همه‌چیز درباره مدیاتک دیمنسیتی ۹۴۰۰؛ با قدرت به پیش

شرکت مدیاتک در تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۲۴ (۱۸ مهر ۱۴۰۳) از نسل چهارم تراشه‌ی قدرتمند خود با نام دیمنسیتی ۹۴۰۰ رونمایی کرد. این تراشه با پردازنده‌ای قدرتمند و واحد گرافیکی بهبودیافته‌، با هدف بهبود مصرف انرژی و عملکرد طراحی شده است و به‌ویژه در حوزه‌ی هوش مصنوعی مولد قدرت‌نمایی می‌کند.

جو چن، رئیس هیئت مدیره‌ی شرکت مدیاتک در مراسم رونمایی از دیمنسیتی ۹۴۰۰ تأکید کرد که این تراشه به پیشبرد مأموریت مدیاتک «برای پیشگامی در صنعت هوش مصنوعی» ادامه می‌دهد و «از برنامه‌های قدرتمندی که نیازهای کاربران را پیش‌بینی کرده و با آن‌ها سازگار است، پشتیبانی می‌کند.»

او در ادامه افزود که «دیمنسیتی ۹۴۰۰ منطبق با رشد مداوم ما در سهم بازار بنا شده است و میراث مدیاتک در ارائه‌ی عملکرد پرچمدار با طراحی کارآمدتر برای بهترین تجربه‌ی کاربری را ادامه می‌دهد.»

پیش از شروع به بررسی جزئیات، در جدول زیر مقایسه‌ای بین دیمنسیتی ۹۴۰۰ و نسل قبلی آن انجام می‌دهیم.

تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ با فناوری پیشرفته ۳ نانومتری شرکت TSMC و با استفاده از فرایند N3E ساخته شده که به بهبود عملکرد و کاهش مصرف انرژی کمک می‌کند. بنابر گزارش‌ها، مدیاتک ۲۹٫۱ میلیارد ترانزیستور را در کنار هم در این تراشه قرار داده که در نوع خود بی‌نظیر است.

این دستاورد باعث شده است تا دیمنسیتی ۹۴۰۰ به یکی از پیشروترین تراشه‌ها در زمینه‌ی مصرف بهینه‌ی انرژی و ارائه‌ی عملکرد قدرتمند در دستگاه‌های موبایل تبدیل شود؛ عاملی که می‌تواند تجربه‌ی کاربری بهتری را برای مصرف‌کنندگان فراهم کند.

تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ با حفظ معماری ARMv9.2، همچنان از آخرین اصلاحات این معماری سخت‌افزاری بهره می‌برد. همکاری نزدیک مدیاتک با شرکت آرم این امکان را فراهم کرده است که از جدیدترین فناوری‌های پردازنده در سریع‌ترین زمان ممکن استفاده و بهبودهای این معماری را بلافاصله به مصرف‌کنندگان منتقل کند.

مدیاتک با معرفی تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰، گامی بزرگ در مسیر بهبود عملکرد پردازشی تراشه‌های موبایلی برداشته است. این تراشه با بهره‌گیری از طراحی نسل دوم «تمام هسته‌های بزرگ» و ترکیب یک هسته‌ی فوق‌العاده قدرتمند به‌همراه سه هسته‌ی قوی و چهار هسته‌ی متوسط، یک پیکربندی ۱+۳+۴ را ارائه می‌دهد. این معماری نه‌تنها عملکرد پردازشی چشمگیری را نسبت‌ به نسل قبل به‌همراه دارد، بلکه بهره‌وری انرژی آن نیز بهبود یافته است.

با چنین تغییری در هسته‌ی پرقدرت دیمنسیتی ۹۴۰۰، بهبود چشمگیری در عملکرد مشاهده می‌شود. مدیاتک در توضیح دلیل این تغییر اعلام کرد که ساختار جدید بهترین ترکیب ممکن از عملکرد تک‌هسته‌ای، چند‌هسته‌ای و بهره‌وری انرژی پایدار را فراهم می‌کند. همچنین، تصمیم به حفظ هسته‌های Cortex-A720 از این جهت مهم بود که مدیاتک با این پیکربندی و بهره‌گیری از فناوری تولید ۳ نانومتری بتواند به اهداف خود در زمینه عملکرد و مصرف انرژی برسد.

