سفید شدن مرجان‌ها، تهدیدی جدی برای محیط زیست دریا

سفید شدن شدید و مکرر مرجان‌ها نه‌تنها باعث آسیب دیدن آن‌ها می‌شود، بلکه توانایی خوداحیایی این سرمایه‌های ارزشمند را نیز کاهش می‌دهد. به‌تازگی پژوهشی دررابطه‌با مرجان‌ها انجام شده که نتایج آن نشان می‌دهد میزان ایجاد مرجان‌های جدید یا بچه مرجان‌ها به اندازه‌ای نیست که بتواند جایگزین مرجان‌های قدیمی مرده شود. ایجاد مرجان‌های جدید در دیواره‌‌ بزرگ مرجانی در سال ۲۰۱۶ به‌میزان ۸۹ درصد کاهش یافت.

اگرچه سفید شدن مرجان‌ها همیشه باعث مرگ آن‌ها نمی‌شود؛ اما این اتفاق باعث از بین رفتن تعداد زیادی از آن‌ها شده است. دمای بالای اقیانوس‌ها فرایند احیا شدن مرجان‌ها را تحت‌تاثیر منفی قرار داده است.

چگونگی احیای مرجان‌ها و گسترش آن‌ها

بیشتر مرجان‌ها با تخم‌ریزی تولیدمثل می‌کنند. آن‌ها ابتدا هزاران دسته‌ی به‌هم‌فشرده را در آب رها می‌کنند که وقتی به سطح آب می‌رسند، از هم باز می‌شوند و تخم‌ها یا اسپرم‌ها را در آب آزاد می‌کنند. در مرحله‌ی بعدی، تخم‌های بارورشده در لاروهایی که با امواج اقیانوس در محیط اقیانوس پراکنده می‌شوند، رشد می‌کنند. پس از آنکه لاروها در مکان‌های جدید آرام گرفتند، روند ایجاد کلونی‌های مرجانی جدید شروع می‌شود. شکل‌گیری چنین روندی و تکمیل آن برای احیای مرجان‌ها کاملا ضروری است.

گروهی پژوهشی با سرپرستی تری هیوز، عضو مؤسسه‌ی تحقیقاتی ARC Centre of Excellence در بخش مطالعات دیواره‌ی مرجانی (Coral Reef Studies)، برای اندازه‌گیری میزان جایگیزینی مرجان‌های قدیم با مرجان‌های جدید، قبل از شروع فرایند تخم‌ریزی انبوه، هر سال کاشی‌های سفالی کوچکی را به آن‌ها می‌چسبانند. این کاشی‌ها واکنشی استاندارد‌شده از خود نشان می‌دهند تا تشخیص مرجان‌های تازه ایجاد‌شده که تنها ۱ تا ۲ میلی‌متر ضخامت دارند، راحت‌تر شود.

با مقایسه آمار ثبت‌شده از تعداد مرجان‌های جدید قبل و بعد از سفیدشدن گسترده‌ی مرجان‌های قدیمی مشخص شد که میزان مرجان‌های تازه پس از سفید شدن، تنها ۱۱ درصد میزان تولید این مرجان‌ها در دو دهه‌ی گذشته است. قبل از سفید شدن مرجان‌ها، ۴۰ مرجان جدید روی هر سفال قرار داشت، اما پس از سفید شدن آن‌ها، این تعداد در چند سال گذشته تنها به ۵ عدد برای هر کاشی رسید.

قدرت بالای دیواره‌های مرجانی در احیای مجدد

ممکن است لاورهای ایجادشده‌ به‌وسیله‌ی مرجان‌های فعال و تخم‌‌ریز در یک دیواره‌ی مرجانی، به دیواره‌ی دیگر منتقل و به‌خوبی جایگزین مرجان‌های ازدست‌رفته شوند؛ بنابراین آسیب‌ها تنها به بخش‌های کوچکی محدود می‌شود.

باتوجه‌به توانایی خوداحیایی دیوار بزرگ مرجانی می‌توان گفت که پس از فاجعه‌ی سفید‌شدگی و مرگ مرجان‌های بالغ این دیواره، روند ایجاد مرجان‌های جدید هنوز هم در برخی‌از مناطق معدود آن ادامه دارد؛ البته کاهش گسترده و قابل‌توجه رشد مجدد مرجان‌ها نشان‌دهنده‌ی افزایش میزان آسیب‌های ناشی از امواج گرمایی جدید است.

کاهش میزان ایجاد و رشد مرجان‌های جدید در قسمت‌های شمالی دیوارهی بزرگ مرجانی بیشتر به چشم می‌خورد. شدیدترین میزان سفیدشدگی مرجان‌ها در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ و همچنین بیشترین میزان نابودی مرجان‌های بالغ نیز به همین قسمت از دیواره‌ مربوط می‌شود؛ البته آسیب‌ قسمت جنوبی در این سال‌ها به مراتب کمتر بوده که نشان‌دهنده‌ی فراوانی بیشتر مرجان‌های بالغ در این قسمت است. وجود جریان‌های جنوبی در بیشتر اوقات و فاصله‌ی زیاد بین قسمت جنوبی و شمالی دیواره، احتمال انتقال طبیعی لاروها از قسمت جنوبی به بخش شمالی را بسیار کاهش می‌دهد.

تعیین زمان لازم برای احیای مجدد مرجان‌ها و محیط زیست دریا و جبران خسارت‌های ناشی از سفیدشدگی آن‌ها، کار دشواری است؛ اما به صراحت می‌توان گفت که میزان محدود ایجاد مرجان‌های جدید، توانایی احیای مرجان‌ها را کاهش و زمان لازم برای احیای آن‌ها را افزایش می‌دهد. هرگونه فعالیت توسعه‌دهنده در مقیاس وسیع باعث کاهش پوشش مرجانی و جلوگیری از احیای آن‌ها می‌شود.

آسیب‌پذیری مرجان‌ها دربرابر افزایش انتشار دی‌اکسید کربن

تنها راه مقابله با آسیب‌های گرمایش جهانی، استفاده از روشی سریع و پایدار برای کاهش انتشار گاز دی‌اکسید کربن در سراسر جهان است. دستیابی به این هدف مستلزم افزایش و تحکیم تعهدات کشورهای مختلف (از جمله استرالیا) نسبت به معاهده‌ی پاریس دررابطه‌با تغییر اقلیم است. درضمن بهره‌گیری از روش‌های مدیریتی یرای کاهش فعالیت‌های آسیب‌زننده‌ی بشر به دیواره‌های مرجانی نیز امری ضروری محسوب می‌شود؛ از میان این کارها می‌توان به اقداماتی اشاره کرد که منجر به آلودگی هوا و افزایش رسوبات دریایی می‌شود. البته درصورتی‌که برای مقابله با تغییر اقلیم تلاش نکنیم، تمام این کارها بی‌فایده خواهد بود.