تغییرات اقلیمی می‌توانند عامل ذوب برگشت‌ناپذیر جنوبگان باشند

بیش از نیمی از آب شیرین جهان در صفحات یخی پهناور قطب جنوب قرار دارد، اما تصمیم‌های غلط انسان در طول قرن آینده می‌تواند منجر به ذوب جبران‌ناپذیر جنوبگان و ورود آب‌های شیرین به دریا شود. بر اساس پژوهشی جدید، اگر گرمایش جهانی بدون کنترل ادامه پیدا کند،  جنوبگان به‌زودی وارد نقطه‌ی بی‌بازگشت خواهد شد و این قاره برای اولین‌بار در ۳۰ میلیون سال گذشته به منطقه‌ای خشک و بدون یخ تبدیل خواهد شد. به گفته آندرس لورمن، پژوهشگر مؤسسه‌ی پژوهش‌های تأثیر اقلیمی پستدام (PIK) آلمان:

جنوبگان میراثی است که از ۳۴ میلیون سال پیش برایمان باقی مانده است. طبق شبیه‌سازی‌های جدید در صورتی که دمای زمین به وضعیت پیش صنعتی نرسد، یخ‌های جنوبگان به شکلی جبران‌ناپذیر ذوب خواهند شد و به بیان کلی جنوبگان کنونی را از دست خواهیم داد.

پژوهشگران PIK  از شبیه‌سازی‌های کامپیوتری برای مدل‌سازی ظاهر جنوبگان در فاصله‌ی هزار سال آینده استفاده کردند. آن‌ها در این ارزیابی، معیارهایی مثل افزایش سطح میانگین دمای جهان در واکنش به نشر گازهای گلخانه‌ای را لحاظ کردند.

طبق یافته‌ها، در صورتی که میانگین دمای جهان برای هر دوره‌ی پایدار، به ۴ درجه‌ بالای سطح پیش صنعتی برسد، بخش زیادی از یخ‌های غرب جنوبگان فرو می‌ریزند و سطح دریاها به اندازه‌ی ۶.۵ متر بالا می‌آید. این مقدار می‌تواند شهرهای ساحلی مثل نیویورک، توکیو و لندن را ویران کند. این سناریو می‌تواند تنها در طول چند دهه به واقعیت تبدیل شود.  به نقل از هیئت میان دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل (IPCC)، در صورتی که نشر گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۱۰۰ به همین منوال ادامه پیدا کند،  افزایش دمای ۵ درجه‌ی سانتی‌گرادی به‌عنوان بدترین سناریو رقم خواهد خورد.

طبق پژوهش جدید وضعیت می‌تواند بسیار بدتر هم بشود. اگر دمای جهانی  برای هر دوره‌ی پایدار از هزاره‌ی پیش رو، به ۶ الی ۹ درجه‌ی سانتی‌گراد بالای سطح پیش صنعتی برسد، بیش از ۷۰ درصد از یخ‌های جنوبگان به شکلی جبران‌ناپذیر از بین خواهند رفت. در صورتی که دما به بیش از ۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد بالاتر از سطح پیش صنعتی برسد، قاره‌ی جنوبگان کل یخ‌های خود را از دست خواهد داد و سطح دریاها ۵۸ متر افزایش خواهد یافت.

 به‌گفته‌یآندرو شفرد، اقلیم شناس دانشگاه لیدز بریتانیا، ذوب انبوه یخ‌ها حداقل در زمان حیات ما رخ نخواهد داد و این فرایند ۱۵۰ هزار سال به طول خواهد انجامید. بااین‌حال، مؤلفان پژوهش هشدار دادند، ناکامی انسان در کاهش گازهای گلخانه‌ای در قرن جاری می‌تواند جنوبگان را در شرایط غیرقابل بازگشتی قرار دهد.  سقوط سریع دیواره‌های یخی جنوبگان، یکی از مکانیزم‌های خطرناک این فرایند است. با ورود جریان‌های گرم اقیانوس به زیر این تاق‌های یخی، کل دیواره‌ ناپایدار می‌شود و توده‌های بزرگی از آن به داخل اقیانوس سقوط می‌کنند. بسیاری از تاق‌های یخی غرب جنوبگان به سرعت در حال ذوب شدن هستند به‌طوری‌که دقیقا ۲۵ درصد از یخ این منطقه در آستانه‌ی فروپاشی است.

با اینکه نشر گازهای گلخانه‌ای در سال جاری به دلیل سیاست‌های قرنطینه تا حدی زیادی کاهش یافت، به گزارش سازمان ملل در ماه سپتامبر، جهان  هنوز در مسیر برآورده ساختن اهداف توافق پاریس قرار ندارد. طبق این گزارش، به احتمال ۲۰ درصد، دمای میانگین سالانه‌ی جهانی تا سال ۲۰۲۴ به بیش از ۱.۵ درجه‌ی سانتی‌گراد خواهد رسید.