۱۳ واقعیت علمی خارق العاده ای که در کتابهای درسی نخواندهاید!
دانشی که ما در دورهی مدرسه فرا میگیریم، پایهای برای تمام رشتهها و مباحث جالبتوجهیاند که میخوانیم (یا در رشتههای مرتبط به آن) تحصیل میکنیم و به آن علاقهمند میشویم. اما قطعا علم در همان دوره برای ما تمام نمیشود. وقتی ما به حد خاصی از دانش میرسیم، در واقع به سطحی رسیدهایم که همه چیز واقعا برایمان به طرز دلچسبی لذتبخش و هیجانانگیز می شود.
اما بسیاری از مباحث جالب هستند که در کتابهای درسی نیامدهاند، اما اینها واقعیتهای باورنکردنی هستند که واقعا نبودشان نقصان زیادی برای کتاب های درسی محسوب میشود. شاید اگر معلمان شما هم در آن دوره، توجه خاصی به مباحثی این چنین میکردند، زندگی شما هم مسیر دیگری را طی میکرد.
اگر حقایقی که در ادامه ذکر میشوند، برایتان آشناست و در موردشان خواندهاید و میدانید، حتما سعی کنید به آموزگاران و معلمانی که می شناسید؛ انتقال دهید و اگر خودتان آموزگار هستید، حتما از گفتنیهای زیادی برای کلاس درس بعدیتان دارید. در ادامه با زومیت همراه باشید.
۱- آب میتواند همزمان جوش بزند و منجمد شود
این حالت که «نقطه سه گانه» نام دارد، زمانی رخ میدهد که درجه حرارت و فشار معینی برای سه حالت (گاز، مایع و جامد) یک ماده پدید بیاید که در آن تعادل ترمودینامیکی برقرار شود. برای انجام این آزمایش که در ویدئوی زیر مشاهده میکنید، یک شیشه حاوی مایع سیکلوکسان، به وسیله یک پمپ توربو مولکلالی به فشار بسیار کم آورده میشود. کاهش سریع فشار منجر به کاهش سریع دما میشود که باعث میشود ماده به طور موقت منجمد شود. این حالت منحصر به فرد آب را میتوانید در ویدئوی زیر مشاهده کنید.
۲- لیزر در آبشار به دام میافتد
شاید تعجب کرده باشید، اما چنین امکانی وجود دارد، در واقع این یک نمونهی باورنکردنی از پدیده اپتیکی موسوم به «بازتاب کلی داخلی» است.در این پدیدهی اپتیکی، ساختار متناوب نور دائما شکسته و بازتاب پیدا میکند. در واقع هنگامی که چند لایه شیشه و هوا پشت سر هم قرار بگیرند، آنگاه نور نمیتواند از این ساختار عبور کند. در این مورد، ساختار فوق متشکل از ذرات ریز آب است که میتوانند نور را بشکنند و بازتاب آن را به دام بیاندازند.
۳- ناسا واقعا یک فضاپیما را با سرعتی بالا به لبه بیرونی منظومه خورشیدی فرستاده است
همهی ما میدانیم که راکتها سریع هستند و فضا هم بیانتها است. اما گاهی اوقات هنگامی که در مورد اینکه چقدر طول میکشد تا فضاپیماهای ما به بخشهای بسیار دور یا همان لبههای بیرونی منظومهی شمسی برسند، دچار اشتباه میشویم. به عنوان مثال، همهی ما میدانیم که سفر به مریخ دست کم بین ۶ ماه تا ۸ ماه (بسته به موقعیت گردشی مریخ به دور خورشید) به طول میانجامد. به همین جهت، به نظر میرسد که فضاپیماهای زمینی به آهستگی حرکت میکنند تا به مقصد خود برسند، اما اینطور نیست.
تصویر متحرکی که در ادامه میبینید، این باور کلی را کاملا نقض میکند. در این گیف، سرعت فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا با هواپیماهای لاکهید اسآر-۷۱ بلکبرد و بوئینگ ۷۴۷ مقایسه شده است.
۴- تخم مرغ در زیر دریا به شکل یک عروس دریایی درمیآید
یک تخم مرغ که پوستهاش شکسته باشد و روی زمین ریخته باشد، منظرهی چندان جالبی نیست. اما در ارتفاع ۱۸ متری زیر سطح اقیانوس، فشاری حدود ۲.۸ برابر فشار سطحی جو به تخم مرغ وارد میشود، چیزی که میتوانید در تصویر زیر مشاهده کنید. در این حالت پوستهی تخم مرغ تقریبا محو شده و محتوای آن که همان زرده و سفیده تخم مرغ است، به شکل یک عروس دریایی درآمده است.
