پرهیاهوی توخالی؛ وعده‌های Rabbit R1 هم دروغ بود

Rabbit R1 دومین دستیار سخت‌افزاری هوش مصنوعی محسوب می‌شود که در ماه‌های اخیر وارد بازار شده است. این گجت نارنجی‌رنگ جذاب همراه‌ با گجت جنجالی Humane AI Pin در رویداد 2024 CES معرفی شد و به همان اندازه هیاهوی زیادی در دنیای تکنولوژی به‌پا کرد.

در زمان معرفی، همه‌چیز درمورد Rabbit R1 تحسین‌آمیز به‌نظر می‌رسید و تقریباً همه شیفته‌ی آن شده بودند؛ ویژگی‌های Rabbit R1 از محصولات شرکت‌های مطرح هوش مصنوعی جالب‌تر و پیشرفته‌تر به نظر می‌رسید، طراحی آن با همکاری شرکت Teenage Engineering، طراح محصولات جذاب ناتینگ انجام شده بود، برچسب قیمتی ۲۰۰ دلاری‌اش معقولانه بود و مهم‌تر از همه، یک شرکت نوپای هوش مصنوعی عزمش را جزم کرده بود تا با غول‌های فناوری رقابت کند.

تنها طی ۲۴ ساعت پس از معرفی این گجت، ۱۰ هزار نسخه از آن پیش‌فروش شد و این آمار پس از یک ماه، چهار برابر شده بود. حتی ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، چنان تحت‌تأثیر R1 قرار گرفت که آن را یکی از چشمگیرترین گجت‌هایی دانست که از زمان عرضه‌ی آیفون دیده است. R1 به‌اندازه‌ای رؤیایی به‌نظر می‌رسید که ممکن بود در ذهنتان بپرسید آیا این محصول واقعی است؟

اما همان‌طور که احتمالاً حدس می‌زنید، محبوبیت R1 زیاد دوام نیاورد. جسی لیو مدیرعامل شرکت در مراسمی که به مناسبت عرضه‌ی عمومی R1 برگزار شده بود، مدام به AI Pin اشاره کرد تا برتری محصول خود را به مخاطبین و اهالی رسانه یادآوری کند. حالا کارشناسان پس از بررسی‌های اولیه سؤالات بی‌جواب زیادی درخصوص کارایی این گجت دارند. گروهی هم معتقدند این دستگاه به‌قدری ناکامل است که اصلاً نباید آن را به‌عنوان یک محصول بررسی کرد.

ایده‌ی اصلی توسعه‌ی R1 این بود که کاربران یک کامپیوتر پیشرفته را در ساده‌ترین فرم ممکن در اختیار داشته باشند: یک دستیار هوش مصنوعی که برای ارتباط با آن کافی است یک دکمه را فشار دهید و سؤالاتتان را بپرسید یا دستورات و سفارش‌هایتان را به آن بگویید.

این همه‌ی کاری بود که باید انجام می‌دادید، بدون هیچ نیازی به جست‌وجو در منوها و تنظیمات گیج‌کننده. قرار بود R1 روال کارها و به نتیجه رسیدنشان را برای کاربران مدیریت کند. درست مثل‌ اینکه یک دستیار شخصی داشته باشید که شما را در بیشتر موارد از گوشی هوشمند بی‌نیاز می‌کند.

R1 در نگاه اول طراحی زیبا و جذابی دارد: مکعبی به طول حدوداً ۷٫۵ سانتی‌متر، ضخامت ۱٫۲۷ سانتی‌متر با وزن ۱۱۵ گرمی که به‌خوبی در کف دست جای می‌گیرد. صفحه‌نمایش ۲٫۸۸ اینچی آن وضوح مطلوبی دارد و خوشبختانه (برخلاف AI Pin) گجت پوشیدنی نیست، بلکه می‌توانید آن را به هر نحوی که بخواهید، با خود حمل کنید.

از منظر سخت‌افزاری R1 به گوشی‌های اندرویدی بی‌شباهت نیست. این گجت به پردازنده‌ی MT6765 مدیاتک با فرکانس ۲٫۳ گیگاهرتز، ۱۲۸ گیگ فضای ذخیره‌سازی و چهار گیگ رم مجهز شده و از یک اسپیکر در پشت دستگاه، دو میکروفون در بالا و یک درگاه سیم‌کارت کنار پورت شارژ بهره می‌برد. همان‌طور که در عکس‌ها می‌بینید، رنگ آن نارنجی یا به قول خود شرکت ربیت «نارنجی درخشان» است که همان حس‌وحال محصولات ناتینگ را یادآوری می‌کند.

