زمان کنار گذاشتن حشره‌کش‌ها فرا رسیده است

حشرات از جانواران مهمی هستند که اغلب در شهرها مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند. سوسک، پشه و مورچه را در گوشه‌و‌کنار خانه‌ها دیده‌ایم و در اغلب موارد هم به سراغ اسپری حشره‌کش رفته‌ایم؛ اما همه‌ی حشرات بد نیستند و طیف وسیعی از آن‌ها نقش به‌سزایی در سالم نگه‌داشتن شهرها دارند. آن‌ها به گرده‌افشانی گیاهان کمک می‌کنند، غذای سایر حیوانات هستند، زباله‌های ما را بازیافت می‌کنند و سایر حشرات زیان‌بار را می‌خورند. درواقع می‌توان گفت که برای سلامتی ما حیاتی هستند. متأسفانه آن‌ها نیز مثل سایر حیوانات وحشی درمعرض خطر قرار گرفته‌اند.

طبق پژوهشی که اخیراً انجام شده است، ۴۰درصد از گونه‌های حشرات دنیا درمعرض خطر انقراض و تهدیدهایی نظیر تغییرات اقلیمی، از دست‌دادن زیستگاه و علاقه‌ی بیش‌ازحد انسان‌ها به استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی هستند. استرالیایی‌ها از مقادیر زیادی آفت‌کش برای حشرات چندش‌آور خانه‌ها و باغ‌هایشان استفاده می‌کنند؛ اما علاقه انسان‌ها برای به‌کاربردن این اسپری‌ها به‌طور بالقوه تأثیرات جدی بر اکوسیستم‌های شهری و سلامت عمومی می‌گذارد. برای مقابله با آفات حشرات شهری باید به فکر راهکار پایدارتری باشیم. مقاله‌ی اخیری که در ژورنال پِست ساینس منتشر شده، به برخی از این راهکارها اشاره کرده است.

اسپری‌های حشره‌کش از دهه‌ی ۱۹۵۰ دردسترس عموم قرار گرفتند و از آن زمان تاکنون از روش‌های رایج برای مقابله با سوسک‌ها،‌ مگس‌ها، مورچه‌ها و حشرات موذی اطراف خانه و حیاط به‌شمار می‌روند و بسیاری از شوراهای محلی نیز برای ازبین‌بردن حشرات از این اسپری‌ها استفاده می‌کنند. بااین‌حال راهکاری که در گذشته بسیار مؤثر بود، لزوماً همان تأثیرات را برای آینده نخواهد داشت یا می‌تواند پیامدهای ناخواسته‌ای به‌همراه داشته باشد. بسیاری از حشرات نظیر پشه‌ها به مرور زمان به این اسپری‌های معمول مقاوم شده‌اند و در بخش‌هایی از دنیا که تحت‌تأثیر بیماری‌هایی مثل تب دنگی هستند،‌ توانایی جوامع برای کنترل شیوع بیماری را به خطر می‌اندازند.

خوشبختانه جایگزین‌هایی برای روش‌های کنترل شیمیایی حشرات وجود دارد که هیچ ضرری برای محل زندگی یا محیط اطراف آن ندارد. سیستم‌های کشاورزی پایدار برای قرن‌ها به‌عنوان روش‌های سازگار با محیط‌زیست استفاده شده‌اند و ساکنان شهرها نیز می‌توانند همین روش‌های جایگزین را انتخاب کنند. مدیریت تلفیقی آفات یکی از این رویکردهای پایدار به‌شمار می‌رود که تمرکز آن به‌جای درمان، روی پیشگیری است و از گزینه‌های سازگار با محیط‌زیست نظیر کنترل بیولوژیکی (استفاده از حشرات شکارچی برای خوردن حشرات موذی) استفاده می‌کند. حشره‌کش‌های شیمیایی به‌عنوان آخرین گزینه پیشنهاد می‌شود.

