چگونه استخراج بیت کوین در مقیاس عظیم، به ایجاد نوآوری در انرژی پاک منتهی می‌شود؟

آمار نشان می‌دهند میزان مصرف انرژی ناشی از استخراج بیت کوین (Bitcoin) بسیار زیاد است و مردم کم‌کم‌ در حال متوجه شدن این موضوع هستند. طی سال‌های اخیر مصرف انرژی ماینینگ بیت کوین به‌شکلی محسوس بیشتر شد و در زمانی سریع از مجموع مصرف انرژی کشورهای کوچک عبور کرد. بسیاری از تحلیلگران می‌گویند

ردپای کربن ناشی از استخراج بیت کوین تهدیدی برای تغییرات اقلیمی محسوب می‌شود. براساس مقاله‌ی  Bitcoin Magazine، نمی‌توان همیشه به این موضوع به‌عنوان تهدید نگاه کرد؛ بلکه افزایش مصرف انرژی ممکن است درنهایت باعث حفظ سیاره‌ی زمین شود. 

در روزهای نخست استخراج بیت کوین، می‌توانستید با یک دستگاه لپ تاپ در خانه‌ی خودتان مشغول استخراج این رمزارز شوید. یعنی تنها کاری که ملزم‌به انجام دادنش بودید، سرهم کردن قطعات ریگ (Rig) و راه‌اندازی آن بود. انجام این کار باعث می‌شود لپ تاپ داغ شود و قبض برق شما بیشتر از حالت عادی باشد؛ بااین‌حال انجام این کار در روزهای آغازین، با سود همراه می‌شد. در آن زمان‌ها ماینرها چندان زیاد نبودند و با یکدیگر رقابت می‌کردند؛ به‌علاوه برخی سازمان‌ها در آن زمان بیت کوین استخراج می‌کردند که البته سازمان‌هایی با امکانات بسیار کم بودند. 

دیتاسنترهای بزرگِ مجهز به هزاران ریگ در دنیای امروز به‌عنوان قوی‌ترین ماینرهای فضای رقابتی استخراج بیت کوین شناخته می‌شوند و نمی‌توان به‌سادگی با آن‌ها رقابت کرد. کسانی که پرقدرت‌ترین قطعات سخت‌افزاری را دارند، به پربازده‌ترین نرم‌افزار دسترسی دارند، عملیات‌های مختلف را به‌بهترین شکل ممکن انجام می‌دهند و کم‌ترین پول برق را به‌صورت ماهانه پرداخت می‌کنند، درنهایت برنده‌ی رقابت هستند. 

این موضوع نشان می‌دهد امروزه افراد و سازمان‌های بسیار زیادی با قطعات سخت‌افزاری به‌روز و ریگ‌های قدرتمند مشغول استخراج بیت کوین هستند و این سطح عظیم از رایانش، انرژی بسیار زیادی تولید می‌کند. برآوردها نشان می‌دهند استخراج بیت کوین به‌صورت سالانه به تولید ۷۷ تراوات‌ساعت انرژی منتهی می‌شود که قابل‌قیاس با میزان مصرف انرژی کشور شیلی است.

تولید این حجم عظیم انرژی که برای حفظ رقابتی‌بودن به آن نیاز است، بدین معنی است که عملیات‌های مربوط به استخراج رمزارز باید هزینه‌های کم انرژی را در اولویت اول قرار دهند. از آن‌جایی که استخراج رمزارز وابسته‌به مکان خاصی نیست، تعداد بسیار زیادی از سازمان‌ها به‌دنبال مناطقی می‌گردند تا بتوانند در آن‌ها دیتاسنترهایی ویژه احداث کنند؛ این دیتاسنترها باید منابع انرژی ارزان‌قیمت و بسیار تجدیدپذیر ارائه دهند. در حال حاضر منابع تجدیدپذیر انرژی نظیر آب و باد نه‌تنها پاک‌ترین بلکه کم‌هزینه‌ترین منابع برای انجام فعالیت‌های ماینینگ محسوب می‌شوند.