در نگاه دوم، شاید بهترین توصیف برای ظاهر R1 این باشد که فرض کنید پیکاسو یک گوشی هوشمند را نقاشی کرده باشد! زیرا تقریباً تمام بخش‌های گجت، گوشی موبایل را تداعی می‌کند و فقط جای دکمه‌ها و لنزها و نظیر آن، با گوشی‌های امروزی فرق دارد. مثلاً دوربین به‌جای اینکه بالا یا پشت دستگاه باشد، سمت راست گجت قرار گرفته است، به‌طوری‌که لنز آن به تمام جهات بچرخد.

جنس بدنه‌ی R1 نسبت به AI Pin کیفیت کمتری دارد. این گجت با بدنه‌ی پلاستیکی مثل یک MP3 پلیر قدیمی است که دکمه‌ی چرخان قابل‌ توجه و سرگرم‌کننده‌ای دارد؛ هرچند به گفته‌ی کاربران، همین دکمه‌ی اسکرول هم باید کمی نرم‌تر طراحی می‌شد. البته در آن صورت گجت را روی هر سطحی که می‌گذاشتید، ممکن بود دکمه‌ی اسکرول بچرخد و کارهای غیرمنتظره‌ای برای شما انجام دهد!

برای روشن‌کردن دستگاه باید دو بار دکمه‌ی اکشن را که در سمت راست دستگاه قرار دارد، فشار داد. سپس برای طرح سؤال یا درخواست، همین دکمه را نگه می‌دارید. برای واردشدن به بخش تنظیمات، دستگاه را در دست خود تکان می‌دهید و برای جابه‌جاشدن بین گزینه‌ها، باید از چرخ اسکرول استفاده کنید و در صفحه، بالا و پایین بروید.

هنگامی‌ که برای اولین‌بار می‌خواهید از این گجت استفاده کنید، باید یک حساب کاربری در Rabbithole، پورتال وب R1 بسازید و یک کد QR را با دستگاه خود اسکن کنید تا همگام‌سازی‌های اولیه انجام شود. پس از به‌روزرسانی نرم‌افزاری، باید زمان زیادی را صرف وصل‌شدن به تنها چهار سرویسی کنید که R1 به آن‌ها متصل می‌شود: اوبر، اسپاتیفای، DoorDash و میدجرنی. البته شرکت «وعده» داده است که در آینده برنامه‌های زیادی به این فهرست اضافه می‌شوند.

گفت‌وگو با R1 تجربه‌ی اولیه‌ی خوبی به کاربران می‌دهد. کاربران می‌گویند گجت درمورد پاسخ‌دادن به سؤالات روزمره‌ای که در گوشی همراهمان از گوگل می‌پرسیم، بسیار مفید واقع می‌شود: مثلاً چه کسی نقش اول فیلم اوپنهایمر را بازی کرد، سهام اپل امروز چه قیمتی است، بازی Fallout 5 چه تاریخی عرضه می‌شود و نظیر آن.

گجت سؤالات هوش مصنوعی را با تأخیر، ولی نسبتاً درست پاسخ می‌دهد. مشخصاً این گجت در بخش سؤال پرسیدن و جواب گرفتن با AI Pin قابل‌ مقایسه نیست، چون لااقل اینجا یک صفحه‌نمایش دارید که با نگاه‌کردن به آن روند کار را می‌بینید.

R1 در زمینه‌ی پیش‌بینی آب‌وهوا که یکی از پیش‌پاافتاده‌ترین قابلیت‌های گوشی‌های همراه و کامپیوترها است، معمولاً نتایج خنده‌داری اعلام می‌کند، چون احتمالاً موقعیت مکانی کاربر را درست تشخیص نمی‌دهد. بدترین قسمت؟ هیچ راهی برای تنظیم دستی موقعیت مکانی در R1 وجود ندارد. باید امیدوار باشید که GPS گجت درست کار کند، که معمولاً اینطور نیست. با این حساب دیگر متعجب نمی‌شوید که چرا دستگاه، زمان را طبق منطقه‌ای کاملاً بی‌ربط نشان می‌دهد و با آن کنار می‌آیید.

