داستان برند فراسو؛ سه دهه نوستالژی

ماشیاغلب ما فراسو را با تجهیزات جانبی کامپیوتر می‌شناسیم و احتمالاً کیبورد و ماوس‌های قدیمی یا شاید هدست‌های این شرکت را به یاد داریم. فراسو از یک تولیدکننده‌ی ساده‌ی حوزه‌ی IT راه طولانی و پرفرازونشیبی را پیمود تا اکنون به یکی از گروه‌های تأمین‌کننده‌ی فناوری معتبر داخلی تبدیل شود که با برندهای مطرحی مانند لاجیتک، ادیفایر و بنگ و اولافسن کار می‌کند.

شاید برای شما هم که پیگیر اتفاقات شرکت‌های مطرح و پیشروی خارجی هستید، جالب باشد که این بار روند تکامل برندی ایرانی را مرور کنید. با ما همراه باشید تا در سالگرد ۳۵ سالگی فراسو، روایت پیشرفت، چالش‌ها و سرانجام توسعه‌ی این برند را از افقی نزدیک‌تر ببینیم.

به‌روزرسانی: ویدیوی داستان برند فراسو به مقاله اضافه شد.

شرکت فراسو زمستان سال ۱۳۶۸، توسط سه مهندس جوان دانشگاه تهران و در زمانی تأسیس شد که بازار فناوری اطلاعات ایران در مراحل ابتدایی راه خود قرار داشت. درحالی‌که فعالیت در حوزه‌هایی مانند صنایع‌غذایی و ساخت‌وساز نظر سرمایه‌گذاران بیشتری را جلب می‌کرد، کارآفرینی در بخش فناوری تصمیمی خطرپذیر به‌نظر می‌رسید.

در آن دوران هنوز کامپیوترهای شخصی بین خانوارهای ایرانی فراگیر نشده بود و مسیر آینده‌ی شرکت‌های IT وضوح چندانی نداشت. فراسو نیز تنها با سه نفر کارمند و با هدف ارائه‌ی راه‌حل‌های جامع به نیازهای مشتریان فعالیت خود را آغاز کرد. طی چهار سال نخست، عمده‌ی تمرکز شرکت، واردات قطعات و ارائه‌ی راهکارهای نرم‌افزاری بود.

سال ۱۳۷۲ اولین تحول کلیدی شرکت با تحلیل دقیق بازار مصرف‌کننده رقم خورد و فراسو دریافت که بازار کیبورد کامپیوتر در ایران پتانسیل بالایی برای کار دارد: کیبورد به‌عنوان کالایی با تکنولوژی نسبتاً ساده‌تر، از معدود گزینه‌های سخت‌افزاری بود که امکان تولید در داخل کشور را داشت.

فراسو پس از مطالعات و ارزیابی‌های فنی، خط تولید خود را با ظرفیتی محدود راه‌اندازی کرد، اما به‌مرور زمان با استقبال بازار و بهبود کیفیت محصولات، حجم تولید را افزایش داد. تعداد کارمندان شرکت در این سال به ۲۰ نفر رسیده بود.

قدم بعدی، توسعه‌ و مقیاس‌پذیری در خارج از مرزهای ایران بود و به‌این‌ترتیب بین سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۸، فراسو توانست محصولات خود را در بازارهای منطقه‌ای از هند تا کشورهای حوزه‌ی خلیج‌فارس عرضه کند.

این گام بلند به‌واسطه‌ی کیفیت مناسب تولیدات، قیمت‌های رقابتی و بازاریابی هوشمندانه برداشته شد. فراسو با رعایت استانداردهای بین‌المللی و ارتقای سیستم‌های کنترل کیفیت، توانست شبکه‌ی توزیع منطقه‌ای مؤثری راه‌اندازی کند؛ اما متأسفانه این طیف از فعالیت‌ها به دلیل تحریم‌ها، به‌مرور زمان کمرنگ‌تر و سرانجام متوقف شد.

طی سال‌های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ فراسو در پاسخ تغییرات بازار و نیازهای مشتریان تصمیم گرفت آیتم‌های جدیدی را به سبد کالای خود اضافه کند. اگر کمی به عقب برگردیم، شرایط آن زمان را به یاد می‌آوریم: در این دوران فناوری‌های گیمینگ رشد سریعی را تجربه می‌کردند و تقاضا برای لوازم جانبی باکیفیت روبه‌افزایش بود.

در این میان شاید مهم‌ترین سؤال این بود که آیا محصولات داخلی نیز از اقبال عمومی مردم برخوردار می‌شوند؟ پاسخ مثبتی که فراسو در این برهه گرفت، به تمرکز هم‌زمان بر کیفیت و قیمت برمی‌گشت: مانیتور و اسپیکرهای کامپیوتری، لپ‌تاپ و تجهیزات گیمینگ، محصولات دیگری بودند که علاوه بر دو گجت سابق، طبق تصمیم مؤسسین به مرحله‌ی تولید و پخش رسیدند.

