احتمال افزایش خشونت و درگیری بر اثر تغییرات اقلیمی

تصاویر سیل‌های گسترده یا مخروبه‌های به‌جامانده از آتش‌سوزی‌ها به ما نشان می‌دهند که تغییرات اقلیمی منجر به افزایش شدت بلایای طبیعی شده است. پژوهشگران به تأثیرات غیرمستقیم این فجایع و افزایش سرعت تغییرات آب‌و‌هوایی بر خشونت و درگیری‌ها اشاره دارند. آن‌ها سه راهی را که تغییرات اقلیمی منجر به افزایش احتمال خشونت می‌شود،‌ شناسایی کرده‌اند.

کریگ اندرسون پروفسور دانشگاه ایالتی آیووا و آندریاس مایلز نولو از دانشجویان این دانشگاه، سه راهی را شناسایی کرده‌اند که در اثر آن‌ها تغییرات اقلیمی می‌تواند منجر به بروز خشونت شود. پژوهش این دو نفر در ژورنال «گزارش‌های تغییرات اقلیمی کنونی» منتشر شده است. اندرسون می‌گوید اولین و مستقیم‌ترین راه، افزایش دمای هوا است که به افزایش کج‌خلقی و عصبانیت می‌انجامد و می‌تواند منجر به خشونت شود. مورد بعدی غیرمستقیم‌تر است و به تأثیر تغییرات اقلیمی بر بلایای طبیعی،‌ خسارت محصولات کشاورزی و بی‌ثباتی اقتصادی برمی‌گردد. بلایای طبیعی نظیر طوفان یا آتش‌سوزی در جنگل به‌طور مستقیم خشونت را افزایش نمی‌دهند؛ اما مشکلات اقتصادی، آواره‌شدن خانواده‌ها و محدودیت منابع طبیعی می‌تواند نتایج خشونت‌باری به‌همراه داشته باشند.

برخی بلایای طبیعی به‌حدی شدید و بلندمدت هستند که بخش زیادی از مردم را مجبور به مهاجرت از محل سکونت‌شان می‌کنند و یکی دیگر از تأثیرات غیرمستقیم تغییرات آب‌و‌هوایی به‌شمار می‌روند. درواقع مهاجرت زیست‌محیطی منجر به درگیری‌هایی برسر منابع می‌شود و می‌تواند خشونت‌های سیاسی، جنگ‌های داخلی یا جنگ بین کشورها را رقم بزند. اندرسون می‌گوید:

تغییرات اقلیمی، موضوعی جهانی با پیامدهای بسیار جدی است. ما به‌دنبال راهی برای کاهش اثرات منفی آن هستیم. تأمین ناکافی موادغذایی و نابرابری اقتصادی مانع از زندگی سالم و مولد مردم می‌شود و با تمرکز بر آن می‌توان خشونت بلندمدت را کاهش داد. علاوه‌براین باید با برنامه‌ریزی و اختصاص منابع برای مهاجران زیست‌محیطی به آن‌ها در جابه‌جایی به کشورها و مناطق جدید کمک کنیم.

اندرسون اشاره می‌کند، هیچ داده و روشی وجود ندارد که بتواند مشخص کند کدامیک از این سه عامل مخرب‌تر هستند. رابطه‌ی بین گرما و خشونت می‌تواند بیشترین تأثیر را روی مردم بگذارد و پژهش‌های موجود و همچنین پژوهش اندرسون نشان می‌دهند که مناطق گرم‌تر با جرایم خشونت‌بار، فقر و بیکاری بیشتر مواجه هستند. بااین‌حال، اندرسون نگران است که سومین عامل در فهرست آن‌ها یعنی مهاجرت زیست‌محیطی و درگیری، بسیار مخرب‌تر باشند. او می‌گوید:

هم‌اکنون شاهد مهاجرت جمعیت زیادی از مردم به‌خاطر بی‌ثباتی سیاسی، اقتصادی یا محیطی ناشی از فجایع زیست‌محیطی هستیم. جنگ و درگیری در سوریه یکی از این موارد است. اختلافات بین مهاجران و مردم مناطقی که مهاجرپذیر هستند، می‌تواند عامل بروز تنش و خشونت شود. با افزایش این اختلافات و به‌واسطه‌ی دسترسی به سلاح‌های کشتار جمعی، نتایج فاجعه‌باری رقم خواهد خورد.بااینکه وقوع وقایع وحشتناکی نظیر جنگ‌های تمام‌عیار تقریباً بعید به‌نظر می‌رسد، اما پیامدهای آن به‌حدی شدید است که نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم. به‌همین دلیل ایالات متحده و سایر کشورها نباید اجازه دهند که درگیری‌های منطقه‌ای و مهاجرت زیست‌محیطی از کنترل خارج شود. دراختیار قراردادن کمک‌های کافی به پناهندگان و راحت‌ترکردن امکان مهاجرت به مناطقی که مردم بتوانند زندگی مولد،‌ شاد و سالمی داشته باشند،‌ می‌تواند از راه‌های پیش روی این کشورها محسوب ‌شود.

اقدام عملی

اندرسون و مایلز نولو عنوان می‌کنند که هدف پژوهش آن‌ها افزایش آگاهی جامعه‌ی علمی است تا به‌دنبال تلاش‌های پیشگیرانه یا روشی برای کاهش پیامدهای مخرب تغییرات اقلیمی باشند. هدف بلندمدت‌شان را نیز به آموزش مردم درباره‌ی احتمال افزایش خشونت در اثر تغییرات اقلیمی اختصاص داده‌اند. مایلز نولو می‌گوید:

باتوجه به تجربه‌ای که از بلایای طبیعی گذشته به‌دست آورده‌ایم،‌ باید با کنارگذاشتن منابع و بودجه‌ی اضطراری برای مشکلات آینده آماده باشیم. علاوه‌براین لازم است که کلیشه‌ها و تعصب‌های منفی نسبت به کسانی که به کمک نیاز دارند را درهم بشکنیم و از روی انسانیت به پناهندگان و آوارگان کمک کنیم. با انجام این اقدام‌ها می‌توانیم میزان خشونت و خصومت را کاهش دهیم.

اندرسون به واکنش بسیار بد کشورهای اروپایی به پناهندگان اشاره می‌کند و می‌گوید که تغییر نگرش و سیاست‌های مرتبط با مهاجرت می‌تواند احتمال بروز خشونت را کم کند.