در مقایسه با دیمنسیتی ۹۳۰۰، تراشه‌ی جدید افزایش چشمگیری در عملکرد پردازشی دارد. براساس ادعای مدیاتک، این تراشه ۳۵ درصد در پردازش تک‌هسته‌ای و ۲۸ درصد در پردازش چند‌هسته‌ای سریع‌تر ظاهر می‌شود. این افزایش عملکرد تا حد زیادی به بهبود ۱۵ درصدی در IPC (دستورالعمل‌ها در هر سیکل) و ارتقای سرعت پردازنده برمی‌گردد.

تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ با ارائه‌ی این مجموعه از ویژگی‌های ارتقایافته و بهبودهای چشمگیر در ساختار هسته‌ها و حافظه، به‌عنوان یکی از پرچمداران مدیاتک در بازار موبایل معرفی می‌شود.

تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ مدیاتک در بخش گرافیکی و اجرای بازی، بهبودهای چشمگیری را به ارمغان آورده است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این تراشه، واحد پردازش گرافیکی (GPU) جدید ARM Immortalis G925 با ۱۲ هسته است که قابلیت رهگیری پرتو (Ray Tracing) را با سرعت ۴۰ درصد بیشتر نسبت به نسل قبلی ارائه می‌دهد. شرکت آرم که سازنده‌ی واحد پردازش گرافیکی این تراشه محسوب می‌شود، ادعا می‌کند که Immortalis G925، «قدرتمندترین و کارآمدترین پردازنده‌ی گرافیکی» آن‌ها تا به امروز است.

این تکنولوژی که پیش‌تر در رایانه‌های شخصی مورد استفاده قرار می‌گرفت، تجربه‌ای واقع‌گرایانه‌تر از بازی را در گوشی‌های هوشمند به ارمغان می‌آورد. پردازنده‌ی گرافیکی نسل جدید در مقایسه با قبل، یعنی G720 نه‌تنها تا ۳۷ درصد افزایش در عملکرد را در اپلیکیشن‌های گرافیکی سبب می‌شود، بلکه تا ۳۰ درصد مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.

این پیشرفت‌ها نشان می‌دهد که تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ با توان پردازشی بالغ بر ۷۴۲۸ گیگافلاپس (دو برابر نسل قبل)، می‌تواند تجربه‌ی گرافیکی خارق‌العاده‌ای را برای کاربران فراهم کند و در عین حال مصرف انرژی کمتری داشته باشد؛ نکته‌ای که برای کاربران گوشی‌های هوشمند اهمیت زیادی دارد. به‌علاوه استفاده از معماری ARMv9 سبب شده است تا عملکرد رهگیری پرتو در این تراشه در سطح پردازنده‌های گرافیکی دسکتاپ باشد.

یکی از ابزارهای دیگر مدیاتک که بر تجربه‌ی بازی‌های موبایل تمرکز دارد، HyperEngine است. این مجموعه‌ابزار، شامل قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند Super Resolution می‌شود که با استفاده از هوش مصنوعی، وضوح بازی‌های با کیفیت پایین‌تر را افزایش می‌دهد تا علاوه‌بر بهبود تجربه‌ی بصری، مصرف انرژی بهینه‌تر شود. همچنین، فناوری Frame Rate Converter این شرکت، نرخ فریم بازی‌ها را بهبود می‌بخشد و تجربه‌ای روان‌تری را در بازی‌ها ارائه می‌دهد.

علاوه‌بر موارد، یکی از نقاط برجسته‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ مصرف انرژی پایین این تراشه هنگام ضبط ویدیوهای باکیفیت بالا است. این تراشه به گونه‌ای طراحی شده است که مصرف انرژی در حین ضبط ویدیوهای 4K60 تا ۱۴ درصد کاهش می‌یابد. این ویژگی یکی از مزیت‌های بزرگ برای کاربران موبایل به‌شمار می‌رود که به دنبال تجربه‌ای طولانی‌تر و با کیفیت‌تری هنگام عکاسی و فیلمبرداری با گوشی هستند.

