ارتفاع جدید اورست تقریبا یک متر بیشتر از محاسبات قبلی است

طبق محاسبات مشترک نپال و چین، ارتفاع کوه اورست، مرتفع‌ترین قله‌ی جهان درمقایسه‌با محاسبه‌ی قبلی ۰/۸۶ متر افزایش یافته و به ۸،۸۴۸/۸۶ متر رسیده است. اندازه‌گیری رسمی قبلی چین ۸،۸۴۴/۴۳ متر بود که ارتفاع این کوه را چهار متر کمتر از محاسبات نپالی ارزیابی کرده بود. اورست در مرز بین چین و نپال قرار دارد و کوه‌نوردان معمولا از دو طرف به‌سمت قله بالا می‌روند. مقام‌های رسمی وزارت خارجه‌ی نپال و بخش نقشه‌برداری می‌گویند نقشه‌برداران هر دو کشور با ارتفاع جدید موافق هستند. توافق بر سر اعلام مشترک اندازه‌گیری جدید مرتفع‌ترین نقطه‌ی زمین در بازدید رئیس‌جمهور چین از کاتماندو، پایتخت نپال، در سال گذشته انجام گرفت.

به‌گفته‌ی مقام‌های چینی، ارتفاع اورست باید بر‌اساس ارتفاع سنگیِ آن محاسبه شود؛ درحالی‌که مقام‌های نپالی معتقدند پوشش برفی هم بخشی از ارتفاع است. نقشه‌بردارهای چینی پس از اندازه‌گیری ارتفاع کوه در سال ۲۰۰۵، به محاسبات ادامه دادند. در سال ۲۰۱۲، چین مقام‌های نپالی را زیرفشار قرار داد تا ارتفاع چینی را بپذیرند؛ در‌نتیجه به اندازه‌گیری جامع و جدیدی نیاز داشتند. ارتفاع ۸،۸۴۸ متری نپال برای کوه اورست، براساس نقشه‌ی هندی در سال ۱۹۵۴ به‌دست آمد؛ اما حالا این کشور اولین‌بار اندازه‌گیری خود از قله را انجام داده است. چهار نقشه‌بردار نپالی به‌مدت دو سال برای این مأموریت آموزش دیدند. دامادو داکال، سخن‌گوی بخش نقشه‌برداری نپال، دراین‌باره می‌گوید:

قبل از این مأموریت، اندازه‌گیری مستقلی نداشتیم. حالا تیمی متخصص و جوان داریم که به قله‌ی اورست رفتند و اندازه‌گیری را انجام دادند.

خیملال گواتام، نقشه‌بردار ارشد نپالی، سال گذشته حین نصب تجهیزات اندازه‌گیری ارتفاع روی قله، انگشت پای خود را بر‌اثر سرمازدگی از دست داد. گاوتام می‌افزاید:

اندازه‌گیری بلندترین قله‌ی جهان برای فاتحان دستاورد بزرگی است و ما تازه در آغاز راه هستیم. برخلاف دیگر نقشه‌برداران اورست، ما ساعت سه بامداد را برای حداقل‌سازی خطاهای نورخورشید در طول روز انتخاب کردیم.

برخی زمین‌شناسان نشان دادند زلزله‌ی بزرگ سال ۲۰۱۵ بر ارتفاع کوه اورست تأثیر گذاشته است. زلزله‌ای با دامنه‌ی ۷/۸ ریشتر، باعث کشته‌‌شدن نزدیک به ۹،۰۰۰ نفر در نپال و سقوط توده‌ی بهمنی شد که بخش‌هایی از کمپ‌های کوهستانی را مدفون کرد و به کشته‌شدن ۱۸ کوه‌نورد منجر شد. به‌عقیده‌ی برخی از زمین‌شناسان، ممکن است این زلزله باعث کاهش پوشش برفی اورست شده باشد. دانشمندان متوجه شدند ارتفاع برخی از دیگر قله‌های هیمالیا، از‌جمله لانگ‌تانگ هیمال در قسمت شمال کاتماندو و نزدیک به نقطه‌ی زمین‌لرزه، پس از زلزله تقریبا یک متر کاهش یافتند.

