بلاک چین کوانتومی: پدیدهای حیرتانگیز برای تراکنشهای ایمن
فناوری بلاکچین درسالهای اخیر پیشرفت بسیار گستردهای در دنیا داشته و راهی برای معاملات ناشناس بین افراد بوده است. بلاکچین اکنون بسیار امن است؛ ولی امکان دارد با گذشت زمان راههای دسترسی و نفوذ به آن پیدا شود.
رایانش کوانتومی راهی جدید برای برخی از هکرها باز میکند؛ ولی ماهیت حساس درهم تنیدگی کوانتومی میتواند با دسترسی به اطلاعات گذشته و پاک کردن سوابق خود، راه حلی برای حفاظت از دادهها فراهم کند.
دو پژوهشگر از دانشگاه ویکتوریای ولینگتون نیوزیلند طرحی مفهومی برای بلاکچین کوانتومی پیشنهاد دادند که از نظر تئوری، از دسترسی مخفیانه افراد به دفتر کل الکترونیک شما جلوگیری میکند.
شهرت فناوری بلاکچین بیشتر به خاطر اهمیت آن در سیستمهای اقتصادی یا همان ارزهای رمزپایه است.
هرجا که بین پولهای سنتی با یک سیستم بانکداری دولتی ارتباطی وجود داشته باشد، روشهای پرداخت، مثلا بیتکوین، به یک شبکهی غیر متمرکز از معاملات رمزی وابسته خواهد بود.
مزیت این شیوهی معاملاتی عمومی، دوری هرگونه قدرت انسانی از سیستم آن است؛ درواقع مجموعهای از الگوریتمها برحسب برچسب زمان و ارزیابی هر مبادله ارزی در مجموعهای از کامپیوترهای متصل به اینترنت، عمل کنترل را بر عهده دارند.
فناوری بلاکچین بهدلیل همین تصمیمگیری توزیعشده، برای تمامی فرآیندهای دموکراتیک، از یک سیستم بانکداری عمومی گرفته تا ساخت شرکتهایی که مدیرعامل ندارند، کاملا مناسب است. اما این سیستم به یک شفافیت نسبی برای عموم نیاز دارد. همین شفافیت آن را در مقابل سوءاستفاده آسیبپذیر میکند.
درحال حاضر معاملات با رمزگذاریهای سنگینی قفل میشوند که حتی سریعترین ابررایانهها برای کرک آنها نیازمند مقادیر زیادی زمان هستند. مشکل این است که ظهور رایانش کوانتومی میتواند تمامی سیستم و زیرساختهای بلاکچین را تغییر دهد.
کامپیوترها میتوانند با استفاده از الگوریتمهای وابسته به حدسهای درهم از حالتهای کوانتومی نامعلوم، بدون صرف زمان، قالبهای سنتی رمزگذاری را پردازش کنند.
غولهای فناوری مثل گوگل و IBM گام بلندی بهسوی کامپیوترهای کوانتومی برداشتهاند که از یک طرف هیجانانگیز است و از طرف دیگر دنیایی پر از خطر به وجود میآورد. خوشبختانه مسئلهای مشابه همین فناوری، راه خوبی برای ایمن کردن پیامها در اختیار ما میگذارد.
تا زمانی که ما خواص کوانتومی یک ذره را از نظر فنی در یک حالت تعریفشده اندازهگیری نکنیم، آن ذره اصلا وجود نخواهد داشت؛ این امر شبیه به داشتن یک دستکش بوکس است؛ تا زمانی که از آن استفاده نشود، نمیتوان گفت دستکش برای دست چپ است یا راست.
عجیبتر اینکه اگر ذره با ذرهی دیگری در برخی از جهات در زمان رابطه داشته باشد (مثلا یک جفت دستکش خارجشده از یک جیب) مشاهده یک دستکش، فورا وضعیت دستکش دیگر را به شما میگوید و اینکه تا چهاندازه دو دستکش از هم دور باشند مهم نیست.
یک ذره بعد از دیده شدن، روی یک حالت قرار میگیرد و همتای آن ذره باید نسبت به آن در حالت مشخص قرار بگیرد؛ چنین موردی تمامی اطلاعات آنها برای انتقال را افشا میکند. این حالت که به آن درهمتنیدگی کوانتومی گفته میشود، در حال حاضر برای اضافه کردن علامتهایی به ارتباطات برای هشدار دادن به کاربران درخصوص نفوذ یک بیگانه مورد استفاده قرار میگیرد.
البته این دفعهی اولی نیست که از پدیدههای کوانتومی در بلاکچین استفاده میشود. سال گذشته پژوهشگرانی از مرکز کوانتومی روسی راهی برای جایگزین کردن یک قالب کوانتومی بهجای رمزگذاریهای سنتی، ایجاد و تست کردند. اما راههای بیشتری برای آزمایش گربه شرودینگر وجود دارد و روند درهمتنیدگی تنها براساس فواصل فضایی کار نمیکند. پژوهشگران نوشتند:
شاید عجیبتر اینکه، روند رمزگذاری کردن ما میتواند بهعنوان یک مورد غیر کلاسیک بر گذشته تأثیر بگذارد. بنابراین، بلاکچین کوانتومی غیر متمرکز میتواند بهعنوان یک ماشین زمان شبکهای کوانتومی در نظر گرفته شود.
همین روند زمانی باعث قوی شدن آن برای ساخت بلاکچین میشود و اینگونه نیست که صرفا بیتها را در یک محیط رمزگذاریشده قرار دهد.
دخالت در سوابق فعلی در دفترکلهای دیجیتال بلاکچین کوانتومی به هر صورتی میتواند بر سابقهی خودش تأثیر بگذارد و ورودیهای ثبتشدهی قبلی را که سوابق مربوطه در یک روند قفلگذاری دیجیتال را باطل میکرد، تغییر دهد.
مقالهی علمی این طرح پیشنهادی در نسخهی پیش از بازبینی از این لینک برای مشاهده همگان در دسترس است و البته هنوز آزمایش نشده؛ با این حال نشاندهندهی راهی هوشمندانه برای استفاده از خواص عجیب کوانتوم است و موجب ایمن شدن فناوری بلاکچین در آینده خواهد شد.