در مجموع، تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ با نوآوری‌های قابل‌ توجه در بخش گرافیکی، پشتیبانی از تکنولوژی‌های پیشرفته هوش مصنوعی و بهبودهای چشمگیر در مصرف انرژی، گام بلندی در جهت ارتقای تجربه‌ی کاربری در دستگاه‌های موبایل برداشته است. این تراشه نه‌تنها تجربه‌ی بازی‌ها را به سطح جدیدی ارتقا می‌دهد، بلکه به تولیدکنندگان دستگاه‌های موبایل امکان می‌دهد محصولات با کارایی بیشتر و مصرف انرژی کمتر به بازار عرضه کنند.

مدیاتک با معرفی تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ گام بزرگی در حوزه هوش مصنوعی برداشته است. این تراشه با بهره‌گیری از واحد پردازش عصبی نسل هشتم، امکانات پیشرفته‌ای را برای کاربران و تولیدکنندگان فراهم می‌کند. یکی از نکات برجسته‌ی این تراشه، مدیریت هوش مصنوعی توسط NPU 890 محسوب می‌شود که مصرف انرژی آن نسبت به نسل قبلی تا ۳۵ درصد کاهش یافته است و به بهبود بهره‌وری در انجام وظایف مختلف کمک می‌کند.

یکی از ویژگی‌های کلیدی NPU 890 این است که به‌طور خاص برای ارائه‌ی عملکرد هوش مصنوعی کارآمدتر و سریع‌تر طراحی شده است. این واحد پردازش عصبی قابلیت‌های منحصربه‌فردی را مانند بهبود وضوح تصاویر، زوم ۱۰۰ برابری با حفظ جزئیات و بهینه‌سازی مصرف انرژی در ضبط ویدئوهای 4K60 فراهم می‌کند که پیش‌تر به آن پرداخته شد.

تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ به‌طور خاص برای پردازش مدل‌های هوش مصنوعی سبُک به‌صورت محلی روی دستگاه طراحی شده و به گفته‌ی مدیاتک، سرعت پردازش مدل‌ های زبانی بزرگ (LLM) تا ۸۰ درصد بهبود یافته است.

درحالی‌که مدیاتک چند ماه پیش از رونمایی، با افتخار از برآورده کردن تمام نیازهای کامپیوترهای مخصوص هوش مصنوعی معروف‌ به کوپایلت پلاس با استفاده از تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۳۰۰ پلاس صحبت می‌کرد، توان انجام عملیات از ۶۸ تاپس (تریلیون عملیات‌برثانیه) ادعایی در ۹۳۰۰ پلاس به ۵۰ تاپس در دیمنسیتی ۹۴۰۰ افت کرده است. با توجه به افزایش فرکانس حافظه‌ی رم و همچنین بهبودهای ارائه شده در زمینه‌ی پردازنده‌ی عصبی جدید، ادعای ۶۸ تاپسی مدیاتک تا حدودی زیر سؤال می‌رود.

البته اگر توان عملیاتی پردازنده‌ی گرافیکی را هم در این معادله وارد کنیم، شاید ادعای مدیاتک تا حدی درست باشد. به هر روی، مدیاتک توضیح یا دلیل خاصی برای توجیه این افت توان عملیاتی ارائه نکرده است.

تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ مدیاتک با ارائه‌ی اولین‌هایی در صنعت هوش مصنوعی، از جمله آموزش LoRA روی دستگاه و پشتیبانی از هوش مصنوعی Agentic، به ابزار قدرتمندی برای توسعه‌دهندگان و کاربران تبدیل شده است.

آموزش مدل با روش LoRA باعث کاهش پیچیدگی محاسباتی و منابع مورد نیاز می‌شود. درواقع، به‌جای آموزش کامل مدل با حجم بسیار بالایی از داده، تنها قسمت‌هایی که نیاز به تغییر دارند، آموزش می‌بینند تا زمان و منابع محاسباتی به‌شدت کاهش یابد.

