شهری که آینده داغ تغییرات اقلیمی جهان را به‌تصویر می‌‌کشد

تغییرات اقلیمی امسال به‌‌وضوح قدرت‌‌نمایی خود را آشکار کرد و تقریبا همگان اثرهای این پدیده‌‌ی هولناک را به‌چشم دیدند. گزارش اخیری که مجمع بین‌‌المللی درباره‌ی تغییرات اقلیمی در ماه اکتبر منتشر کرد، نشان داد تنها نیم درجه افزایش دما چه اثرهای شدید و فاجعه‌‌باری در پی خواهد داشت.

کوین لوریا در وب‌سایت بیزینس اینسایدر این جمع‌‌بندی را از گزارش اخیر ارائه کرده است:

نیم درجه افزایش بیشتر دما باعث خواهد شد که مناطق مستعد خشک‌سالی با احتمال بیشتری خشک‌سالی‌های شدید را تجربه کنند و مناطقی نیز که پیش‌ازاین در معرض امواج گرما یا تندبادها بوده‌‌اند، با خطر بیشتری در مواجهه با این بلایا مواجه خواهند بود. این عوامل می‌توانند سرآغازی برای مهاجرت‌های عظیم انسان‌‌ها و انقراض دسته‌‌جمعی گونه‌‌های جانوری باشند.

به‌‌طور خلاصه، براثر تغییرات اقلیمی، اقلیم‌‌ها شرایط زیست‌‌پذیری خود را ازدست خواهند داد. این امر به‌ویژه درباره‌ی محل‌‌هایی صادق خواهد بود که درمعرض دماهای بیشتری قرار گرفته‌‌اند.

در مطلبی که پیش‌تر با عنوان گذار از نفت: نگاهی به شهر پایدار دُبی منتشر شد، ابعاد گوناگون فعالیت‌‌های اقتصادی و زیست‌‌محیطی و اجتماعی انجام‌‌شده در این شهر بررسی شد. شرایط اقلیمی سخت موجود در این شهر و نحوه‌‌ی سازگارشدن جامعه با این شرایط می‌‌تواند نمونه‌‌ی بسیار خوبی برای آن‌‌ چیزی باشد که می‌‌توان در پس وقوع بحران گرمایش جهان برای شهرهای مشابه متصور شد.

در تابستان‌‌های طولانی دُبی که از اواسط آوریل تا اکتبر ادامه دارد، دمای هوا به‌اندازه‌ای افزایش می‌یابد که نمی‌‌توان بیش از چند دقیقه در فضای آزاد دوام آورد. دما به‌‌طور متوسط درحدود ۴۱ درجه‌ی سانتی‌‌گراد نوسان دارد و گاهی نیز همراه با رطوبت زیاد به ۴۸ درجه‌‌ی سانتی‌‌گراد نیز می‌‌رسد.

نمایی از مجتمع پوشیده‌ی دُبی‌مال از بالای برج خلیفه

افزایش فضاهای سرپوشیده و مرتبط ازجمله بیش از ۶۵ مرکز خرید و ساختمان‌های مسکونی و اداری به‌‌همراه دیگر فضاهای سرپوشیده‌‌ای نظیر متروها و پارکینگ‌‌ها نتیجه‌‌ی تلاش‌‌ها برای سازگاری این شهر با شرایط اقلیمی جدید است. در این‌‌ شهر، می‌توانید اهالی بومی یا مهاجران ثروتمندی را ببینید که تمام روز یا حتی هفته‌‌ها در طول تابستان، به محل کارشان می‌‌روند بدون‌‌ آنکه حتی لحظه‌ای پایشان را در فضای آزاد شهر بگذارند. تصور کنید هرروز از آپارتمان مجهز به سیستم تهویه‌‌ی مطبوع خود واقع در آسمان‌خراشی مسکونی به داخل پارکینگ داخلی مجتمع می‌روید و سپس با خودرو به محل پارکینگ سرپوشیده‌‌ی اداره‌‌ رانندگی می‌کنید و از آنجا مستقیما با آسانسور به دفتر خود در آسمان‌‌خراشی دیگر وارد می‌شوید.

