با «دکتر ژرف‌دریا» آشنا شوید؛ دانشمندی که رکورد طولانی‌ترین اقامت در زیر آب را شکسته است

دانشمندی که رکورد ۱۰۰ روز زندگی متوالی در زیستگاهی در بستر دریا را شکسته است، به‌تازگی به سطح آب بازگشت. وی ماه گذشته درحالی‌که هنوز زیر آب به‌سر می‌برد، با وب‌سایت لایوساینس مصاحبه‌ای انجام داد و درباره‌ی تجربه‌ی منحصربه‌فرد خود و یافته‌های علمی اولیه‌ی ماموریتش صحبت کرد.

جوزف دیتوری، مهندس زیست‌پزشکی ۵۵ ساله، همراه با هیئت بین‌المللی پزشکی زیردریا و یک غواص سابق نیروی دریایی ایالات متحده، بین یک مارس تا ۹ ژوئن (۱۰ اسفند تا ۱۹ خرداد) به‌مدت ۱۰۰ روز درون اقامتگاه زیردیایی جولز، دور از سواحل فلوریدا زندگی کرد. این ماموریت با نام «پروژه‌ نپتون» تلاشی علمی برای مطالعه‌ی اثرات زندگی طولانی‌مدت در محیطی پرفشار بود.

دیتوری که با نام مستعار «دکتر ژرف‌دریا» شناخته می‌شود، اکنون رکورد طولانی‌ترین اقامت در زیستگاه ثابت زیر آب را از آن خود کرده و براساس رکوردهای جهانی گینس، رکوردداران پیشین ازجمله بروس کانترل و جسیکا فاین، دانشمندانی را که سال ۲۰۱۴ به‌مدت ۷۳ روز در اقامتگاه زیردیایی جولز زندگی کردند، شکست داده است.

۱۹ می (۲۹ اردیبهشت)، در هشتادمین روز ماموریت، دیتوری از اقامتگاه زیردیایی جولز با لایوساینس گفتگو کرد تا توضیح دهد که زندگی در یک فضای محدود در زیر آب چگونه است و درطول این مدت، بدن و مغز او چه تغییری کرده است.

اقامتگاه زیردریایی جولز، در عمق ۹ متری آب‌های سبزرنگ تالاب زمرد در آب‌های ساحلی کی لارگو قرار دارد. این اقامتگاه، مساحتی درحدود ۹ مترمربع دارد و فشار آن به حدود ۱٫۷ اتمسفر می‌رسد. به‌گفته‌ی دیتوری، این زیستگاه دراصل مانند یک ماشین کاروان کوچک است.

دیتوری روزهای پرمشغله‌ای را زیر آب سپری می‌کرد. او در این مدت آزمایش‌های متعدد پزشکی روی خود انجام داد، برای دانشجویانش در دانشگاه فلوریدای جنوبی تدریس کرد، مصاحبه‌های مطبوعاتی انجام داد، ویدئوهایی را در اینستاگرام به اشتراک گذاشت، با طناب کششی ورزش کرد، به گفتگو با دانشجویانش پرداخت و از طریق استخر زیر اقامتگاه که تنها راه ورود و خروج از آن است، در تالاب غواصی کرد.

دیتوری می‌گوید: «تقریبا هیچ روز تعطیلی ندارم؛ اما زمانی‌که در یک فضای کوچک گیر افتاده‌اید، مشغول‌ماندن واقعا چیز خوبی است.»

دیتوری برای تمرکزنکردن روی زمان باقی‌مانده از ماموریت، یاد گرفت زمانی که در پیش دارد را پیگیری نکند. او در این مورد می‌گوید: «من روزشماری را متوقف کرده‌ام. فقط باید ذهن خود را به انجام این کار معطوف کنید و آن را انجام دهید.»

درطول مدت اقامت دیتوری، حدود ۵۰ نفر ازجمله اعضای خانواده، پزشکان، دانشمندان و دانش‌آموزان مدرسه با او ملاقات کردند. این کار به کاهش چالش‌های ذهنی ناشی از حبس طولانی‌مدت و تنهایی کمک کرد. به‌گفته‌ی دیتوری، ارتباط مجازی با دنیای خارج نیز برای او کمک‌کننده بوده‌اند؛ اما این ارتباط هیچ شباهتی به ملاقات حضوری با افراد ندارد.

