تغییرات اقلیمی چگونه سیاره‌ زمین را نابود می‌کنند؟

سیل‌ها، آتش‌سوزی‌ها، بالاآمدن سطح دریاها و بسیاری از رویدادهای آب‌و‌هوایی از نمونه‌های واضح بحران اقلیمی هستند؛ اما آثار غیرمنتظره‌ی دیگری هم رخ می‌دهند که بسیار عجیب‌تر و گیج‌کننده‌تر هستند. رویدادهای عجیب آب‌و‌هوایی درباره‌ی تغییرات پیوسته‌ی اقلیمی به ما هشدار می‌دهند. انسان به‌دلیل رشد اقتصادی خود گازهای گلخانه‌ای را در جوّ زمین آزاد می‌کند و به‌نظر می‌رسد هیچ‌چیز از دخالت او ایمن نیست.

علاوه‌بر‌این براساس بررسی‌ها، تمام نقاط دنیا به یکدیگر ربط دارند. برای مثال، پوشش یخی قطبی عامل حرکت مشخص صفحات تکتونیکی هستند. در‌صورت ذوب‌شدن این یخ‌ها، تغییرات عمده‌ای رخ خواهند داد. آب‌های زیرزمینی عامل حفظ قطب‌ها هستند و درصورت استفاده‌ی بیش‌از‌حد از آن‌ها به‌دلیل خشک‌سالی، اتفاقات بدی رخ خواهد داد. در‌ادامه، به برخی از عجیب‌ترین تغییرات اقلیمی و دلیل آن‌ها اشاره می‌کنیم.

پدیده‌ای به نام درخشش زمین وجود دارد که ناشی از انعکاس نورخورشید از زمین به فضا است. این پدیده را می‌توان زمانی که ماه بین حالت نو و کامل قرار دارد، با بررسی بخش‌های تیره و روشن ماه اندازه‌گیری کرد. براساس پژوهشی که در ماه آگوست درباره‌ی دو دهه‌ از اندازه‌گیری‌های درخشش زمین منتشر شد، نتایج شگفت‌انگیزی به‌دست آمدند: زمین در حال از‌دست‌دادن درخشش سالم خود است.

تاریک‌شدن زمین به‌دلیل ازبین‌رفتن ابرهای اقیانوس آرام رخ می‌دهد که خاصیت بازتابی‌تری درمقایسه‌با آب‌های آزاد دارند. پژوهشگرها براساس تغییرات اقلیمی طبیعی موسوم به نوسان ده‌ساله‌ی اقیانوس آرام یا تغییرات اقلیمی به علت این پدیده پی بردند. سیاره‌ی کمتر بازتابی به‌معنی جذب گرمای خورشیدی بیشتر در سطح زمین است و افزایش گازهای گلخانه‌ای در جوّ زمین باعث حبس‌شدن این گرما می‌شود که اصلا علامت خوبی نیست.

زمین تاریک‌تر و البته لرزان‌تر می‌شود. پژوهش‌های مختلف به مستندسازی اثر «رانش قطبی» پرداخته‌اند. پژوهشگرها با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای مأموریت GRACE ناسا شاهد گذار در قطب‌های چرخشی زمین بودند. این گذار از سال ۲۰۰۰ هفده برابر سریع‌تر از حرکت قطب‌های چرخشی در ۱۹۸۱ است.

دلیل این جابه‌جایی ناپدید‌شدن پوشش‌های یخی گرینلند و قطب جنوب با سرعتی باورنکردنی است. از‌بین‌رفتن آب‌های زیرزمینی هم بر این تغییرات نقش دارند؛ در‌نتیجه حالا به نگرانی‌هایتان، از‌بین‌رفتن یخ‌های قطبی و حرکت قطب‌های چرخشی و جابه‌جایی قطب شمال مغناطیسی را هم اضافه کنید.

زمین همیشه روی محور قطب‌ها نمی‌چرخد؛ بلکه محور چرخش آن به‌مرور‌زمان دچار نوسان می‌شود. این محور در قرن بیستم به‌سمت آمریکای‌شمالی متمایل شد. این تغییر‌جهت به‌دلیل تغییر حجم آب‌ها رخ می‌دهد.

تنها قطب‌ها نیستند که حرکت می‌کنند؛ بلکه پوسته‌ی زمین هم در حال رقص است. پژوهش‌های سال جاری که براساس داده‌های ماهواره‌ای و مدل‌سازی‌ها منتشر شدند، نشان می‌دهند ذوب یخ‌های قطبی چگونه بر پوسته‌ی زمین تأثیر می‌گذارند. یخ فشاری اندک بر سیاره وارد می‌کند تا همه‌چیز سر جای خود قرار بگیرد؛ اما با از‌دست‌رفتن یخ‌ها، پوسته‌ی زمین هم به‌صورت افقی حرکت می‌کند. این حرکت سالانه به‌صورت میلی‌متری است؛ اما پرسش‌های زیادی را در ذهن پژوهشگرها به‌جا می‌گذارد.