۵- شما هم میتوانید قضیه فیثاغورس را با مایعات ثابت کنید
احتمالا معلم ریاضی شما هم فرمول قضیه فیثاغورس را برایتان شرح داده باشد. در این رابطهی هندسی ریاضیاتی، مساحت مربع روی وتر مثلث مساوی با مجموعه مساحت دو مربع دیگر است. فرمول ریاضی قضیه فیثاغورس به این شکل نوشته میشود:
a2 + b2 = c2
اما آیا میدانستید که قضیه فیثاغورس هم با مایعات قابل اثبات است؟
۶- زمانی که یک ستاره توسط سیاه چالهای بلعیده میشود، این اتفاق میافتد
هنگامی که یک ستاره به درون یک سیاه چاله کشیده میشود، فوارهی عظیمی پلاسمایی به بیرون پرتاب میشود که تا میلیونها سال نوری در اطراف این رویداد پراکنده میشود. سووی گذاری، محققی از دانشگاه جان هاپکینز، در این مورد توضیح میدهد:
هنگامی که یک ستاره بهوسیلهی نیروی گرانشی یک سیاهچاله از هم فرو میپاشد، بخشی از ستاره به درون سیاهچاله میافتد، در همین حال، بقایای دیگر ستاره هم بهسرعت به اطراف پرتاب میشوند.
۷- میتوانید بدون عینک خود هم ببینید
برای این منظور، همهی چیزی که نیاز دارید، یک دوربین سوراخ سوزنی است که میتوانید، خودتان هم آن را بسازید. این دوربین دستساز به شما امکان میدهد تا نوری را متمرکز کنید که از شبکیه بازتاب داده میشود. البته امیدوار نباشید که این ابزار ساده، دید ۲۰ در ۲۰ به همراه داشته باشد، اما اگر عینکتان را در خانه جا گذاشته باشید، احتمالا یک جایگزین خوب بتوانید برایش پیدا کنید.
۸. چگونگی شکلگیری چهره فرد در رحم مادر
رشد جنین فرایندی بسیار پیچیده است که دانشمندان هنوز درک درستی از آن ندارند. اما دانشمندان توانستهاند رندری را مدلسازی کنند که نشان میدهد، ساختار چهرهی انسان در رحم چگونه پدید میآید. میتوانید این فرایند را در تصویر زیر ببینید.
۹. شکستن قلنج انگشتان دست به هیچ وجه بد نیست
یک محقق به مدت ۶۰ سال یکی از انگشتهای دستش را به طور مرتب میکشید، اما پس از بررسیها، مشخص شد که این انگشت از لحاظ آرتریت روماتوئید (رومانتیسم مفصلی) هیچ تفاوتی با باقی انگشتان دستش ندارد.
۱۰- تنها یک شعلهی خورشیدی میتواند انرژی معادل میلیونها بمب اتمی منتشر کند
و فورانهای خورشیدی همیشه اتفاق میافتند!
۱۱- به لطف قوانین فیزیک، گربهها همیشه روی پای خود فرود میآیند
گربهها همیشه روی دو پای خود فرود میآیند. احتمالا به این مسئله برخورده باشید. گربهها از دو قسمت از بدن خود برای تنظیم سرعت چرخش بدن خود استفاده میکنند. در این ویدئوی دیدنی به صورت اسلومویشن فرود یک گربه روی زمین نشان داده میشود.
۱۳- احتمالا زنده ماندن شما از انفجار یک نارنجک در زمین بیشتر از زیر آب است
اگر یک نارنجک دستی در نزدیکی شما در آب منفجر شود، میتواند به ریههایتان آسیب جدی وارد کند. میتوانید، نمونه عملی این آزمایش را تماشا کنید.
۱۳- اگر توپی را بچرخانید و به زمین پرتاب کنید، توپ در هوا پرواز میکند
چنین چیزی با وجود پدیدهای به نام «اثر مگنوس» اتفاق میافتد. اثر ماگنوس، اثری است که عموما در یک توپ در حال چرخش دیده میشود که این توپ چرخان را از مسیر معمول خود به صورت حرکت منحنیوار منحرف میکند.
شاید این فهرست کامل و نهایی از جالبترین حقایق ناگفته در کتابهای درسی نباشد؛ اما همیشه بهخاطر داشته باشید که بهترین بخش علم، این است که هر روز چیزهای جدیدی کشف میشوند، بنابراین هیچوقت دست از یاد گرفتن نکشید!