سیاره آبی با تغییرات اقلیمی به مراتب آبی‌تر خواهد شد
به‌تازگی، دانشمندان دریافته‌اند افزایش گرما ترکیب فیتوپلانکتون‌ها را تغییر خواهد داد. فیتوپلانکتون‌ها جانداران بسیار ریزی هستند که در دریاها زندگی می‌کنند و نور را جذب می‌کنند و بازتاب می‌دهند. به‌گفته‌ی آن‌ها در دهه‌های پیش‌رو، تعداد کمتری از این جانداران در دریاها موجود خواهند بود. این موضوع سبب می‌شود تا سال ۲۱۰۰، رنگ بیش از ۵۰ درصد دریاهای جهان تغییر کند.
فیتوپلانکتون‌ها نقش بسیار مهمی در اقیانوس‌ها برعهده دارند. این جانداران علاوه‌بر تبدیل نور خورشید به انرژی شیمیایی و مصرف کربن دی‌اکسید، نخستین حلقه در زنجیره‌ی غذایی دریایی به‌شمار می‌روند. همچنین، آن‌ها نقشی بسیار مهم در تعیین رنگ فعلی اقیانوس‌ها ایفا می‌کنند.
فیتوپلانکتون زیر میکروسکوپ
هرچه فیتوپلانکتون‌های بیشتری در آب حضور داشته باشند، دریاها کمتر آبی‌رنگ به‌نظر خواهند آمد و احتمال بیشتری وجود دارد که متمایل به رنگ سبز باشند. این مطالعه‌ی جدید تأثیر احتمالی این تغییرات را بر رنگ اقیانوس‌ها و سیاره هم‌زمان با گرمایش زمین مدل‌سازی کرده است.
دکتر استفانی دوتکویچ، نویسنده‌ی اصلی مطالعه‌ی اخیر از مؤسسه‌ی فناوری ماساچوست (MIT) در کمبریج ایالات متحده‌ی آمریکا، به بی‌بی‌سی نیوز گفت:
آنچه یافتیم این است که رنگ [اقیانوس‌ها] تغییر خواهد کرد، احتمالا نه به آن اندازه‌ای که با چشم ببینید؛ اما قطعا حسگرها می‌توانند این تغییر را درک کنند. این تغییر احتمالا یکی از نخستین سیگنال‌های هشدار به این مسئله خواهد بود که ما اکولوژی اقیانوس‌ها را تغییر داده‌ایم.
علاوه‌بر تغییرات در رنگ آبی اقیانوس‌ها، احتمالا تغییراتی در رنگ سبز دریاها را نیز شاهد خواهیم بود
پژوهشگران خاطرنشان کردند این تغییرات تأثیر غیرمستقیم تغییرات اقلیمی محسوب می‌شود؛ زیرا گرمایش، جریان آب دریاها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و این مسئله به‌نوبه‌ی خود مقدار غذای دردسترس را برای فیتوپلانکتون‌ها تغییر می‌دهد.
تفاوت دیگر مطالعه‌ی اخیر با بررسی‌های پیشین این است که این‌بار پژوهشگران صرفا به اندازه‌گیری‌های نور بازتابیده از فیتوپلانکتون‌ها نگاه کرده‌اند.
در گذشته، دانشمندان از اندازه‌گیری‌های ماهواره‌ای سبزینه (کلروفیل) یا رنگ‌دانه‌ی جاذب نور موجود در فیتوپلانکتون‌ها استفاده می‌کردند. بااین‌حال، آن‌ها در حل تفاوت بین تنوع طبیعی و گرمایش القاشده‌ی انسانی روی این رنگ‌دانه‌ی سبز با مشکل مواجه بودند. پژوهشگران معتقدند برای اطمینان قطعی از این مسئله که تغییرات اقلیمی روی سبزینه تأثیر می‌گذارد، ۳۰ تا ۴۰ سال زمان نیاز خواهد بود.
پژوهشگران معتقدند اقیانوس اطلس‌شمالی یکی از نخستین محل‌های بازتاب‌دهنده‌ی این تغییر خواهد بود. این تغییر سپس، در بخش‌هایی از اقیانوس منجمد جنوبی به‌وقوع خواهد پیوست.
الگوهای طبیعی مشاهده‌شدنی در رودخانه‌ی اوکراینی دنیپر، براثر تکامل فیتوپلانکتون‌ها در فصول گرم را سیانوباکتری‌ها پوشانده‌اند
تیم پژوهشی آنچه که درصورت گرمایش زمین تا سه درجه‌ی سلسیوس در پایان سده‌ی جاری بر سر اقیانوس‌ها خواهد آمد، مدل‌سازی کردند. گرمایش زمین درصورتی درحدود تقریبی این مقدار خواهد بود که تمام کشورها به تعهدات خود در توافقنامه‌ی اقلیمی پاریس پایبند بمانند.
دکتر دوتکویچ گفت:
تا پایان سده‌ی بیست‌ویکم، تفاوت چشمگیری در رنگ ۵۰ درصد از اقیانوس‌ها به‌وجود خواهد آمد.
این تغییر می‌تواند به‌صورت بالقوه کاملا جدی باشد. انواع گوناگون فیتوپلانکتون‌ها نور را به‌صورت متفاوتی جذب می‌کنند و اگر تغییرات اقلیمی موجب تغییر مکان جامعه‌ای از این جانداران به محلی دیگر شود، این مسئله انواع شبکه‌های غذایی قابل‌پشتیبانیِ فیتوپلانکتون‌ها را نیز تغییر خواهد داد.
همچنین، تیم پژوهشی معتقد است جهان تغییرات را در برخی از سایه‌های سبزی نیز شاهد خواهد بود که در اقیانوس‌ها مشاهده می‌شوند. این تغییر از آن نظر اتفاق می‌افتد که برخی از گونه‌های فیتوپلانکتون‌ها به‌خوبی به محیطی گرم‌تر واکنش نشان خواهند داد و توده‌های متنوع‌تری از جانداران دریایی را ایجاد خواهند کرد. به‌گفته‌ی پژوهشگران، تأثیر این مسئله احتمالا با ظهور مناطق سبزتر در نزدیکی استوا و قطب‌ها نمایان خواهد شد.
این مطالعه در مجله‌ی ارتباطات طبیعت (Nature Communications) منتشر شده است.
نظرات