پژوهشگران منبع جدیدی از تولید گازهای گلخانه‌ای پیدا کردند

پژوهشگران در بررسی دریاچه اوکاناگان در دانشگاه بریتیش کلمبیا در کمال تعجب منبع جدیدی از انتشار دی‌اکسید کربن پیدا کردند که درواقع بی‌کربنات‌های مخفی در آب دریاچه‌ هستند که برای آبیاری باغ‌های محلی استفاده می‌شوند. ملانی جونز، استاد زیست‌شناسی و نویسنده‌ی اصلی پژوهش حاضر می‌گوید:

برای مدتی است که محتوای کربن خاک را بررسی می‌کنیم. برای مبارزه با افزایش سطح کربن در اتمسفر، این ذخیره‌ی بزرگ کربن خاک اهمیت زیادی دارد و به‌همین دلیل باید تمام تغییرات کربن در خاک را بشناسیم.

گیاهان در زمان فتوسنتز، دی‌اکسید کربن هوا را جذب کرده و آن‌ را به بافت‌های گیاهی نظیر ریشه‌ها، برگ‌ها، ‌میوه‌ها یا پوست گیاه منتقل می‌کنند. در همین زمان موجودات زنده‌ی خاک نظیر باکتری‌ها، قارچ‌ها،‌ کرم‌های خاکی، مورچه‌ها و... شروع به تجزیه‌ی بافت مرده‌ی گیاه و انتشار دی‌اکسید کربن در اتمسفر می‌کنند. کریستن هانام، متخصص اکولوژی زراعی، می‌گوید:

مقداری از دی‌اکسید کربنی که گیاهان از اتمسفر جذب می‌کنند، ازطریق موجودات زنده‌ی خاک به مواد آلی تبدیل می‌شود و ممکن است برای صدها سال در خاک باقی بماند. به‌همین دلیل پژوهش‌هایی در دست انجام است تا پژوهشگران بفهمند چطور می‌توان محتوای مواد آلی خاک را افزایش داد. هرچه میزان مواد آلی خاک بیشتر باشد، مقدار بیشتری دی‌اکسید کربن از اتمسفر جذب کرده (ترسیب کربن) و نه‌تنها به مقابله با تغییرات اقلیمی کمک می‌کند، بلکه توانایی خاک برای رشد محصولات را افزایش می‌دهد.

این تیم پژوهشی شکل‌های شیمیایی دی‌اکسید کربنی که در زمان آبیاری از سطح خاک جدا می‌شود را بررسی کرده‌اند. در این پژوهش تمرکز روی باغ سیبی با آبیاری قطره‌ای بود و هوای متصاعدشده از محفظه‌های تنفس خاک مستقر در باغ به‌صورت مستمر بررسی می‌شد. این روش امکان نظارت مداوم سطح خاک و هوا را برای پژوهشگران فراهم می‌کرد.

به‌نظر می‌رسد بخشی از دی‌اکسید کربنی که بعد از آبیاری منتشر می‌شود،‌ ناشی از نمک‌های طبیعی (بی‌کربنات‌ها) است که در آب دریاچه‌ی اوکاناگان وجود دارد و هنگام آبیاری وارد خاک می‌شود. تابه‌حال متوجه‌ی این قضیه نشده بودیم تا اینکه زمان ردیابی منبع دی‌اکسید کربن به نتایج غیرعادی رسیدیم. برای مبارزه با افزایش گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر ضرورت دارد که درک کاملی از فرایندهای انتشار دی‌اکسید کربن از خاک پیدا کنیم.

هانام می‌گوید:

این روندی طبیعی است و نتایج پژوهش ما را می‌توان برای زمینه‌ی گسترده‌تری در نظر گرفت. آبیاری برای تولید میوه در دره‌ی اوکاناگان ضروری است و نه‌تنها موجب انتشار دی‌اکسید کربن از بی‌کربنات آب می‌شود، بلکه به‌خاطر تأثیری که در رشد گیاهان دارد،‌ میزان جذب دی‌اکسید کربن اتمسفر توسط گیاهان نیز افزایش می‌یابد. این چرخه‌ای متعادل است و برای درک آن باید همه عناصر تشکیل‌دهنده‌ را بشناسیم.

پژوهش مذکور برای جوامع مبتنی بر کشاورزی در کلیه‌ی مناطق خشک، بسیار کاربردی است، به‌خصوص اگر منبع اصلی آبیاری از دریاچه‌ای قلیایی باشد. با افزایش آبیاری در مناطق خشک و نیمه‌خشک،‌ انتشار دی‌اکسید کربن ناشی از آبیاری احتمالاً زیاد می‌شود.