شیوه‌های کشاورزی متعددی برای کنترل پایدار حشرات وجود دارد که تمرکز آن‌ها بر تغییرات رفتاری مثل تمیز نگه‌داشتن مناطق یا کنترل فیزیکی نظیر مگس‌کش یا کشیدن تور دور درختان میوه است. اتخاذ این روش‌ها برای کنترل حشرات شهری لزوماً کار ساده‌ای نیست؛ زیرا ممکن است برای فعالیت‌های خاص کنترل حشرات و آفات، یک‌سری مقررات محلی وجود داشته باشد یا صرفاً اطلاعات چندانی درباره‌ی اکولوژی حشرات شهری در دست نباشد.

برای مقابله‌ی فوری با حشرات نیاز به اجرای برنامه‌ی کنترل بیولوژیکی است که در مقایسه با استفاده از اسپری‌های حشره‌کش می‌تواند گران‌تر و وقت‌گیرتر باشد: زیرا حشره‌کش‌ها به‌سرعت تأثیر خود را روی حشرات می‌گذارند، اما تأثیر کنترل بیولوژیکی در مدت زمان طولانی‌تری اتفاق می‌افتد. پیشگیری، سنگ‌بنای مدیریت تلفیقی آفات به‌حساب می‌آید و قبل از آنکه حشرات به معضلی جدی تبدیل شوند، باید برنامه‌ریزی دقیقی برای آن انجام شود.

مدیریت تلفیقی آفات به‌جای حذف کامل حشرات، تعداد آن‌ها را به‌حدی کاهش می‌دهد که دیگر باعث دردسر نباشند. با این منطق، حشره‌کش‌های شیمیایی فقط وقتی باید استفاده شوند که ضررهای اقتصادی ناشی از حشرات بیشتر از هزینه‌ی مواد شیمیایی باشد. اگر از این متنفر هستید که سوسکی در جایی از محل زندگی‌تان پرسه بزند، احتمالاً باید طرز فکرتان را عوض کنید.

فرصت حضور حشرات در خانه از آن‌ها بگیرید. نحوه‌ی تولید و دفع زباله‌های خانه‌ها باعث می‌شود، مگس‌ها و سوسک‌ها به سراغ این زباله‌ها بروند؛ اما می‌توان با قراردادن پسماندهای غذایی در سطل‌های زباله‌ی ضدحشره،‌ بازیافت یا دفع صحیح آن‌ها این موضوع را مدیریت کرد. هیچ‌گاه سطل آب را در حیاط خلوت محل زندگی‌تان قرار ندهید؛ زیرا مکانی عالی برای تولیدمثل پشه‌ها به‌شمار می‌رود. برای جلوگیری از ورود حشرات به خانه می‌توانید درها را ببندید، ترک‌ها و شکاف‌ دیوارها را بپوشانید و از توری برای در و پنجره استفاده کنید. حیواناتی مثل عنکبوت یا زنبور که تعداد حشرات را کنترل می‌کنند را نکشید، زیرا می‌توانند حشرات خانه و باغ شما را شکار کنند.

جوامع شهری می‌توانند کشاورزی پایدار را الگوی خود قرار دهند و برای این منظور لزوم آموزش و حمایت بیشتر از مردم و سیاست‌گذاران احساس می‌شود. کارگاه‌های آموزشی که شوراهای محلی برپا می‌کنند و جلسه‌های اطلاع‌رسانی با حضور گروه‌های محلی باغبانی می‌تواند شروع خوبی برای مبارزه اصولی با حشرات باشد. علاوه‌براین می‌توانیم اشتباه‌بودن این دیدگاه رایج که همه‌ی حشرات مضر و موذی هستند را به مردم نشان دهیم. استفاده از اسپری‌های حشره‌کش شاید کار آسانی باشد، اما فراموش نکنید که این حشره‌کش‌ها می‌تواند دوست و دشمن را یک‌جا از بین ببرد و منجر به نابودی حشرات مفید شود.