چند سال پیش، پژوهشگران در اوشوآیا، جنوبیترین شهر آرژانتین، گردشگران زمستانی غیرمنتظرهای دیدند. جزیرهی مارتیلو، تکهای خشکی در کانال بیگل، بهدلیل کلنیهای خوشمنظر پنگوئنهای ماژلان و جنتو اغلب قایقهای گردشگری را به خود جذب میکند؛ اما ممکن است حین بازدید آنقدر خوشاقبال باشید که شاهپنگوئنی را ببینید که با قامتی بلندتر از پنگوئنهای جنتو و با اندازهای تقریبا دوبرابر پنگوئنها ماژلان از روی ساحل پوشیده از سنگریزه به کانال خیره شده است.
بهگزارش وایرد، تصاویر انگشتشماری از شاهپنگوئنها با دوربینهای تلهای مستقر در جزیره گرفته شده است که اغلب در زمینهای آشیانهسازی پنگوئنهای جنتو پرسه میزنند. شاهپنگوئنها در مناطق دیگر پاتاگونیا دیده میشوند؛ اما قبلا در این جزیره مشاهده نشده بودند. اینکه آنها چگونه به آنجا رسیدهاند یا از کجا آمدهاند یا تعدادشان چقدر است، هنوز معما است. سامی دودینو، پنگوئنشناس مؤسسهی علمی CADIC آرژانتین میگوید: «هیچ چیزی دربارهی شاهپنگوئنهای جزیرهی مارتیلو نمیدانیم.»
اوشوآیا درست در انتهای جنوبی آرژانتین قرار گرفته و به «پایان جهان» معروف است. اگر حدود هزار کیلومتر بهسمت جنوب سفر کنید، به جنوبگان میرسید. جزیرهی مارتیلو از دههی ۱۹۷۰ سکونتگاه پنگوئنهای ماژلان است. این پرندگان کوچک به این دلیل غیرعادی هستند که برای ساخت آشیانه گودالهایی حفر میکنند. این جزیره در دههی ۱۹۹۰ پذیرای پنگوئنهای جنتو شد که گونهی بزرگتری از پنگوئنها هستند که برای ساخت آشیانه روی زمین سنگ جمع میکنند.
شاهپنگوئنها بیشتر شبیه چیزی هستند که احتمالا هنگام تصور پنگوئن به ذهن شما میآید. این پنگوئنها ازنظر اندازه دومین گونه بعد از پنگوئنهای امپراتور هستند. مشخصهی اصلی شاهپنگوئنها گونههای نارنجی و پرهای زردنارنجی در بالای سینه است. شاهپنگوئنهای بالغ قامت بلندی دارند؛ اما جوجهها حالت گوشتالو و پرزهای قهوهای رنگی دارند.
هنوز مشخص نیست که این شاهپنگوئنها بهطورتصادفی یا طبق برنامه به جزیرهی مارتیلو رسیدهاند. اندره ریاری، پژوهشگر CADIC میگوید: «احتمالا تصادفی نیست. آنها بهدنبال غذا در اطراف اقیانوس سرگردان بودند. وقتی زمان پرریزی میرسد، شاهپنگوئنها قبل از برگشت به اقیانوس روانه ساحل میشوند.»
شاهپنگوئنها معمولا در این موقع به کلنی اصلی خود بازمیگردند؛ اما در این مورد، آنها ممکن است اطراف را نگاه کرده باشند و گونههای دیگر پنگوئن را روی جزیره مارتیلو دیده و برای پرریزی در آنجا فرود آمده باشند. ریاری میگوید: «شاهپنگوئنها پرندگانی هستند که بهدنبال غذا فواصل زیادی را سفر میکنند؛ بنابراین، گسترهی خود را گسترش میدهند.»
پژوهشگران براساس آزمایشهای ژنتیکی میدانند که کلنی جنتو در جزیرهی مارتیلو از پرندگانی نشئت گرفته است که از جزایر فالکلند آمدهاند و اکنون حدود ۳۰ جفت در آنجا وجود دارد. همین موضوع میتواند دربارهی شاهپنگوئنها نیز درست باشد یا شاید آنها از خلیج اینوتیل آمده باشند که چند صد کیلومتر بهسمت شمال شیلی واقع شده یا جزیرهی استاتن بهسمت شرق یا جزیرهی جورجیای جنوبی در جنوب اقیانوس اطلس که کلنی بزرگی از شاهپنگوئنها دارد.