شغل دیتوری در نیروی دریایی ایالات متحده به او کمک کرد تا بر چالش‌های روانی زندگی در زیر آب غلبه کند؛ اما همچنان برخی از جنبه‌های این تجربه او را شوکه کرد. وی دراین‌باره می‌گوید: «یکی از چیزهایی که بیش از همه مرا شگفت‌زده کرده این است که چقدر دلم برای خورشید تنگ شده است. می‌خواهم بروم بیرون و [به آن] نگاهی بیندازم.» اما آنچه دیتوری درطول ماموریتش بیش از همه دلتنگ آن شد، چتربازی بود.

تیمی تحقیقاتی متشکل از پزشکان و دانشمندان، با تجزیه‌وتحلیل نمونه‌های خون، ادرار و بزاق دیتوری به‌طور مداوم تغییرات فیزیولوژیکی او را زیرنظر داشت. این تیم، آزمایش‌های مختلف دیگری را نیز روی دیتوری انجام داد؛ ازجمله نوار قلب (EKGs) برای آزمایش عملکرد قلب، نوار مغزی (EEGs) برای بررسی فعالیت مغز، آزمون‌های عملکرد ریوی برای مشاهده‌‌ی میزان عملکرد ریه‌ها، آزمایش‌های مردمک‌سنجی برای نظارت بر سطح فشار روی جمجمه‌ی او و آزمایش فشار خون منظم. محققان همچنین با استفاده از حسگرهای پیشرفته‌ی مچی خواب دیتوری را زیرنظر گرفتند و او را به‌طور مرتب تحت ارزشیابی‌های روان‌شناختی مختلف قرار دادند.

دیتوری برخی از نتایج اولیه‌ی این آزمایش‌ها را با لایوساینس به اشتراک گذاشته. به‌گفته‌ی وی، درطول ۸۰ روزی که زیر آب بود، استرس اکسیدکننده‌ی او دو‌سوم کاهش داشت و تمام نشانگرهای التهابی در بدن او به نصف کاهش یافته بود. استرس اکسیدکننده‌ آسیب وارده به سلول‌ها در اثر فراورده‌های جانبی واکنشی تجزیه‌ی اکسیژن است که نقش مهمی در پیری دارد. او همچنین به افزایش شمار سلول‌های بنیادی و طول تلومرهایش اشاره کرد. تلومرها پایانه‌ی محافظ کروموزوم‌ها هستند که به‌طور طبیعی درطول زندگی افراد کوتاه می‌شوند. براساس اظهارات دیتوری، سطح کلسترول بدن او نیز با کاهش مواجه شد.

بااین‌حال، اتفاق شوک‌‌آور تمام‌عیار، افزایش درصد خواب REM دیتوری از بین ۳۵ تا ۴۰ درصد به بیش از ۶۰ درصد بود. REM مرحله‌ای از خواب است که بیشترین میزان خواب‌دیدن در آن اتفاق می‌افتد. دیتوری افزود افرادی که یک شب در اقامتگاه ماندند، افزایش کمتری در خواب REM تجربه کردند.

دیتوری در مصاحبه‌ی جدیدتر با وب‌سایت دیلی‌میل در روز ۹۳ام ماموریت خود، ادعا کرد که دراثر انباشته‌شدن تمام عوامل یادشده، اکنون احساس می‌کند که ۱۰ سال جوان‌تر شده است.

دیتوری در طول اقامت خود زیر آب با نوع جدیدی از طناب کششی که به‌منظور کمک به فضانوردان برای حفظ توده‌ی عضلانی طراحی شده است، ورزش کرد. بااین‌حال تیم تحقیقاتی نتایج فعالیت بدنی وی را هنوز فاش نکرده است.

دیتوری گفت هیچ‌کدام از این یافته‌ها هنوز مورد داوری همتا یا تکرار که عناصر کلیدی روش علمی هستند، قرار نگرفته‌اند. به‌همین دلیل برای نتیجه‌گیری ملموس، به تحقیقات بیشتری نیاز است.

رکورددار بیشترین اقامت زیر آب امیدوار است که ماموریت او، به انتشار پیام حفاظت از اقیانوس‌ها کمک کند. تاکنون دست‌کم ۳ هزار کودک از طریق تماس ویدیویی یا حضوری از این ماموریت مطلع شده‌اند که به‌گفته‌ی دیتوری، در چنین مدت کوتاهی بی‌سابقه است. این ماموریت به دیتوری امکان داد تا به نسل بعدی بیاموزد که چرا اقیانوس‌ها تا این اندازه مهم هستند.