تاکنون، گرما صرفا محصولی جانبی بود که باید آن را خنک و پراکنده کرد. بااین‌حال ماینرهای بیت کوین اکنون سؤالی مشترک دارند: چه می‌شود اگر بتوان آن گرمای اضافی شدید را برای انجام کاری خوب صرف کرد‌؟‌ چگونه می‌توان گرمای ایجادشده بر اثر استخراج بیت کوین را بازیافت کرد یا مجددا مورداستفاده قرار داد تا انرژی تجدیدپذیر و پاکی ارائه شود؟ برای مثال آیا دیتاسنترها می‌توانند باعث گرم شدن خانه‌ها یا گلخانه‌ها شوند یا در نقش جایگزینی برای منبع گرمای برخی صنایع ظاهر شوند؟ در مناطق سردسیر که گرما کم است چطور؟

به‌تازگی همکاری تجاری جدیدی در بخش شمالی سوئد انجام گرفته است که به‌دنبال پاسخی برای سؤالات مطرح‌شده در پاراگراف بالا می‌گردد. آژانس بازرگانی بودن (Boden Business Agency) برای تجدیدپذیرتر کردن منطقه‌ی شمالی سوئد به‌دنبال امضای قرارداد تجاری با صنایع پرمصرف انرژی است تا در بین آن‌ها هم‌افزایی (سینرژی) ایجاد شود. به‌علاوه شرکت Genesis Mining پیش‌قدم شده است تا قدرت رایانشی موردنیاز برای انجام این کار را ارائه دهد. این همکاری تجاری شامل مؤسسه‌های پژوهشی سوئد (RISE) و دانشگاه فناوری لولئو نیز می‌شود.

کشورهای متعلق‌به شمال اروپا به‌محلی برای انجام عملیات‌های استخراج رمزارز تبدیل شده‌اند، زیرا در این کشورها منابع انرژی تجدیدپذیر و ارزان‌قیمت در دسترس هستند. بااین‌حال اکنون فرصتی برای عملیا‌ت‌های استخراج رمزارز فراهم شده است تا حق خود را در قالب ارائه‌ی گرمای اضافی به گلخانه‌ها به‌منظور پرورش مواد غذایی، ادا کنند. انجام این کار درنهایت باعث می‌شود اقتصاد محلی سازنده‌تر و پایدارتر شود.

شرکت Genesis Mining گفته است کانتینرهایی ویژه برای دیتاسنترهای ۶۰۰ کیلوواتی که دارای سیستم خنک‌کننده ازطریق هوا هستند ارائه می‌دهد. طراحی ویژه‌ی این کانتینرها باعث می‌شود بتوان گرمای ناشی از استخراج رمزارز را ازطریق مجرایی ویژه، به گلخانه‌ای ۳۰۰ مترمربعی انتقال داد. گرمای موردبحث می‌تواند دمای فضای داخل گلخانه را در طول سال روی ۲۵ درجه‌ی سانتی‌گراد نگه دارد؛ آن هم در منطقه‌ای که دمای هوا ممکن است به ۳۰- درجه‌ی سانتی‌گراد کاهش یابد.

پروژه‌ی موردبحث قرار است روی پرورش میوه و سبزیجات تمرکز کند، اما گرمای ناشی از دیتاسنتر را می‌توان برای کارهای دیگری نظیر پرورش ماهی و حشرات و جلبک‌ها و البته ارائه‌ی گرما برای خشک کردن میوه‌ها و سبزیجات نیز اختصاص داد. استفاده از این رویکرد باعث می‌شود اقتصاد محلی شانس بیشتری برای افزایش تولیدات داشته باشد. این کار نه‌تنها تولیدکنندگان محلی را پایدارتر می‌کند، بلکه میزان وابستگی به واردات را نیز کاهش می‌دهد؛ تمامی این اهداف در شرایطی دست‌یافتنی می‌شوند که معیارهای منطقه‌ای وضع‌شده برای بهره‌وری انرژی نیز رعایت می‌شوند.

آن‌طور که گزارش‌ها می‌گویند، این همکاری‌های تجاری به غیرمتمرکزسازی کمک می‌کنند؛ چشم‌انداز ویژه‌ای که عملیات‌های استخراج رمزارز ارزش زیادی برای آن قائل هستند. با در دسترس قرار دادن انرژی تجدیدپذیر به‌‌فرم گرمای دیتاسنترها، عملا کاربردی برای غیرمتمرکزسازی تولید انرژی ارائه می‌شود.

هرچه این نوع پروژه‌ها بیشتر شوند، عملیات‌های استخراج رمزارز بیشتر و بیشتر حق خود را به جوامع ادا می‌کنند. ممکن است پروژه‌ی فعلی که صرفا گلخانه‌ای نسبتا کوچک را شامل می‌شود اتفاق مهمی به‌نظر نیاید؛‌ اما همین موضوع درحال پی‌ریزی پروژه‌های بزرگ‌تری از این دست است.

آیا عملیات‌های استخراج بیت کوین درنهایت می‌توانند به گرم کردن روستاها و حمایت از صنایع غذایی و حتی تأمین انرژی شهرها کمک کنند؟ احتمالا.