گزارش روند افزایشی آلودگی پلاستیکی در اقیانوس‌ها

دانشمندان با تجزیه‌و‌تحلیل اطلاعات ثبت‌شده در دفتر ثبت وقایع ردیاب‌های پلانکتون‌، شواهد محکمی را به‌دست آوردند که نشان می‌دهد میزان آلودگی پلاستیکی اقیانوس‌ها طی دهه‌های اخیر به‌شدت افزایش پیدا کرده است. داده‌های ثبت‌شده به‌وسیله‌ی ابزارهایی به‌نام ثبت‌کننده‌های مداوم پلانکتون‌ها یا CPR که میلیون‌ها کیلومتر در سرتاسر اقیانوس اطلس همراه کشتی سفر کرده بوده‌اند، نشان می‌دهند که میزان گیر کردن اشیاء پلاستیکی در این ابزارها در سال‌های اخیر زیاد شده است. اریک ون‌سبیلی اقیانوس‌شناس دانشگاه اوترخت هلند می‌گوید:

من از اینکه این کار سرانجام انجام شد، هیجان‌زده‌ام. این نخستین بار است که پژوهشگران افزایش پلاستیک‌های موجود در اقیانوس را با استفاده از یک مجموعه داده‌ی بلندمدت نشان می‌دهند.

پژوهشگران می‌گویند اگرچه این یافته‌ها عجیب نیستند ولی داده‌های طولانی‌مدت درمورد پلاستیک موجود در اقیانوس‌ها، اندک بوده است؛ در مطالعات پیشین عمدتا روی خوردن پلاستیک‌ها به‌وسیله‌ی موجودات زنده دریایی طی دوره‌های زمانی کوتاه‌تر تمرکز شده است.

CPR-ها از سال ۱۹۳۱ با هدف نظارت بر جمعیت پلاتکتون‌ها ازطریق فیلتر کردن ارگانیسم‌های موجود در آب با استفاده از نوارهای ابریشمی استفاده می‌شدند. امروزه نیز کشتی‌های داوطلب این ابزار را با خود به سفر می‌برند. اما در سال‌های اخیر این ابزارها به‌‌صورت گیرکرده در انواعی از پلاستیک‌ها به مبدا باز می‌گشتند. هربار که یک کشتی، یک CPR را با خود حمل می‌کرد، خدمه‌ی کشتی در کتابچه‌ی ثبت وقایع، مشکلات و مشاهدات مرتبط با دستگاه را ثبت می‌کردند.

پژوهشگران یادداشت‌های ثبت‌شده در شمال اقیانوس اطلس را در فاصله‌ی سال‌های ۱۹۵۷ تا ۲۰۱۶ مورد بررسی قرار دادند. هدف آن‌ها این بود که ببینند آیا میزان پلاستیک‌های گیرکرده در این ابزارها با گذشت زمان بیشتر شده است. در طول یک دوره‌ی ۶۰ ساله، ۲۰۸ مورد ثبت شده بود که تعداد کمی از آن‌ها مربوط‌به دهه‌ها‌ی ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ بودند.

با گذشت زمان، میزان مواجهه با مواد پلاستیکی بزرگ یا ماکروپلاستیک‌ها بیشتر شده و این روند از دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۶۰ در حال افزایش بوده تا اینکه در دهه‌ی ۲۰۰۰ به اوج خود رسیده است. در این زمان، CPR‌ها در ۳ درصد از موراد، در پلاستیک‌های موجود در اقیانوس گیر می‌کردند. بخش اصلی این مواد پلاستیکی را ابزارهای ماهیگیری تشکیل می‌دادند و شامل ۵۵ درصد کل موارد می‌شدند.

تجزیه‌و‌تحلیل شواهد

بعید است که افزایش در میزان پلاستیک‌ها ناشی از رکوردبرداری بهتر بوده باشد: هنگامی که پژوهشگران تعداد گیرکردن‌های CPR را در مواد طبیعی (جلبک‌های دریایی و ماهی‌ها) تجزیه‌و‌تحلیل کردند، تغییر معنی‌داری درطول زمان مشاهده نکردند.

از آنجایی که این مطالعه روی مواد پلاستیکی بزرگ تمرکز داشته است، اطلاعات چندانی درمورد میزان آلودگی میکروپلاستیکی اقیانوس‌ها در اختیار ما نمی‌گذارد. این آلاینده‌های کوچک (دارای طول کمتر از ۵ میلی‌متر) از منابعی نظیر بسته‌بندی‌های یک‌بار مصرف می‌آیند. با این وجود، مطالعه نشان می‌دهد که ماهیگیری بخش عمده‌ای از آلودگی پلاستیکی را شامل می‌شود و اطلاعات پایه‌ای مفیدی برای ردیابی این موضوع که آیا تغییر در سیاست‌ها می‌تواند روی سطح پلاستیک موجود در اقیانوس‌ها تأثیرگذار باشد یا نه، فراهم می‌کند. ون‌سبیلی می‌گوید:

با حرفه‌ای‌تر شدن ماهیگیری در دریای شمال ما امیدواریم که از میزان آلودگی پلاستیکی اقیانوس‌ها نیز کاشته شود.

نتایج این مطالعه در مجله‌‌ی Nature Communications منتشر شده است.