R1 نمی‌تواند پیام متنی و ایمیل بفرستد یا یک صفحه‌گسترده‌ی ساده بسازد، درحالی‌که جسی لو از ماه‌ها قبل روی این قابلیت‌ها مانور می‌داد. این گجت از بسیاری از قابلیت‌های ابتدایی مانند آلارم، تایمر، تقویم و یادآورها هم بی‌بهره است.

بررسی عملکرد دستگاه در زمینه‌ی چهار سرویسی که نام بردیم، نتیجه‌ی رضایت‌بخشی ندارد: R1 نمی‌تواند آلبوم‌های درخواستی کاربران را در اسپاتیفای پیدا کند و در عوض با هیجان آهنگ دیگری را پیش روی آن‌ها قرار می‌دهد. همچنین نمی‌تواند پلی‌لیست‌های ذخیره‌شده‌ی کاربران را بیابد، یا از روی یک آهنگ رد شود؛ ولی اگر نام یک آهنگ را به‌طور واضح به او بگویید، آن را خوب و سریع پیدا می‌کند.

اسپیکر دستگاه به‌اندازه‌ی یک گوشی ارزان‌قیمت، ضعیف‌ است و نمی‌توان برای گوش دادن به موسیقی به آن‌ تکیه کرد.

دوربین R1 فقط در این زمینه خوب کار می‌کند که بگوید چه چیزهایی اطراف کاربر است. گجت در این بخش دقیق عمل می‌کند و تک‌تک اشیایی را که در اطراف کاربر هستند، نام می‌برد؛ اما نمی‌تواند عکس یا فیلم بگیرد و آن‌ها را جایی ذخیره کند. اصلاً به نظر نمی‌رسد که بتواند کار خاص دیگری با آنچه می‌بیند، انجام دهد.

رابط کاربری دستگاه ساده، تمیز و مبتنی بر متن است که نقایص عجیبی دارد. مثلاً اینکه دکمه‌ی بازگشت اصلاً وجود ندارد و برای بازگشت به مرحله‌ی قبل باید با چرخ اسکرول تمام مسیری را که آمده‌اید، به بالای صفحه برگردید و یک سطح به عقب برگردید. همچنین فقط یک یا دو خط از هر متن را پایین صفحه‌ی نمایش می‌بینید، حتی اگر در حال خواندن یک پاراگراف کامل باشید.

باتری هزار میلی‌آمپری R1 بسیار ضعیف است و در زمان کارکردن، فقط حدود یک‌ونیم ساعت و درحالی‌که هیچ کاری با آن انجام ندهید، چهار ساعت دوام می‌آورد. بنابراین باید در طول روز آن را چندین بار شارژ کنید که هر بار فول‌شارژ کردن آن ۴۵ دقیقه طول می‌کشد.

آیا می‌خواهید در کنار سایر دستگاه‌های دیجیتال فعلی‌تان، نگران شارژ کردن ابزار دیگری هم باشید و در نهایت هر روز صبح که بیدار می‌شوید، باتری دستیار خود را خالی ببینید؟

دکمه‌ها و چرخ اسکرول حال‌وهوای نوستالژیک و آنالوگی دارند که برای بسیاری از مردم سرگرم‌کننده و جالب خواهد بود؛ اما تقابل دکمه‌ها و صفحه‌نمایش لمسی در عمل چگونه است؟

شما برای تنظیم روشنایی و صدا، باید از هر دو دست خود استفاده کنید: با یک دست دکمه‌ی اکشن را نگه دارید و با دست دیگر چرخ اسکرول را بچرخانید. شاید به رابط کاربری این گجت عادت کنید و به‌مرور بتوانید با یک دست هر دو دکمه را کنترل کنید.

تنها پاسخی که به ذهن می‌رسد این است که شرکت ربیت تلاش کرده دستیار هوش مصنوعی‌اش در بعضی بخش‌ها، شباهت زیادی به گوشی‌های هوشمند نداشته باشد.

صفحه‌ی لمسی R1 فقط برای تایپ‌کردن در حالت ترمینال کاربرد دارد. زمانی که حالت ترمینال فعال باشد، اگر گجت را ۹۰ درجه در دست خود بچرخانید کیبورد دستگاه نمودار می‌شود. با کیبورد می‌توانید متن مورد نظرتان را اعم از سؤال یا هر چیز دیگر، تایپ کنید.

