آمازون بالاترین میزان جنگلزدایی یک دهه اخیر خود را تجربه میکند
مقامات برزیل در حالی بدترین گزارش سالانه جنگلزدایی در یک دهه اخیر را منتشر کردند که با بر سر کار آمدن ژایر بولسونارو، رئیس جمهور جدید این کشور که مشخصا ضدمحیطزیست است، وضعیت از این هم بدتر خواهد شد. بر اساس گزارشها، بین اوت ۲۰۱۷ تا ژوئیه ۲۰۱۸، درختان منطقهای به مساحت ۷۹۰۰ کیلومتر مربع قطع شدهاند.
بر اساس گزارش وزارت محیطزیست که از روی مشاهدات ماهوارهای تهیه شده، جنگلزدایی در این منطقه نسبت به سال گذشته، ۱۳٫۷ درصد افزایش یافته است که بدترین جنگلزدایی از سال ۲۰۰۸ تاکنون محسوب میشود. این منطقه معادل ۹۸۷ هزار زمین فوتبال بوده است. این خبر در حالی منتشر میشود که پیش از این فعالان محیطزیست هشدار داده بودند که با روی کار آمدن رئیس جمهور جدید از ابتدای سال آینده، وضعیت بدتر میشود.
مارسیو آسترینی از سازمان غیردولتی صلح سبز در برزیل گفت:
جنگلهای زیادی نابود شدند. با وضعیت بسیار نگرانکنندهای مواجه هستیم که وخیمتر نیز خواهد شد.
وزارت محیطزیست برزیل اعلام کرد این افزایش جنگلزدایی بهرغم افزایش بودجهی این وزارت اتفاق افتاده است.
ادسون دوارت، وزیر محیط زیست برزیل گفت:
ما باید تحرک خود را در تمامی سطوح دولتی، جامعه و بخش تولیدی بیشتر کنیم تا با فعالیتهای غیرقانونی زیستمحیطی مقابله کنیم.
اما متأسفانه، بهنظر میرسد که دولت به سمت دیگری حرکت میکند. جنگلزدایی پس از چندین سال افت، دوباره در سال ۲۰۱۳ افزایش یافت؛ سالی که رئیس جمهور چپگرا، خانم دیلما روسف، قانون جدیدی را تصویب کرد که برخی مالکان خرد را از قانون منع جنگلزدایی مبرا میکرد. در نتیجه، جنگلزدایی در ۴ سال از ۶ سال پس از آن افزایش یافت؛ از جمله در سال ۲۰۱۶، سالی که روسف، به دلیل فساد از ریاست جمهوری برزیل عزل شد و جای خود را به معاون سابق خود، میشل تامر داد.
کنگره برزیل دیگر نگران جنگلزدایی نیست، بلکه آن را تشویق نیز میکند
تامر با حمایت نمایندگان کنگره، امتیازات بیشتری را به بخش کشاورزی داد. تامر سال گذشته پس از اعتراضات تنی چند از فعالان محیطزیست از جمله ژیزل بوندشن مدل مشهور و آلیشا کیز خواننده، از کاهش حفاظتهای جنگلهای ملی موسوم به ژمانشیم و منطقه حفاظتشدهای به نام رنکا دست برداشت.
آسترینی میگوید اقداماتی مانند این نشان میدهد که کنگرهی برزیل دیگر نگران جنگلزدایی نیست، بلکه آن را تشویق نیز میکند. آسترینی میگوید:
در حوزهی کاری خود حس میکنیم که این دارودستههای جنگلزدا مطمئن هستند که منع قانونی لازم به آنها تعلق میگیرد یا کارشان بهنحو احسن لاپوشانی میشود.
همانطور که بیشتر و بیشتر از جنگلهای آمازون کاسته میشود، بزرگترین جنگل جهان در حال نزدیک شدن به نقطهای است که به باور کارشناسان از آن به بعد، ناپدیدی کامل آن هم دور از انتظار نخواهد بود.
در یکی از دورههای بسیار شدید قطع درختان در آمازون که از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۰ طول کشید، منطقهای به اندازه کشور اسپانیا تخریب شد
آسترینی میگوید:
لحظهای فرا میرسد که این جنگلزدایی تاثیری خواهد گذاشت که دیگر نمیتوانیم این نواحی را جنگل بنامیم. دانشمندان تخمین میزنند که این تاثیر تخریبی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد خواهد بود. ما خیلی به ۲۰ درصد نزدیک هستیم.
