تأثیر انسان بر سیاره زمین از چه زمانی شروع شده است؟
انسانها به گونهای زمین را اشغال کردهاند که برخی دانشمندان استدلال میکنند دورهی ژئولوژیکی فعلی ما به نام جدیدی احتیاج دارد: آنتروپوسن. با قطعیت نمیتوان گفت این دورهی ژئولوژیکی از چه هنگام آغاز شده است. آیا این دوره از زمان گسترش مزرعههای حیوانات اهلی آغاز شد یا از زمان انتشار عنصرهای رادیواکتیو ناشی از آزمایش بمبهای اتمی؟ پژوهشگران روشی جدید گزارش کردهاند که میتوان سطح آلایندههای تولیدی انسان را در رسوبها اندازه گرفت و زمان آغاز دورهی آنتروپوسن را تشخیص داد.
شواهد ژئولوژیکی میتوانند تغییرات هر دوره را بهخوبی نشان دهند. بهعنوان مثال، وقتی ۶۶ میلیون سال پیش یک شهابسنگ با کرهی زمین برخورد کرد، ایریدیوم موجود در این سنگ آسمانی در رسوبهای سراسر جهان پراکنده شد. این اتفاق پایان دورهی کرتاسه بود و با توجه به سطح ایریدیوم، تاریخ آن تعیین میشد. با این حال، تلاش برای تعریف نقطهی شروع دورهی آنتروپوسن پیچیدهتر است. تأثیر انسان بر اقلیم و محیط زیست با انقلاب صنعتی و در قرن نوزدهم آغاز شد و در نیمهی دوم قرن بیستم شدت گرفت. نشانههای بسیاری از فعالیت انسان، مانند کشاورزی و دفع پسماندها در رسوبهای زمین ثبت شده است. افزایش مواد شیمیایی صنعتی، مانند آفتکشها و داروها، مثالی دیگر فعالیتهای انسانی است که در رسوبها ثبت شده. آئورا هرناندز، جولیان هلاندر و همکارانشان تلاش کردند با یک روش آنالیزی جدید در ترکیب با تحلیل دیتا، الگوهای آلودگی در طول زمان را مشخص و سپس زمان حضور ترکیبات سنتزی را بهعنوان آغاز دوره آنتروپوسن تعریف کنند.
این پژوهشگران با استفاده از طیفسنجی جرمی با وضوح بالا، حضور آلودگی ترکیبات سنتزی را در دو دریاچه در اروپای مرکزی بررسی کردند. آنها یک متر پایینتر از کف دریاچه را بررسی و از رسوبات صد سال گذشته نمونهبرداری کردند. براساس تحلیلهای آنها، رسوبهای این دریاچه تا پیش از دههی ۱۹۵۰ میلادی حاوی آلودگیهای مصنوعی بسیار کمی بود . اما پس از سال ۱۹۵۰ و همزمان با افزایش ناگهانی فعالیتهای صنعتی پس از جنگ جهانی دوم، غلظت مواد شیمیایی صنعتی در رسوبها افزایش پیدا میکند. پژوهشگران میگویند این رکوردها تأثیر فعالیتهای انسانی بر محیطزیست را بهوضوح نشان میدهد. علاوه بر این پس از راهاندازی تصفیهخانههای فاضلاب در دههی ۱۹۷۰ میلادی، آلودگی بهشدت کاهش پیدا کرده است که نشاندهندهی موفقیت این طرح در کاهش آلودگیها است. علاوه بر این، میتوان زمان ورود آلایندههای جدید به آبهای سطحی را هم تخمین زد.
نظرات