شرکت ربیت نقشه‌ی راه بسیار جاه‌طلبانه و بلندپروازانه‌ای را برای محصول خود در نظر گرفته است. مدیرعامل شرکت در آخرین سخنرانی خود توضیح داد که دستگاه مبتنی‌بر «مدل اکشن بزرگ» (Large Action Model) یاد می‌گیرد با باز شدن پورت USB-C، به لوازم جانبی و صفحه‌کلید و نظیر آن اجازه‌ی دسترسی دهد، اما فعلاً مجموعه‌ی ویژگی‌های R1 بسیار ساده‌ترند.

در حال حاضر کاربر می‌تواند از گجت نارنجی‌رنگ خود برای گوش‌دادن به موسیقی، پرسش‌وپاسخ مبتنی بر هوش مصنوعی، ترجمه‌ی صوتی، یادداشت‌برداری و اوبر گرفتن (و نه دیگر تاکسی‌های آنلاین) استفاده کند.

قیمت ۲۰۰ دلار برای گجتی که نقش دستیار هوش مصنوعی را ایفا می‌کند، کاملاً منصفانه و منطقی است، البته به‌شرطی‌که قابلیت‌های وعده‌داده‌شده را در خود داشت. شرکت ربیت برای رسیدن به این نقطه‌‌ی قوت که مزیت چشمگیری نسبت به قیمت ۷۰۰ دلاری مهم‌ترین رقیبش یعنی AI Pin محسوب می‌شود، روی امکانات حداقلی متمرکز شده است.

R1 بسیار مینیمال و فقط با یک محافظ پلاستیکی ارائه می‌شود و هیچ‌چیز دیگری درون جعبه‌ی آن وجود ندارد: نه آداپتور شارژر، نه کابل USB و نه حتی دفترچه‌ی راهنما. جزئیات سخت‌افزاری دستگاه نظیر بدنه‌ی پلاستیکی، دوربین‌های بسیار ابتدایی و اسپیکرهای ارزان‌قیمت، هیچ‌کدام هزینه‌ی زیادی به شرکت تحمیل نمی‌کنند.

این محصول فقط در یک رنگ ارائه شده، اما کاربرانی که به دنبال تنوع هستند، می‌توانند از کاورهایی که شرکت Dbrand برای این گجت عرضه کرده است، استفاده کنند.

مدل‌های زبانی بزرگ با حجم بالایی از داده‌ها تعلیم داده می‌شوند تا زبان طبیعی ما را پردازش کنند و بدین‌ترتیب ما با آن‌ها تعامل داریم. به‌گفته‌ی مدیران شرکت ربیت، مدل اکشن بزرگ نحوه‌ی تعامل کاربران با اپلیکیشن‌ها را یاد می‌گیرد و آن‌ها را اجرا می‌کند. این ایده که R1 به‌عنوان پیشکار مجازی به‌جای ما وارد برنامه‌ها شود و کارهای ما را انجام دهد، آینده‌نگرانه و جالب به نظر می‌رسد.

شرکت ربیت می‌گوید مدل عملی بزرگ R1 را با داده‌های ۸۰۰ اپلیکیشن تعلیم داده؛ اما فعلاً رابط کاربری آن‌ها را توسعه نداده است و به همین دلیل هنوز دردسترس نیستند.

مهندسان شرکت هم‌زمان روی رابط کاربری مولد نیز کار می‌کنند که قرار است برای برنامه‌های مختلف هر کاربر، UIهای جداگانه‌ای بسازد. در این صورت، شرکت مجبور نیست برای ساخت رابط اپلیکیشن‌های متعدد وارد عمل شود. اما این موضوع هنوز یک هدف روی کاغذ محسوب می‌شود که در مراحل بعدی نقشه‌ی راه دستیار هوش مصنوعی قرار دارد.

ربیت وعده داده است که تا اواخر سال جاری میلادی این اهداف به واقعیت می‌پیوندند، اما درحال‌حاضر R1 دکمه‌ای برای یادگرفتن و آموزش‌دیدن ندارد. کل برنامه‌هایی که از داده‌های آن‌ها استفاده می‌شود نیز به چهار برنامه خلاصه می‌شود که هیچ‌کدام از آن‌ها کامل و بی‌نقص کار نمی‌کنند.

