هشدار سازمان ملل: سه‌چهارم از سطح زمین در معرض خشکی شدید قرار دارد
در دهه‌های اخیر، بیش از سه‌چهارم از خشکی‌های زمین، از غرب آمریکا تا شرق چین، به‌طور مداوم خشک‌تر شده است. این وضعیت که در گزارشی تازه از سوی سازمان ملل بررسی شده، به‌عنوان «خطری جهانی و حیاتی» توصیف شده است.
گزارش سازمان ملل تأکید می‌کند که انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های صنعتی، عامل اصلی پدیداری خشکی‌ها در زمین است. اگر کشورها موفق به کنترل افزایش دما نشوند، بسیاری از مناطق جهان با پیامدهایی جدی، مانند طوفان‌های شن و گردوغبار، آتش‌سوزی‌های جنگلی، کمبود آب، کاهش محصولات کشاورزی و بیابان‌زایی مواجه خواهند شد.
گزارش مذکور در اجلاس سازمان ملل که این ماه در ریاض در عربستان سعودی برگزار شده، ارائه شده است. نشست سازمان ملل به بررسی راهکارهایی برای جلوگیری از تبدیل زمین‌های سکونت‌پذیر به زمین‌های بیابانی و بایر اختصاص دارد.
براساس گزارش، اکنون تعداد افرادی که در مناطق خشک و کم‌آب زندگی می‌کنند به‌شدت افزایش یافته است. امروزه، تقریباً یک‌سوم از جمعیت جهان در چنین مناطقی زندگی می‌کنند، در‌حالی‌که این رقم در سال ۱۹۹۰ حدود یک‌پنجم بود. این مناطق شامل تولیدکنندگان اصلی غذا، مانند آرژانتین، اسپانیا و منطقه دریای سیاه است. همچنین، مناطقی مانند سودان جنوبی علاوه بر خشکی، با درگیری‌ها و بی‌ثباتی سیاسی نیز روبه‌رو هستند.
نارسیسا پریکوپ، یکی از نویسندگان گزارش و دانشمند سامانه‌های زمین در دانشگاه ایالتی می‌سی‌سی‌پی، به نیویورک‌تایمز می‌گوید: «بحران خشکی در طول دوران زندگی ما در حال وقوع است. این وضعیت حتی روی آینده فرزندانمان هم تأثیر خواهد گذاشت.»
سالانه، بیش از یک میلیون کیلومتر مربع از زمین‌های سالم و مولد جهان به بیابان تبدیل می‌شود، در‌حالی‌که بر اساس کنوانسیون مبارزه با بیابان‌زایی در سازمان ملل متحد که ۳۰ سال پیش تصویب شد، کشورها متعهد شده‌اند از پیشروی این روند جلوگیری کنند.
عربستان، میزبان بزرگ‌ترین بیابان دنیا و بزرگ‌ترین صادرکننده نفت، در برابر تلاش برای کاهش آسیب‌ها مقاومت می‌کند
اجلاس مبارزه با بیابان‌زایی، اولین نشست بزرگ سازمان ملل است که به میزبانی عربستان سعودی، یکی از بزرگ‌ترین بیابان‌های جهان، برگزار می‌شود. با‌‌این‌حال، عربستان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت در جهان، در برابر تلاش‌های جهانی برای کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی مقاومت می‌کند.
با اینکه عربستان سعودی یکی از تقریبا ۲۰۰ کشوری بود که سال گذشته متعهد به کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی کنند، نمایندگان این کشور در مذاکرات اقلیمی اخیر سازمان ملل در آذربایجان تلاش کردند تا تلاش‌ها در این زمینه را تضعیف کنند. عربستان همچنین در کره جنوبی موفق شد رسیدن بر سر توافق برای کاهش آلودگی و تولید پلاستیک را نیز متوقف کند.
- بن‌بست در مذاکرات جهانی آلودگی پلاستیکی؛ کشورهای تولیدکننده نفت مخالف هستند21 روز پیشمطالعه '2
- رودخانه‌های جهان در خشک‌ترین وضعیت خود در ۳۰ سال گذشته هستند18 مهر 03مطالعه '2
گزارش سازمان ملل پیشنهاد می‌دهد که برای مقابله با بحران بیابان‌زایی، باید در کشت محصولات پرمصرف آب، مانند گندم و یونجه تجدیدنظر شود. برخی مناطق که سابقه طولانی در کم‌آبی دارند، مانند لس‌آنجلس، در حال بررسی چنین تغییراتی هستند. بارون اور، دانشمند ارشد کنوانسیون مبارزه با بیابان‌زایی، می‌گوید: «انجام این تغییرات آسان نیست، اما حداقل این مناطق می‌دانند چطور باید عمل کنند. در مقابل، بسیاری از شهرهای بزرگ دیگر این دانش را ندارند.»
مناطق خشک جهان فقط با خشکسالی‌های موقتی مواجه نیستند، بلکه به‌طور مداوم دچار کمبود رطوبت می‌شوند. در این مناطق، مقدار آبی که از زمین خارج می‌شود بسیار بیشتر از آبی است که به شکل باران یا برف وارد آن می‌شود.
بر اساس گزارش، تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۴۰ درصد از خشکی‌های جهان به غیر از جنوبگان، به‌عنوان مناطق خشک دسته‌بندی شده‌اند. اینکه چه میزان از زمین در آینده خشک‌تر خواهد شد، به شدت وابسته به ادامه‌ی روند مصرف سوخت‌های فسیلی است. پریکوپ توضیح می‌دهد: «تا زمانی که جو زمین گرم‌تر می‌شود، نیاز جو به آب نیز بیشتر خواهد شد.»
گزارش می‌گوید اروپا، یکی از مناطقی است که بیشترین آسیب را از بحران دیده است. گزارش نشان می‌دهد بیش از ۹۵ درصد از خشکی‌های اروپا در دهه‌های اخیر خشک‌تر شده‌اند. اگر انتشار گازهای گلخانه‌ای با شدت ادامه یابد، این روند می‌تواند وخیم‌تر شود.
البته برخی مناطق خشک، مانند بخش‌هایی از آفریقای مرکزی و هند، ممکن است با گرم‌تر‌شدن زمین مرطوب‌تر شوند. افزایش دما می‌تواند به بارش‌های شدیدتری منجر شود که در برخی مناطق، خشکی ناشی از گرما را جبران می‌کند. اما گزارش تأکید می‌کند هیچ‌یک از مناطق خشک فعلی در آینده به‌طور دائم مرطوب نخواهند شد.