو، تیمور شرقی و زیمباوه حتی از دلار به‌عنوان ارز رسمی خود استفاده می‌کنند.