جای خالی مباحث تغییرات اقلیمی در کتاب‌های درسی

پژوهشگران با بررسی ۱۶ کتاب اصلی علمی مقطع لیسانس که در فاصله‌ی سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ منتشر شده بود، به موضوع شگفت آوری برخوردند. از پانزده هزار صفحه‌ای که مورد بررسی قرار گرفت، کمتر از چهار درصد به مباحث مرتبط با تغییرات آب‌وهوایی، گرمایش جهانی و مسائل محیطی مرتبط با استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر اختصاص یافته بود. علاوه بر این، تیم پژوهشی دریافت که به‌طور متوسط کتاب‌های زیست شناسی دارای بیشترین مطالب در ارتباط با تغییرات آب‌وهوایی هستند، با این حال باز هم این مقدار حدود دو درصد از کل محتویات کتاب می‌شد. از طرف دیگر در کتاب‌های درسی فیزیک، حجم مباحث مرتبط با این موضوعات، کمتر از نیم درصد بود. اضافه بر این‌ها، حتی وقتی در مورد تغییرات آب‌وهوایی سخن گفته می‌شد، این بحث‌ها در سومین بخش انتهایی مطالب کتاب آمده بود و به این طریق احتمال اینکه دانشجویان حتی موضوعات را پیدا کنند، کاهش می‌یافت. تعداد نسبتا کم صفحات اختصاص یافته به این موضوعات، این پرسش را به همراه دارد که مواد آموزش سطوح مقدماتی تا چه حد فراهم‌آورنده‌ی آمادگی جهت مواجهه با این مسئله‌ی اضطراری اجتماعی هستند.

این مطالعه روی ۱۶ درسنامه‌ی اصلی شیمی، زیست شناسی و فیزیک انجام شد. زمانی که این درسنامه‌ها نتواند علم آب‌و‌هوا را به‌خوبی آموزش دهند، جای تعجب نخواهد بود اگر ببینیم بسیاری از مردم آمریکا حتی یک درک پایه‌ای از تغییرات آب‌وهوایی ندارند.

بر اساس یک نظر سنجی، تنها ۵۸ درصد از آمریکایی‌ها تصور می‌کنند که تغییرات آب‌وهوایی، علت انسانی دارد و ۳۰ درصدشان فکر می‌کنند این عمدتا ناشی از تغییرات طبیعی است. علاوه بر این تقریبا ۹۰ درصد آمریکایی‌ها نمی‌دانند که اکنون در مورد تغییرات آب‌وهوایی توافق نظر علمی وجود دارد. واضح است که سیستم آموزشی ناقص در این زمینه، جامعه را به این سمت برده است.

نویسنده‌ی همکار مقاله، راشل یوهو گفت:

روش بررسی ما تنها اتکا به کلمات کلیدی نبود، بلکه ما صفحه به صفحه‌ی کتاب‌ها را مورد بررسی قرار دادیم. ما به‌دنبال موضوعات مرتبط مانند هر کاربرد و کشف در ارتباط با سوخت‌های فسیلی و انرژی‌های تجدید پذیری همچون باد و خورشید بودیم.

پژوهشگران اظهار داشتند که تغییرات آب‌وهوایی، گرمایش جهانی، سوخت های فسیلی، انرژی تجدیدپذیر و انرژی هسته‌ای در کتاب‌های تحت بررسی، موضوع تاکید شده‌ای نبود.

بروس ریتمان نویسنده‌ی دیگر مقاله گفت:

مباحث موجود در این نظام‌های سنتی و محصورشده‌ی علمی با آموزش مقدماتی علمی، بینش عمومی و اطلاع رسانی به شهروندان در ارتباط است. بدیهی است که هر موضوعی را نمی‌توان به‌طور کامل آموزش داد؛ اما زمانی که تغییرات آب‌وهوایی جهانی و کاربرد تکنولوژی‌های انرژی از مهمترین مباحث اجتماعی مطرح هستند، کمبود در تشریح این موضوعات در کتاب‌ها جای نگرانی دارد.

پژوهش یوهو و ریتمان، در عصری که گرم شدن کره‌ی زمین مسئله‌ای جدی و خطرناک است، زنگ خطر در مورد کارآمدی سیتم آموزشی فعلی به صدا درآمده است.

نتایج این مطالعه در ژورنال Environmental Communication منتشر شده است.