تغییرات اقلیمی می‌تواند به شیوه‌های مختلف چشم‌اندازی جهنمی را از خود به‌جای بگذارند. از‌این‌میان می‌توان به حفره‌هایی اشاره کرد که گویی ورودی جهنم هستند. دانشمندان تعداد فزاینده‌ای از حفره‌ها را در توندراهای سیبری شناسایی کرده‌اند که احتمالا بر‌اثر انفجار گازهایی که در زمین یخ‌بندان جمع می‌شوند، به‌وجود می‌آیند. حال در درجه‌ی اول دلیل جمع‌شدن این بسته‌های گازی چیست؟

افزایش دما باعث ذوب پوسته‌های یخی غنی از متان می‌شوند. این فرایند عجیب و البته بسیار بد است. در درجه‌ی اول، تهدید مستقیمی برای بومیان و افرادی است که شمالگان را خانه‌ی خود می‌دانند؛ اما مسئله‌ی نگران‌کننده‌تر، وجود متان و کربن در پوسته‌های یخی است. وقتی این گازها به جوّ راه پیدا می‌کنند، می‌توانند همه‌چیز را گرم کنند.

خرچنگ‌ها در حال بزرگ‌تر‌شدن هستند. براساس روایت واشنگتن‌پست در سال ۲۰۱۳، پژوهشگرها مقدار زیادی کربن‌دی‌اکسید را داخل یک مخزن آب پمپ و سپس تعدادی خرچنگ و صدف را در آن رها کردند؛ درست مانند تماشای شیرهایی بود که گوسفندها را می‌درند. خرچنگ‌ها سراسیمه به اطراف تانک حرکت و با صدف‌ها برخورد می‌کردند و آن‌ها را با چنگال‌های خود می‌دریدند؛ درست مانند همان کاری که انسان با چاقو در رستوران‌ها انجام می‌دهد.

شمالگان هم با تغییرات اقلیمی غریبه نیست. شمالگان با سرعتی سه برابر جهان در حال گرم‌شدن است و شمالگانی که قرن گذشته می‌شناختیم، تقریبا از بین رفته است. یکی از عجیب‌ترین اتفاق‌ها، افزایش امواج در این منطقه است. کاهش یخ‌های روی آب به‌معنی افزایش آب‌های آزاد است.

موج‌های بزرگ‌تر بر ابرها هم تأثیر می‌گذارند. براساس پژوهشی که در ابتدای سال منتشر شد، آب‌های آزاد باعث می‌شوند موجودات میکروسکوپی به سطح بیایند و امواج بزرگ‌تر بدین‌معنی است که این جانداران وارد جوّ می‌شوند و در آنجا هسته‌ی آبی را تشکیل می‌دهند و سپس به کریستال‌های یخی تبدیل می‌شوند.

حتی گرانش هم از تغییرات اقلیمی در امان نیست. از‌بین‌رفتن پوشش یخی و آب‌های زیرزمینی باعث گذار در گرانش می‌شود. پژوهشگرها با استفاده از ماهواره‌های آژانس فضایی اروپا به این نتیجه رسیدند که از‌بین‌رفتن یخ‌های غرب جنوبگان باعث تغییراتی در گرانش می‌شوند؛ البته گذار گرانش هم مانند دیگر رویدادهای اقلیمی به‌معنی شناور‌شدن ما نیست؛ پس نیازی نیست نگران باشید.

این انیمیشن ناهنجاری‌های گرانشی را نشان می‌دهد. رنگ‌ها و وزن‌ها نشان‌دهنده‌ی میزان قدرت گرانش در یک محل مشخص هستند.

بالا‌آمدن سطح دریاها روند تغییرات اقلیمی را بدتر می‌سازد. براساس مقاله‌ای که امسال در Nature Climate Change منتشر شد، ما در حال ورود به چرخه‌ی ۱۸.۶ سال قمری هستیم که باعث بالا‌‌آمدن اقیانوس‌ها می‌شود. با بالا‌آمدن سطح دریاها خطوط ساحلی آمریکای‌شمالی در دهه‌ی ۲۰۳۰ ناپدید می‌شوند و شاهد سیل‌ها و ریسک‌های بیشتری از طوفان خواهیم بود.

مردی در حال فرار از موجی عظیم در تیفون یوساگی در بندر شانتوی چین

لرزش‌ها معمولا به‌دلیل چرخه‌های انجماد و ذوب یا فروپاشی توده‌های یخ رخ می‌دهند. این زلزله‌ها صدای بسیار ترسناکی دارند. یافته‌ها می‌توانند به پیش‌بینی فروپاشی‌های آینده‌ی یخچالی و قفسه‌های یخی کمک ‌کنند.

پل یخی پریتو مورنو در دریاچه‌ی آرژانتین پارک ملی لاس گلاسیارس در سال ۲۰۱۶ دچار فروپاشی شد

رودخانه‌های آمریکا دیگر مانند سابق نیستند. براساس یافته‌هایی که سال جاری منتشر شدند، علاوه‌بر خشک‌سالی، رنگ یک‌سوم رودخانه‌های آمریکا تغییر کرده‌اند. پژوهشگرها از داده‌های ماهواره‌ای سال ۱۹۸۴ تا ۲۰۱۸ برای دسته‌بندی رودخانه‌ها در آمریکا استفاده کردند. این داده‌ها بیش از دو کیلومتر را پوشش می‌دهند. دانشمندان حدس می‌زنند این تغییر رنگ به‌دلیل روان‌آب‌های کشاورزی و تغییر در جریان رودخانه و افزایش دمای آب رخ می‌دهد؛ اما لزوما به‌معنی کاهش سطح آب‌ها نیست.

رودخانه‌ای در کلرادو در منطقه‌ی ملی گلن کانین آریزونا