مدیاتک با عرضه‌ی تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰، گام‌های مؤثری در بهبود عملکرد صوتی و ارتباطات برداشته است. این تراشه، از پخش بلوتوثی صدا با وضوح بالا تا ۲۴ بیت و ۳۸۴ کیلوهرتز پشتیبانی می‌کند و قابلیت ضبط صدای ۲۴ بیتی از طریق حداکثر ۶ میکروفون را دارد. البته حضور این قابلیت‌ها بستگی به سخت‌افزار گوشی‌های هوشمند مختلف دارد. بااین‌حال، با وجود این پیشرفت‌ها، تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ همچنان در مقایسه با اسنپدراگون کوالکام که به‌طور گسترده‌تری در بازار استفاده می‌شود، در برخی زمینه‌ها از کمبودهایی رنج می‌برد و قادر به ارائه‌ی برخی از ویژگی‌های پیشرفته نیست.

نکته‌ی پنهانی دیگر در زمینه‌ی ارتباطات در این تراشه، حذف آنتن و واحد mmWave مربوط به 5G و اضافه کردن آنتن موج ۶ گیگاهرتزی است. این تغییر در راستای کاهش انرژی مصرفی این تکنولوژی قابل توجیه بوده و اشاره به این دارد که مدیاتک تمام تلاش خود را در راستای بهینه کردن مصرف انرژی تراشه انجام داده است.

smartprix

مدیاتک امسال تنها به بهبود عملکرد هوش مصنوعی تراشه‌های خود بسنده نکرده و توجه ویژه‌ای به قابلیت‌های ارتباطی آن‌ها داشته است. از جمله این قابلیت‌ها می‌توان به «AI Network Suite 2.0» اشاره کرد که به‌طرز چشمگیری عملکرد اتصال به شبکه‌های Wi-Fi و موبایل را در محیط‌های شلوغ افزایش می‌دهد. طبق اعلام مدیاتک، این فناوری می‌تواند سرعت اتصال را تا ۱۵ درصد بهبود بخشد که به کاربران اجازه می‌دهد در شرایط پرترافیک شبکه، تجربه‌ی بهتری در اتصال به اینترنت داشته باشند.

یکی دیگر از ویژگی‌های دیمنسیتی ۹۴۰۰، پشتیبانی از Wi-Fi 7 با قابلیت استفاده از سه باند است. این امکان باعث افزایش قابل‌ توجه عملکرد Wi-Fi در شبکه‌های سازگار می‌شود و تجربه‌ی کاربری بهتری در انتقال داده‌های بی‌سیم فراهم می‌کند. علاوه‌براین، فناوری UltraSave 4.0 این تراشه مصرف انرژی ارتباطات را تا ۱۸ درصد کاهش می‌دهد و افزایش بهینگی مصرف انرژی و طولانی‌تر شدن عمر باتری دستگاه‌ها را به‌همراه دارد.

پیش از شروع بررسی بنچمارک‌ها، مرور جدول زیر اطلاعاتی کلی در مورد عملکرد دیمنسیتی ۹۴۰۰ ارائه می‌دهد:

تراشه‌‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ در تست‌های عملکرد اولیه، نتایج قابل‌ توجهی به دست آورده که نشان‌دهنده‌ی ارتقای چشمگیر نسبت به نسل قبل است. در آزمون گیگ‌بنچ ۶، تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ امتیاز ۳۰۵۵ را در بخش پردازش تک‌هسته‌ای و ۹۶۰۰ را در پردازش چند‌هسته‌ای به دست آورد. این نتایج بهبود ۳۶ و ۲۷ درصدی به‌ترتیب در تست‌های تک‌هسته‌ای و چندهسته‌ای را نشان می‌دهد.

علاوه‌بر بهبودهای پردازنده‌های اصلی و عصبی، GPU تراشه نیز توانایی‌های چشمگیری را به نمایش گذاشته است. براساس اطلاعات منتشرشده از مدیاتک از آزمون‌های بنچمارک‌های GFX Aztec 1440P off-screen که با استفاده از تکنولوژی Vulkan انجام شده، این تراشه موفق به کسب امتیاز ۱۳۴ فریم‌بر‌ثانیه شده است که در مقایسه با دیمنسیتی ۹۳۰۰، بیش از ۳۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

در مقایسه با A18 Pro، نرخ ۱۳۴ فریم‌بر‌ثانیه تقریباً دو برابر فریم‌ریت تراشه‌ی پرچمدار اپل در سال ۲۰۲۴ است و عملکردی شگفت‌انگیز را به نمایش می‌گذارد. این سطح از کارایی حتی از پردازنده گرافیکی Adreno که در اسنپدراگون ۸ الیت معرفی شده نیز یک سر و گردن بالاتر است.

