پرندگان می‌توانند از درون تخم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند
جنین‌های از تخم خارج‌نشده‌ی پرندگان نه‌تنها آواهای هشداردهنده‌ی پرندگان بالغ را می‌شنوند؛ بلکه می‌توانند این اطلاعات را با خواهران و برادران درون تخم که در همان آشیانه قرار دارند، به‌اشتراک بگذارند و به دور از خطر در پوسته‌‌ی تخم باقی بمانند تا زمانی‌که خطر رفع شود، سر از تخم بیرون آورند. این یافته نشان می‌دهد چگونه پرندگان می‌توانند حتی قبل از تولد با محیط خود سازگار شوند؛ چراکه برخلاف پستانداران دارای جفت، فیزیولوژی آن‌ها تحت‌تأثیر تغییرات بدن مادر قرار نمی‌گیرد.
گروهی از پژوهشگران تخم‌های حاوی جوجه‌ی کاکایی لِنگ‌زرد (Larus michahellis) را درمعرض نشانه‌هایی قرار دادند که از وجود خطر فراوان شکار حکایت می‌کرد. جنین‌های درون تخم نه‌تنها این نشانه‌ها را به هم‌آشیانه‌ای‌های درمعرض این خطر منتقل کردند؛ بلکه وقتی سر از تخم بیرون آوردند، در مقایسه با گروه کنترل رفتار بسیار محتاطانه‌تری در پیش گرفتند. پژوهشگران در مقاله‌ی خود نوشتند:
این نتایج نشان می‌دهد جنین کاکایی‌ها می‌تواند اطلاعات مربوط به محیط را از خواهران و برادران خود دریافت کند. یافته‌های ما بر اهمیت اطلاعات به‌دست‌آمده از اجتماع طی دوره‌ی قبل از تولد به‌عنوان مکانیسم غیرژنتیکی تأکید می‌کند که موجب افزایش انعطاف‌پذیری در مراحل توسعه می‌شود.
این آزمایش بسیار جالب است. پژوهشگران تخم‌های کاکایی‌های وحشی را از کُلُنی ساکن در جزیره‌ی سالورا در اسپانیا جمع‌آوری کردند که بسیار زیاد درمعرض خطر شکار گوشت‌خواران کوچکی نظیر مینک‌ها قرار می‌گرفتند.
تخم‌ها در گروه‌های سه‌تایی (کلاچ) تقسیم‌بندی و در انکوباتور قرار و سپس، به یکی از دو گروه اختصاص داده شدند (گروه آزمایشی (رنگ زرد در تصویر بالا) یا گروه کنترل (رنگ آبی). از هر کلاچ، دو تخم چهاربار در روز از انکوباتور برداشته می‌شد (همیشه همان دو تخمی که با رنگ تیره‌تر نشان داده شده‌اند) و در جعبه‌ی عایق صوت قرار داده می‌شد که در آن صداهای هشدار شکار پرندگان بالغ پخش می‌شد. برای گروه کنترل، هیچ صدایی درون جعبه عایق صوت پخش نمی‌شد. آن‌ها دوباره به انکوباتور برگردانده می‌شدند و با تخم‌های دست‌نخورده‌ای که درون جعبه باقی مانده بودند، در تماس فیزیکی قرار می‌گرفتند.
پژوهشگران دریافتند تخم‌هایی که درمعرض صداهای هشدار قرار گرفته بودند، در مقایسه با تخم‌هایی که درون جعبه‌ی بی‌صدا قرار داده می‌شدند، لرزش‌های بیشتری داشتند. این همان جایی بود که موضوع جالب‌تر می‌شد. کلاچ‌های آزمایشی شامل تخم‌های طبیعی که درمعرض صداهای هشدار قرار نگرفته بودند، در مقایسه با گروه کنترل دیرتر از تخم درمی‌آمدند و وقتی هم که سر از تخم بیرون می‌آوردند، تمام سه جوجه‌ی آن کلاچ آزمایشی تغییرات توسعه‌ای مشابهی نشان می‌دادند. در مقایسه با جوجه‌های گروه کنترل، جوجه‌های گروه آزمایشی سروصدای کمتری ایجاد می‌کردند و حالت خمیدگی بیشتری داشتند؛ رفتاری که معمولا در پاسخ به هشدار، پرندگان بالغ از خود نشان می‌دهند.
تمام سه جوجه‌ی هر کلاچ آزمایشی (ازجمله جوجه طبیعی) خصوصیات فیزیولوژیکی داشتند که در گروه کنترل دیده نشد. آن‌ها سطوح بیشتری از هورمون استرس و نسخه‌های کمتری از DNA میتوکندریایی به‌ازای هر سلول و پاهای کوتاه‌تری داشتند. پژوهشگران می‌گویند این نشان‌دهنده‌ی نوعی بده‌بستان است. پرندگان بهتر می‌توانند دربرابر خطر پاسخ دهند؛ اما این توانایی در ازای کاهش ظرفیت سلول برای تولید انرژی و رشد حاصل می‌شود.
براساس نتایج تجزیه‌و‌تحلیل‌های آماری، این اختلاف‌های فیزیولوژیکی را نمی‌توان تنها به خود دوره‌ی انکوباسیون نسبت داد. ازآنجاکه تنها اختلاف موجود بین تیمارها، صداهای هشداردهنده بود و ازآنجاکه تنها تفاوت مشاهده‌شده در رفتار تخم‌ها میزان لرزش بود، به‌نظر می‌رسد جوجه‌های هچ‌نشده می‌توانند ازطریق لرزش وجود خطر را به هم‌آشیانه‌ای‌های خود اطلاع دهند. پژوهشگران در مقاله‌ی خود نوشتند:
نتایج ما به‌طور آشکار نشان می‌دهد جنین پرندگان اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی وجود خطر شکار به خواهران و برادران خود انتقال می‌دهد.
در مطالعات آینده، باید این موضوع بررسی شود که آیا استفاده از اطلاعات اجتماعی به‌وسیله‌ی جنین‌های در حال رشد می‌تواند موجب انعطاف‌پذیری‌های فنوتیپی سازشی درزمینه‌ی جنبه‌های دیگری مانند شرایط اجتماعی یا محیطی نامطلوب شود و اینکه آیا چنین پاسخ‌های برنامه‌ریزی‌شده‌ای می‌توانند در بین جنین‌های یک کلاچ متغیر باشد. آیا سازگاری طبیعت شگفت‌انگیز نیست؟
این پژوهش در مجله‌ی Nature Ecology & Evolution منتشر شده است.
نظرات