یکی از کمیاب‌ترین پستانداران دنیا به‌تازگی در انگلستان متولد شد

حافظان محیط‌زیست در باغ‌وحش چستر در چشر انگلستان، شادی خود از تولد یک توله کرگدن سیاه شرقی، یکی از نادرترین گونه‌های پستانداران در جهان را به اشتراک گذاشته‌اند.

توله کرگدن ماده که جثه‌ای بزرگ دارد، بعدازظهر روز یکشنبه ۱۲ نوامبر پس‌از دوره‌ی بارداری ۱۵ ماهه‌ی مادرش «زوری» با صدایی شگفت‌انگیز و به سلامت بر روی بستری از ماسه‌ی نرم به دنیا آمد. این توله‌ی ماده که هنوز نامی ندارد، در وضعیت خوبی قرار دارد و با محیط زندگی و مادرش ارتباط خوبی برقرار کرده است.

نگهبانان باغ‌وحش چستر در یک بیانیه مطبوعاتی گفته‌اند که توله کرگدن به سختی از مادرش جدا می‌شود. اما ایویسن مدیر گروه کرگدن باغ‌وحش چستر، به‌نقل از ساینس‌آلرت می‌گوید: «ما ۱۵ ماه مشتاقانه منتظر این تولد بودیم و از آنجایی که زایمان کرگدن‌ها در ساعات روز کاملاً غیرمعمول است، واقعاً انتظار نداشتیم که درست جلوی چشم ما اتفاق بیفتد. کرگدن جدید هنوز نامی ندارد اما کاملاً سالم است، تغذیه‌ی خوبی دارد و بسیار کنجکاو و پرانرژی است.»

با‌این حال، گونه‌ی این کرگدن همچنان در معرض خطر انقراض قرار دارد. زمانی تعداد کرگدن‌های سیاه (Diceros bicornis) در آفریقا به ده‌ها هزار می‌رسید، اما امروزه تنها حدود ۶۵۰۰ زنجیر از آن‌ها در حیات‌وحش باقی مانده‌ است. قبلاً چندین زیرگونه منقرض شده‌ است و بسیاری از زیرگونه‌های باقیمانده به دلیل شکار غیرقانونی و از بین رفتن زیستگاه‌ها، بسیار در معرض خطر هستند.

زیرگونه‌ی کرگدن‌های سیاه شرقی (Diceros bicornis michaeli) یا زیرگونه‌ی زوری و توله‌اش به‌لطف اقدامات حفاظتی از آستانه‌ی انقراض خارج شده است. ایویسن می‌گوید: «متاسفانه این زیرگونه از حدود بیش‌از یک قرن پیش، برای شاخش شکار می‌شد و در بازارهای غیرقانونی حیاط‌وحش به فروش می‌رسید.»

کارشناسان باغ‌وحش چستر سال‌هاست که برای حفظ یک جمعیت سالم ژنتیکی از کرگدن‌های سیاه در آفریقا، در تلاشی مشترک با سایر باغ‌وحش‌های اروپایی کرگدن‌های سیاه را پرورش می‌دهند. یکی از ترفندهای موفقیت‌آمیز باغ‌وحش چستر، نظارت دقیق بر هورمون‌های تولید‌مثلی در مدفوع کرگدن است. نگهبانان باغ‌وحش از این طریق متوجه می‌شوند که کدام کرگدن‌های نر و ماده در چه زمانی و چگونه باید با هم جفت بشوند.

در سال ۲۰۱۹، مسئولین باغ‌وحش چستر به تسهیل پروژه‌ی بلندپروازانه‌ی بازگردانی و رهاسازی گروه بزرگی از کرگدن‌های سیاه شرقی پرورش‌یافته در باغ‌وحش‌های اروپایی، در پارک ملی رواندا کمک کردند.

امروزه کمتر از ۶۰۰ کرگدن سیاه شرقی در کنیا، تانزانیا و رواندا یافت می‌شود. به نظر می‌رسد که جمعیت این گونه پس‌از اجرای اقدامات شدید حفاظتی به آرامی در حال افزایش است، اما افزایش جمعیت این گونه به زمان بسیار زیادی نیاز دارد. هر مادر کرگدن سیاه در هر زایمان فقط یک توله به دنیا می‌آورد و دوره‌ی بارداری معمولاً ۱۶ ماه طول می‌کشد.

برخی از دانشمندان معتقدند که با ادامه یافتن شکار غیرقانونی و از بین رفتن زیستگاه‌ها، دنبال کردن برنامه‌های پرورش در اسارت برای ادامه‌ی بقای این گونه بسیار حیاتی است. حتی در مواجهه با این همه داستان غم‌انگیز، با تماشای زوری و توله‌اش در کنار هم می‌توانیم به آینده امیدوار باشیم.