از سال ۱۳۹۱، مدیران فراسو متوجه شدند که توسعه‌ی شرکت در مقیاسی وسیع‌تر، مستلزم همکاری با برندهای خارجی است تا امکان تأمین اقلام مورد نیاز مشتریان فراهم شود. در همین راستا آن‌ها مدل‌های مختلف مشارکت را بررسی کردند و با فعالین معتبر صنعتی وارد مذاکره شدند.

این مذاکرات از سال ۱۳۹۵ و پس از امضای برجام، رنگ امیدوارانه‌تری به خود گرفت و با امضای قرارداد بین شرکت اسپیرو و لاجیتک سوییس، فعالیت رسمی این برند در ایران شروع شد. از این مقطع به بعد، هر کالایی با گارانتی لاجیتک به‌طور قانونی و با نمایندگی رسمی این برند به بازار عرضه شده است.

لاجیتک می‌توانست بهترین گزینه برای تغییر مدل کسب‌وکار فراسو از یک تولیدکننده‌ی صرف به یک گروه تجاری چندوجهی محسوب شود: این شرکت یکی از شناخته‌ترین برندهای لوازم جانبی کامپیوتر بود که تقریباً هر گجت و ابزاری را که مشتریان مشتاقی داشت، ارائه می‌کرد.

در همین حال تفاوت محسوس قیمت محصولات ایرانی و خارجی، مسئولین فراسو را متقاعد کرد که زیرمجموعه‌ی دیگری را با نام شرکت اسپیرو، برای واردات، بازاریابی و فروش آیتم‌های لاجیتک راه‌اندازی کنند.

آغاز به کار اسپیرو (که در اصل اواخر دهه‌ی ۱۳۸۰ ثبت رسمی شده بود) بلوغ سازمانی فراسو را نشان می‌داد. این شرکت به‌لطف تجربه و زیرساخت‌های فراسو می‌توانست فرصت‌های بیشتری برای ارائه‌ی خدمات باکیفیت به مشتریان فراهم کند. البته شبکه‌ی گسترده‌ی توزیع، خدمات پس از فروش قوی و اعتبار برند فراسو، پیشاپیش راه پیشرفت سریع اسپیرو را هموار کرده بود.

به‌این‌ترتیب شرکت اسپیرو به‌عنوان یکی از اعضای خانواده‌ی گروه فراسو، واردات و ضمانت محصولات خارجی را تقبل کرد و واردات و تولید قطعات تحت مسئولیت فراسو باقی ماند.

سال ۱۳۹۹ یعنی درست قبل از شروع همه‌گیری کرونا، فراسو با برنامه‌ای استراتژیک وارد بازار موبایل شد. به‌ باور مدیران شرکت، نزدیک‌ترین حوزه به سایر فعالیت‌های فراسو که می‌توانست حضور آن‌ها را در بازار فراگیرتر کند، لوازم جانبی گوشی‌های هوشمند بود.

از طرفی موبایل به ابزاری روزمره و ضروری تبدیل شده بود و به‌تناسب آن تقاضای این گروه محصولات در بازار ملموس‌تر به‌نظر می‌رسید. از طرف دیگر، تجربه‌ی موفق فراسو در عرضه‌ی لوازم جانبی کامپیوتر، با مسیر جدید همخوانی زیادی داشت.

طبق روال سابق، فراسو ابتدا بازار را با تولید یک محصول خاص محک زد: «کابل‌های شارژ و انتقال اطلاعات». البته در این سال‌ها، شرکت تصمیم گرفت برند فراسو را به برند شرکت تبدیل و کالاهای تولیدی را با برند جدید Beyond به بازار عرضه کند.

این موفقیت باعث شد فراسو اعتماد مشتریان را به دست آورد و با اطمینانی بیشتر برای ورود به دیگر بخش‌های بازار موبایل آماده شود. به این ترتیب تا سال ۱۴۰۲ این شرکت به مرحله‌ی عرضه‌ی انواع شارژرها رسید.

در طول چهار سال گذشته (از ابتدای سال ۱۴۰۰ به‌بعد) گروه فراسو استراتژی خود را در زمینه‌ی توسعه‌ی سبد کالاهای برندهای معتبر بین‌المللی، به‌طور هدفمند گسترش داده است. شرکت اسپیرو واردات کالاهای تمام‌شده، گارانتی و خدمات پس از فروش شرکت‌های خارجی متعددی را پوشش می‌دهد.

در مرحله‌ی اول و از بین شرکت‌های اروپایی، فراسو محصولات برند هلندی Trust را در حوزه‌ی تجهیزات گیمینگ و با کیفیت «متوسط روبه‌بالا» عرضه کرد.

نکته‌ای که برای مسئولین گروه اهمیت بیشتری داشت، این بود که تراست با تمرکز بر طراحی محصولات باکیفیت و مارکتینگ قوی، جایگاه مناسبی در بازار اروپا به دست آورده و به‌طور خاص محصولات گیمینگ آن مشتریان وفاداری دارند.

