تغییرات اقلیمی میزان انباشت برف را به شدت کاهش داده است
از کمبود آب و کاهش ذخایر آبی گرفته تا تعطیلی پیستهای اسکی، تغییر الگوهای انباشت برف پیامدهای گستردهای به همراه دارد. مطالعهای جدید تأیید میکند که تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیتهای انسان، بر الگوهای انباشت برف در سراسر نیمکره شمالی تأثیر گذاشته است. یکی از این تغییرات، کاهش واضح مقدار انباشت برف در حداقل ۳۱ حوضه رودخانهای است.
علاوهبراین، محققان دریافتهاند که وقتی منطقهای درطول فصل زمستان به طور میانگین تا منفی هشت درجه سانتیگراد گرم شود، ظاهرا به نقطهای بحرانی میرسد که در آن، برف به سرعت شروع به ذوبشدن میکند. جاستین منکین، استاد جغرافیا در کالج دارتموث و یکی از نویسندگان مطالعه به نیویورکتایمز گفت: «فراتر از آن آستانه، شاهد خواهیم بود که کل برفها ناپدید میشوند.»
کاهش حجم برف به کاهش کل جرم تودهی برف روی زمین منجر میشود و در مکانهایی که برای ذخیرهی آب و تأمین منابع آبی به ذوبشدن برف در بهار وابسته هستند، پیامدهای جدی به دنبال دارد.
برفی که اکنون در برخی مناطق روی زمین انباشته میشود، ممکن است تا پایان زمستان دوام نیاورد. تغییرات اقلیمی با افزایش بارندگی در کوتاهمدت میتواند باعث بارش برف بیشتر و کولاک بشود، اما با گرمترشدن هوا، برف سریعتر ذوب میشود و ممکن است اصلاً بهعنوان تودهی برف روی زمین باقی نماند.
محققان در مطالعهی جدید برای محاسبهی مقدار برفی که هر سال در فروردین ماه ذوبنشده باقی میماند، دادههای بیش از ۱۶۰ حوضه رودخانهای از سال ۱۹۸۱ تا ۲۰۲۰ را مورد بررسی قرار دادند. در حدود ۲۰ درصد از این مناطق، سطح برف با گذشت زمان به وضوح کاهش یافته است؛ اتفاقی که میتواند به تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیتهای انسان نسبت داده شده شود.
شمال شرقی و جنوب غربی ایالات متحده به همراه بیشتر اروپا، بخشهایی از خاورمیانه بهویژه نواحی غرب و شمال غربی ایران، از جمله مناطقی هستند که با سرعت بیشتری تودههای برف را از دست میدهند.
تغییرات در میزان ذوب برف در سراسر جهان یکسان یا خطی پیش نرفته است. حتی با گرمترشدن هوا در فصل زمستان، ممکن است دمای هوا در مکانهایی که همیشه سردتر هستند، به اندازهی کافی از نقطهی انجماد آب (صفر درجه سانتیگراد) بیشتر نشود و مقدار زیادی از تودهی برف دستنخورده باقی بماند.
با کاهش برف در زمستان، کمبود آب و خشکسالی در تابستان تشدید میشود
اما اگر دمای یک منطقه به میانگین زمستانی منفی هشت درجه سانتیگراد برسد، تلفات برف به طور تصاعدی شتاب میگیرد. الکساندر گوتلیب، یکی از اعضای گروه دکتر منکین و نویسندهی اصلی مطالعه میگوید: «با هر درجه گرمترشدن دما، محو شدن برف سرعت بیشتری میگیرد».
برف در بیشتر مناطق، مخزن یخزدهای است که آب را در طول زمستان ذخیره و در بهار و تابستان آزاد میکند. وقتی در طول زمستان برفی روی زمین انباشه نشود، کمبود آب و خشکسالی در تابستان نیز تشدید میشود.
گوتلیب و منکین برای بازسازی الگوهای انباشت برف در ۴۰ سال گذشته، دادههای موجود از برف، دما و بارش را با یکدیگر ترکیب کردند. آنها سطح برف را در برخی از مکانها مستقیماً اندازهگیری کردند و برای پوشش مناطق بزرگتری که از دسترس دور بودند، از تخمینهای محاسباتی بهره گرفتند.
همچنین، محققان میزان انباشت برف را در یک دنیای فرضی بدون تأثیر تغییرات اقلیمی در دورهی مشابه مدلسازی کردند تا دریابند که آیا با حذف گرمایش زمین از معادله، نتایج متفاوتی به دست میآید یا خیر. در ۲۰ درصد از نمونههای مطالعاتی تأثیر تغییرات آبوهوایی بر میزان انباشت برف بسیار آشکار بود.
- جهان باید برای خشکسالیهای مکرر و شدید آماده شود16 آذر 02مطالعه '3
- ۲۰۲۳ بهطور رسمی گرمترین سال ثبتشده در تاریخ لقب گرفت22 دی 02مطالعه '2
گوتلیب میگوید در تعداد انگشتشماری از حوضهها، تغییر بسیار واضح بود. به طور کلی، حوضههای رودخانهای با دمای فراتر از نقطهی اوج منفی هشت درجه سانتیگرادی که توسط محققان شناسایی شده است، به وضوح گرمتر شدهاند. انسانها نیز تمایل دارند که در مکانهایی با آبوهوای معتدل زندگی کنند، به همین دلیل این مناطق گرمتر بیشترین جمعیت را دارند.
همچنین، گروه دیگری از محققان در سال گذشته با بررسی آثار تغییرات اقلیمی بر پوشش برف و سنجش دادههای ماهوارهای از میزان انباشت برف، نتیجه گرفته بودند که مقدار پوشش سالانهی برف در جهان از سال ۲۰۰۰ حدود پنج درصد کاهش یافته است.
در حالی که مطالعهی میزان انباشت برف در زمین برای بررسی پیامدهای بالقوه بر تأمین آب مفید است، مطالعهی پوشش برف مشکل دیگری را نیز آشکار میکند: برف سفید نور خورشید را به جو منعکس میکند، اما اگر زمین تیره و در معرض تابش نور خورشید باشد، نور و گرما را به خود جذب میکند. بنابراین وقتی میزان انباشت برف به حدی کاهش یابد که هیچ پوششی از برف روی زمین باقی نماند، این حلقهی بازخورد، سیاره را گرمتر و گرمتر میکند.
یافتههای مطالعه در مجله نیچر منتشر شده است.
نظرات