برخی دیگر معتقدند کوه اورست ممکن است مانند دیگر قله‌های هیمالیا به‌مرور‌زمان و به‌دلیل حرکت صفحات تکتونیکی رشد کرده باشد؛ اما به‌‌باور کارشناسان، زلزله‌های بزرگ می‌توانند این فرایند را معکوس کنند. داکال می‌گوید: «زلزله‌ی سال ۲۰۱۵، یکی از نگرانی‌ها و دلایل اصلی برای اندازه‌گیری مجدد اورست بود.»

ارتفاع کوهستان‌ها معمولا براساس سطح دریا به‌عنوان سطح پایه محاسبه می‌شود؛ بنابراین، بیشتر اندازه‌گیری نقطه‌ی پایه اهمیت دارد تا قله. نپال خلیج بنگال را به‌عنوان سطح دریا در نظر گرفت؛ اما هند قبلا از نقطه‌ای نزدیک به اورست در مرز هند و نپال اندازه‌گیری را انجام داده بود. نقشه‌برداران نپالی از این نقطه شبکه‌ای از ایستگاه‌های خط دید را درست کردند که تا ۲۵۰ کیلومتر نزدیک اورست کشیده می‌شود و زنجیره‌ای از نقاط اندازه‌گیری‌شدنی را تشکیل دادند که با یکدیگر جمع بسته می‌شوند.

نقشه‌برداران چینی هم از دریای زرد در استان شرقی شاندونگ به‌عنوان سطح دریای پایه برای اندازه‌گیری استفاده کردند. نقشه‌برداران در هر دو طرف از فرمول‌های مثلثاتی برای محاسبه‌ی ارتفاع قله استفاده کردند. بر‌اساس این فرمول‌ها، ارتفاع مثلث ازطریق ضرب پایه و زاویه‌های آن به‌دست می‌آید.

برای افزایش دقت کار، باید شخصی بالای قله باشد. نقشه‌برداران نپالی سال گذشته به قله صعود کردند؛ درحالی‌که نقشه‌برداران چینی ماه می به اورست صعود کردند. آن‌ها تنها تیمی بودند که در سال ۲۰۲۰ به اورست صعود کردند؛ زیرا کشور نپال به‌دلیل شیوع ویروس کرونا راه‌های صعود به اورست را بسته و چین هم ورود مسافران خارجی را ممنوع کرده بود.

مقام‌های نپالی از ۱۲ قله‌ی پایین‌تر از اورست برای محاسبات مثلثاتی خود و دستیابی به نتیجه‌ای دقیق استفاده کردند. براساس گزارش رسانه‌های چینی، نقشه‌برداران چینی هم از همین روش استفاده کردند. جیانگ تائو، پژوهشگر آکادمی چینی نقشه‌برداری، دراین‌باره می‌گوید:

پس از قراردادن راهنما روی قله، نقشه‌برداران در ایستگاه‌های اطراف قله فاصله را از شش نقطه تا نقطه‌ی راهنما اندازه‌گیری کردند؛ در‌نتیجه حداقل شش مثلث برای اندازه‌گیری ارتفاع کوه محاسبه شدند.

با استفاده از سیستم ماهواره‌ای، عمق برف و آب‌و‌هوا و سرعت آب اندازه‌گیری می‌شوند. این داده‌ها به نظارت بر یخچال‌ها و محافظت از زیست‌بوم کمک می‌کنند. 

نقشه‌برداران نپالی از سیستم GPS برای محاسبات خود استفاده کردند. داکال افزود: «ما داده‌ها را با استفاده از روش بین‌المللی پذیرفته‌شده برای اندازه‌گیری کوه اورست پردازش کردیم.»