نیمی از پرندگان سرتاسر جهان با کاهش جمعیت مواجه شده‌اند
براساس یافته‌های جدید محققان، هزاران گونه از پرندگان وحشی جهان دراثر تخریب زیستگاه‌ها، تغییرات آب‌وهوایی و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی دچار بیماری شده یا از بین رفته‌اند. برآورد جدید پژوهشگران سرتاسر جهان نشان می‌دهد که ۴۸ درصد از انواع پرندگان زنده به‌طور قطعی یا احتمالی با کاهش جمعیت مواجه شده‌اند. این میزان شامل بیش از ۵ هزار گونه پرنده است که با آینده‌ای پرخطر روبه‌رو هستند. از بین گونه‌های بررسی‌شده، فقط ۶ درصد افزایش جمعیت را نشان دادند.
به گزارش وب‌سایت ساینس‌آلرت، محققان حالا با اولین علائم موج تازه‌ای از انقراض‌های پرندگان در قاره‌های مختلف جهان مواجه‌اند. در نواحی استوایی که بیش‌ترین تنوع پرندگان در آنجا مشاهده می‌شود، بیش‌ترین گونه‌های درمعرض خطر قرار دارند. یافته‌های اخیر از سوی همان محققانی اعلام شد که پیش‌تر در سال ۲۰۱۹، نتایج هولناک دیگری را گزارش داده بودند. طبق گزارش همین تیم تحقیقاتی در آن سال، از دهه ۱۹۷۰ تا به امروز نزدیک به ۳ میلیارد پرنده در آمریکای شمالی تلف شدند.
گزارش اسفبار دیگری در سال گذشته هم از نابودی میلیون‌ها پرنده در چهار دهه‌ی گذشته در اروپا خبر می‌داد. برآوردهای تازه از الگوهای هراس‌آوری در سراسر جهان به‌خصوص برای پرندگان نواحی استوایی، قطبی و کوهستانی خبر می‌دهد. محققان با اعلام گزارش اخیر، خاطر نشان کردند، بدون هرگونه اقدام جدی احتمالاً هزاران گونه پرنده در سراسر جهان درمعرض خطر قرار گرفته یا حتی منقرض خواهند شد.
در نواحی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری به نسبت نواحی معتدل، سوابق چندان زیادی در مورد جمعیت پرندگان موجود نیست. اما شواهد موجود از برخی کشورها از جمله آفریقای جنوبی از نابودی زیستگاه بیش از نیمی پرندگان وابسته به جنگل خبر می‌دهد. احتمالاً این تلفات بر فراوانی پرندگان اثرات جدی خواهد گذاشت، اما شمار دقیق آن همچنان مشخص نیست. در کاستاریکا که به دلیل تنوع زیستی پرندگان خود شهرت دارد، در دهه‌ی گذشته فراوانی پرندگان به‌طرز چشمگیری کاهش پیدا کرده است.
محققان عقیده دارند سرنوشت جمعیت‌های مختلف پرندگان تنها به توقف روند فعلی از بین رفتن و نابودی زیستگاه‌ها وابسته است.
مروری بر تحقیقات گذشته نشان می‌دهد، بیشتر گونه‌های درمعرض خطر در نواحی گرمسیری رشته‌کوه‌های آند، جنوب شرقی برزیل، شرق هیمالیا، شرق ماداگاسکار و جزایر جنوب شرقی آسیا زندگی می‌کنند. محققان با برآوردهای خود نشان دادند که میزان کلی انقراض پرندگان نسبت به ابتدای قرن ۱۶ بیش از ۶ برابر شده است.
در نواحی معتدلی مانند استرالیا تقلای پرندگان برای بقا به‌خصوص در زمین‌های کشاورزی و جنگلی با تخریب زیستگاه‌ها به‌شدت بالا است. در ژاپن اوضاع مشابهی برای پرندگانی مانند آلاگزنه‌ها و زردپره‌ها مشاهده می‌شود که طی دهه‌های اخیر بخش‌های زیادی از محدوده زیستگاه‌های خود را از دست دادند. به نظر اوضاع پرندگانی که در تالاب‌ها زندگی می‌کنند، به‌خصوص با بازگردانی زیستگاه‌ها به شرایط اولیه در آمریکای شمالی و اروپا اندکی بهتر است.
محققان در بخشی از گزارش خود تأکید کردند، نتایج یافته‌های آن‌ها «دلیل محکمی برای تسلیم نشدن است.» این محققان در ادامه خاطر نشان کردند، اگر بتوانیم جلوی قطع درختان را بگیریم، آتش‌سوزی‌ها و چرای بی‌رویه را مدیریت کنیم و کیفیت زیستگاه‌ها را ارتقا دهیم، قطعاً توانایی نگه‌داری و حتی احیای چشم‌اندازهای طبیعی را خواهیم داشت. محققان عقیده دارند سرنوشت جمعیت‌های مختلف پرندگان به توقف روند فعلی از بین رفتن و نابودی زیستگاه‌ها وابسته است و تنها ازطریق کاهش ردپای انسان در طبیعت می‌توان به این مهم دست یافت.
مقاله‌های مرتبط:
- از شاه‌کبرا تا مارمولک گکو؛ ۲۰ درصد از خزندگان در خطر انقراض قرار دارند
- آمریکا رسما انقراض بیش از ۲۰ گونه جانوری و گیاهی را اعلام کرد
تغییرات اقلیمی نیز دیگر عامل تهدیدکننده‌ی پرندگان محسوب می‌شود و دا‌منه‌ی جمعیت آن‌ها را ناگزیر با پراکندگی یا کاهش روبه‌رو می‌کند. پرندگانی که در قله‌‌ی کوه‌ها زندگی می‌کنند به دلیل نداشتن امکان گریز به مکان‌های دیگر، به‌طور ویژه دربرابر افزایش دمای هوا آسیب‌پذیر هستند. برخی محققان این معضل را «پله‌برقی انقراض» لقب داده‌اند. پرندگان مهاجر نیز می‌توانند تحت تأثیر تغییر اقلیم قرار گیرند. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که پرندگان با تغییر دما و تغییر فصل‌ها خیلی زود یا خیلی دیر به مقصد می‌رسند یا از مقصد خارج می‌شوند تا زنده بمانند.
پرندگان از جمله حیواناتی هستند که بیش‌ترین تحقیقات روی آن‌ها انجام گرفته و بنابراین زندگی آن‌ها در دنیایی که با شتاب دلهره‌آوری در حال تغییر و تحول است، عواقب جدی بر درک ما انسان‌ها از حیات وحش خواهد داشت. پرندگان نه‌تنها در گرده‌افشانی برخی گیاهان نقش مهمی ایفا می‌کنند، بلکه از نقش‌آفرینان اثرگذار بر اکوسیستم‌های مختلف بوده و حتی بسیاری اوقات نقش شاخص‌های سلامت محیط را هم ایفا می‌کنند. شاید به همین دلیل باشد که از گذشته‌های دور، قناری‌ها را برای شناسایی سموم و گازهای مضر درون معادن مورد استفاده قرار می‌دادند. فراموش نکنید، ازآنجاکه سرنوشت ما انسان‌ها و پرندگان تا حد زیادی به‌هم گِره خورده، آنچه حالا به آن‌ها آسیب وارد می‌کند، به‌مرور روی زندگی ما تأثیر می‌گذارد.