گیاهان آپارتمانی تأثیری بر پاکسازی هوای خانه ندارند

شاید پر کردن خانه با گل‌های طبیعی از شما فرد شادتر و مفیدتر بسازد اما لزوما هوای خانه را پاکسازی نمی‌کند؛ پاکسازی هوای خانه تنها در صورتی امکان‌پذیر است که تعداد زیادی گیاه در فضای داخلی خانه نگه‌داری کنید: چیزی حدود ۱۰ تا ۱۰۰۰ گیاه به ازای هر متر مربع از خانه که در عمل تقریبا غیرممکن و حتی خنده‌دار است.

براساس بررسی‌های جدید روی منابع پژوهشی طی ۳۰ سال، تأثیر گیاهان آپارتمانی بر هوای خانه (حتی در صورت وجود) بسیار اندک است. مؤلفان با استفاده از داده‌های چند بررسی مختلف در طول چندل سال به این نتیجه رسیدند که برای جریان یافتن هوا در فضای خانه‌ای به مساحت ۱۴۰ مترمربع، نیاز به ۶۸۰ گیاه آپارتمانی یا پنج گیاه به ازای هر متر مربع است. تأثیر این شرایط بر جریان هوا، مانند بازکردن هم‌زمان چند پنجره است.

قطعا پیشنهاد فوق، هوشمندانه نیست. حتی استفاده از یک گیاه به ازای هر متر مربع برای اغلب افراد ناکارآمد و غیرممکن است.

اگر برای بهبود کیفیت هوا در خانه به‌دنبال راهی غیر از بازکردن پنجره‌ها، درها یا سیستم‌های کنترل هوای متداول هستید، به ازای هر متر مربع دقیقا به صد گیاه نیاز دارید. البته هیچ‌کس فضا یا زمان کافی برای اختصاص دادن به چنین فضای سبزی را نخواهد داشت. مایکل وارینگ، مهندس محیط زیست از دانشگاه دکستر می‌گوید:

گاهی اوقات، برداشت نادرستی از گیاهان آپارتمانی وجود دارد. گیاهان، فوق‌العاده هستند اما سرعت آن‌ها برای پاکسازی هوای داخلی به اندازه‌ای نیست که بتوانند روی کیفیت هوای محیط کار یا خانه تأثیری بگذارند.

برداشت نادرست از تأثیر گیاهان آپارتمانی از سال ۱۹۸۹ آغاز شد، یعنی زمانی‌که ناسا آزمایش‌های خود برای تصفیه‌ی مواد شیمیایی سرطان‌زا در ایستگاه‌های فضایی را شروع کرد. ناسا برای آزمایش خود گیاهی را در محفظه‌ای بسته کوچک‌تر از یک متر مکعب قرار دارد. اگرچه نتایج چشمگیر بودند، آزمایش محدود به نمونه‌ای کوچک بود: گیاه در طول یک روز، ۷۰ درصد از آلاینده‌های سمی هوا را پاک کرده بود.

مؤلفان فرضیه‌ی خود را با بررسی ۱۹۶ نتیجه‌ی تجربی و تفسیر آن‌ها به نسبت انتقال هوای پاک (CADR) اثبات کردند. آن‌ها براساس این معیار، سرعت پاکسازی ترکیب‌های زیستی فرار (VOC-ها) توسط گیاهان را ارزیابی کردند و سرعت پاکسازی هوا توسط گیاهان را بسیار آهسته و حتی غیرمعنادار ارزیابی کردند. وارینگ می‌گوید:

CADR معیار استانداردی است که برای بررسی علمی آثار پالاینده‌های هوا روی محیط‌های داخلی به کار می‌رود؛ اما بسیاری از پژوهشگرها این آزمایش را از دیدگاه مهندسی محیطی انجام نداده‌اند و رابطه‌ی نرخ تبادل هوای ساختمان با گیاهان و تأثیر آن بر کیفیت هوای داخل ساختمان را به‌خوبی درک نکرده‌اند.

با اینکه تعداد کمی از پژوهش‌ها به ارزیابی محیط داخلی واقعی اختصاص یافته‌اند، وارینگ و کامینگ معتقدند، تجهیزات به‌کاررفته در آزمایش‌های قبلی در معرض بی‌دقتی زیادی قرار داشتند و از تراکم بالا و غیرواقعی آلاینده‌های سمی استفاده کردند. علاوه بر این، هیچ‌کدام از آن‌ها نرخ تبادل هوای داخلی را اندازه‌گیری نکرده‌اند. مؤلفان می‌نویسند: «از پژوهش‌های گذشته، تنها دو پژوهش به‌طور واضح تأثیر گیاهان آپارتمانی بر بهبود کیفیت هوای داخلی را تکذیب کرده‌اند.»

دو دانشمند ساختمان و هوای داخلی، مؤلف پژوهش‌های یادشده بودند. بررسی آن‌ها در سال ۲۰۰۹ هم مشابه بررسی‌های کنونی دراین‌زمینه است. این دو مؤلف می‌نویسند:

اگرچه عملکرد تهویه در سراسر جهان بهتر از فرآیندهای پاکسازی VOC است، در هیچ‌کدام از بررسی‌ها اشاره‌ای به تهویه نشده است. بدون اندازه‌گیری نسبت تهویه، امکان دستیابی به نتایج منطقی وجود ندارد. تغییرپذیری نسبت تهویه در اغلب ساختمان‌ها چشمگیر است.

کامینگ و وارینگ درست ده سال پس از پژوهش فوق، با نتایج آن موافق هستند. آن‌ها براساس فرضیه‌های CADR به این نتیجه رسیدند، در ساختمانی با جریان هوای کم، قرار دادن یک گیاه گلدانی به ازای هر متر مربع می‌تواند بازدهی را تا ۲۰ درصد افزایش دهد؛ اما در صورتی که این نرخ تبادل هوا حتی اندکی تغییر کند، میزان بهبود هوا کاهش می‌یابد.

براساس این پژوهش، یافته‌های علمی می‌توانند به‌مرور زمان گمراه‌کننده باشند؛ اما از طرفی ثابت می‌کند، علم با ارزیابی مجدد و زیرسؤال‌بردن یافته‌ها به حقیقت اصلی و اتفاق‌های پیرامون انسان پی می‌برد.