رویداد مسبب انقراض دایناسورها، موجب گرم شدن شدید زمین هم شده است
سیارکی که ۶۶ میلیون سال پیش دایناسورها را منقرض کرد، موجب یکی از بدترین تغییرات اقلیمی شد که کره زمین به خود دیده بود. در اثر برخورد سیارک چیکشلوب (Chicxulub) به زمین، میلیاردها تن دیاکسیدکربن وارد جو زمین شد که درجه حرارت زمین را تا ۵ درجه سانتیگراد افزایش داد و به گفتهی دانشمندان، این گرما تا ۱۰۰ هزار سال در زمین باقی مانده و در ادامه منجر به انقراض برخی دیگر از موجودات زنده شد.
دانشمندان بر این باورند که این افزایش ناگهانی که موجب موجی از انقراض شد، قابل مقایسه با تغییرات اقلیمی است که هماکنون سیاره زمین با آن دست و پنجه نرم میکند. دکتر کن مک لئود زمین شناسی از دانشگاه میزوری در کلمبیا که پژوهشگر ارشد این تیم پژوهشی است، گفت که برخورد سیارک چیکشلوب، میتوانسته باعث آتشسوزیهایی شده باشد که برای ماهها و سالها جنگلها و مراتع زمین را در آتش سوزاندهاند.
دکتر مک لئود به Independent گفت:
در این دوره که دههها ادامه یافته، با سوختن تقریبا همه چیز روی زمین، مقادیر زیادی دیاکسیدکربن وارد جو زمین شده و بهعلت هجوم این گازهای گلخانهای، زمین بهسرعت گرم شده است.
در حالی که زمین در طول دورههای طولانی خود، رویدادهای گرمایشی زیادی را به خود دیده (رویدادهای که سیاره را برای مدتی غیرقابل سکونت کردهاند)، اما آنچه دکتر مک لئود به آن اشاره میکند، شباهت این رویداد دورهی دایناسورها به گرمایش جهانی ناشی از فعالیتهای انسانی است. او بر این باور است که درک نحوهی واکنش زمین در پی چند رویداد گرمایشی شدید که ۶۶ میلیون سال قبل رخ دادند، میتواند به مقابله با بحران تغییرات اقلیمی فعلی کمک کند. سیارک چیکشلوب با قطری حدود ۷ تا ۱۴ کیلومتر، به شبه جزیرهی یوکاتان در مکزیک، جایی که شهر چیکشولوب امروزی قرار دارد برخورد کرد. در اثر این برخورد گودالی عظیم و ۲۰۰ کیلومتری پدید آمد و این برخورد منجر به انقراض جمعی ۷۵ درصد از کل موجودات زنده زمین شد.
دکتر مک لئود گفت:
مورد نامعمولی که از مقایسهی دورهی کرتاسه-پالئوژن و دوران مدرن متوجه میشویم، افزایش دمای هوا به نسبتی مشابه هم است.
دورهی گرمایش سیاره زمین پس از برخورد چیکشلوب، موضوع بحثهای زیادی بوده، اما هیچگاه اطلاعات شواهد و اطلاعات کافی برای حمایت از این فرضیه در دست نبوده است. دکتر مک لئود و همکارانش، برای درک بهتر این پدیده، مجموعهای از دندانها و استخواههای فسیلی ماهی بسیار کوچکی، به اندازهی دانههای شن (که در الکاف تونس کشف شدهاند) را بررسی کردند.
این نمونههای کوچک، علائم شیمیایی را در خود نگه میدارند که میتواند دمای هوا در زمان مرگ این موجودات باستانی را نشان دهد.
پس از برخورد سیارک چیکشلوب، سونامیها و آتشسوزیهای زیادی در سیاره به وقوع پیوست که به سرعت به دنبال آن ابرهایی از اسید سولفوریکی به مدت دههها سیاره را فراگرفتند و موجب گرم شدن زمین شدند
دانشمندان معمولا از سختپوستان باستانی برای تخمین دمای گذشته بهره میبرند، اما بسیاری از گونههایی که متخصصان زمینشناسی به دنبال بررسی آنها هستند، پس از برخورد سیارک چیکشلوب منقرض شدهاند. به این جهت، مک لئود و همکارانش توانستند تاریخچهی زمان برخورد و زمان پس از آن را با استفاده از ماهیهایی که توانستهاند پس از برخورد سیارک جان سالم به در بردهاند، بررسی کردند.
رویداد دورهی دایناسورها به گرمایش جهانی ناشی از فعالیتهای انسانی شباهت زیادی دارد
پژوهشگران پس از تجزیهوتحلیلهای خود به افزایش ۵ درجهی سانتیگرادی دست پیدا کردند که با نتایج پژوهش گذشته مطابقت داشت، پژوهش دیگری که سطوح دیاکسیدکربن پس از رویداد انقراض جمعی را بررسی کرده بود. در حالی که احتمال دارد که دایناسورها به وسیلهی آتشسوزی ها و دیگر بلایای طبیعی که بهدنبال برخورد سیارک به وجود آمده، منقرض شده باشند، دکتر مک لئود گفت که گرمایش جهانی موجب انقراض بسیاری از موجودات باقیمانده زمین شده است.
او گفت:
موجودات آبزی که از موجودات خشکی جدا شده بودند، ممکن است که طی دهههای بعد از فاجعه زنده مانده باشند؛ اما بر اثر گرم شدن کره زمین منقرض شدهاند.
مک لئود و همکارانش امیدوارند که در آینده نمونههای فسیلی از نقاط دیگر جهان را بررسی کنند و نتایج آن را یافتههای فعلی خود مقایسه کنند.
تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیتهای انسانی میتواند تا هزاران سال بر زمین تاثیر بگذارد
علاوه بر این، به گفتهی مک لئود، پژوهش آنها نهتنها اطلاعات جدیدی در مورد شرایط زمین پس از برخورد سیارک چیکشلوب فراهم کرده، بلکه همچنین سوالاتی را در مورد عواقب تغییرات اقلیمی هم هم مطرح کرده است.
دکتر مک لئود گفت:
تغییر غلظت گازهای گلخانهای که پس از برخورد سیارک چیکشلوب به زمین وقوع پیوست، در مقیاس زمانی به مدت دههها ادامه داشت، در حالی که تغییراتی که انسانها موجب آن شدهاند، طی یک ۱/۵ قرن صورت گرفته است.
از این لحاظ میتوان این گونه نتیجهگیری کرد که گرمایش جهانی ناشی از فعالیتهای انسانی میتواند تاثیری طولانی مدت بر زمین بگذارد و عواقب آن تا هزاران سال ادامه داشته باشد.
دکتر مک لئود هشدار داد:
اگر قرار باشد که درسی از این پژوهش گرفته باشیم، فکر میکنم این باشد که کاری که در طول زندگی خود در حال انجام آن هستیم، تا ۱۰۰ هزار سال روی زمین تاثیر میگذارد و این خیلی ترسناک است.
یافتههای این پژوهشگران در ژورنال Science منتشر شده است.
نظرات