در مرحله‌ی بعد فراسو انواع محصولات برند آسیایی Edifier را، از هدفون‌ها، ایرفون‌ها و اسپیکرهای سیمی و بلوتوثی با قیمت مقرون‌به‌صرفه تا اسپیکرهای گران‌قیمت سری AirPulse، به سبد کالاهای خود اضافه کرد.

اینجا بود که کار با شرکت UGreen آغاز شد تا انواع تبدیل‌های تایپ سی، آداپتورهای شارژ تبلت و لپ‌تاپ و فست شارژ، هدفون‌های وایرلس و دیگر محصولات این برند محبوب توسط گروه فراسو به مشتریان ارائه شود. اما این پایان راه نبود و مدتی بعد گروه فراسو تأمین کالاهای مصرفی برند AOC را به‌عهده گرفت.

AOC یکی از برترین تولیدکنندگان مانیتور گیمینگ در جهان بود که سهم قابل‌ توجهی از بازارهای چین و آمریکا را نیز در اختیار داشت. به‌همین‌دلیل کار با این برند می‌تواست به نقطه‌‌ی عطفی در کارنامه‌ی فراسو تبدیل شود و همین اتفاق نیز افتاد.

شاید بدانید که شرکت مادر AOC، یعنی TPV، بزرگ‌ترین تولیدکننده‌‌ی پنل‌های LCD در جهان است و برای برندهای متعددی پنل تولید می‌کند. این شرکت سال ۱۴۰۱ نیز به‌عنوان برترین برند مانیتورهای گیمینگ در جهان شناخته شد.

اما کار با شرکت AOC مزیت دیگری هم برای گروه فراسو به همراه داشت و باعث شد این شرکت از طریق TPV نمایندگی فروش مانیتورهای حرفه‌ای Philips را نیز دریافت کند.

همچنین در همین سال، گروه فراسو برنامه‌ی پشتیبانی از محصولات برند Vention را نیز نهایی کرد. ونشن با وجود نوپا بودن از کارخانه‌های اختصاصی برای طراحی و تولید محصولات خود بهره می‌برد و تا به اینجا در بازارهای جهانی به‌ویژه کشور چین، با استقبال خوبی مواجه شده است. فراسو قصد دارد محصولات این برند را ابتدای سال ۱۴۰۴ وارد بازار ایران کند.

گروه فراسو درحال‌حاضر با ۴ شرکت و بیش از ۲۰۰ کارمند، فعالیت خود را در حوزه‌ی طراحی، ساخت، مونتاژ و توزیع تجهیزات کامپیوتری و موبایل ادامه می‌دهد.

بازوی تولیدی اقلامی نظیر ماوس و کیبورد، اسپیکر، پاوربانک، و لوازم جانبی موبایل را به بازار عرضه می‌کند و اسپیرو در عرصه‌ی واردات، مارکتینگ و گارانتی فعالیت دارد.

این گروه باتکیه‌بر تجربه‌ی ۳۵ ساله، برنامه‌های آینده‌ی خود را با مطالعات مداوم و تبادل بازخورد تنظیم می‌کند. مدیران فراسو اولویت اصلی خود را تنوع‌بخشی بیشتر به محصولات تحت پوشش در حوزه‌های جدید می‌دانند و البته به دنبال شناسایی فرصت‌هایی هستند که احتمالاً دریچه‌های جدیدی برای جذب مخاطبان بیشتر خواهد گشود.

گروه فراسو می‌گوید تقویت همکاری با برندهای معتبر جهانی را مانند گذشته دنبال خواهد کرد. این شرکت درعین‌حال قصد دارد با جذب نمایندگی‌های جدید و توسعه‌ی روابط موجود، سبد محصولات خود را غنی‌تر کند.

فراسو در چند سال گذشته نگاهی هم به گسترش حضور خود در بازارهای منطقه‌ای داشته است. این گروه تجاری معتقد است باتوجه‌به تجربه‌ی رضایت‌بخشی که از حضور در بازار ایران کسب کرده، می‌تواند فعالیت‌های موفق خود را در سایر کشورهای خاورمیانه تکرار کند.

موفقیت تمامی برنامه‌های ذکرشده، مستلزم این است که فراسو استانداردهای کیفی خود را حفظ کند و فرایندهای خود را به هم‌راستای خواسته‌های مشتریان بهبود دهد. مسیر رشد این شرکت در صورتی می‌تواند پایدار بماند که ارزش‌های خود را مبنی بر جلب اعتماد مصرف‌کنندگان ادامه دهد.

استراتژی‌های آینده‌ی فراسو نشان می‌دهد این گروه به دنبال تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی بازار فناوری ایران است. کلید رسیدن به این مقصد نه‌تنها تمرکز بر کیفیت و هزینه، بلکه توجه به این واقعیت است که مشتریان از شفاف‌سازی فرایندهای کاری شرکت‌ها استقبال می‌کنند.