نکاتی از زندگی نیکولا تسلا، نابغهای که جهان را الکتریکی کرد
۱۰ جولای زادروز نیکولا تسلا بود؛ مردی که ۱۶۱ سال از تولد او میگذرد. بدون تسلا ممکن بود که شما نتوانید انرژی مقرونبهصرفهی الکتریکی را به خانهی خود بیاورید تا این جملات را بخوانید. تسلا در عمر ۸۶ سالهی خود بیش از ۳۰۰ پتنت به ثبت رساند و اختراعات او راه را برای جریان متناوب برق (AC) در موتور الکتریکی، رادیو، چراغ فلورسنت، لیزر، ریموت کنترل و سایر لوازم الکتریکی هموار کرد. بااینحال بعضی از ایدههای او حتی امروز نیز به نظر عجیب میرسند؛ بهعنوانمثال او یکبار نقشههایی برای توسعهی یک پرتو مرگ توصیف کرد و به ایدهی دیگری برای دیواری غیر قابل نفوذ از نیرو اشاره کرد تا مانع از تهاجم دشمنان خارجی شود. در ادامه نگاهی اجمالی به زندگی قابل توجه یکی از مهمترین نوابغ خاص تاریخ میاندازیم.
نیکولا تسلا در ۱۰ جولای ۱۸۵۶ در روستای اسمیلیان، واقع در امپراتوری اتریش-مجارستان (کرواسی امروز) به دنیا آمد. پدر او میلوتین تسلا، کشیش ارتدکس و مادرش دوکا ماندیک، مخترع لوازمخانگی بود. در دانشگاه، تسلا در ابتدا به مطالعهی فیزیک و ریاضیات علاقهمند شد؛ اما طولی نکشید که مجذوب الکتریسیته شد. او دورهی دبیرستان خود را در کارلستا در سال ۱۸۷۳، موسسهی پلیتکنیک در گراتز اتریش و دانشگاه پراگ گذراند و در سال ۱۸۸۱ در یک شرکت تلفن در بوداپست بهعنوان مهندس برق مشغول به کار شد.
تسلا هنگامیکه با یکی از دوستانش در پارک مشغول قدم زدن بود، ایدهی موتور القایی را مطرح کرد. بعدها در سال ۱۸۸۳ هنگامیکه در استراسبورگ فرانسه زندگی میکرد، او مدلی اولیه از موتور القایی (یک موتور AC که نیروی خود را از القای الکترومغناطیسی میگیرد) ساخت و با موفقیت آزمایش کرد؛ هنگامیکه او کسی را در اروپا علاقهمند به این محصول نیافت، به آمریکا سفر کرد تا در کنار توماس ادیسون در نیویورک مشغول به کار شود.
تسلا در رؤیای کودکی خود به دنبال مهار کردن نیروی آبشار نیاگارا بود. در سال ۱۸۹۵، او اولین نیروگاه برقآبی را در آنجا ساخت که یک پیروزی عمده برای جریان تناوبی برق بود. بعدها مجسمهی یادبودی از تسلا در جزیرهی گوت در آبشار نیاگارا نصب شد.
تسلا به خاطر تمام استعدادهایی که داشت، بسیار عجیبوغریب بود. در تصمیمی ناگهانی او دیگر غذای جامد نخورد. او عسل میخورد، از شیر گرم بهعنوان نوشیدنی استفاده میکرد و شربتی از سبزیهایی مانند آرتیشو و کرفس برای خود درست کرد. تسلا ادعا میکرد که بیشتر از ۲ ساعت در روز نمیخوابد. با این وجود او اقرار کرد گاهی اوقات نیز برای سرحال شدن، چرت میزند. طبق گزارشی، او یک بار برای مدت ۸۴ ساعت بدون آنکه بخوابد، مشغول کار بوده است.
در سال ۱۸۸۲، تسلا میدان مغناطیسی چرخشی را کشف کرد؛ اصلی فیزیکی که تقریباً پایهای برای تمام وسایلی که از قدرت جریان متناوب استفاده میکنند، است. او از این اصل علمی برای ساخت موتور القایی و سیستمی چند فازی برای تولید، انتقال، توزیع و استفاده از انرژی الکتریکی استفاده کرد.
