موفقیت بزرگ دانشمند ایرانی: انتقال انرژی خورشیدی از فضا به زمین برای اولین بار در دنیا
انتقال انرژی خورشیدی از فضا به زمین، ایده‌ی کاملا جدیدی نیست. در سال ۱۹۶۸ یکی از مهندسان ناسا اولین طراحی مفهومی از ماهواره‌ی مبتنی‌بر انرژی خورشیدی را تولید کرد. ۵۵ سال بعد، ظاهرا دانشمندان سرانجام توانسته‌اند رؤیای انتقال انرژی خورشیدی از فضا به زمین را محقق کنند.
گروهی از پژوهشگران مؤسسه‌ی فناوری کالیفرنیا (کلتک) به رهبری یک دانشمند ایرانی می‌گویند دستگاهی به نام SSPD-1 ساخته‌اند که می‌تواند انرژی خورشید را جذب و به انرژی الکتریکی تبدیل کند و سپس آن را برای گیرنده‌های ریزموج بفرستند. این آزمایش با موفقیت در پردیس کلتک واقع در شهر پاسادنا انجام گرفت.
آزمایش دانشمندان نشان می‌دهد سیستم SSPD-1 که اوایل سال ۲۰۲۳ به فضا پرتاب شد افزون‌بر تحمل سختی سفر به فضا می‌تواند دربرابر محیط نامطلوب فضا نیز از خود مقاومت نشان دهد.
علی حاجی‌میری، استاد مهندسی برق و مهندسی پزشکی و یکی از مدیران پروژهی انرژی خورشیدی فضایی کلتک (SSPP) می‌گوید: «تا جایی که می‌دانیم، هیچ‌کس تاکنون نتوانسته است حتی با بهره‌گیری از سازه‌های گران‌قیمت و محکم، انتقال بی‌سیم انرژی را در فضا به‌نمایش بگذارد. ما این کار را با سازه‌های منعطف و سبک‌وزن و ازطریق مدارهای مجتمع خودمان انجام دادیم. این اولین بار است که چنین کاری انجام می‌گیرد.»
بر اساس گزارش انگجت و گیزمودو، آزمایش انجام‌شده توسط دانشمندان کلتک که MAPLE (آزمایش آرایه‌ی ریزموج برای انتقال انرژی در مدار پایینی) نام دارد یکی از سه پروژهی تحقیقاتی است که به‌لطف SSPD-1 انجام می‌گیرد. این آزمایش شامل دو گیرنده‌ی مجزا و فرستنده‌ی سبک‌وزن ریزموج به‌همراه تراشه‌ی سفارشی است.
دانشمندان کلتک می‌گویند سیستم را به گونه‌ای طراحی کرده‌اند که کمترین سوخت برای ارسال آن به فضا لازم باشد. همچنین آن‌ها مجبور بودند سازه را منعطف تولید کنند تا بتوان آن را تا کرد و داخل موشک قرار داد.
انرژی خورشیدی فضایی سال‌ها است که در جوامع علمی موضوعی بحث‌برانگیز محسوب می‌شود و بسیاری از دانشمندان در رؤیای بهره‌گیری از این انرژی روی زمین بوده‌اند.
فناوری انتقال انرژی خورشیدی به زمین در نسخه‌ی فعلی‌اش قیمت بسیار بالایی دارد، اما وعده‌ی دستیابی به انرژی تجدیدپذیر نامحدود را محقق می‌کند. در این حالت پنل‌های خورشیدی می‌توانند صرف‌نظر از زمان و به‌صورت ۲۴ ساعته انرژی خورشیدی را گردآوری کنند. استفاده از ریزموج برای انتقال انرژی بدین معنی است که آسمان ابری نمی‌تواند اختلال ایجاد کند.
- نیروگاه‌های خورشیدی فضایی: منبع تولید انرژی آینده7 آذر 99مطالعه '4
- آیا انرژی خورشیدی فضایی آماده بهره‌برداری است؟27 آبان 01مطالعه '10
قبل از اعضای تیم کلتک، شمار دیگری از دانشمندان نیز تلاش کرده بودند که انرژی خورشیدی را از فضا به زمین منتقل کنند. تنها چند روز پیش از انتشار بیانیه‌ی کلتک، جاکسا (آژانس پژوهش‌های هوافضای ژاپن) از همکاری با بخش خصوصی خبر داد و گفت که پروژهی انتقال انرژی خورشیدی از فضا به زمین را تا سال ۲۰۲۵ عملیاتی می‌کند. رهبر آن پروژه که یکی از استادان دانشگاه کیوتو است، از سال ۲۰۰۹ روی انرژی خورشیدی فضایی می‌کند.
ژاپن قبلا به دستاوردهای مهمی در این حوزه دست پیدا کرده است. برای نمونه یک دهه پیش در سال ۲۰۱۵ دانشمندان جاکسا ۱٫۸ کیلووات انرژی را در مسافت بیش‌از ۵۰ متر انتقال دادند و به گیرنده‌ای بی‌سیم رساندند (این مقدار انرژی برای روشن کردن کتری برقی کافی است).
تیم SSPD کلتک در سال ۲۰۱۱ بنیان‌گذاری شد. سیستم SSPD-1 افزون‌بر پروژهی MAPLE به دو پروژهی دیگر نیز اختصاص دارد. یکی از آن‌ها در تلاش است بهترین نوع سلول‌های خورشیدی برای مقاومت دربرابر شرایط فضا را ارزیابی کند.
آزمایش دیگر که DOLCE نام دارد شامل سازه‌ای به طول و عرض حدودا دو متر است که «معماری، طرح بسته‌بندی و مکانیزم پیاده‌سازی فضاپیمای ماژولار» را به‌نمایش می‌گذارد.