گوشت آزمایشگاهی؛ آینده‌ی احتمالی صنایع غذایی و راهکاری برای حفظ محیط زیست

در چهار سال گذشته قیمت تمام‌شده‌ی تولید گوشت‌ آزمایشگاهی، ۹۶ درصد کاهش پیدا کرده است. با این حال هنوز قیمت تمام‌شده‌ی این نوع گوشت‌ها برای تولید در مقیاس صنعتی بسیار بالا است؛ ولی پیش‌بینی می‌شود در آینده این مشکل نیز برطرف شود. 

صاحبان فناوری‌های حوزه‌ی غذایی همیشه به موضوع تولید گوشت یا جایگزین‌های آزمایشگاهی برای آن علاقه‌مند بوده‌اند. در چند سال اخیر، نمونه‌های اولیه‌ای از جایگزین‌های واقعی گوشت طبیعی به بازار عرضه شده و مورد توجه خریداران نیز قرار گرفته‌اند. بازسازی مزه، بافت، ظاهر و بوی گوشت به‌هیچ‌وجه کار ساده‌ای نیست و شرکت‌های فعال در این زمینه سرمایه‌گذاری‌های عظیمی برای ارضای همین چند پیش‌شرط به‌ظاهر ساده انجام داده‌اند. البته آن‌ها کاملا امیدوارند که این سرمایه‌گذاری در بلندمدت برای آن‌ها سود سرشاری خواهد داشت.

در سال ۲۰۱۶، شرکت Beyond Meat به‌عنوان اولین استارت‌آپ این حوزه جایگزین‌ گیاهی گوشت را معرفی و آن را به فروشگاه‌های مواد غذایی عرضه کرد. شرکت Impossible Foods دیگر رقیب این شرکت است که در حال حاضر با رستوران‌ها قرارداد بسته و در نظر دارد عرضه‌ی فروشگاهی محصولاتش را به زمان دیگری موکول کند.

با این حال بسیاری از شرکت‌ها تصمیم گرفتند این مسیر سخت برای تولید جایگزین گوشت مصنوعی را دور بزنند و گوشت واقعی را به‌صورت آزمایشگاهی تولید کنند. محصول این تلاش، گوشت‌ پرورشی سلولی نام گرفته است و رشته به رشته در آزمایشگاه، رشد و کشت داده می‌شود.

تولید این محصول بسیار پرهزینه است؛ ولی قیمت تمام‌شده‌ی آن‌ها در سال‌های اخیر به‌سرعت در حال کاهش است. جالب است بدانید که قیمت اولین همبرگر گوشت آزمایشگاهی که توسط شرکت Mosa Meats درست شده بود، ۱.۲ میلیون دلار به ازای هر پوند تخمین زده شده است. اکنون قیمت این نوع گوشت به ۱۱.۳۶ دلار در هر پوند (۰.۴۵ کیلوگرم) رسیده که با قیمت ۱۲ دلار بر پوند گوشت‌های گیاهی بیاند میت قابل رقابت است. البته هر دو نوع از این گوشت فعلا در مقیاس محدود عرضه می‌شوند و قابلیت رقابت با گوشت دام که قیمت جهانی متوسط آن ۳.۵۴ دلار بر پوند است، ندارند.

به‌تازگی شرکت Memphis Meats نیز پروژه‌ای برای تولید گوشت مرغ آزمایشگاهی کلید زده است. گرچه آن‌ها به قیمت اولیه‌ی ۶۰۰۰ دلار بر هر پوند از گوشت مرغ رسیده‌اند که در مقایسه با قیمت اولیه‌ی ۱.۲ میلیون دلاری گوشت گاو بسیار جالب توجه است؛ ولی تا تجاری شدن محصولشان راه زیادی در پیش دارند.

به گزارش سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو)، حدود ۲۶ درصد از زمین‌های قابل کشت جهان برای تأمین علوفه و غذای دام استفاده می‌شود. همچنین سالانه ۱۳ میلیارد هکتار از جنگل‌ها برای تأمین نیازهای صنایع دام و طیور تغییر کاربری داده می‌شوند. علاوه بر این‌ها، صنعت پرورش دام و طیور مسئول بیش از ۱۴.۵ درصد از گازهای گلخانه‌ای با عامل انسانی است. صنعت تولید گوشت‌ آزمایشگاهی می‌تواند کمک شایانی به حل این مشکلات کند.

افزایش مقیاس تولید این نوع گوشت‌ از مقیاس آزمایشگاهی به تولید صنعتی و در عین حال پایین نگاه داشتن قیمت، بزرگ‌ترین چالش پیش روی این صنعت است. با وجود تمام تلاش‌های جاری، تولید گوشت غیر حیوانی برای استفاده‌ی عموم (از نظر قیمت) تا پیش از سال ۲۰۲۰ ممکن نخواهد بود. با این حال، پاتریک براون مدیر ارشد شرکت Impossible Foods در نظر دارد صنعت دام‌پروری را کاملا بازنشسته کند و محصولات خود را جایگزین آن کند. اکنون، این تنها رؤیایی دور از دسترس است؛ ولی اگر گوشت‌ آزمایشگاهی واقعا بتواند ارزان‌تر، سالم‌تر و دوستدار محیط زیست تولید شود، باید به آن‌ فرصت مبارزه برای اثبات خود داد.