زمانی که تسلا در آزمایشگاه توماس ادیسون در نیوجرسی مشغول به کار بود، او و ادیسون بر سر بهترین نوع جریان الکتریکی با یکدیگر به مشاجره کردند. ادیسون به جریان مستقیم (DC) علاقهمند بود؛ درحالیکه تسلا جریان متناوب را دوست داشت. این اختلاف سلیقه به جنگی از جریانها تبدیل شد، اما درنهایت این تسلا بود که پیروز این میدان شد؛ زیرا جریان متناوب راندمان بیشتری داشت.
تسلا همچنین همکاری نزدیکی با کارخانهدار و مخترع، جورج وستینگهاوس داشت و همکاری آنها موجب شد الکتریسیته به سراسر آمریکا منتقل شود. تسلا در سال ۱۸۸۸ مقالهای با عنوان سیستم جدید موتورهای جریان تناوبی و مبدل نوشت و در آن به تشریح ایدهی موتورهای خود و سیستمهای الکتریکی پرداخت. این مقاله توجه وستینگهاوس را جلب کرد و آنها همکاری خود را برای انتقال الکتریسیته به بقیهی نقاط کشور آغاز کردند. سیستم هدایت متناوب تسلا امروزه بهعنوان استانداردی جهانی برای انتقال جریان الکتریکی، باقی مانده است.
او همچنین تسلا کویل را اختراع کرد که امروزه بهصورت گسترده در رادیو، تلویزیون و دیگر دستگاههای الکترونیکی استفاده میشود. در سال ۱۸۹۱، تسلا سیمپیچی القایی را توسعه داد که جریانی متناوب با فرکانس بالا تولید میکرد؛ این سیمپیچ امروزه با عنوان تسلا کویل شناخته میشود. او از این سیمپیچ در آزمایشهای خود برای تولید روشنایی الکتریکی، اشعهی ایکس و نیروی وایرلس استفاده میکرد و این وسیله به پایهای برای ساخت رادیو و تلویزیون تبدیل شد. امروزه از این سیمپیچ بیشتر در نمایشهای آموزشی و سرگرمی استفاده میشود.
تسلا در سال ۱۸۹۶ سیستم پایهی رادیو را بهعنوان پتنت ثبت کرد. اختراع رادیو معمولا به گوییِلمو مارکونی نسبت داده میشود؛ کسی که در سال ۱۹۰۱ برای اولین بار موفق به مخابرهی رادیویی به آنسوی اقیانوس اطلس شد؛ اما تسلا پتنتهایی برای بخشهای یک انتقالدهندهی رادیویی توسعه داد که بعدها مارکونی از آنها استفاده کرد. موضوعی که باعث شد اختلاف این دو به دادگاه کشیده شود.
تسلا به دو ایدهی دیگر نیز فکر کرد که همچنان کاملاً تئوریک باقی ماندهاند؛ اشعهی مرگ و دیوار غیرقابل نفوذی از نیرو که برای دفاع در مقابل تهاجمات خارجی استفاده شود. افبیآی پروندهای از زندگی تسلا در آمریکا نگهداری میکرد که تا سال ۲۰۱۱ و تا زمانی که این سازمان گزارشی ۲۵۰ صفحهای در مورد آن منتشر کرد، محرمانه بود. در سال ۱۹۴۳، هنگامیکه تسلا درگذشت، مهندس برق و محقق فناوری نظامی، جان جی. ترامپ، کسی که در آوریل ۲۰۱۶ در مقالهی نیویورکر بهعنوان دایی اتمی دونالد ترامپ مطرح شد، تلاشهای تسلا را برای افبیآی مورد آزمایش قرار داد و یافتههای خود را به آنها گزارش کرد. جان ترامپ در گزارشی به این دفتر گفت:
افکار تسلا و تلاشهای او حداقل در ۱۵ سال گذشته، عمدتاً تئوریک، فلسفی و تا حدی تبلیغاتی بود؛ اما شامل اصولی جدید و کارآمد یا روشی برای تحقق این نتایج نبود.
تسلا در طول زندگی خود هرگز ازدواج نکرد؛ اما یک بار مدعی شد که عاشق یک کبوتر شده است. تسلا عادت داشت که برای غذا دادن به کبوترها به پارک برود. او یک رابطهی غیر عادی با یک کبوتر سفیدرنگ که هرروز برای دیدن تسلا میآمد، داشت. او میگوید:
همانطور که یک مرد عاشق زنی میشود آن کبوتر را دوست دارم و او نیز عاشق من است. تا هنگامیکه او را دارم، هدفی در زندگی من وجود دارد.
نظرات