اگر هم قصد داشته باشید از مغازه‌ای خرید کنید، به احتمال زیاد فروشگاه‌های خُرده‌فروشی و خواربارفروشی یا مجتمع‌‌های بزرگ فروش به ساختمان اداری یا مسکونی شما نزدیک هستند.

شاید هم بخواهید سری به یکی از دَه‌‌ها مگامال‌‌ دیگر با امکانات رفاهی مشابه بزنید که به‌‌سختی می‌‌توان تفاوت آن‌‌ها را با یک شهر کامل تشخیص داد.

بااین‌حال، برای صدهاهزار کارگر مهاجر دیگری که به‌‌اندازه‌‌ی کافی خوش‌اقبال نبوده‌‌اند تا در این مجتمع‌‌های مجهز به سیستم تهویه‌ی مطبوع بتوانند زندگی کنند، دُبی ممکن است در طول تابستان جهنمی واقعی باشد.

دُبی در شبیه‌سازی فضای باز در محیط‌‌های سرپوشیده بسیار ماهرانه عمل کرده است. همان‌‌طورکه اَبَرطرح‌های در‌حال‌ساخت این شهر نیز به چنین اهدافی اختصاص یافته است.

میدان دُبی که قرار است به بزرگ‌ترین مرکز خرید جهان تبدیل شود، تفرجگاهی متشکل از خیابان و بازار و مرکز تفریحی برای برگزاری کنسرت‌‌ و تئاتر و حتی محله‌‌ی چینی‌‌ها خواهد بود. جاستین توماس، استادیار روان‌شناسی در دانشگاه زاید می‌‌گوید:

در امارات‌ متحده‌‌ی ‌عربی، مرکز خرید فضایی اجتماعی محسوب می‌‌شود و نه‌فقط فضای خرید. مرکز خرید جایی است که سه نسل از یک خانواده برای گردش عصرانه به آنجا می‌‌روند. مرکز خرید محلی است که خوانندگان ابوظبی (نام یکی از باشگاه‌های کتاب) برای بحث درباره‌‌ی آثار ادبی یکدیگر گردهم می‌‌آیند.

نمایی فرضی از طرح میدان دُبی

وقتی نمی‌‌توانید به‌‌دلیل وضعیت گرمای آب‌‌وهوا یا آلودگی جوّی به فضاهای اجتماعی بیرونی بروید، شرایطی مشابه برای شما در داخل فضاهای سرپوشیده فراهم شده است.

به‌‌سختی می‌‌‌توان بر وجود چنین مراکز خرید و مناطق سرپوشیده‌‌ای خُرده گرفت که فضای سکونت‌پذیر را در خارج از خانه‌‌های دُبی فراهم می‌‌کند؛ آن‌هم در شرایط فعلی که وضعیت اقلیمی این شهر وجود چنین فضاهایی را ضروری جلوه می‌دهد. بااین‌حال، همچنان احساسی ناراحت‌کننده به ما یادآوری می‌‌کند در شهری که تمام فضاهای شهری در قبضه‌‌ی بنگاه‌‌های اقتصادی است، هنوزهم خلأیی عمیق به‌چشم می‌‌خورد.

اگر قرار باشد آینده‌‌ای را برای جهانی به‌‌شدت مصرف‌‌کننده‌‌ متصور شویم که نهایتا در اقدام برضد تغییرات اقلیمی با شکست مواجه می‌‌شود، این آینده بسیار شبیه آنچه خواهد بود که اکنون در دُبی جاری است. دُبی نیز به‌سهم خود مجبور است همچنان با اقلیم ناسازگارش دست‌‌وپنجه نرم کند. آژانس محیط‌زیست ابوظبی در گزارش سال گذشته‌اش اعلام کرد زیر شدیدترین سناریو تغییرات اقلیمی، تقریبا همه‌‌ی این شهر پرزرق‌‌وبرق درنتیجه‌‌ی افزایش سطح آب به زیر آب خواهد رفت.