در یک سال اخیر، ناحیهای معادل ۹۸۷ هزار زمین فوتبال در آمازون تخریب شده است
سازمان غیردولتی رصدخانه آب و هوا (Observatório do Clima) در سال ۲۰۱۷ برآورد کرد که ۴۶ درصد از انتشار گازهای گلخانهای برزیل، ناشی از جنگلزدایی است. انتظار میرود که جنگلزدایی با آغاز به کار دولت ژایر بولسونارو، وضعیت وخیمتری پیدا کند.
بولسونارو، نماینده راست افراطی کنگره برزیل، توانست در انتخاباتی که ۲۸ اکتبر (۶ آبان) برگزار شد، ۵۵٫۲ درصد آراء را از آن خود کند و بهعنوان رئیس جمهور جدید برزیل برگزیده شود. ژایر بولسونارو بهعنوان رئیس جمهور برزیل، تقریبا دو سوم آمازون، بزرگترین جنگل حارهای کره زمین را تحت کنترل خواهد داشت. آقای بولسونارو که با وعدهی پیشرفت اقتصاد برزیل سرکار آمد، اعلام کرد که وجود بسیاری از مناطق حفاظتشده، مانع از توسعهی کشور میشوند.
بولسونارو گفته است که میخواهد بزرگراهی را در جنگلهای آمازون احداث کند و فعالیتهای سازمانهای غیردولتی مدافع محیطزیست به مانند صلح سبز و صندوق جهانی طبیعت را در این کشور محدود کند. بولسونارو قصد دارد قسمت اعظمی از بزرگترین جنگل حارهای جهان را تخریب کند و منتقدان از این میترسند که سیاستهای او، نسلکشی در آمازون را نهادینه کند. بولسونارو اخیرا به خبرنگاران اطمینان داد که برزیل در پیمان محیطزیستی پاریس باقی خواهد ماند؛ پیمانی که بولسونارو قبلا از آن انتقاد کرده و گفته بود که بر اساس این پیمان برزیل حق مالکیت خود بر جنگلهای آمازون را از دست میدهد.
اما مشخص نیست بولسونارو، چطور میخواهد برزیل را در پیمان پاریس نگه دارد در حالی که همزمان میخواهد حجم زیادی از جنگلهای آمازون را از بین ببرد؛ جنگلهایی که به خنک شدن سیاره کمک میکنند. بولسونارو همچنین در اظهارنظر دیگری گفته بود که میخواهد وزارت محیطزیست برزیل را بهکلی منحل کند.
به عقیده ژایر بولسونارو، رئیس جمهور جدید برزیل، وجود بسیاری از مناطق حفاظتشده، مانع از توسعه کشور میشوند
بولسونارو از حمایت صنایع کشاورزی بهرهمند است و وزیر کشاورزی او، ترزا کریستینا خواهد بود که از متنفذترین افراد کنگره برزیل نیز محسوب میشود. وزیر خارجه او، ارنستو آراوژو نیز از گرمایش جهانی بهعنوان یک دسیسه مارکسیستی یاد کرده است. در همین حال روز جمعه، ژنرال همیلتون مورائو، معاون رئیس جمهور، در حالی که وجود گرمایش جهانی را تایید کرد، به روزنامه فویا دس. پائولو گفت که محیطزیستگرایی همچون یک ابزار سلطه در دست اقتصادهای بزرگ است.
با تمام این تفاسیر، بهنظر میرسد آیندهای تاریک در انتظار ریههای زمین است. پائولو آرتاکسو، پژوهشگر تغییرات اقلیمی در دانشگاه سائو پائولو در برزیل، میگوید:
فکر میکنم ما وارد یک دورهی بسیار تاریک در تاریخ برزیل میشویم. هیچ چیزی هم نمیتواند این اتفاق را خوشایند کند. بولسونارو بدترین بلایی است که میتواند بر سر محیطزیست بیاید.
آمازون در واقع «نفس سیاره» است. گیاهان جنگلهای حارهای، دیاکسید کربن جو را میبلعند، از کربن برای رشد خود استفاده میکنند و اکسیژن منتشر میکنند. به همین دلیل از آمازون که ۲٫۱ میلیون کیلومتر مربع وسعت دارد، بهعنوان «ریههای سیاره» یاد میشود. این جنگلها به کره زمین کمک میکنند تا دیاکسید کربن را تنفس کند و اکسیژن بیرون دهد و نقش حیاتی در تغییرات اقلیمی داشته باشد که طی دهههای اخیر با افزایش فعالیتهای انسانی شتاب بیشتری گرفته است. دانشمندان برآورد کردهاند که آمازون ممکن است یکششم کربن ذخیرهشده در گیاهان سراسر جهان را در خود داشته باشد. دانشمندان زیستمحیطی معتقدند که این «سامانه مکنده کربن»، یکی از بهترین راهکارهایی است که برای تغییرات اقلیمی در دست داریم.