روند افزایش دما در قطب شمال از کنترل خارج شده است

مقاله‌ی جدید سازمان ملل نشان می‌دهد که حتی اگر ما همین فردا تمام انتشارت کربنی را متوقف کنیم، دست‌هایمان درنهایت بسته است. قطب شمال هنوز درحال گرم شدن است و تا پایان قرن، ۵ درجه‌ی سانتیگراد افزایش دما را تجربه خواهد کرد. واقعیت این است که ما به‌سادگی گازهای گلخانه‌ای زیادی تولید کرده‌ایم و دیگر راهی برای فرار از پیامدهای آن نیست. براساس نتایج پژوهش جدیدی، حتی اگر اهداف توافقنامه‌ی پاریس برآورده شود، دمای زمستان‌های قطب شمال تا سال ۲۰۵۰ حداقل ۳ درجه و تا سال ۲۰۸۰ تا ۹ درجه افزایش خواهد داشت (درمقایسه با سطح قبل از صنعتی شدن).

اگرچه قطب شمال هدف واقعی این تغییرات اقلیمی خواهد بود اما این بدان معنا نیست که سایر جهان جان سالم به در می‌برد. وقتی بالاترین نقطه‌ی سیاره‌ی ما شروع به ذوب شدن کند، پیامدهای آن به دیگر نقاط زمین سرازیر خواهد شد. پژوهش‌های بی‌شماری وجود دارند که نشان می‌دهند تغییرات اقلیمی در منطقه‌ی قطب موجب افزایش سطح دریا در سرتاسر جهان می‌شود و نیز منجر به ایجاد سیلاب‌های ساحلی، فرسایش و وارد آمدن آسیب به ساختمان‌ها و زیرساختارها می‌شود. این امر همچنین تغییرات شدید در اکوسیستم‌ها و آلودگی آب آشامیدنی را در پی دارد و مهاجرت‌های انسانی عظیمی را به‌دنبال خواهد داشت. جویس امسویا، مدیر اجرایی برنامه محیط زیست سازمان ملل می‌گوید:

چیزی که در قطب شمال اتفاق می‌افتد، در قطب شمال باقی نخواهد ماند. ما علم داریم؛ در حال حاضر ما نیاز به اقدامات بسیار فوری داریم تا از نقاط سرازیری که می‌توانند برای این سیاره‌ بدتر از تصور اولیه‌ی ما باشند، دوری کنیم.

بخش عمده‌ی مشکل این است که این تغییرات در حال تخریب منطقه‌ای هستند که از قبل ویران شده است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که قطب شمال، از سال ۱۹۷۹ حدود ۴۰ درصد از یخ دریای خود را از دست داده و یخی که باقی مانده، نازک‌تر و آسیب‌پذیرتر شده است. برخی از مدل‌های اقلیمی حتی پیش‌بینی می‌کنند که کلاهک یخ قطب شمال به‌طور کامل در تابستان‌های دهه‌ی ۲۰۳۰ از بین خواهد رفت. همان‌طور که ذوب شدن عمیق‌تر می‌شود، این فرایند می‌تواند موجب بیدار شدن یک غول خفته شود؛ یک نقطه‌ی سرازیری که می‌تواند تمام اهداف اقلیمی ما را از مسیر خود خارج کند. انتظار می‌رود حتی اگر اهداف توافق‌نامه پاریس برآورده شود، خاک منجمد دائمی قطب شمال دچار ۴۰ درصد کاهش دیگر شود و میلیاردها تن کربن و متان را وارد اتمسفر کند. این امر درنهایت موجب افزایش بیشتر دما و ذوب شدن یخ‌های بیشتری می‌شود. پیامد این رویدادها بروز آتش‌سوزی‌های بیشتر، کاهش زیستگاه‌ها و آسیب زیرساختارها خواهد بود.

مطالعه‌ای دیگر نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۵۰، با ذوب شدن لایه‌ی منجمد خاک، ۴ میلیون نفر و حدود ۷۰ درصد از زیرساختارهای فعلی قطب شمال مورد تهدید قرار خواهند گرفت. دانشمندان عقیده دارند که درست مانند یک دومینو که به کناری خود ضربه می‌زند و موجب افتادن سایرین می‌شود، این نقطه‌ی سرازیری موجب ایجاد یک نقطه‌ی سرازیری دیگر خواهد شد. در این گزارش توضیح داده می‌شود که وقتی لایه‌ی منجمد خاک ذوب می‌شود، مقدار زیادی مواد آلی همراه‌با آب‌های سطحی وارد اقیانوس‌ می‌شود و این امر اسیدی شدن اقیانوس‌ را به‌دنبال خواهد داشت. آزاد شدن متان در اثر ذوب شدن لایه‌ی منجمد زیر دریا نیز به میزان چشمگیری در اسیدی شدن اقیانوس‌ها نقش خواهد داشت.

اسیدی شدن اقیانوس که هم‌اکنون نیز در این منطقه اتفاق افتاده است، موجودات زنده را تهدید خواهد کرد. گونه‌های دریایی این منطقه آسیب‌پذیر هستند زیرا آب سردی که آن‌ها در آن زندگی می‌کنند، کربن‌دی‌اکسید محلول را در خود حفظ کرده و منجر به اسیدی شدن بیشتر اقیانوس می‌شود.

امروزه آب‌های سطحی این منطقه نسبت‌به دوران پیش از صنعتی شدن، ۳۰ درصد بیشتر اسیدی شده‌اند. این امر موجب ایجاد اختلال در زنجیره غذایی موجودات زنده دریایی شده است. در این شرایط، مرجان‌ها، نرم‌تنان، توتیای دریایی و پلانکتون‌ها مجبور هستند که برای ساخت پوسته و اسکلت خود انرژی بسیار بیشتری مصرف کنند.

چیزی که هم‌اکنون در قطب شمال در حال اتفاق افتادن است، یک علامت هشداردهنده به منظور ضرورت پیشگیری از گرم شدن بیشتر است. اگر ما سریعا کاری انجام ندهیم، به‌زودی در معرض نابودی قرار می‌گیریم و راهی برای فرار نداریم. کیمو تیلیکاینن، وزیر محیط، انرژی و مسکن فنلاند می‌گوید:

ضرورت دستیابی به اهداف توافق‌نامه‌ی پاریس آشکارا در قطب شمال قابل رویت است زیرا این منطقه یکی از آسیب‌پذیرترین مناطق جهان محسوب می‌شود که به‌سرعت در حال تغییر است. ما باید سریعا درجهت کاهش قابل‌توجه انتشار گازهای گلخانه‌ای، کربن سیاه و دیگر آلاینده‌های اقلیمی درسرتاسر جهان، کاری انجام دهیم.