چگونه موج گرما، مرگ یکسوم از گونههای خفاش را در استرالیا رقم زد
به نقل از پژوهشگران، در طول دو روز در ماه نوامبر، گرمای رکوردشکن در شمال استرالیا، نزدیک به یکسوم از جمعیت یک گونهی خفاش این کشور به نام روباه پرنده عینکی را از بین برد. این حیوانات که با عنوان خفاشهای میوهخوار عینکی نیز شناخته میشوند، نتوانستند در مدت یادشده دمای بالای ۴۲ درجهی سلسیوس را تاب بیاورند.
در شهر کنز از ایالت کوئینزلند، افراد محلی شاهد پایین افتادن خفاشها از روی درختان در حیاطهای پشتی، استخرهای شنا و دیگر مکانها بودند. نجاتدهندگان حیاتوحش، حیوانات بازمانده را درکنار یکدیگر روی شاخههای نزدیک به زمین پیدا کردند. یکی از آنها به بیبیسی گفت:
این اتفاق واقعا متاثرکننده بود.
مقیاس بسیار بزرگ
یک بچه خفاش نجاتیافته توسط داوطلبان در جریان موج گرما
در ابتدای ماه ژانویه، پژوهشگران از دانشگاه وسترن سیدنی در نتیجهگیری نهایی خود اعلام کردند که تقریبا ۲۳هزار روباه پرندهی عینکی در آن موج گرمای بین ۲۶ و ۲۷ نوامبر تلف شدند. آنها با شمارش تعداد لاشهها توسط داوطلبان حیاتوحشی که بهدنبال موج گرما به بازدید از هفت اقامتگاه روباههای پرنده پرداختند، به عدد یادشده دست پیدا کردند.
جاستین ولبرگن، بومشناس و سرپرست پژوهش بر این باور است که این مقیاس بزرگ از مرگ خفاشها میتواند بهمراتب گستردهتر باشد و به ۳۰هزار لاشه برسد؛ زیرا برخی از سکونتگاههای این حیوانات محاسبه نشدهاند.
به نقل از آمارهای دولتی، استرالیا تا پیش از ماه نوامبر، تنها دارای تقریبا ۷۵هزار روباه پرندهی عینکی بود. ولبرگن که رئیس یک گروه حفاظتی غیرانتفاعی بهنام انجمن خفاشان استرالیایی نیز است، میگوید:
این نوع رخداد، از زمان سکونت اروپاییان در استرالیا تاکنون در منطقهی دوردست شمال این کشور اتفاق نیافته بود.
روباه پرندهی عینکی که بهخاطر وجود موی رنگ روشن در اطراف چشمانش بدین نام خوانده میشود، در پاپوآ گینه نو، اندونزی و جزایر سلیمان نیز یافت میشود. در استرالیا، اینگونهها تنها در یک منطقهی کوچک از جنگلهای بارانی در شمال ایالت کوئینزلند یافت میشوند؛ جایی که به گردهافشانی درختهای بومی کمک میکنند.
بهگفتهی دانشمندان، دمای بالاتر از ۴۲ درجهی سلسیوس میتواند موجب مرگ روباههای پرنده شود.
دکتر ولبرگن میگوید نزدیک به ۱۰هزار خفاش از گونهای دیگر (روباه پرنده مشکی) در جریان همان دورهی دو روزه بر اثر گرما از پای درآمدند. بهگفتهی دانشمندان، روباههای پرنده اغلب وقتی دمای هوا از ۴۲ درجهی سلسیوس عبور کند، گرمازدگی مرگبار را تجربه میکنند. در جریان موج گرمای ماه نوامبر، شهر کنز بالاترین گرمای هوا خود را که ۴۲.۶ درجهی سلسیوس بود، به ثبت رساند.
قناری در معدن زغال سنگ
بهگفتهی مختصصان، روباههای پرنده بیش از سایر گونهها به گرمای شدید حساس نیستند؛ اما از آنجایی که آنها در نواحی شهری در گروههای بزرگ گردهم میآیند، مرگ آنها بیشتر در چشم است و بهراحتی ثبت میشود.
دکتر ولبرگن میگوید:
این اتفاق نگرانیها را دربارهی سرنوشت دیگر موجوداتی که بیشتر دور از چشم انسان، سبک زندگی مخفیانهای دارند، افزایش میدهد.
او خفاشها را بهعنوان «قناری در معدن زغال سنگ برای تغییرات اقلیمی» میبیند. در آمریکای قرن نوزدهم، معدنچیان پرندهی قناری را به همراه خود به معادن زغال سنگ میبردند. اگر این پرنده ناگهان میمرد، این امر به معنای رخنهی گاز مرگبار کربن مونوکسید به معدن بود. ولبرگن میگوید:
دادههای فعلی به روشنی نشان میدهند که این امواج گرما، تاثیراتی بسیار جدی روی گونهها دارند و از پیشبینیهای تغییرات اقلیمی نیز بهوضوح میتوان دریافت که این رخداد در آینده تشدید خواهد شد.
نبرد برای حفاظت
متخصصان از مدتها پیش نسبت به نجات روباههای پرندهی عینکی نگران بودهاند. بهگفتهی دیوید وستکات، مدیر برنامهی نظارت ملی دولتی بر روباههای پرنده، جمعیت این گونه در دههی گذشته به بیش از نصف کاهش یافته است.
دکتر ولبرگن میگوید، در گذشته مرگومیر گسترده در جمعیت این حیوانات اغلب به چرخههای باد (سیکلونها) مرتبط بود؛ اما در سالهای اخیر، امواج گرما به تهدید بزرگتری تبدیل شدهاند. او به بیبیسی گفت:
ما بسیار نگران هستیم. این یک کاهش گستردهی جمعیت برای گونهای است که خارج از این رخدادهای آبوهوایی، زیر فشار چندان زیادی نیست.
لاشهی خفاشهای بسیاری در اطراف شهر کنز در ایالت شمالی کوئینزلند پیدا شد.
حتی پیش از موج گرمای اخیر در ماه نوامبر، طرفداران حفاظت از طبیعت در حال لابیگری با دولت استرالیا بودند تا طبقهبندی اینگونهها را از «آسیبپذیر» به «در معرض خطر» ارتقاء دهند؛ حرکتی که موجب تقویت تلاشها برای کمک به این حیوانات خواهد شد. در سطح جهانی، در فهرست قرمز اتحادیهی بینالمللی حفاظت از طبیعت، نام اینگونهها زیر عنوان «حداقل نگرانی» ذکر شده است.
برخی متخصصان نگراناند که احساس انزجار و عدم همدردی مردم نسبت به خفاشها مانعی بر سر راه تلاشهای طرفداران حفظ طبیعت باشد. این حس منفی معمولا به ترس از ابتلا به بیماری از خفاشها و سروصدای آنها در نواحی شهری مربوط است.
هفتهی گذشته، در میانهی یک موج گرما در ایالت جنوبی نیو ساوت ولز در استرالیا، مقامات بهدلیل گزارشها دربارهی حملهی خفاشها، نسبت به نزدیک شدن آنها به مردم هشدار دادند.
دکتر وستکات میگوید:
مردم به آنها (خفاشها) بهعنوان موشهای پرنده در آسمان نگاه میکنند؛ در نتیجه هرگونه تلاشی برای حفاظت از آنها دشوار است. میتوانید شرط ببندید که تماشای مرگ خفاشها در این موج گرما، موجب خوشحالی برخی از مردم میشود.