پژوهشگران بر این باورند وقتی شاهپنگوئنها اولینبار در جزیرهی مارتیلو مشاهده شدند، احتمالا سن زیادی نداشتند؛ چراکه ظاهرا تلاشی برای تولیدمثل نمیکردند. بااینحال در چند سال گذشته، یک جفت موفق به تخمگذاری شد. سال گذشته، اولینبار جوجهای متولد شد؛ اما متاسفانه این هیجان زیاد طول نکشید و جوجه چند هفته بعد مُرد. دودینو میگوید: «شاید دلیل آن بود که تابستان داغی در اوشوآیا داشتیم.»
ریاری میگوید احتمالا درهرصورت با آمدن زمستان جوجه میمرد؛ زیرا والدین او بیتجربه بودند و گروه کوچکی داشتند. جوجههای شاهپنگوئنها معمولا در زمستان هنگامیکه والدینشان بهدنبال غذا میروند، برای گرمماندن دورهم جمع میشوند؛ اما در اینجا فقط یک جوجه وجود داشت و چنین کاری عملی نبود. او میگوید: «آنها در حال تلاش برای ایجاد کلنی جدیدی هستند؛ اما این کار برای این تعداد کم دشوار است.»
پیشبینی این موضوع دشوار است که برای شاهپنگوئنهای جزیره یمارتیلو چه اتفاقی خواهد افتاد. پژوهشگران نمیخواهند کاری کنند برای تعداد کم شاهپنگوئن حاضر در آنجا مزاحمتی ایجاد شود؛ بنابراین، فقط به مطالعهی فیلمهای حاصل از دوربینهای تلهای اکتفا میکنند. باوجوداین، این فیلمها نشان نمیدهد سن پنگوئنها چقدر است و جنس آنها چیست و تعدادشان چقدر است؛ زیرا نمیتوان گفت پنگوئنی که میبینیم، همان پنگوئن قبلی است یا پنگوئنی دیگر.
در همین حین کارهای بیشتری روی جمعیتهای جنتو و ماژلان در حال انجام است. ریاری و دودینو بررسیهایی انجام دادهاند که تعداد پنگوئنهای موجود در کلنی را بشمارند. آنها نمونههای خون و پر را جمعآوری میکنند که به آنها اطلاعاتی دربارهی رژیم غذایی پنگوئنها میدهد و روی برخی از آنها فرستندههای GPS قرار دادهاند تا ببینند در کجا به صید ماهی مشغول میشوند.
مقالهای که ریاری یکی از نویسندگانش بود، نشان میداد پنگوئنهای جنتو و ماژلان جزیرهی مارتیلو در مناطق مختلف بهدنبال غذا میگردند و جنتوها صید ماهی در آبهای باز را ترجیح میدهند و ماژلانها در منطقهی وسیعتری سفر میکنند و بهدنبال ماهی خمسی و شاهمیگو و کریل نزدیک کف دریا میروند که بهگفتهی وی، میتواند نشانهای باشد که این گونههای پنگوئن که ازنظر رفتار کاملا سازشپذیر هستند، برای پرهیز از رقابت منطقه را تقسیم میکنند.
مطالعهی پنگوئنها در جزیرهی مارتیلو در سال گذشته دشوار بوده است. پژوهشگران بهعلت دنیاگیری کووید ۱۹ نمیتوانستند از آنجا بازدید کنند و فقط یک بار برای تعویض باتریها و کارتهای حافظهی دوربینهای تلهای سفر کردند.
مطالعهی پنگوئنها در جزیرهی مارتیلو و مناطق دیگر میتواند چیزی بیشتر از این پرندگان دریایی خاص به ما بگوید. ریاری میگوید: «بهطورکلی، پنگوئنها دیدهبانان محیط دریایی هستند. با مطالعهی پنگوئنها میتوانم محیط دریایی را برای حفاظت بهتر نهفقط این گونه، بلکه برای کل زیستگاه درک کنم.» مشاهدهی اینکه چگونه پنگوئنها رفتارشان را با شرایط وفق میدهند، برخی از پیامدهای بحران اقلیمی و دیگر مشکلات زیستمحیطی را میتواند آشکار کند. با مطالعهی پنگوئنها میتوانید هشدار زودهنگامی از اتفاقی داشته باشید که در اقیانوس درحال رخدادن است.