این دستاورد نشان از قدرت بالاتر تراشه‌ی جدید مدیاتک در زمینه‌ی پردازش‌های هوش مصنوعی دارد. جالب‌تر آن‌ که عملکرد NPU 890 نه‌تنها از نسل قبلی خود بهتر است، بلکه از رقبای سرسختی چون اسنپدراگون ۸ نسل ۳ با امتیاز ۳۶۳۳ و A17 Pro اپل با امتیاز ۳۴۲۸ نیز پیشی گرفته است.

در مبحث مصرف انرژی، ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که تراشه‌ی جدید مدیاتک، به هدف کاهش مصرف نسبت به نسل قبلی دست نیافته است. بررسی‌ها روی گوشی جدید رونمایی‌شده‌ی Vivo X200 Pro نشان می‌دهد که به ازای هر آمپرساعت، گوشی حاوی این تراشه حداکثر ۱۴۹ دقیقه شارژدهی دارد. با چشم‌پوشی از اختلاف یک دقیقه‌ای، می‌توان نتیجه گرفت که از نظر مصرف انرژی، تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰، عملکردی همانند نسل قبلی دارد. بنابراین ادعای ۴۰ درصدی بهبود مصرف این تراشه به‌صورت ملموس قابل تأیید نیست.

هوشیار ذوالفقارنسب

نبرد تراشه‌‌ای گوشی‌های پرچم‌دار ۲۰۲۴؛ برنده کدام است؟

مطالعه '18

در حوزه مصرف انرژی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که تراشه‌ی جدید مدیاتک نتوانسته است به هدف کاهش مصرف نسبت به نسل قبلی دست یابد. آزمایش‌های انجام‌شده روی گوشی Vivo X200 Pro مجهز به‌ تراشه‌ی دیمنسیتی ۹۴۰۰ نشان می‌دهد که این دستگاه، به ازای هر آمپرساعت حداکثر ۱۴۹ دقیقه شارژدهی ارائه می‌دهد. با در نظر گرفتن اختلاف ناچیز یک دقیقه‌ای، می‌توان نتیجه گرفت که از نظر بهره‌وری انرژی، تراشه دیمنسیتی ۹۴۰۰ عملکردی مشابه نسل قبلی خود دارد. بنابراین، ادعای ۴۰ درصد بهبود مصرف انرژی در این تراشه، به‌طور عملی و ملموس قابل تأیید نیست.

در مجموع، دیمنسیتی ۹۴۰۰ یک جهش بزرگ در فناوری تراشه‌های موبایل به شمار می‌آید. با معماری پردازنده‌ی قدرتمند، قابلیت‌های گرافیکی پیشرفته، ویژگی‌های تقویت‌شده‌ی هوش مصنوعی و پشتیبانی بهتر از دوربین، این تراشه به خوبی برای پاسخگویی به نیازهای کاربران امروزی آماده است. با ادامه‌ی تکامل گوشی‌های هوشمند، دیمنسیتی ۹۴۰۰ بدون شک نقش مهمی در شکل‌دهی به تجربیات آینده‌ی موبایل ایفا خواهد کرد.

روی کاغذ، به نظر می‌رسد که دیمنسیتی ۹۴۰۰ تحول بزرگی را برای گوشی‌های هوشمند فراهم می‌کند. ترکیبی از هسته‌های قدرتمند، قابلیت‌های پیشرفته هوش مصنوعی و تمرکز بر هوش مصنوعی مولد، این تراشه را آماده کرده است تا موج جدیدی از نوآوری‌ها در فناوری موبایل را به ارمغان بیاورد. چه گیمر باشید، چه خالق محتوا و یا حتی کاربری عادی، دیمنسیتی ۹۴۰۰ نوید یک تجربه‌ی متفاوت و قدرتمند را می‌دهد. حال باید منتظر باشیم تا ببینیم عملکرد این تراشه در دستگاه‌های واقعی چگونه خواهد بود و آیا می‌تواند انتظاراتی را که از آن می‌رود، برآورده کند یا خیر.