چند روز پس از عرضه‌ی عمومی R1 یکی از کارشناسان Android Authority موفق شد لانچر اپلیکیشن ربیت را در گوشی پیکسل 6a گوگل دانلود و اجرا کند. او از دکمه‌ی افزایش صدای گوشی به‌عنوان دکمه‌ی سخت‌افزاری R1 استفاده کرد و یک حساب‌ کاربری ساخت. با اعمال کمی تغییرات، اپلیکیشن کاملاً مشابه گجت ربیت به سؤال‌های او پاسخ می‌داد.

این برنامه شاید همه‌ی کارهای گجت را انجام ندهد، ولی همین موضوع که روی یک گوشی میان‌رده‌ی دو سال پیش نصب و به‌راحتی اجرا شده است، نشان می‌دهد که دستیار هوش‌مصنوعی ربیت شباهت زیادی با یک برنامه‌ی ساده‌ی اندرویدی دارد.

شرکت ربیت بلافاصله پس از این ماجرا یک به‌روزرسانی جدید برای دستگاه خود منتشر کرد تا به برخی شکایات کاربران رسیدگی کند. هنوز زمان زیادی از این آپدیت نگذشته؛ ولی به گفته‌ی برخی از کاربران وضعیت عمر باتری‌ها تا حدودی بهبود یافته است.

مسئله‌ی اصلی محصولاتی که با نام دستیار هوش مصنوعی به بازار عرضه می‌شوند، مسئله‌ی زمان است. شرکت‌هایی مانند ربیت و هیومین می‌خواهند پیش از اینکه گوگل، اپل و سایر غول‌های فناوری نسخه‌های سخت‌افزاری دستیارهای هوش ‌مصنوعی خود را ارائه کنند، از بازار سود ببرند.

مارکز برانلی، یوتیوبر فناوری، می‌گوید در حال حاضر بسیاری از شرکت‌ها به‌صورت معکوس محصولاتشان را توسعه می‌دهند، یعنی ابتدا محصولات ناتمامی را عرضه می‌کنند که به‌هیچ‌وجه قابل‌ نقد و بررسی نیستند؛ سپس قول می‌دهند که با گذشت زمان با به‌روزرسانی‌های آتی ایده‌هایشان را کامل به‌مرحله‌ی اجرا می‌رسانند.

این چالش را در حوزه‌های دیگر مانند بازی‌های کامپیوتری و صنعت خودروهای برقی نیز مشاهده می‌کنیم. مردم بابت ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و امکاناتی پول می‌دهند که آن‌ها را در محصولاتشان دریافت نمی‌کنند. حالا شرکت‌های هوش مصنوعی در صدر این ترند وحشتناک قرار گرفته‌اند.

شاید زمان آن فرا رسیده است که از شرکت‌های فناوری بپرسیم چگونه محصولی را با وعده‌ی ویژگی‌هایی عرضه می‌کنند که احتمالاً تا چند ماه یا حتی چند سال دیگر هم در دسترس نخواهند بود؟ به‌نظر می‌رسد شرکت ربیت به‌اندازه‌ای روی پایین آوردن قیمت R1 متمرکز شده که متوجه نیست نسل اول این گجت، حتی به اندازه‌ی نسخه‌ی بتای یک محصول واقعی نیز کاربردی نیست.

در پایان، R1 هنوز کارهای زیادی انجام نمی‌دهد و باید در بسیاری از حوزه‌های دیگر تست شود. هنوز اطلاعی از گرم‌شدن دستگاه، قدرت آن در کار با اینترنت ضعیف و نحوه‌ی انجام کارهای پیچیده نداریم. تا اینجای کار به‌نظر می‌رسد R1 نه‌تنها قاتل گوشی‌های همراه نیست، بلکه با تبدیل‌شدن به یک دستیار هوش‌مصنوعی قابل‌ اعتماد نیز فاصله دارد.

ایده‌ی یک دستیار هوش مصنوعی شخصی‌سازی‌شده که می‌تواند تمام کارهای انسان را انجام دهد، هیجان‌انگیز و رؤیایی است و مستلزم زمان و تلاش، توسعه‌ی فنی و البته داده‌های زیادی خواهد بود.

دستیار هوش مصنوعی باید نکات ظریفی را در مورد شما بداند؛ مثلاً از اولویت‌ها و علایق گرفته تا مکان جغرافیایی، کاری که انجام می‌دهید و کاری را که دوست دارید انجام بدهید. تمام این موارد جاه‌طلبانه به نظر می‌رسد، اما دور از دسترس نیست. ربیت و هیومین وعده‌های زیادی به کاربران دادند، اما زمان کافی برای محقق کردن آن‌ها ندارند.