همکاری بحث‌بر‌‌انگیز چین و روسیه در دستکاری اتمسفر زمین

چین و روسیه به‌‌صورت مشترک اقدام به انجام یک سری آزمایش‌های بحث‌برانگیز کرده‌‌اند و طی آن، اتمسفر زمین را با امواج رادیویی فرکانس بالا دستکاری کرده‌‌اند.

دانشمندان از یکی از تأسیسات روسیه با نام «پایگاه گرمایش یونوسفری سورا» در نزدیکی شهر واسیلسورسک در شرق مسکو، اقدام به ارسال امواج رادیویی فرکانس بالایی با هدف دستکاری یونوسفر کرده‌‌اند؛ در این حین، ماهواره‌‌ی CSES چین نیز اثرات تحریک پلاسما را از مدار زمین اندازه‌گیری کرده است.

این اولین باری نیست که چنین آزمایش‌‌هایی صورت می‌‌گیرد؛ اما اخبار مربوط به پیشرفت‌های چین و روسیه، موجب بروز نگرانی‌هایی درمورد کاربردهای بالقوه نظامی این نوع علم شده است. نتایج پژوهش‌ها از طریق یک مقاله‌‌ی جدید در نشریه‌‌ی مورنینگ نیوز چین منتشر شده ‌است.

حتی انجام آزمایش‌های اولیه‌‌ای که در ماه ژوئن و با اهداف تحقیقاتی در  یونوسفر به انجام رسید، با اثرات جانبی بسیار شدیدی همراه بوده است. بنابر گزارش‌ها، در یکی از این آزمایش‌ها، اثرات اغتشاش در یونوسفر مساحتی برابر با ۱۲۶ هزار کیلومتر را پوشش می‌‌داد. در آزمایشی دیگر نیز دمای گاز یونیزه در اتمسفر به‌‌میزان ۱۰۰ درجه‌‌ی سانتی‌‌گراد افزایش یافته است.

پایگاه گرمایش یونوسفری سورا در روسیه

با این حال، از دیدگاه گروه پژوهشی درگیر در این مطالعات، پژوهش‌‌های فعلی صرفاً با اهداف علمی صورت می‌‌گیرد و هیچ‌‌گونه خطری برای جو زمین در بر نخواهد داشت. یک پژوهشگر ناشناس که در مصاحبه با نشریه‌‌ی مورنینگ نیوز چین نخواسته نامش فاش شود، می‌‌گوید:

ما با خداوند بازی نمی‌کنیم. ما تنها کشوری نیستیم که با روس‌ها در این زمینه همکاری می‌‌کنیم. کشورهای دیگر نیز پیش‌تر چنین اقداماتی را انجام داده‌‌اند.

به نظر می‌رسد حداقل در مورد آخر حق با این پژوهشگر بوده است. پایگاه سورا در اوایل دهه‌‌ی ۱۹۸۰ توسط اتحاد جماهیر شوروی تأسیس شد. گفته می‌شود که این پایگاه، الهام‌‌بخش اقدام آمریکا برای ساخت تأسیسات بزرگ‌تر جوی در آلاسکا بوده است که امروزه با نام «برنامه‌‌ی پژوهشی یونوسفر فعال با فرکانس بالا» یا هارپ (HAARP) شناخته می‌‌شود.

این‌‌طور به نظر می‌‌رسد که تجهیزات تحریک یونوسفر مورداستفاده در ایستگاه هارپ به‌‌طور قابل‌توجهی قدرتمندتر از تجهیزات ایستگاه سورا باشند. بنابر شواهد، بخشی از هزینه‌‌های راه‌‌اندازی پروژه‌ی هارپ توسط ارتش آمریکا تأمین مالی شده است؛ اما گویا اکنون این ایستگاه توسط دانشگاه آلاسکا اداره می‌شود.

تجهیزات ایستگاه هارپ در آلاسکا

با این حال، نیروی هوایی ایالات‌ متحده تا به امروز آزمایش‌‌های دستکاری یونوسفری خود را ادامه داده است. در بین پروژه‌های سال‌های اخیر این کشور، می‌‌توان به تحقیقات درمورد آزمایش بمب‌های پلاسمای متشکل از ذرات باردار در بالای اتمسفر اشاره کرد که با هدف بررسی اثرات احتمالی روی یونوسفر انجام گرفت.

ناگفته نماند که چین نیز در حال ساخت یک تجهیز گرمایش یونوسفر در شهر سانیا است؛ این شهر در یکی از جزایر استان هاینان در جنوب چین واقع شده و بنابر گزارش مندرج در نشریه‌‌ی مورنینگ نیوز چین، این ایستگاه توانایی دستکاری در یونوسفر بر فراز کل دریای جنوبی چین را خواهد داشت.

هنوز هیچ‌‌گونه شواهدی مبنی بر انجام اقداماتی خرابکارانه ارائه نشده؛ هرچند امسال روسیه چند بار از سوی احزاب مختلف با اتهاماتی مبنی بر اختلال عمدی در سیگنال‌های GPS مواجه شده است که از لحاظ نظری می‌‌تواند با آزمایش‌‌های این کشور در یونوسفر مرتبط باشد.

با این حال باید همچنان جانب احتیاط را رعایت کرد؛ همان‌‌طور که بسیاری از پژوهشگران اذعان کرده‌‌اند، این علم طی سال‌‌های اخیر دستاویز بسیاری از پیروان افراطی تئوری توطئه در فضاهای مجازی بوده است. پیچیدگی قضیه به‌حدی است که حتی برخی از افراد جامعه‌‌ی پژوهشی تغییرات یونوسفری نیز اطلاعیه‌های اخیر درمورد آزمایش‌های ماه ژوئن را کمی عجیب قلمداد کرده‌‌اند. گو لیکسین، فیزیکدان دانشگاه زیدیان چین که در این آزمایش‌ها مشارکت نداشته است، به نشریه‌‌ی مورنینگ نیوز چین گفته است:

انجام این‌‌گونه همکاری‌‌های بین‌المللی ازسوی چین بسیار کم‌‌سابقه تلقی می‌شود. این فناوری از حساسیت بالایی برخوردار است.

نتایج یافته‌‌های اخیر در ژورنال علمی Earth and Planetary Physics منتشر شده است.