نروژ ۹۷ درصد از تمامی بطریهای پلاستیکی مصرفشده را بازیافت میکند
نروژ از طریقی شرکتی به نام «اینفینیتیوم (Infinitum)»، یکی از کارآمدترین و سازگارترین سازوکارها را به لحاظ زیستمحیطی برای بازیافت بطریهای پلاستیکی به کار بسته و به نتایج بسیار چشمگیری رسیده است، بهطوری که بسیاری از کشورها میخواهند راه این کشور را دنبال کنند. به گزارش گاردین، نروژ با این سازوکار، ۹۷ درصد از تمام بطریهای پلاستیکی مصرفشده خود را بازیافت کرده و کمتر از ۱ درصد آن دوباره به طبیعت بازگشتهاند.
علاوهبر این، ۹۲ درصد از بطریهای بازیافتی از مواد با کیفیتی برخوردار هستند که میتوانند دوباره در بطریهای نوشیدنی مورد استفاده قرار گیرند. در برخی موارد، از این مواد بازیافتی برای ۵۰ بار استفاده شده است. این دستاورد قابلتوجهی محسوب میشود، بهخصوص، باتوجهبه اینکه در سراسر جهان، ۹۱ درصد از پلاستیکهای تولیدی بازیافت نمیشوند و همه ساله ۹ میلیون تن زباله پلاستیکی به درون اقیانوسها انداخته میشود. در ایالات متحده میزان بازیافت بطریهای پلاستیکی حدود ۳۰ درصد و در انگلستان بین ۲۰ تا ۴۵ درصد است.
اما نروژ چه کار متفاوتی انجام میدهد؟ این کشور به بازیافت ارزشی اعطا کرده که قبلا نداشته است. امروزه تولید پلاستیک جدید ارزانتر از بازیافت پلاستیکهای قدیمی تمام میشود، بنابراین بدون انگیزه مالی، چرا شرکتها و مصرفکنندگان به خود زحمت انجام کارهای مناسب محیطزیست دهند؟ پاسخ پول است. مدل نروژ براساس یک طرح وام است، یعنی زمانیکه مصرفکننده یک بطری پلاستیکی خریداری میکند، هزینهی کمی معادل ۱۳ تا ۳۰ سنت آمریکا پرداخت میکند.
در نروژ؛ مصرفکنندگان میتوانند بطریهای پلاستیکی را به یک «ماشین فروش خودکار معکوس» بدهند که پس از اسکن بارکد بطری، پول نقد یا اوراق بهادار به آنها پس میدهد
این مبلغ بعدا به چند طریق میتواند بازخرید شود. مصرفکنندگان میتوانند بطریهای پلاستیکی را به یک «ماشین فروش خودکار معکوس» بدهند که پس از اسکن بارکد بطری، پول نقد یا اوراق بهادار برای خرید از مغازههای کوچک یا پمپبنزین به آنها پس میدهد. صاحبان مغازه نیز برای هر بطری که بازیافت میکنند، هزینههای کوچکی دریافت کرده و بعضی از آنها حتی کسبوکار خود را به همین وسیله رونق دادهاند.
کیو اولاو مالدوم، مدیرعامل اجرایی اینفینیتیوم به گاردین گفت:
ما میخواهیم به جایی برسیم که مردم متوجه شوند آنها محصول را خریداری میکنند، اما بستهبندی آن را فقط قرض میگیرند.
اما این سازوکار دولت نروژ فقط مصرفکنندگان را هدف قرار نداده است. بلکه دولت مالیاتهای زیستمحیطی را برای تولیدکنندگان پلاستیک در نظر گرفته که میتواند تحت شرایطی بهصورت چشمگیری کاهش پیدا کند. درواقع، اگر بازیافت در سراسر کشور به بالای ۹۵ درصد برسد، تمامی تولیدکنندگان از مالیات پلاستیک معاف میشوند. با اینکه رسیدن به چنین جایگاهی بسیار دشوار به نظر میرسد، اما نروژیها در ۷ سال اخیر به این هدف رسیدهاند.
بهگفته شرکت اینفینیتیوم، از زمان شروع به کار این سازوکار، نمایندگانی از کشورهای مختلف از جمله اسکاتلند، هند، چین، استرالیا و سایر کشورها از تأسیسات این شرکت بازدید کردهاند و همه میخواهند راهی که نروژ رفته را دنبال کنند. آلمان و لیتوانی از معدود کشورهایی هستند که میتوانند با نروژ رقابت کنند و هر دو سازوکار مشابهی را به کار بستهاند. با این وجود، حتی در نروژ، هنوز هم جا برای پیشرفت وجود دارد. اینفینیتیوم تخمین میزند که در سال جاری، ۱۵۰ هزار بطری پلاستیکی بازگردانده نشدهاند که اگر بازیافت شوند، انرژی کافی برای تولید برق ۵۶۰۰ خانوار در سال صرفهجویی میشود.